Χάραξη εθνικής στρατηγικής στα ελληνοτουρκικά σε συνεννόηση με τα πολιτικά κόμματα, αρχής γενομένης από τη σύγκληση του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών επιμένει ο ΣΥΡΙΖΑ και αυτό αναμένεται να επαναλάβει ο Αλέξης Τσίπρας στον Κυριάκο Μητσοτάκη, στο πλαίσιο της τηλεφωνικής ενημέρωσης του πρωθυπουργού στους πολιτικούς αρχηγούς για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και το Oruc Reis το οποίο από χθες πλέει εντός των ορίων της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ χθες επανέλαβε το μήνυμά του προς την κυβέρνηση, δηλαδή ότι αναμένει πως αυτή «θα προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες για την παρεμπόδιση οποιουδήποτε τουρκικού ερευνητικού σκάφους επιχειρήσει να προβεί σε παραβίαση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, όπως έχει συμβεί και κατά το παρελθόν».

Ταυτόχρονα στην σχετική ανακοίνωσή του κάλεσε την Τουρκία «να συμμορφωθεί με το Διεθνές Δίκαιο, να σταματήσει τις παράνομες ενέργειες και να καθίσει στο τραπέζι του διαλόγου για την επίλυση της διαφοράς με την Ελλάδα σε σχέση με την υφαλοκρηπίδα/ ΑΟΖ».

Ο ΣΥΡΙΖΑ εκφράζει ανοιχτά την απορία αν η κυβέρνηση έχει συγκροτημένη στρατηγική και είχε προϋπολογίσει την ένταση και τα επόμενα βήματά της όταν υπέγραφε την συμφωνία με την Αίγυπτο.

Το ερώτημα αυτό τέθηκε δημόσια χθες το πρωί (πριν την είσοδο του τουρκικού ερευνητικού στην θαλάσσια περιοχή πάνω από την ελληνική υφαλοκρηπίδα) δια του αρμόδιου τομεάρχη Εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργου Κατρούγκαλου:

«η Κυβέρνηση οφείλει να εξηγήσει σε ποια στρατηγική εντάσσεται η σύναψη της(σ.σ. της ελληνοαιγυπτιακής συμφωνίας για την ΑΟΖ ), ειδικά ενόψει της επικείμενης κλιμάκωσης επιθετικότητας, την οποία ήδη προανήγγειλε η γείτονας. Η Συμφωνία έγινε διότι παρουσιάστηκε παράθυρο ευκαιρίας, ή εκτιμήθηκαν και τα επόμενα βήματα; Σκέφτεται η κυβέρνηση να την αξιοποιήσει ενώπιον διεθνούς δικαστηρίου; Αναμένει χλιαρές τουρκικές αντιδράσεις ή έχει εξασφαλίσει δυναμικές ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες και κυρώσεις στην αντίθετη περίπτωση; Ποια είναι η εκτίμηση και οι προτάσεις της για τις προοπτικές επανεκκίνησης των διερευνητικών»;

Παράλληλα ο πρώην ΥΠΕΞ σημείωνε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ναι μεν πρόβαλε την ανάγκη μιας παρόμοιας συμφωνίας «προκειμένου να αντιμετωπιστεί το παράνομο τουρκολιβυκό Σύμφωνο» ωστόσο, επισημαίνει στην ανακοίνωσή του, υπογράμμιζε ταυτόχρονα, πως αυτό θα πρέπει να γίνει «πρώτον, στο πλαίσιο εθνικής στρατηγικής για το “πού πάμε” στα ελληνοτουρκικά και δεύτερον, στη βάση της “χρυσής τομής” που απαιτείται σε οιαδήποτε διαπραγμάτευση, ώστε να μην δημιουργούνται επικίνδυνα προηγούμενα για τις μελλοντικές συνομιλίες με την Τουρκία».

Αν και ο ΣΥΡΙΖΑ δια του Αλέξη Τσίπρα έχει συναινέσει στην λογική της τμηματικής οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αίγυπτο, εν προκειμένω ασκεί κριτική για τη μειωμένη επήρεια της Κρήτης – ο Τσίπρας είχε προειδοποιήσει από τέλη Ιουνίου ότι δεν πρόκειται να συναινέσει σε κάτι τέτοιο – τη «διχοτόμηση» της Ρόδου, την αλλοίωση της αρχής της μέσης γραμμής σε βάρος των ελληνικών συμφερόντων και τη μείωση της επήρειας νησιών όπως η Κάσος, η Κάρπαθος, και το Κουφονήσι νότια του Λασιθίου.

Σύμφωνα με τον Γιώργο Κατρούγκαλο ο ΣΥΡΙΖΑ ζητά «εξηγήσεις» γι’ αυτές τις επιλογές, αλλά και ποια είναι η διαμόρφωση των θέσεων και της στρατηγικής στη συνέχεια με βάση τη συμφωνία: «Οι εξηγήσεις που αναμένουμε από την κυβέρνηση δεν αφορούν μόνο την αξιολόγηση της συμφωνίας. Αφορούν κυρίως την διαμόρφωση των θέσεων και της στρατηγικής μας έναντι της Τουρκίας, το πώς θα επικαλεστούμε στην διαπραγμάτευση μαζί της, όποτε ξεκινήσει, για τη μόνη διαφορά που έχουμε με αυτήν, την οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, τους βασικούς κανόνες της ίσης απόστασης/μέσης γραμμής και της επήρειας των νησιών, με το προηγούμενο της συναφθείσας συμφωνίας».

Μήνυμα σε «53»: Πατριωτική δύναμη ο ΣΥΡΙΖΑ

Κλείνοντας την ανακοίνωση, ο τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηρίζει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης «πατριωτική δύναμη» που είναι διατεθειμένη να στηρίξει μια εθνική στρατηγική με αρχή, μέση και τέλος με πρώτο βήμα τη σύγκληση του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών», στρατηγική η οποία «προς το παρόν απουσιάζει με μεγάλους κινδύνους για τη χώρα».

Πιθανόν, ο εν λόγω χαρακτηρισμός επιλέχθηκε στοχευμένα, όχι μόνο με στόχο το ευρύτερο κοινωνικό ακροατήριο που παρακολουθεί τις εξελίξεις με αγωνία, αλλά και εν είδει απάντησης στην εσωκομματική αντιπολίτευση των 53 και των συν αυτώ, που την προηγούμενη μέρα δημοσίευσαν κείμενο διαφοροποίησης (από τις κεντρικές θέσεις) για την Συμφωνία Ελλάδας – Αιγύπτου και συνολικά για τα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό στον ιστότοπο Commonality.gr . «Η συμφωνία, υπό προϋποθέσεις, μπορεί να αποτελέσει διαδρομή για εξελίξεις σε θετική κατεύθυνση» αναφέρει το κείμενο των 53 το οποίο δείχνει να προσχωρεί στην επιχειρηματολογία και την φρασεολογία του εκσυγχρονιστικού χώρου, μεταξύ άλλων, καλώντας σε λογίκευση και εγκατάλειψη των «μαξιμαλιστικών» θέσεων. Επιτίθεται στο κομμάτι εκείνο της κομματικής βάσης που εμφορείται από πατριωτικές αντιλήψεις λέγοντας πως «δανείζονται στο όνομα της αριστερής αντιπολίτευσης, χλαμύδες, ακόντια και περικεφαλαίες που περίσσεψαν από την περίοδο των συλλαλητηρίων για το μακεδονικό». Στην αρχή του κειμένου επισημαίνεται ότι οι 53 έχουν συχνά τοποθετηθεί για θέματα «εξωτερικής πολιτικής» «οριοθετημένοι από λογικές και εμμονές εθνικιστικής αδιαλλαξίας».

Στο κείμενο αυτό εκδηλώθηκαν αντιδράσεις από ένα μεσαίο στελεχιακό δυναμικό του ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο η ηγεσία σε αυτή τη φάση καθώς δε θέλει μια ακόμη εσωκομματική εστία έντασης και δη σε στιγμή κρίσης για τα εθνικά ζητήματα, φαίνεται να επιλέγει να μην ασχοληθεί ευθέως. Αντιθέτως, θα επιμείνει στο να υπογραμμίζει την κεντρική γραμμή στο κλίμα των διαχρονικών εθνικών θέσεων.