Διεύρυνση -αλλά όχι και σκλήρυνση- κυρώσεων προς την Άγκυρα περιλαμβάνει το προσχέδιο των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που συζητείται σήμερα σε επίπεδο μόνιμων αντιπροσώπων ενόψει της Συνόδου Κορυφής, όπως αναφέρει το Reuters.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει να διευρύνει τον κατάλογο των ατόμων και των επιχειρήσεων από την Τουρκία που θα υποστούν κυρώσεις για τις δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο.

Οι διαπραγματεύσεις για τη δισέλιδη δήλωση συνεχίζονται, με την Ελλάδα και την Κύπρο να εκτιμούν ότι τα βήματα αυτά δεν είναι αρκετά, σύμφωνα με διπλωμάτες που επικαλείται το Reuters. Χαρακτηριστικό της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί, είναι ότι οι περισσότερες χώρες τάσσονται στο πλευρό Ελλάδας και Κύπρου για το ζήτημα των κυρώσεων, όπως και για την επιβολή εμπάργκο όπλων.

Επικεφαλής των χωρών που δεν επιθυμούν οικονομικά σκληρές κυρώσεις στην Άγκυρα θεωρείται η προεδρεύουσα Γερμανία. Είναι ενδιαφέρον ότι σε σημερινή ομιλία της η Άνγκελα Μέρκελ αναφέρθηκε στις πρακτικές της Άγκυρας – ειδικά απέναντι στην Κύπρο: στη σύνοδο πρέπει να εξετάσουμε πως θα ενεργήσουμε, ανέφερε χαρακτηριστικά, αφήνοντας ανοικτό αυτό καθ’ αυτό το ζήτημα των κυρώσεων, αλλά και της έντασής τους.

Οι ηγέτες της Ε.Ε. θα εξετάσουν περισσότερα βήματα σε ό,τι αφορά στην Τουρκία τον Μάρτιο αν δεν υπάρξει πρόοδος, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, το οποίο επικαλείται Ευρωπαίους διπλωμάτες.

Εφόσον συμφωνηθεί, η Ε.Ε. θα «προετοιμάσει πρόσθετες καταχωρίσεις» στη βάση του ήδη υπάρχοντος καταλόγου κυρώσεων και «εάν χρειαστεί θα επεκταθεί» το πεδίο εφαρμογής, σύμφωνα με το προσχέδιο δήλωσης.

Η Ε.Ε. δημιούργησε πρόγραμμα κυρώσεων πέρυσι, παγώνοντας περιουσιακά στοιχεία ανθρώπων και εταιρειών που κατηγορούνται ότι σχεδιάζουν ή συμμετέχουν σε δραστηριότητες στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κύπρου ή στην υφαλοκρηπίδα της.

Μέχρι στιγμής, μόνο δύο ανώτεροι αξιωματούχοι της τουρκικής κρατικής εταιρείας πετρελαίου (TPAO) έχουν ενταχθεί στον κατάλογο κυρώσεων, ενώ η Κύπρος πρότεινε λίστα με περισσότερα ονόματα νωρίτερα αυτό το έτος.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατηγόρησε τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη ότι αποφεύγει να καθίσει στο τραπέζι των διερευνητικών συνομιλιών με την Τουρκία.

Ο κ. Ερντογάν δήλωσε επίσης ότι οποιουδήποτε είδους κυρώσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση εναντίον της Τουρκίας δεν πρόκειται να επηρεάσουν σημαντικά τη χώρα. Ισχυρίστηκε μάλιστα ότι η Ε.Ε. «δεν έχει ποτέ φερθεί με εντιμότητα ούτε έχει κρατήσει τις υποσχέσεις της».

Δεν ικανοποιεί τις ελληνικές θέσεις το Προσχέδιο

Σύμφωνα με το τελευταίο προσχέδιο του κειμένου των συμπερασμάτων που θα τεθεί υπόψιν των ηγετών, δεν ανταποκρίνεται στα ελληνικά αιτήματα για κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας.Το κείμενο είναι ακόμα υπό διαπραγμάτευση, αλλά  Ευρωπαίος αξιωματούχος ανέφερε ότι «υπάρχουν ακόμη διαφωνίες μεταξύ των χωρών σχετικά με το τι πρέπει να γίνει στην Ανατολική Μεσόγειο». Σύμφωνα με τον διπλωμάτη, οι 27ηγέτες θα αποφασίσουν για δύο θέματα: αν θα προστεθούν και άλλα ονόματα και αν θα επεκταθεί η υπάρχουσα λίστα ως προς το εύρος εφαρμογής της.

Συγκεκριμένα, η παράγραφος που επιγράφεται «Ανατολική Μεσόγειος», στο τελευταίο προσχέδιο του κειμένου των συμπερασμάτων αναφέρει τα εξής:

1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επανήλθε στα συμπεράσματά του της 1-2ης Οκτωβρίου σχετικά με τις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία υπό το φως της κατάστασης στην Ανατολική Μεσόγειο. Δυστυχώς, η Τουρκία έχει εμπλακεί σε μονομερείς ενέργειες και προκλήσεις και κλιμάκωσε τη ρητορική της εναντίον της ΕΕ, των κρατών μελών της ΕΕ και των Ευρωπαίων ηγετών. Οι τουρκικές μονομερείς και προκλητικές δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο συνεχίζονται, συμπεριλαμβανομένης της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της Κύπρου. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημείωσε την απόσυρση του πλοίου Oruc Reis από την Τουρκία και πιστεύει ότι αυτό πρέπει διατηρηθεί έτσι ώστε να επιτρέψει την γρήγορη επανάληψη των άμεσων διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

2. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε ότι η ΕΕ έχει στρατηγικό ενδιαφέρον για την ανάπτυξη μιας συνεργασίας και αμοιβαία επωφελής σχέσης με την Τουρκία. Η προσφορά για μια θετική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας παραμένει στο τραπέζι, εάν η Τουρκία επιθυμεί να προωθήσει μια πραγματική εταιρική σχέση με την Ένωση και τα κράτη μέλη της και να επιλύσει τις διαφορές μέσω του διαλόγου και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Η προτεινόμενη ειδική έμφαση μιας τέτοιας θετικής ατζέντας ΕΕ-Τουρκίας είναι στους τομείς της οικονομίας και του εμπορίου, των επαφών μεταξύ ανθρώπων, των διαλόγων υψηλού επιπέδου και της συνεχούς συνεργασίας σε θέματα μετανάστευσης. Η ΕΕ είναι επίσης πρόθυμη να συνεχίσει να παρέχει οικονομική βοήθεια για την υποστήριξη φιλοξενίας συριακών προσφύγων στην Τουρκία.

3. Παράλληλα, ωστόσο, η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη στην υπεράσπιση των συμφερόντων της και των συμφερόντων των κρατών μελών της καθώς και στην προάσπιση της περιφερειακής σταθερότητας. Από την άποψη αυτή, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο:

-καλεί το Συμβούλιο να προετοιμάσει πρόσθετες καταχωρίσεις βάσει της απόφασής του (ΚΕΠΠΑ) 2019/1894 και, εάν χρειαστεί, να εργαστεί για την επέκταση του πεδίου εφαρμογής της απόφασης 

-καλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Επιτροπή, να υποβάλουν εκθέσεις σχετικά με την πορεία των πολιτικών και οικονομικών σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας, καθώς και για τις επιλογές για το πώς θα εξεταστούν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου 2021 η ΕΕ θα επιδιώξει να συντονίσει αυτά τα θέματα με τις ΗΠΑ.

4. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδίκασε τις τουρκικές μονομερείς ενέργειεςστο Βαρώσι, ζήτησε τον πλήρη σεβασμό των ψηφισμάτων 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και επανέλαβε την πλήρη δέσμευσή του και την υποστήριξή του σε μια ολοκληρωμένη διευθέτηση στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών.

5. Όσον αφορά τα περιφερειακά ζητήματα, ιδίως τη Λιβύη, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε όλους τους φορείς να ενεργήσουν σύμφωνα με τις αρχές της διαδικασίας του Βερολίνου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση υπενθυμίζει την προσφορά υποστήριξης της λιμενικής ακτοφυλακής μέσω εκπαίδευσης και παρακολούθησης, καθώς και της παροχής εξοπλισμού και σκαφών, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.

6. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε από τον Ύπατο Εκπρόσωπο να συνεχίσει τις προετοιμασίες της πολυμερούς διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο.

Με πληροφορίες από Reuters, Εθνος, protothema.gr