Κι όμως, αντέχουν. Παρά την κυριαρχία, για αρκετά χρόνια, των δισκοπωλείων-σούπερ-μάρκετ, την κρίση της δισκογραφίας και το download, αρκετά δισκοπωλεία της γειτονιάς επιβιώνουν, και μάλιστα παίρνουν την… εκδίκησή τους

Κι όμως, αντέχουν. Παρά την κυριαρχία, για αρκετά χρόνια, των δισκοπωλείων-σούπερ-μάρκετ, την κρίση της δισκογραφίας και το download, αρκετά δισκοπωλεία της γειτονιάς επιβιώνουν, και μάλιστα παίρνουν την… εκδίκησή τους

Η κρίση στη δισκογραφία πηγαίνει χέρι – χέρι με τον αφανισμό των μεγάλων δισκοπωλείων, την επέλαση του Ίντερνετ και της «δισκογραφίας του περιπτέρου». Στην Πανεπιστημίου τα δύο «Metropolis» συρρικνώθηκαν σε ένα, με την πραμάτεια τους να μοιράζεται μεταξύ ψηφιακών δίσκων και βινυλίων, t-shirts, βιβλίων και μουσικών περιοδικών. Με νωπές ακόμη τις μνήμες από τη διαδήλωση, πριν από λίγες μέρες, των εργαζομένων στον πρώην δισκογραφικό κολοσσό που βρέθηκαν στον δρόμο, επιχειρήσαμε ένα οδοιπορικό στα δισκάδικα που επιβιώνουν χάρη  στο μεράκι των ιδιοκτητών τους.

Οι μερακλήδες επιμένουν
Η βόλτα ξεκινά από τον Πειραιά. Το γωνιακό μαγαζί που στέγαζε το δισκοπωλείο «Metropolis», λίγο πιο πέρα από το Δημοτικό Θέατρο, στέκει άδειο και εγκαταλελειμμένο. «Από πού θα αγοράζουν δίσκους τώρα οι Πειραιώτες;» αναρωτιέμαι, μα δεν περνάει ένα δεκάλεπτο και πέφτω πάνω σ’ ένα δισκοπωλείο – τρύπα. Μπαίνω μέσα, χαζεύω τα βινύλια και τα cd. «Εμάς δεν μας άγγιξε η κρίση» μου λέει ο δισκοπώλης περήφανος. Ανήκει κι αυτός σ’ εκείνους τους μερακλήδες μαγαζάτορες που κινδύνεψαν να χάσουν τη δουλειά και το «βιος» τους από τα μεγαθήρια, τις πολυεθνικές. Τώρα, όμως, μοιάζουν να παίρνουν τη δική τους «αθόρυβη» και αναίμακτη εκδίκηση.
Το «Music Corner» επί της οδού Πανεπιστημίου υπάρχει από το 1967. Το άνοιξαν οι αδερφοί Γιώργος και Χρήστος Μπουρτζίκος και σήμερα το διευθύνουν οι τρεις νεότεροι επίγονοί τους. Ο Παναγιώτης Μπουρτζίκος, που μπήκε στη δουλειά από το 1979, θυμάται πως το ρεπερτόριο ήταν στην αρχή περιορισμένο, ώσπου άρχισαν οι εισαγωγές δίσκων κλασικού ροκ, παράλληλα με τη σταθερή πολιτική των ιδιοκτητών να στηρίζουν την καλή έντεχνη ελληνική μουσική. Αν και τα δύο «Metropolis» βρίσκονταν σε θέση αναπνοής από το «Music Corner» τα τελευταία χρόνια, ουδέποτε μπήκαν σε λογική ανταγωνισμού με πτώση των τιμών. «Μήπως ξέρουμε και κάτι άλλο να κάνουμε;» απαντάει ο κ. Μπουρτζίκος στην ερώτησή μου αν σκέφτηκαν κάποια στιγμή να κατεβάσουν ρολά, ελέω κρίσης. Άλλωστε, πρόκειται για ένα μαγαζί που διατηρεί στάνταρ αγοραστικό κοινό και που τελευταία επίσης ξανοίχτηκε σε δικές του δισκογραφικές παραγωγές, σαν τον δίσκο του δεξιοτέχνη της λύρας Σωκράτη Σινόπουλου με τραγουδίστρια την Κατερίνα Παπαδοπούλου.

Απεργίες και διαδηλώσεις «χτύπησαν» την αγορά του κέντρου
Το δισκοπωλείο «Νίκος Ξυλούρης», όχι πολύ μακριά από το «Music Corner», μέσα στη στοά Πεσμαζόγλου, είναι ένα ακόμη προπύργιο εναλλακτικής διανομής της μουσικής. Συγκινητικό να ανασύρει μνήμες η Ουρανία Ξυλούρη, η χήρα του «Αρχάγγελου» της Κρήτης, που μέχρι σήμερα δραστηριοποιείται στον χώρο της: «Ο Νίκος άνοιξε το μαγαζί για να ’χει τη δική του γωνιά, όπως έλεγε, αφού ποτέ δεν είχε δει εξώφυλλο δίσκου του σε βιτρίνα δισκοπωλείου. Το ήθελε μάλιστα μέσα σε στοά, ώστε να μην τον βλέπει ο κόσμος και μπαίνει να ψωνίσει, επειδή τον αναγνώρισε! Αρχικά ονομαζόταν “Θαλήτας”, αλλά μετά τον θάνατο του Νίκου πήρε το όνομά του». Η κ. Ουρανία δεν αποδίδει την κάμψη της αγοράς στη διαβόητη κρίση, αλλά στον υποβιβασμό του κέντρου, στις απεργιακές κινητοποιήσεις, στις συνεχόμενες διαδηλώσεις και στα επεισόδια: ακόμη καπνίζει η στοά Πεσμαζόγλου από το πρόσφατο κάψιμό της. Δηλώνει ακόμη πως ήταν πολλοί εκείνοι που την παρότρυναν να το κλείσει, όχι δίχως υστεροβουλία, μα εκείνη το κράτησε όλα αυτά τα χρόνια στη μνήμη του Νίκου Ξυλούρη. Θα συνεχίσει, πάντως, έχοντας στο πλευρό της τον γιο της, Γιώργη Ξυλούρη, στηρίζοντας την ποιοτική έντεχνη και παραδοσιακή μουσική. Αρνείται να συμβιβαστεί με καλλιτέχνες που δίνουν οι ίδιοι τα έργα τους «να κρεμαστούν με μανταλάκια στα περίπτερα».

«Το βινύλιο είναι αρρώστια»
Πάμε μέχρι το Μοναστηράκι και τον «Mr. Vinylio», με τις χαρακτηριστικές μπλε τσάντες του να αναγράφουν «Επειδή το βινύλιο είναι αρρώστια… Δωρεάν ψυχανάλυση»! Ο «Mr. Vinylios», μαζί με τον «Τζάμπα» και το «7 Plus 7», ήταν από τα πρώτα δισκάδικα που άνοιξαν κάτω από την Πλάκα τη δεκαετία του 1990. Ο Δημήτρης Ψυχογιός, υπεύθυνος του μαγαζιού, μοιάζει να αδιαφορεί για την κρίση στα δισκοπωλεία, εφόσον το προϊόν που πουλάνε εξακολουθεί να είναι διαφορετικό: κυρίως συλλεκτικά βινύλια και ελάχιστα cd. Μας λέει πως ναι μεν το μαγαζί δεν έχει την ίδια κίνηση όπως το 1997, αλλά δεν έχει γίνει καμία απολύτως αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας του. «Συνεχίζουμε να φέρνουμε ξένους δίσκους από την Αμερική δυο φορές τον χρόνο και ελληνικούς σπάνιους από ιδιώτες και απ’ όπου μπορούμε να προμηθευτούμε. Αν χειριστείς καλά την κατάσταση, επιβιώνεις» μας λέει.
Ένα από τα δισκοπωλεία με τη δική του μεγάλη ιστορία που υπάρχει μέχρι σήμερα, και μάλιστα εκτός κέντρου, είναι το «Record House» του Νεουδάκη στη Νέα Σμύρνη. Τη διεύθυνση έχει αναλάβει τώρα η κ. Ελένη Νεουδάκη, συνεχίζοντας την παράδοση ενός ψαγμένου ρεπερτορίου με πολλούς τίτλους απ’ όλα τα είδη της μουσικής. Ενδεικτικές είναι οι γνώμες νεαρών μουσικόφιλων: σ’ ένα σερφάρισμα στο Διαδίκτυο, βρίσκουμε να το αποκαλούν «cute δισκάδικο» και «ευρετήριο… κουφών βινυλίων»! Οι παλαιότεροι, πάντως, αυτοί που γνώρισαν το «Record House» από το 1971, τη χρονιά που άνοιξε, εξακολουθούν να το χαρακτηρίζουν «Ζωντανό μύθο που επιμένει».
Η βόλτα στα εναπομείναντα δισκοπωλεία συνεχίστηκε και αλλού, σε μικρές γειτονιές, όπου εξακολουθούν να επιβιώνουν μικρομάγαζα. Ένα δισκοπωλείο αντιστέκεται στην εποχή, όπως ένα γραφικό μπακάλικο κόντρα στην παντοδυναμία των σούπερ-μάρκετ.