Αποκαλύψεις… μεγατόνων για την ταυτότητα γνωστών ονομάτων της διεθνούς πολιτικής και οικονομικής σκηνής τα οποία βρίσκονται πίσω από off shore εταρείες με έδρα τις Βρετανικές Παρθένες Νήσους, προκύπτουν από την έρευνα της οργάνωσης «Διεθνής Σύμπραξη Ερευνητών Δημοσιογράφων» (ICIJ).

Αποκαλύψεις… μεγατόνων για την ταυτότητα γνωστών ονομάτων της διεθνούς πολιτικής και οικονομικής σκηνής τα οποία βρίσκονται πίσω από off shore εταρείες με έδρα τις Βρετανικές Παρθένες Νήσους, προκύπτουν από την έρευνα της οργάνωσης «Διεθνής Σύμπραξη Ερευνητών Δημοσιογράφων» (ICIJ).

Τα ονόματα βγαίνουν στο φως της δημοσιότητας μετά από τη διαρροή 2 εκατομμυρίων e-mail και άλλων εγγράφων, τα οποία ανέλυσε η οργάνωση και δημοσιεύουν ΜΜΕ όπως ο Guardian.

Σύμφωνα με την εφημερίδα, εκτιμάται ότι στους «φορολογικούς παραδείσους των off shore βρίσκονται περίπου 25 τρισεκατομμύρια ευρώ.

Μεταξύ των ονομάτων που δημοσιεύει στη λίστα των «καταθετών» περιλαμβάνονται:

Ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν και η οικογένειά του

Η κόρη του δικτάτορα των Φιλιππίνων, Μαρία Ιμέλντα Μάρκος Μανότοκ,

Ο (προφυλακισμένος για φορολογικές υποθέσεις) συνεργάτης του (νεκρού πλέον) ρώσου βαθύπλουτου, Μπορίς Μπερζόφσκι

Ο (προφυλακισμένος στη Βρετανία) εφοπλιστής Αχιλλέας Καλλάκης

Η σύζυγος του αντιπροέδρου της ρωσικής κυβέρνησης Ιγκορ Σουβάλοφ, Ολγκα Σουβάλοβα

Ο πρώην συνεργάτης του Φρανσουά Ολάντ , Ζαν-Ζακ Ογκιέ

Ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Μογγολίας, Μπαγιαρτσόγκτ Σανγκατζάβ

Η πλουσιότερη συλλέκτρια έργων τέχνης της Ισπανίας,  βαρόνη Κάρμεν Τίσεν-Μπορνεμίσθα.
 
Μεταξύ των ΜΜΕ που συνεργάστηκαν με τη Διεθνή Σύμπραξη Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ), είναι και η εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, σύμφωνα με την οποία, με off shore στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους, συνδέονται, μεταξύ άλλων, «δραστηριότητες» της γνωστής εταιρείας Jumbo, αλλά και του ελληνικού υπουργείου Άμυνας.
 
Τι γράφουν «ΤΑ ΝΕΑ» για το ελληνικό υπουργείο Άμυνας:
 
Η ελληνική οφσόρ οικονομία εξαπλώνεται και στον δημόσιο τομέα, συγκεκριμένα στις αμυντικές δαπάνες. Πέρυσι ο πρώην υπουργός Αμυνας Ακης Τσοχατζόπουλος συνελήφθη και φυλακίστηκε κατηγορούμενος ότι έλαβε μίζες μέσω υπεράκτιων εταιρειών που συνδέονταν με συνεργάτες και γνωστούς του. Ο Τσοχατζόπουλος αρνείται όλες τις κατηγορίες, ενώ η δίκη του αρχίζει αυτόν τον μήνα.

Η ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ. Τα στοιχεία της ICIJ αποκαλύπτουν ότι μια επιχείρηση οπλικών συστημάτων που έχει αναλάβει έργα για την ελληνική Πολεμική Αεροπορία συνδέεται στενά με αδιαφανείς οντότητες στις Βρετανικές Παρθένους Νήσους. Η Interoperability Systems International Hellas ΑΕ (ISI) ήταν μία από τις εταιρείες που ανακοινώθηκε ότι συμμετείχαν στο πρόγραμμα αντισταθμιστικών ωφελημάτων ενός συμβολαίου ύψους 242 εκατομμυρίων δολαρίων για την παραγωγή συστημάτων προστασίας των ελληνικών F-16. Η ISI παρείχε επίσης ηλεκτρονικό εξοπλισμό και λογισμικό για το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ και έχει συνεργαστεί με διάφορα κράτη ανά τον πλανήτη.

Το 2003, όταν υπογράφτηκε το συμβόλαιο για τα F-16, μια υπεράκτια εταιρεία με την επωνυμία Bounty Investments Ltd. και έδρα τις Βρετανικές Παρθένους Νήσους κατείχε το 33% της ISI. Οι μέτοχοι της εν λόγω οφσόρ Ντέιβιντ Ανταμς, Γιόχαν Μπόσκεμπερ, Γκέραρντ Μάζενιερ, Χάινζ Γουίντερ και Ντέιβιντ Ταμ ήταν επίσης ανώτερα στελέχη της ISI.

Ομως, η υπεράκτια εταιρική διάρθρωση εμφάνιζε άλλο ένα επίπεδο: σύμφωνα με τα στοιχεία που αποκτήθηκαν από τη Διεθνή Σύμπραξη Ερευνητών Δημοσιογράφων, η Bounty Investments ήταν μέτοχος μιας άλλης οφσόρ με έδρα τις Βρετανικές Παρθένους Νήσους η οποία ονομαζόταν Interoperability Systems International Ltd. – είχε δηλαδή την ίδια σχεδόν επωνυμία με την ελληνική ανώνυμη εταιρεία. Ενας από τους διευθυντές της ISI των Βρετανικών Παρθένων Νήσων ήταν ο Νικόλαος Παπάτσας, σημερινός πρόεδρος της ελληνικής ISI.

Υπήρχε και μια τρίτη, ακόμη πιο αδιαφανής εταιρεία: η Belchamps Management Limited, για την οποία επί χρόνια χρησιμοποιούνταν μη ονομαστικές μετοχές – το οποίο σήμαινε ότι οι κάτοχοι των μετοχών δεν ήταν πουθενά επισήμως καταγεγραμμένοι.

Το 2005 η Commonwealth Trust Limited, εταιρεία υπηρεσιών για οφσόρ στην οποία επιβλήθηκαν από τις Αρχές των Βρετανικών Παρθένων Νήσων κυρώσεις για τους ελλιπείς ελέγχους της όσον αφορά το ξέπλυμα χρήματος, ανέλαβε τη διαχείριση των τριών προαναφερθεισών υπεράκτιων εταιρειών.

Υπό τη διοίκηση της CTL, οι τρεις οφσόρ έγιναν ακόμη πιο αδιαφανείς. Τον Ιανουάριο του 2005 η Σάρα Πίτερ-Μίαρς, Βρετανίδα που ενεργεί ως εντεταλμένη διευθύντρια για 1.200 εταιρείες σε Καραϊβική, Μεγάλη Βρετανία, Νέα Ζηλανδία και Ιρλανδία, έγινε διευθύντρια και μέτοχος των Bounty Systems Ltd., Interoperability Systems International Ltd. και Belchamps Management Limited.

Από τις τρεις υπεράκτιες με έδρα τις Βρετανικές Παρθένους Νήσους μόνο η μία εμφανίζεται στη λίστα των αλλοδαπών και οφσόρ εταιρειών που διατηρεί το υπουργείο Οικονομικών και εξέτασε η ICIJ.

Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ. Ενας δικηγόρος της ISI Hellas AE, ο Νίκος Καράμπελας, είπε ότι η Bounty Investments κατέχει σήμερα το 40% της ελληνικής εταιρείας αμυντικού υλικού και ότι «έχει πλήρως ικανοποιήσει κάθε υποχρέωσή της προς τις ελληνικές φορολογικές Αρχές». Ο κ. Καράμπελας δήλωσε πως οι άλλες δύο εταιρείες με έδρα τις Βρετανικές Παρθένους Νήσους είναι «ανενεργές». Είπε δε ότι η υπεράκτια ISI Ltd. δεν έχει φορολογικές υποχρεώσεις επειδή ποτέ δεν διέθετε μία από τις εταιρείες που ανακοινώθηκε ότι συμμετείχαν στο πρόγραμμα αντισταθμιστικών ωφελημάτων ενός συμβολαίου ύψους 242 εκατομμυρίων δολαρίων για την παραγωγή συστημάτων προστασίας των ελληνικών F-16. Η ISI παρείχε επίσης ηλεκτρονικό εξοπλισμό και λογισμικό για το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ και έχει συνεργαστεί με διάφορα κράτη ανά τον πλανήτη κεφάλαια.

Υπάρχουν κάποιοι που θεωρούν ότι οι εταιρείες αμυντικού υλικού δεν θα έπρεπε να αποτελούν μέρος τής – σε μεγάλο βαθμό – ανεξέλεγκτης υπεράκτιας οικονομίας. «Οποιαδήποτε άμεση ή έμμεση συμβατική σχέση μεταξύ υπουργείων Αμυνας και υπεράκτιων εταιρειών κάθε μορφής πρέπει να καταδικαστεί, έστω και για λόγους διαφάνειας, καθώς πρόκειται για έναν τομέα που βρίθει καταγγελιών περί διαφθοράς» είπε ο οικονομολόγος, πρώην γενικός διευθυντής Εξοπλισμών στο υπουργείο Αμυνας Ευάγγελος Βασιλάκος.
 
Το «ντιλ» του Jumbo, σύμφωνα με «ΤΑ ΝΕΑ»

Στις 21 Φεβρουαρίου 2007 ένα κυπριακό δικηγορικό γραφείο δημιούργησε στις Βρετανικές Παρθένους Νήσους την υπεράκτια εταιρεία Karpathia Ltd.
Χρησιμοποίησε τον ίδιο πάροχο οφσόρ υπηρεσιών που είχε και η ελληνική εταιρεία αμυντικού υλικού, την Commonwealth Trust Limited. Ως εντεταλμένοι διευθυντές της Karpathia ορίστηκαν δύο άλλες εταιρείες.

Τα έγγραφα που αποκτήθηκαν από την ICIJ αποκαλύπτουν ότι ο μοναδικός μέτοχος αυτής της μυστηριώδους νομικής οντότητας ήταν ο Απόστολος Βακάκης, πρόεδρος του εμπορικού κολοσσού Jumbo, που είναι μία από τις μεγαλύτερες ελληνικές επιχειρήσεις.

Τον Ιούλιο του 2007 η Karpathia αγόρασε 3,5 εκατομμύρια μετατρέψιμα ομόλογα που εκδόθηκαν από την Jumbo έναντι 36,7 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της ελληνικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Μέσα στους επόμενους έξι μήνες, ενώ η μετοχή της Jumbo παρέμενε στα ίδια σχεδόν επίπεδα, η Karpathia φαίνεται πως είχε μια απροσδόκητη επιτυχία: πούλησε 2,85 εκατ. μετατρέψιμα ομόλογα για 65,1 εκατ. ευρώ – έχοντας κέρδος 28,4 εκατ. ευρώ όπως δείχνουν τα έγγραφα.

Οι αγοραστές των ομολόγων παρέμειναν ανώνυμοι και αποτελούν μέρος του μυστηρίου αυτής της συναλλαγής.

Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ. Ο κ. Βακάκης δεν έδωσε απαντήσεις στο εκτενές ερωτηματολόγιο που του έστειλε η ICIJ αλλά ανέφερε μέσω e-mail: «Εχω δηλώσει επισήμως χωρίς εξαιρέσεις τις συναλλαγές που θα έπρεπε να γνωστοποιηθούν δημοσίως, όπως προβλέπεται από τη σχετική ελληνική νομοθεσία». Ο κ. Βακάκης είπε ότι τα κεφαλαιουχικά κέρδη από την αγορά και την πώληση ομολόγων στο χρονικό διάστημα των συναλλαγών της Karpathia ήταν «απολύτως αφορολόγητα» στην Ελλάδα. Δεν απάντησε στο συμπληρωματικό ερώτημα της ICIJ σχετικά με το αν τα κεφαλαιουχικά κέρδη της Karpathia έγιναν κάποια στιγμή φορολογητέα μερίσματα κατά τη διανομή στον ίδιον, τον μοναδικό μέτοχο της υπεράκτιας εταιρείας.

«Κάποιος χρησιμοποιεί μια νομική οντότητα όχι για να κρύψει την ταυτότητα του πραγματικού δικαιούχου με "ονόματα-σκιές", αλλά για να έχει τη δυνατότητα να ολοκληρώσει μια συναλλαγή με απλό τρόπο», σημείωσε ο κ. Βακάκης.