Το τζίνσενγκ είναι ένα φυτό του οποίου η αποξηραμένη ρίζα χρησιμοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια λόγω της τονωτικής και διεγερτικής δράσης της στις χώρες της Ανατολικής Ασίας, κυρίως την Κίνα, την Ιαπωνία και την Κορέα. Έχει χαρακτηριστική πικρόστυφη γεύση, όχι είναι ιδιαίτερα ελκυστική και μπορεί να καταναλωθεί είτε βρώσιμη είτε σε μορφή σκόνης ως αφέψημα. Ως συστατικό περιέχεται σε πολλά φαρμακευτικά σκευάσματα ή και σε ενεργειακά ποτά για αθλητές.

Οι βασικές δραστικές ουσίες του τζίνσενγκ είναι οι τζινσενοσίδες, οι οποίες έχουν ποικίλα οφέλη για τον οργανισμό μας, από την αύξηση της ενέργειας και την πνευματική διάυγεια ως και τη μείωση του σακχάρου. Το τζίνσενγκ ανήκει στην κατηγορία των ανταπτογόνων βοτάνων, τα οποία βοηθούν το σώμα να ανταπεξέρχεται στις μεταβολές του περιβάλλοντος, διατηρώντας μια σταθερή εσωτερική ισορροπία στις λειτουργίες του (ομοιόσταση). Αναλυτικά οι ευεργετικές ιδιότητες του τζίνσενγκ είναι οι εξής:

• Αυξάνει τη σωματική αντοχή, μειώνει την κόπωση και τονώνει το σώμα σε περιπτώσεις αϋπνίας ή σωματικής εξάντλησης.
• Βοηθά στην αποκατάσταση των μυών των αθλητών μετά από έντονη προπόνηση, καθώς και στην ανάκτηση της χαμένης ενέργειας. Επίσης, ανακουφίζει τον πόνο που προκαλείται από μικροτραυματισμούς μυών και τενόντων.
• Συμβάλει στην ομαλή λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος.
• Μειώνει τις έντονες και επίμονες ημικρανίες.
• Αυξάνει την άμυνα του οργανισμού, ενισχύοντας το ανοσοποιητικό και συμβάλλοντας στην καταπολέμηση των ιών της γρίπης και του κρυολογήματος, καθώς και στη μείωση της έντασης των συμπτωμάτων τους.
• Μειώνει το στρες και τα συμπτώματα κατάθλιψης, βελτιώνει τη διάθεση και ενισχύει την πνευματική λειτουργία, τη συγκέντρωση και τη μνήμη. Έχει βρεθεί πως θεραπεία με χορήγηση τζίνσενγκ, διάρκειας 12 εβδομάδων, βελτιώνει την πνευματική απόδοση Ασθενών με νόσο Αλτσχάιμερ.
• Αυξάνει τη λειτουργία των πνευμόνων και βοηθά τους πάσχοντες από Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ).
• Έχει θετική επίδραση στη ρύθμιση του σακχάρου σε άτομα με διαβήτη, όπως και στην πρόληψη ασθένειας.
• Βοηθά στη ρύθμιση της πίεσης του αίματος.
• Αυξάνει τη σεξουαλική διάθεση και λειτουργία.

Παρόλο που το τζίνσενγκ χρησιμοποιείται ευρέως εδώ και πολλούς αιώνες, οι επιστημονικές έρευνες που έχουν διεξαχθεί μέχρι στιγμής δεν είναι αρκετές για να επιβεβαιώσουν την ασφάλεια της χρήσης του τζίνσενγκ από άτομα που πάσχουν από σοβαρά υποκείμενα νοσήματα, καθώς τα περισσότερα πειράματα έχουν διεξαχθεί σε ζώα. Ως εκ τούτου, το βότανο αυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί φάρμακο και η χρήση του θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από ιατρική συμβουλή, από άτομα με διαβήτη, υπέρταση, καρδιαγγειακές παθήσεις, άσθμα, ορμονικές διαταραχές, ψυχιατρικές παθήσεις, από όσους έχουν χορηγηθεί άλλα φάρμα, όπως και κατά την κύηση και το θηλασμό.

Ωστόσο, αν πρόκειται για υγιείς ενήλικες, δεν έχει αναφερθεί καμία περίπτωση υπερδοσολογίας που να είναι επικίνδυνη για τον οργανισμό. Κατανάλωση ως και 3 γραμμαρίων ημερησίων δε φαίνεται να προκαλεί δυσάρεστες μακροπρόθεσμες παρενέργειες. Σε περίπτωση υψηλής δοσολογίας ή/και μακροχρόνιας χρήσης, έχουν αναφερθεί πανενέργειες όπως πονοκέφαλος, αϋπνία, ευερεθιστότητα, αλλαγή καρδιακού παλμού, ναυτία, διάρροια, δερματικές αλλοιώσεις και δύσπνοια λόγω αλλεργικού σοκ και πιο σπάνια κολπική αιμορραγία και γυναικομαστία λόγω ορμονικής διαταραχής, παρενέργειες συνήθως παροδικής διάρκειας.

Αν κάποιος εμφανίσει οποιοδήποτε ανησυχητικό σύμπτωμα που επιμένει, πρέπει να σταματήσει τη χρήση του τζίνσενγκ και να επικοινωνήσει άμεσα με το γιατρό του.

Η χρήση του τζίνσενγκ καλύτερα είναι να αποφεύγεται τις απογευματινές και βραδινές ώρες, καθώς μπορεί να προκαλέσει αϋπνία πιο έντονη από ότι η καφεΐνη, όπως επίσης πρέπει να αποφεύγεται και ο συνδυασμός του με άλλες διεγερτικές ουσίες και η κατανάλωση του σε κατάσταση νευρικότητας και ψυχικής ευερεθιστότητας.

Τέλος, να αναφέρουμε πως ως τζίνσενγκ χαρακτηρίζονται πολλά διαφορετικά είδη, κάποια από τα οποία όμως δε διαθέτουν τις άνωθεν φαρμακευτικές ιδιότητες.

Ως αυθεντικό τζίνσενγκ, θεωρούνται τα εξής είδη του γένους Panax:

• Ασιατικό ή Κορεάτικο ή Κινέζικο τζίνσενγκ – Panax ginseng
• Αμερικανικό τζίνσενγκ – Panax quinquefolium
• Ιαπωνικό τζίνσενγκ – Panax japonicus
• Sanqui ή Tienqi τζίνσενγκ – Panax notoginseng
• Τζίνσενγκ των Ιμαλαΐων – Panax pseudoginseng
• Pearl τζίνσενγκ – Panax elegantior
• Τζίντζερ τζίνσενγκ – Panax zingiberensis
• Αντιθέτως, ως απομιμήσεις θεωρούνται τα εξής:
• Κινεζικό τζίνσενγκ – Schisandra chinensis
• Νότιο τζίνσενγκ – Gynostemma pentaphyllum
• Σιβηρικό τζίνσενγκ – Eleutherococcus senticosus
• Πριγκιπικό τζίνσενγκ – Pseudostellaria heterophylla
• Ινδικό τζίνσενγκ – Withania somnifera
• Βραζιλιάνικο τζίνσενγκ ή Σούμα – Pfaffia paniculata
• Περουβιανό τζίνσενγκ ή Μάκα – Lepidium meyenii
• Τζίνσενγκ Αλάσκας – Oplopanax horridus