Από το κλίμα συναίνεσης στα εθνικά στο «πρεσάρισμα» αποφάσισε να περάσει η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, ανεβάζοντας τους τόνους και στέλνοντας αυστηρή υπενθύμιση ότι με την Τουρκία η μόνη διαφορά που συζητάμε στο τραπέζι του διαλόγου είναι η υφαλοκρηπίδα (και η ΑΟΖ), σύμφωνα με την πάγια εθνική γραμμή.
Αυτή ήταν η κεντρική αναφορά του Αλέξη Τσίπρα στη δήλωση που έκανε μετά τη συνάντηση που είχε την περασμένη Πέμπτη με τον πρωθυπουργό στο πλαίσιο της ενημέρωσης των πολιτικών αρχηγών. Μάλιστα, πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα κάλεσε την ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει σε επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ., όχι μόνο στο Ιόνιο, αλλά και νότια και ανατολικά της Κρήτης, κίνηση που – εφόσον υλοποιηθεί – «σπάει» το τουρκολιβυκό μνημόνιο. «Συνέστησα», ανέφερε μεταξύ άλλων ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, «μετά τη συμφωνία με την Ιταλία για την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, να προχωρήσει στην επέκταση των χωρικών μας υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια στο Ιόνιο, να εντατικοποιήσει τις διαπραγματεύσεις με την Αίγυπτο για καθορισμό Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και – στον βαθμό που αυτό κριθεί ότι δεν μπορεί να επιτευχθεί – να προχωρήσει και την επέκταση των χωρικών μας υδάτων νότια και ανατολικά της Κρήτης στα 12 μίλια».

Η ένταση που προκάλεσε η τουρκική Νavtex για την έξοδο του «Oruc Reis» με σκοπό τις έρευνες νότια του Καστελλόριζου πρόσφερε στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ την ιδανική ευκαιρία να υπογραμμίσει στον πρωθυπουργό ότι μια συναινετική στάση της αξιωματικής αντιπολίτευσης στα εθνικά, η πολυδιακηρυγμένη «υπεύθυνη αντιπολίτευση», δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη και άνευ όρων. Εν προκειμένω, υπονόησε ότι αν και εφόσον η κυβέρνηση εξετάζει την προοπτική να μπει σε έναν διάλογο με τη γείτονα, που πάει πίσω από τις εθνικά χαραγμένες κόκκινες γραμμές, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα δώσει τη στήριξή του. 
Η στάση αυτή, ερμηνεύεται (ακόμη και από το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ) ως πολιτική πίεση προς τον πρωθυπουργό σε σχέση με τη στοχοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ διά της σκανδαλολογίας, κάτι για το οποίο ο Αλέξης Τσίπρας φέρεται να διαμαρτυρήθηκε έντονα και στην κατ’ ιδίαν συνομιλία μιάμισης ώρας που είχε με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. 

Μία μέρα πριν, στο πλαίσιο της συζήτησης στη Βουλή για το πόρισμα της Προανακριτικής Επιτροπής για τον Δ. Παπαγγελόπουλο, ο Αλέξης Τσίπρας με παρέμβαση που έκανε, επικεντρωμένη στα εθνικά και τη σκανδαλολογία (συνδέοντάς τα με έναν τρόπο), ουσιαστικά επέρριψε ευθύνες στον πρωθυπουργό, διότι με την «εμμονή» του έναντι του πολιτικού του αντιπάλου ο ίδιος διαρρηγνύει την εθνική ενότητα στην οποία είχε αναφερθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο πλαίσιο της ομιλίας του στον Ωρωπό μια μέρα πριν. Είναι φανερό άλλωστε ότι από την Κουμουνδούρου στον Μητσοτάκη χρεώνουν, στη χειρότερη περίπτωση, την «ενορχήστρωση» της σκανδαλολογίας και, στην καλύτερη, την στο έπακρο αξιοποίησή της για να «κοντύνει» τον ΣΥΡΙΖΑ ηθικά και πολιτικά.

Στην ίδια συζήτηση στη Βουλή ο Αλέξης Τσίπρας επέκρινε τους χειρισμούς της κυβέρνησης και την κατηγόρησε για απουσία αντανακλαστικών και πρωτοβουλιών, ενημέρωσης των κομμάτων και της κοινής γνώμης, κινητοποίησης των συμμάχων μας και άσκησης πίεσης υπέρ των ελληνικών θέσεων κ.λπ. Μάλιστα ακόμη και τη μυστική τριμερή που είχε χαιρετίσει ο ΣΥΡΙΖΑ μια βδομάδα πριν ως θετικό δείγμα επανεκκίνησης του διαλόγου, στη Βουλή ο Τσίπρας την αποκάλεσε «γκάφα» λέγοντας ούτε λίγο ούτε πολύ ότι έβαλε πλάτη και σε αυτό από «υπευθυνότητα». Ο ΣΥΡΙΖΑ «έβαλε μπροστά το εθνικό από το στενά κομματικό συμφέρον. Και στα ελληνοτουρκικά και στον Έβρο και στην ΑΟΖ με την Ιταλία και στις γκάφες σας των μυστικών διαβουλεύσεων σε τριμερείς συσκέψεις» ήταν η χαρακτηριστική αναφορά.

Προμήνυμα
Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρώτο σήμα άρσης της συναίνεσης στα εθνικά ο Αλέξης Τσίπρας το έστειλε λίγες μέρες μετά τη δημοσιοποίηση της συνομιλίας Παππά – Μιωνή που προκάλεσε σοκ στον ΣΥΡΙΖΑ. Στις 27 Ιουνίου από το βήμα της Κεντρικής Επιτροπής Ανασυγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία ο Αλέξης Τσίπρας σημείωνε μεταξύ άλλων ότι η κυβέρνηση μετά την ΑΟΖ με την Ιταλία δεν προχώρησε σε επέκταση των 12 ν.μ. στο Ιόνιο «με προοπτική να επεκταθούν, όταν αυτό είναι ώριμο και όταν έχουμε και κάποια θετική εξέλιξη ενδεχομένως με την Αίγυπτο, και στην Κρήτη». Κάνοντας τη διευκρίνιση ότι, αν και ο ΣΥΡΙΖΑ στήριξε την ΑΟΖ με την Ιταλία, παρά τον συμβιβασμό για την (μειωμένη) επήρεια των Οθωνών βορειοδυτικά της Κέρκυρας, «η Κρήτη δεν είναι Οθωνοί»: «Όποιοι θεωρούν ότι η Κρήτη μπορεί να έχει την ίδια επήρεια με κάποιο νησί όπως οι Οθωνοί ή με κάποιο μικρότερο νησί, όπως σωστά οδηγηθήκαμε σε συμφωνία για την ΑΟΖ, κάνουν λάθος. Είμαστε υπέρ μιας συμφωνίας, αλλά δεν μπορεί η συμφωνία αυτή να είναι όπως – όπως και ό,τι να ’ναι» ανέφερε συγκεκριμένα. 

Γκάζι – φρένο
Την Τρίτη, ο ΣΥΡΙΖΑ σε ανακοίνωσή του χαιρέτισε μεν την αναστολή των παράνομων ερευνών εκ μέρους της Τουρκίας εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, ωστόσο επισήμανε ως «κακά νέα» τις αναφορές των Τούρκων αξιωματούχων στην ατζέντα αυτού του διαλόγου. Ειδικότερα, επισήμανε ότι «η Τουρκία προσπαθεί να βάλει στο τραπέζι του διαλόγου μη υπαρκτές διαφορές», καθώς και «ότι εμμέσως μας προσκαλεί σε κοινές έρευνες σε περιοχές της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, που η ίδια θεωρεί αμφιλεγόμενες». Η ανακοίνωση κλείνει εκφράζοντας την ανησυχία του ΣΥΡΙΖΑ και επαναφέροντας την υπενθύμιση ότι «η διαφορά μας με την Τουρκία, που οφείλουμε να λύσουμε με διάλογο στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, είναι μόνο μία και αφορά στην οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, που τα όριά της ταυτίζονται με αυτά της ΑΟΖ». 
Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, λοιπόν, παρά το κλίμα συναίνεσης το προηγούμενο διάστημα και παρά τις επιτακτικές παροτρύνσεις σε διάλογο με την Τουρκία, επανέρχεται στην υπογράμμιση της εθνικής γραμμής (κάτι που είχε ατονήσει τους προηγούμενους μήνες) βάζοντας ένα φρένο. Εν προκειμένω φαίνεται να το κάνει για πολιτικούς λόγους, αν και ο ίδιος ο Τσίπρας είναι υποχρεωμένος να λαμβάνει υπόψη και το κλίμα της κοινωνίας που εκτιμάται ότι πλειοψηφικά είναι αρνητικό απέναντι σε συμβιβασμούς επί κυριαρχικών δικαιωμάτων, σε αντίθεση με το μεγαλύτερο τμήμα του ΣΥΡΙΖΑ, που φαίνεται να διάκειται θετικά σε θέσεις όπως η συνεκμετάλλευση.