Παρόλο που οι έρευνες καταδεικνύουν ότι η σεξουαλική δυσλειτουργία είναι συνηθισμένο φαινόμενο, καθώς το 43% των γυναικών και το 31% των ανδρών αναφέρουν κάποιο είδος δυσκολίας στη σεξουαλική πράξη, ωστόσο το γεγονός ότι πολλοί αρνούνται να το συζητήσουν είναι σαφώς ένα σοβαρό θέμα. Ευτυχώς οι περισσότερες περιπτώσεις σεξουαλικής δυσλειτουργίας είναι ιάσιμες, οπότε είναι σημαντικό να μοιραζόμαστε τις ανησυχίες μας με το σύντροφο ή και το γιατρό μας.

«Ένα σεξουαλικό πρόβλημα ή κάποια σεξουαλική δυσλειτουργία, είναι οποιαδήποτε διαταραχή μπορεί να παρουσιαστεί καθ’ όλη τη διάρκεια και σε οποιαδήποτε φάση του κύκλου της «φυσιολογικής σεξουαλικής ανταπόκρισης» και που εμποδίζει το άτομο ή το ζευγάρι να αισθανθεί απόλυτη ικανοποίηση από τη σεξουαλική πράξη», εξηγεί στο topontiki.gr η Ιωάννα Τσιαούση, PhD, Γυναικολόγος-Μαιευτήρας, εξειδικευμένη σε θέματα σεξουαλικής υγείας.

Η φυσιολογική ανταπόκριση

Ο κύκλος της σεξουαλικής αντίδρασης είναι η αλληλουχία των σωματικών και συναισθηματικών αλλαγών που συμβαίνουν όταν ένα πρόσωπο διεγείρεται σεξουαλικά και συμμετέχει σε σεξουαλικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων της συνουσίας και του αυνανισμού. Γνωρίζοντας πώς αντιδρά το σώμα σας κατά τη διάρκεια κάθε μιας από τις φάσεις του κύκλου μπορείτε να δυναμώσετε τη σχέση σας και να βοηθηθείτε ώστε να εντοπίσετε την αιτία οποιουδήποτε σεξουαλικού προβλήματος.

Ποιες είναι οι φάσεις του Κύκλου της σεξουαλικής ανταπόκρισης;

Ο κύκλος της σεξουαλικής ανταπόκρισης περιλαμβάνει πέντε φάσεις:

Φάση 1: επιθυμία

Κινητοποιεί τα άτομα για το σεξ. Μια ποικιλία  αισθήσεων μπορούν να προκαλέσουν την ερωτική επιθυμία όπως είναι εξωτερικά ερεθίσματα (ενδιαφέρων σύντροφος, ερωτική φωτογραφία, κάποια ιδιαίτερα μέρη του σώματος κ.λπ.) και τα εσωτερικά ερεθίσματα όπως οι σεξουαλικές φαντασιώσεις και τα όνειρα.

Φάση 2: διέγερση

Η διέγερση ενεργοποιείται μετά από  χάδια στα γεννητικά όργανα η στις ερωτογενείς ζώνες. Όταν μια γυναίκα ερεθιστεί η κυκλοφορία στην γεννητική περιοχή αυξάνει προκαλώντας παράλληλα τους κολπικούς αδένες να παράγουν υγρά με τα οποία λιπαίνεται ο κόλπος. Η κλειτορίδα και τα χείλη θα διογκωθούν. Ο κόλπος θα επιμηκυνθεί και θα διασταλεί, η μήτρα θα ανέβει πιο ψηλά μέσα στο πυελικό  χώρο. Η καρδιά της γυναίκας θα αυξήσει τον ρυθμό της, οι μύες της θα συσπαστούν τα στήθη της θα γεμίσουν και οι θηλές της θα σκληρύνουν.

Φάση 3: κορύφωση

Η φάση αυτή βρίσκεται ανάμεσα στην διέγερση και τον οργασμό .Στην διάρκεια της  η κυκλοφορία  των γεννητικών οργάνων θα αυξηθεί  ακόμα περισσότερο κάνοντας την κλειτορίδα και  χείλη να διαταθούν  σε βαθμό συμφόρησης. Η κλειτορίδα  ανεβαίνει στο ύψος του ηβικού οστού  οι μύες του πυέλου  εδάφους συσπώνται ρυθμικά. Η συνέχιση του ερεθισμού της κλειτορίδας  θα οδηγήσει την γυναίκα στον οργασμό.

Φάση 4: οργασμός

Αυτή η φάση είναι το ζενίθ του κύκλου της σεξουαλικής ανταπόκρισης. Είναι η μικρότερης διάρκειας φάση και γενικά διαρκεί μόνο μερικά δευτερόλεπτα. Τα γενικά χαρακτηριστικά της είναι τα ακόλουθα:

Μυϊκές συσπάσεις

Υψηλή αρτηριακή πίεση, οι ρυθμοί της καρδιάς και η αναπνοή βρίσκονται στα υψηλότερα επίπεδα

Σπασμοί μυών στα πόδια

Ξαφνική και δυνατή «απελευθέρωση» της σεξουαλικής έντασης

Σύσπαση των μυών του κόλπου. Αντίστοιχες ρυθμικές συσπάσεις της μήτρας

Φάση 5: ηρεμία

Στην φάση αυτή η γυναίκα θα νοιώσει την  ευχαρίστηση της αποδρομής του σπασμού και της ένταση που προηγήθηκε. Η μήτρα θα κατέβει στη θέση της, τα γεννητικά όργανα θα αποκτήσουν την προηγούμενη φυσική τους κατάσταση.

Τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες περνούν αυτές τις φάσεις, αν και όχι απαραίτητα ταυτόχρονα και οι δύο εραστές να φτάσουν σε οργασμό την ίδια στιγμή. Αντίστοιχα, η ένταση της αντίδρασης και η χρονική διάρκεια της κάθε φάσης ποικίλει από άτομο σε άτομο. Η κατανόηση αυτών των διαφορών μπορεί να βοηθήσει τους εραστές να καταλάβουν καλύτερα ο ένας το σώμα του άλλου και τις αντιδράσεις τους και συνεπώς να ενισχύσουν την σεξουαλική εμπειρία. Είναι σημαντικό δηλαδή να κατανοήσουν τον «κύκλο ανταπόκρισης» για να καταφέρουν να έρθουν τα κορμιά τους σε αρμονία. Οι φάσεις λοιπόν συνοπτικά περιλαμβάνουν:

Τι προκαλεί τα σεξουαλικά προβλήματα των δύο φύλων

Άνδρες και γυναίκες κυρίως όσοι έχουν περάσει από την «ξέγνοιαστη» ηλικία, εργάζονται για αρκετές ώρες και δη όσοι έχουν οικογενειακές υποχρεώσεις (παιδιά, δάνεια κ.ά.), φέρετε πως έχουν μειωμένη σεξουαλική διάθεση και ανταπόκριση, ακριβώς λόγω των προβλημάτων που παραμένουν στο υποσυνείδητο ακόμη και όταν βρεθούμε στο «κρεβάτι». Είτε από την πλευρά του άνδρα είτε της γυναίκας μικρά, μικρά προβλήματα που προκαλούν άγχος σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερνής ζωής έχουν τη δυναμική να καταστρέφουν τη σεξουαλική μας ζωή. Έτσι, και με την πρόοδο της ηλικίας μία σεξουαλική δυσλειτουργία μπορεί να είναι αποτέλεσμα κάποιου παθολογικού ή ψυχολογικού προβλήματος, που είτε έχουμε εντοπίσει και γνωρίζουμε, είτε υποβόσκει και μας ταλαιπωρεί. Επιπλέον, σεξουαλικά προβλήματα μπορεί να είναι παρενέργειες ορισμένων φαρμάκων τα οποία επηρεάζουν τη σεξουαλική διάθεση και λειτουργία.

Κάθε φύλλο έχει τη δική του ανατομία και τη δική του διαφορετική ψυχολογία, οπότε, χωρίς κανένα προηγούμενο ή ρατσιστική εκδήλωση, μπορούμε να μιλάμε για προβλήματα που συναντάμε πιο συχνά στη γυναίκα ή στον άντρα.

Η ιδανική προσέγγιση της θεραπείας των γυναικείων σεξουαλικών προβλημάτων είναι η συνεργασία της γυναίκας, του συντρόφου της, των γιατρών και των θεραπευτών. Οι ελληνίδες έχουν την πρόθεση να επισκεφτούν ειδικό (γιατρό – ψυχολόγο) για θέματα σεξουαλικής δυσλειτουργίας. Μόνον το 16% από αυτές εκφράζει ισχυρή αντίρρηση.

Οι περισσότερες περιπτώσεις σεξουαλικών προβλημάτων μπορούν να διορθωθούν εντοπίζοντας και θεραπεύοντας τα βαθύτερα παθολογικά και ψυχολογικά προβλήματα και επειδή συνήθως είναι συνδυασμός και συσσώρευση προβλημάτων, η κάθε περίπτωση αντιμετωπίζεται ξεχωριστά και με διαφορετική θεραπευτική προσέγγιση.

ΓΥΝΑΙΚΑ

Τα πιο συνήθη προβλήματα που σχετίζονται με τη σεξουαλική δυσλειτουργία στο γυναικείο πληθυσμό είναι:

Έλλειψη σεξουαλικής επιθυμίας: Πολλοί ψυχολογικοί ή παθολογικοί παράγοντες μπορούν να συμβάλουν στην έλλειψη της επιθυμίας:

Παθολογικά αίτια

Ορμονικές αλλαγές κυρίως μετά τη φάση της εμμηνόπαυσης

Διάφορες σοβαρές παθολογικές καταστάσεις όπως για παράδειγμα ο καρκίνος, σκλήρυνση κατά πλάκας κ.ά.

Επιδράσεις από τη λήψη φαρμάκων (χημειοθεραπείες)

Ψυχολογικά αίτια

Κατάθλιψη

Εγκυμοσύνη, Αντιμετώπιση: Στην περίπτωση μιας επώδυνης συνουσίας έπειτα από εγκυμοσύνη, πρέπει απλώς να περιμένετε 6 εβδομάδες μετά τον τοκετό, ώστε να έρθετε με ασφάλεια σε σεξουαλική επαφή. Κάντε σεξ με απαλές κινήσεις, αργά και υπομονετικά.

Άγχος

Σωματική κούραση

Ψυχοκοινωνικοί λόγοι

Μονοτονία της σεξουαλικής ζωής

Έλλειψη ενθουσιασμού για σεξ

Καριέρα

Φροντίδα των παιδιών

Σεξουαλική αποστροφή

Αδυναμία διέγερσης: Για τις γυναίκες η αδυναμία να διεγερθούν σωματικά πριν ή κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής δραστηριότητας συνήθως εκδηλώνεται με ανεπαρκή λίπανση του κόλπου. Τα αίτια που οδηγούν σε αυτήν την κατάσταση είναι:

Ψυχολογικά

Άγχος

Η αδυναμία του άντρα να διεγείρει τη γυναίκα

Παθολογικά

Πρόκειται για παθολογικές καταστάσεις που επηρρεάζουν άμεσα τον κόλπο και την κλειτορίδα και ως εκ τούτου συμβάλουν στη δημιουργία προβλήματος διέγερσης. Αυτά είναι:

Προβλήματα του κυκλοφορικού συστήματος (φλεβική ανεπάρκεια)

Σακχαρώδης διαβήτης

Έλλειψη οργασμού (Ανοργασμία): Πρόκειται για την πλήρη απουσία της σεξουαλικής κορύφωσης, δηλαδή του οργασμού. Μπορεί να προκληθεί γενικότερα από:

Σεξουαλική συστολή

Απειρία

Έλλειψη γνώσης και από τις δύο πλευρές

Ψυχοκοινωνικοί παράγοντες

Ενοχή

Άγχος

Σεξουαλικό τραύμα

Κακοποίηση που ανήκει στο παρελθόν

Μειωμένη διέγερση από την πλευρά του συντρόφου

Ορισμένες φαρμακευτικές θεραπείες καθώς και χρόνιες παθήσεις

Δυσπαρεύνια

Η δυσπαρεύνια σημαίνει επώδυνη ή δύσκολη συνουσία για τη γυναίκα η οποία φτάνει σε σημείο να φοβάται το πέος και σε υψηλό ποσοστό  έχει ψυχολογική και συναισθηματική προέλευση. Τα  σωματικά αίτια της δυσπαρευνίας ταξινομούνται σε λειτουργικά και οργανικά, ενώ συχνά αυτά τα δύο συνυπάρχουν.

Τα λειτουργικά αίτια της δυσπαρεύνιας αποδίδονται σε:

Ψυχογενείς παράγοντες

Ανεπαρκή ύγρανση του κόλπου

Προχωρημένη ηλικία

Ανατομική δυσαναλογία μεταξύ των συντρόφων

Υπεύθυνοι για τα οργανικά αίτια της δυσπαρεύνιας μπορεί να είναι νοσολογικοί παράγοντες στα όργανα αναπαραγωγής όπως:

Κύστες

Έλκη

Φλεγμονές

Οιδήματα (τραυματισμός και πρήξιμο του κόλπου)

Ουλές στα τοιχώματα του κόλπου

Ουρολοιμώξεις

Αιμορροΐδες 

Ακόμη πιο σοβαρές καταστάσεις που δύναται να προκαλέσουν φόβο είναι:

Όγκοι (ακόμη και ινομυώματα)

Ενδομητρίωση: Η περίπτωση κατά την οποία το ενδομήτριο  υπάρχει και εκτός μήτρας.

Εξωμήτρια κύηση: Η κύηση κατά την οποία το γονιμοποιημένο ωάριο αναπτύσσεται εκτός της μήτρας.

Εμμηνόπαυση: Το εσωτερικό του κόλπου μπορεί να χάσει την υγρασία του και αποκτήσει ξηρότητα.

Η πρόωρη συνουσία έπειτα από μια εγχείρηση ή έναν τοκετό

Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΔ)

Ο τραυματισμός του αιδοίου ή του κόλπου. Οι εν λόγω τραυματισμοί μπορεί να περιλαμβάνουν κάποιο σχίσιμο έπειτα από γέννα, το κόψιμο (επισιοτομή) του περίνεου (περιοχή της επιδερμίδας ανάμεσα στον κόλπο και τον πρωκτό που μπορεί να γίνει κατά τη διάρκεια ενός τοκετού).

Vylvar Vestibulitis Syndrom (VVS) ευαισθησία του άνω τμήματος του κόλπου.

Μόλυνση του κόλπου (ακόμη και μύκητες)

Κολεόσπασμος

Ο κολεόσπασμος ή κολπόσπασμος, η οποία είναι μία κατάσταση που χαρακτηρίζεται από ακούσιες (χωρίς τη θέληση ή τη δύναμή μας) και επώδυνες συσπάσεις των μυών που περιβάλλουν το κόλπο, το αιδοίο και το περίνεο της γυναίκας. Με τον τρόπο αυτό φράζει η είσοδος του αιδοίου, ενώ παράλληλα αυτές οι συσπάσεις καθιστούν κάθε απόπειρα σεξουαλικής επαφής δύσκολη και οδυνηρή έως αδύνατη.

Ο κολεόσπασμος μπορεί να οφείλεται σε ψυχολογικούς παράγοντες όπως:

Ψυχοσεξουαλικά τραύματα

Σωματικά αίτια όπως:

Τραυματικές και φλεγμονώδεις βλάβες του αιδοίου και του κόλπου

Εκτός όμως από αυτές τις περιπτώσεις, ακόμη δύο σοβαρά οργανικά μπορούν να προκαλέσουν σημαντικές αλλαγές σε μία πολύ καλή σεξουαλική ζωή: η υστερεκτομή και η εμμηνόπαυση.

Εμμηνόπαυση και γυναικεία σεξουαλική λειτουργία

Η απώλεια των οιστρογόνων κατά την εμμηνόπαυση μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές στη σεξουαλική λειτουργία μιας γυναίκας. Κάποιες γυναίκες έχουν καλύτερη σεξουαλική ζωή μετά την εμμηνόπαυση, κάποιες άλλες χειρότερη…

Αρνητικές αλλαγές

Οι συναισθηματικές αλλαγές που συνήθως συνοδεύουν την εμμηνόπαυση μπορούν να ενισχύσουν:

Την απώλεια σεξουαλικού ενδιαφέροντος

Τη δυνατότητα ερεθισμού

Η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης ή τα κολπικά λιπαντικά μπορούν να βελτιώσουν την κατάσταση σε κάποιες περιπτώσεις.

Θετικές αλλαγές

Πρέπει να σημειωθεί ότι πολλές γυναίκες αναφέρουν αυξημένη σεξουαλική ικανοποίηση μετά την εμμηνόπαυση. Αυτό μπορεί να συμβαίνει εξαιτίας της μείωσης του άγχους για πιθανή εγκυμοσύνη. Επιπλέον οι γυναίκες που έχουν περάσει το στάδιο της εμμηνόπαυσης βρίσκονται σε μια ηλικία που δεν «επιβαρύνεται» από τη φροντίδα των παιδιών, αφού στις περισσότερες περιπτώσεις αυτά είναι ήδη πια «ανεξάρτητα», γεγονός που τους επιτρέπει να χαλαρώσουν και να απολαύσουν την οικειότητα με το σύντροφό τους. Στις εμμηνοπαυσιακές γυναίκες παρατηρείται, επίσης, αύξηση των επιπέδων της τεστοστερόνης, της ορμόνης που σχετίζεται με τη libido (ερωτική επιθυμία).

Υστερεκτομή και σεξουαλική λειτουργία

Αρκετές γυναίκες βιώνουν αλλαγές στην σεξουαλική λειτουργία έπειτα από μια υστερεκτομή (την χειρουργική αφαίρεση της μήτρας). Αυτές ο αλλαγές μπορεί να περιλαμβάνουν:

Απώλεια σεξουαλικής επιθυμίας

Μείωση της ύγρανσης του κόλπου

Μείωση της ευαισθησίας των γεννητικών οργάνων.

Παθολογικά αίτια

Αυτά τα προβλήματα μπορεί να σχετίζονται με τις ορμονικές αλλαγές που πραγματοποιούνται μετά την απώλεια της μήτρας.

Ψυχολογικά αίτια

Είναι όμως πιθανών να προκαλούνται από ένα αίσθημα «ακύρωσης» που βιώνουν οι γυναίκες που υποβάλλονται σε αυτή την επέμβαση, παρόμοιο με εκείνο που ζουν οι γυναίκες (μερικές) που πάσχουν από καρκίνο του μαστού: Κατάργηση της γυναικείας τους υπόστασης. Και σε αυτήν την περίπτωση η ψυχολογική στήριξη είναι σημαντική, ακόμη και πριν την επέμβαση.

ΆΝΔΡΑΣ

Η Σεξουαλική διαταραχή , όρος που τείνει να καθιερωθεί  τα τελευταία χρόνια και να αντικαταστήσει τον όρο στυτική δυσλειτουργία, είναι ένα πολυσύνθετο πρόβλημα , μια πολυπαραγοντική νοσολογική οντότητα η οποία είναι δυνατόν να  επηρεάσει όχι μόνο τη  σωματική και ψυχολογική υγεία του άνδρα, αλλά και τις σχέσεις του, σεξουαλικές κα μη, την κοινωνική του ζωή και την καθημερινότητα του.

Η αδυναμία του άνδρα να έχει μια ικανοποιητική για αυτόν και την σύντροφο του ερωτική επαφή , αναιρεί τα πιο βαθειά και κατά πολλούς τα πιο ουσιώδη στοιχεία της προσωπικότητας του. Αυτοαναιρείται κυριολεκτικά.

Η αντικατάσταση του όρου ‘ανικανότητα’ από τον όρο στυτική δυσλειτουργία και τώρα από τον όρο σεξουαλική διαταραχή δεν έγινε μόνο για να απομακρύνει ένα όρο ‘άγριο’ και αρνητικά φορτισμένο. Έγινε κυρίως για να δείξει ότι και στον άνδρα η σεξουαλική επαφή δεν είναι μόνο η στύση αλλά και διέγερση, εκσπερμάτιση και ηδονή όπως ακριβώς και στην γυναίκα.

Οι κυριότερες λοιπόν σεξουαλικές διαταραχές στον άνδρα είναι:

Οι διαταραχές εκσπερμάτισης

Οι διαταραχές στύσης

Οι διαταραχές επιθυμίας

Οι διαταραχές οργασμού

Τι είναι οι διαταραχές της εκσπερμάτισης;

Οι διαταραχές εκσπερμάτισης μπορούμε να πούμε ότι είναι οι πιο συχνές σεξουαλικές διαταραχές καθώς συμπεριλαμβάνουν την πρόωρη εκσπερμάτιση που αφορά το 35% του γενικού πληθυσμού. Εκτός όμως από την πρόωρη υπάρχουν και άλλες διαταραχές πολλές φορές άγνωστες αλλά εξίσου σημαντικές και στρεσογόνες  για τον άνδρα.

Ασπερμία

Ανοργασμία

Καθυστερημένη εκσπερμάτιση

Παλίνδρομη εκσπερμάτιση

Ασθενής εκσπερμάτιση

Επώδυνη εκσπερμάτιση

Πρόωρη εκσπερμάτιση

Πρόωρη εκσπερμάτιση

 Ως πρόωρη ορίζεται η επιμένουσα ή υποτροπιάζουσα εκσπερμάτιση με ελάχιστο σεξουαλικό ερεθισμό πριν, κατά την διάρκεια, αμέσως μετά την διείσδυση και πάντως πριν να το επιθυμεί ο άντρας. Αν θελήσουμε να  ορίσουμε χρονικά την πρόωρη εκσπερμάτιση , τότε πρέπει να πούμε ότι είναι αυτή η οποία γίνεται στο πρώτο λεπτό στο 90 % των ερωτικών επαφών.

Η ιδιαιτερότητα της πρόωρης εκσπερμάτισης είναι ότι αποτελεί πρόβλημα, όταν ο άνδρας ή καλύτερα το ζευγάρι το βιώνει σαν τέτοιο. Με απλά λόγια είναι πρόβλημα όταν ο χρόνος εκσπερμάτισης δεν επιτρέπει στο στον έναν ή και στους δύο ερωτικούς συντρόφους  να φτάσει στην κορύφωση δηλ στον οργασμό.

Τα αίτια της μπορεί να είναι  οργανικά , ψυχολογικά μεικτά ή γενετικά. Είναι δυνατόν να συνοδεύεται ή να κρύβει μια στυτική δυσλειτουργία, να συνδέεται με την σύντροφο ή όχι

Ψυχολογικά

Στο παρελθόν και μάλιστα το πρόσφατο, η πρόωρη εκσπερμάτιση θεωρούνταν μαθησιακή διαταραχή. Ο άνδρας είχε ‘μάθει’ δηλαδή να κάνει σεξ με αυτό τον τρόπο. Το ‘ σύνδρομο του πίσω καθίσματος’ η πιεσμένη δηλαδή χρονικά σεξουαλική επαφή, είναι χαρακτηριστικό. Ταυτόχρονα έλλειψη ερωτικής επιθυμίας για τον-την σύντροφο, ό φόβος της εγκυμοσύνης, ψυχολογικοί παράγοντες όπως οι αυστηρές θρησκευτικές πεποιθήσεις –  που ωθούν το άτομο να αντιμετωπίσει το σεξ σαν αμαρτία,  το άγχος της απόδοσης κατά τη διάρκεια του σεξ ή ακόμα και τα μητρικά πρότυπα είναι μερικοί από τους λόγους που μπορεί να οδηγήσουν έναν άνδρα στην πρόωρη εκσπερμάτιση.

Οργανικά

Φλεγμονές των εκφορητικών οδών του σπέρματος- προστάτης, σπερματοδόχος κύστη κ.λπ.,

Η συνύπαρξη στυτικής δυσλειτουργίας

Σπανιότερα νευρολογικά νοσήματα που προκαλούν διαταραχή και προέρχονται από τη σπονδυλική στήλη (νεύρα που έχουν «πιαστεί» ανάμεσα στους σπονδύλους και δεν λειτουργούν).

Σακχαρώδης Διαβήτης

Αντιμετώπιση πρόωρης εκσπερμάτωσης

Η θεραπεία της πρόωρης εκσπερμάτισης είναι ανάλογη του αιτίου. Είναι βέβαια κατανοητό ότι ορισμένα από τα αίτια δεν μπορούν να θεραπευτούν μόνιμα, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης. Σε ορισμένες άλλες περιπτώσεις , όπως οι φλεγμονές των εκφορητικών οδών του σπέρματος ,πχ οι προστατίτιδες, η θεραπεία είναι απλή και συνίσταται στη χορήγηση αντιβιοτικών φαρμάκων και πιθανότατα φαρμάκων για την ‘χαλάρωση’ των μυών της περιοχής αυτής.

Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις όμως, που είναι και οι περισσότερες, ο συνδυασμός φαρμακευτικής αγωγής και ψυχολογικής υποστήριξης καθώς και η χρήση τεχνικών που αποσκοπούν στην καθυστέρηση της εκσπερμάτισης φαίνεται να δίνουν τα καλύτερα αποτελέσματα.

Η φαρμακευτική αγωγή περιλαμβάνει πολλά φάρμακα πλέον, τα οποία καλό θα είναι να χορηγούνται με συνταγή γιατρού.

Η ψυχολογική υποστήριξη και η εκβάθυνση τεχνικών είναι επίσης σημαντικές στην αντιμετώπιση της πρόωρης εκσπερμάτισης. Τεχνικές όπως η – stop and start-, και η τεχνική squeeze , σε συνδυασμό με τα φάρμακα και με την καθοδήγηση ειδικευμένων επιστημόνων μπορούν να δώσουν και μόνιμη απαλλαγή από το πρόβλημα

Σε όλες τις περιπτώσεις όμως είναι απαραίτητο να γνωρίζει ο άνδρας ότι η θεραπεία δεν μπορεί να γίνει από τη μία μέρα στην άλλη και  ότι καλύτερα και ταχύτερα αποτελέσματα  υπάρχουν όταν συμμετέχει και ο/η σύντροφος

Αναστολή ή καθυστέρηση της εκσπερμάτισης
Έτσι χαρακτηρίζεται ή εκσπερμάτιση που καθυστερεί να πραγματοποιηθεί ή που δεν πραγματοποιείται καθόλου. Στις περιπτώσεις αυτές ασυνήθης ερεθισμός του πέους είναι απαραίτητος για την επίτευξη εκσπερμάτισης και οργασμού. Είναι δυνατόν να συνυπάρχει  με  ανοργασμία δηλαδή με έλλειψη και του αισθήματος του οργασμού.

Το σημαντικό με αυτού του είδους τις διαταραχές εκσπερμάτισης είναι ότι αρκετά συχνά πέρα από την επίπτωση στην σεξουαλική ζωή του άνδρα, είναι πιθανό να αποτελούν και αίτιο διαταραχών γονιμότητας.

Τα αίτια μπορεί και εδώ να είναι ψυχολογικά, οργανικά και μεικτά

Ψυχολογικά

Τα ψυχολογικά αίτια της καθυστερούμενης η/και της ασθενούς – ασθενής προώθηση του εκσπερματίματος προς το έξω στόμιο της ουρήθρας με απουσία των ρυθμικών συσπάσεων- η ακόμα και της πλήρης ασπερμίας είναι συνήθως βαθειά και πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστούν. Ο φόβος της εγκυμοσύνης στις πρώτες σεξουαλικές επαφές, ο ‘σεβασμός’ της ερωτικής συντρόφου ή ακόμα και ακραίες πεποιθήσεις που έχουν να κάνουν με την διατήρηση της ικανότητας του αρσενικού για τεκνοποίηση είναι μερικές από τα αίτια.

Οργανικά

Νευρολογικά νοσήματα – σκλήρυνση κατά πλάκας- και κακώσεις της σπονδυλικής στήλης, αποτέλεσμα τραυματισμών

Σακχαρώδης Διαβήτης

Μετά από χειρουργεία της κοιλιακής χώρας

Ανατομικές διαταραχές στο πέος, πχ στενώματα ουρήθρας

Αποτέλεσμα φαρμακευτικής αγωγής κυρίως με μεγάλες δόσεις νευροληπτικών φαρμάκων, πχ αντικαταθλιπτικά.

Η θεραπεία είναι εντελώς εξατομικευμένη, είναι δηλαδή ειδική για το κάθε αίτιο, αλλά και για τον κάθε ασθενή. Περιλαμβάνουν φαρμακευτική και αρκετά συχνά χειρουργική αντιμετώπιση.

Παλίνδρομη εκσπερμάτιση

Ολική ή μερική απουσία φυσιολογικής εκσπερμάτισης λόγω της παλινδρόμησης του εκσπερματίματος προς την ουροδόχο κύστη. Το σπέρμα δηλαδή ωθείται πίσω στην κύστη αντί να προχωρά στην ουρήθρα κι από κει προς την άκρη του πέους. Ο άνδρας έχει φυσιολογικό ή ελαφρά ελαττωμένο αίσθημα οργασμού αλλά δεν εμφανίζεται σπέρμα.

Τα αίτια της παλίνδρομης εκσπερμάτισης είναι οργανικά και πολύ σπανιότερα ψυχολογικά. Είναι δυνατόν λοιπόν να οφείλεται σε:

Νευρολογικές διαταραχές που δημιουργούν πρόβλημα στα νεύρα του πέους αλλά και του εδάφους της πυέλου τραυματισμοί της σπονδυλικής στήλης, σκλήρυνση κατά πλάκας κλπ

Διαταραχές της ουρήθρας και ιδιαιτέρα του τμήματος εκείνου που βρίσκεται μέσα στο προστάτη

Καλοήθη υπερτροφία του προστάτη και κυρίως στην χειρουργική αντιμετώπιση αυτής

Διαταραχές του αυχένα – της εισόδου δηλαδή- της ουροδόχου κύστεως

Υπερτροφία σπερματικού λοφιδίου του σημείου δηλαδή που ο προστάτης εκβάλλει στην ουρήθρα

Λήψη φαρμάκων κυρίως νευροληπτικών φαρμάκων και φαρμάκων για την καλοήθη υπερτροφία του προστάτη

Εκτός από τις περιπτώσεις εκείνες που η παλίνδρομη εκσπερμάτιση δημιουργεί προβλήματα στην γονιμότητα λόγω της απουσίας σπέρματος, το πρόβλημα αυτό δεν έχει ουσιαστικές συνέπειες στην σεξουαλική ζωή του άνδρα χωρίς βέβαια να υποτιμούμε την ψυχολογική επιβάρυνση.

Θεραπεία

Εάν δεν υπάρχει κάκωση σπονδυλικής στήλης η φαρμακευτική θεραπεία  μπορεί να είναι φαρμακευτική πχ εφεδρίνη ,Ψευδοεφεδρίνη Ιμιπραμίνη  κλπ. Για την αντιμετώπιση της μετεγχειρητικής παλίνδρομης εκσπερμάτισης – κυρίως μετά από χειρουργείο για προστάτη μπορεί να χρησιμοποιηθεί η διουρηθρική έγχυση μακροπλαστίνης

Επώδυνη εκσπερμάτιση

Επώδυνη καλείται η  εκσπερμάτιση η οποία συνοδεύεται από πόνο. Ο πόνος αυτός μπορεί να εντοπίζεται στο πέος αλλά και στους όρχεις το περίνεο την περιοχή δηλαδή κάτω από τους όρχεις αλλά και υπερηβικά πάνε δηλαδή από το πέος. Ο πόνος κατά την εκσπερμάτιση δεν είναι απαραίτητο να εμφανίζεται σε κάθε σεξουαλική επαφή. Είναι επίσης πιθανό να συνοδεύεται με αλλαγή του χρώματος του σπέρματος, αλλαγή η οποία οφείλεται στην παρουσία αίματος και πύου μέσα σε αυτό στις περιπτώσεις φλεγμονών.

Τα αίτια μπορεί να είναι

Απόφραξη των εκφορητικών οδών του σπέρματος –σπερματοδόχοι πόροι πχ- συνήθως από παλαιότερες φλεγμονές

Χρόνια προστατίτιδα

Χρόνιο πυελικό άλγος πχ το σύνδρομο του ποδηλάτη

Ουρηθρίτιδες

Λήψη φάρμακων – πχ αντικαταθλιπτικά φάρμακα.

Ψυχολογικοί παράγοντες. Οι ψυχολογικοί παράγοντες σαν αίτιο επώδυνης εκσπερμάτισης είναι ένα ερώτημα πολύ αμφιλεγόμενο.

Αξίζει λοιπόν να αναφερθεί ότι δεν είναι απόλυτα σίγουρο εάν το άγχος δημιουργεί το πόνο ή ο πόνος το άγχος.

Θεραπεία

Η θεραπεία της επώδυνης εκσπερμάτισης είναι κυρίως η χορήγηση αντιβιοτικών φαρμάκων για την αντιμετώπιση των φλεγμονών που αναφέρθηκαν. Μερικές φορές χορηγούνται φάρμακα για την χαλάρωση του σπασμού ενώ είναι πιθανό να χρησιμοποιηθούν σε σπανιότερες περιπτώσεις και αγχολυτικά φάρμακα

Στυτική Δυσλειτουργία

Ως Στυτική Δυσλειτουργία (ΣΔ) ορίζεται η αδυναμία του άνδρα να αποκτήσει και να διατηρήσει καλή στύση για σεξουαλική επαφή τους τελευταίους 6 μήνες. Η επίτευξη της στύσης πραγματοποιείται όταν το πέος, και πιο συγκεκριμένα, τα σηραγγώδη σώματα του γεμίζουν με αίμα τόσο ώστε το ανδρικό μόριο να καθίσταται αρκετά σκληρό για να πραγματοποιηθεί  διείσδυση. Τα σηραγγώδη σώματα είναι ειδικά διαμορφωμένοι αγγειακοί μηχανισμοί που συγκρατούν το αίμα στο εσωτερικό τους έπειτα από σεξουαλικά ερεθίσματα και οργανώνονται στο κεντρικό νευρικό σύστημα και συγκεκριμένα στην περιοχή του υποθαλάμου.

 Είναι αρκετά σύνθετο φαινόμενο και έχει άμεση σχέση με βιολογικές διαταραχές στις  οποίες προστίθενται προβλήματα συναισθηματικού τύπου, οικογενειακές καταβολές και κοινωνικές απαιτήσεις.

Όταν ένας άνδρας πάσχει από στυτική δυσλειτουργία, κάτι το οποίο για την χώρα μας αναφέρεται στο 10% του σεξουαλικά ενεργού ανδρικού πληθυσμού, δεν πάσχει μόνο το πέος. Πάσχει ό άνδρας σαν οργανισμός, σαν ψυχισμός, πάσχει η σχέση του με την/τον σύντροφο του, συχνά πάσχει η κοινωνική του υπόσταση.

Το νόσημα είναι πολύ πιο συχνό από ότι αρχικά πιστεύαμε. 1 στους 3 άνδρες έχει βιώσει , έχει νιώσει σε κάποια στιγμή της ζωής του στυτική δυσλειτουργία. Και τα νούμερα αυτά είναι ανεξάρτητα από την οικονομική κατάσταση, το μορφωτικό επίπεδο, το οικονομικό επίπεδο ή τον τόπο κατοικίας.

Τα αίτια

Τα αίτια της στυτικής δυσλειτουργίας μπορεί να είναι οργανικά, ψυχολογικά και αίτια τα οποία σχετίζονται με τον τρόπο ζωής μας.

Οποιοδήποτε  οργανικό πρόβλημα, οποιοδήποτε νόσημα το οποίο μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στα αγγεία και τα νεύρα του πέους είναι δυνατόν να προκαλέσει στυτική δυσλειτουργία. Έτσι λοιπόν παράγοντες κινδύνου για τη εμφάνιση στυτικής δυσλειτουργίας μπορεί να αποτελούν:

Καρδιαγγειακά νοσήματα πχ η υπέρταση, η στεφανιαία νόσος , οι αρρυθμίες

Αγγειακές διαταραχές των αγγείων των κάτω άκρων πχ η φλεβική ανεπάρκεια ( κιρσοί)

Σακχαρώδης Διαβήτης με τα προβλήματα που δημιουργεί στα αγγεία. Θα πρέπει να τονισθεί ότι τα προβλήματα στα αγγεία του πέους είναι από τα πρώτα που εμφανίζονται στους άνδρες που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη

Αυξημένη χοληστερόλη- υπεχοληστεριναιμία.

Ουρολογικά προβλήματα, όπως η καλοήθης υπερτροφία του προστάτη. Χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη- ριζική προστατεκτομή – και λιγότερο η χειρουργική αντιμετώπιση της καλοήθους υπερπλασίας.

Χειρουργεία της κοιλιακής χώρας

Νευρολογικά νοσήματα τα οποία είναι δυνατό να επηρεάσουν τα νεύρα του πέους

Ορμονικές διαταραχές, υποθυρεοειδισμός, υπερθυρεοειδισμός , υπογοναδισμός ( ανδρική εμμηνόπαυση) κλπ

Πρόωρη εκσπερμάτιση

Κατάθλιψη

Λήψη φαρμάκων. Δυστυχώς πολλά φάρμακα, πολλά από το οποία είναι εξαιρετικά σημαντικά είναι δυνατόν να προκαλέσουν στυτική δυσλειτουργία. Στα φάρμακα αυτά ανήκουν τα αντιυπερτασικά, τα αντιαρρυθμικά, τα καρδιολογικά, τα φάρμακα για την χοληστερόλη ( στατίνες), τα αντικαρκινικά,  μερικά ορμονικά σκευάσματα κυρίως αυτά για τον καρκίνο του προστάτη, τα αντιισταμινικά, τα αντικαταθλιπτικά κλπ

Ανατομικές ανωμαλίες του πέους πχ η N.PEYRONIE ,στροφή του πέους

Θα πρέπει να τονισθεί όμως ότι δεν είναι απαραίτητο οι άνδρες που πάσχουν από τα νοσήματα αυτά να εμφανίσουν στυτική δυσλειτουργία για αυτό και αποκαλούνται παράγοντες κινδύνου.

Τα ψυχολογικά αίτια που είναι δυνατόν να προκαλέσουν στυτική δυσλειτουργία είναι τόσα πολλά όσες πολλές  είναι και οι καταστάσεις εκείνες οι οποίες μπορεί να δημιουργήσουν πρόβλημα στην αυτοπεποίθηση και τη σιγουριά του άνδρα.

Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται:

Το άγχος απόδοσης, ιδιαίτερα σε νέους άνδρες  και σε άνδρες σε καινούργια σχέση.

Η έλλειψη ιδιωτικού χώρου και χρόνου συχνό πρόβλημα σε ζευγάρια με μικρά παιδία.

Το άγχος της εγκυμοσύνης και δυστυχώς μερικές φορές οι προσπάθειες για εγκυμοσύνη , προγραμματισμένες σεξουαλικές επαφές.

Το εργασιακό και οικονομικό άγχος. Η ανασφάλεια της σύγχρονης καθημερινότητας.

Προβλήματα σχέσεων. Η αγιοποίηση της μητέρας των παιδιών μας.

Η τριβή της καθημερινότητας που μας στερεί συχνά από τις φαντασιώσεις μας.

Θρησκευτικές αντιλήψεις και κοινωνικά στερεότυπα , όχι επαφές πριν το γάμο πχ.

Ο φόβος, άγχος για τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα πχ AIDS

Η δυσκολία προσέγγισης ή/και ανεύρεσης ερωτικού συντρόφου.

Το άγχος για το μέγεθος του πέους και την ‘επάρκεια’ για μία πετυχημένη ερωτική επαφή

Μικρά σχεδόν καθημερινά προβλήματα τα οποία εάν συνδυαστούν με ιατρικά νοσήματα και τον σύγχρονο τρόπο ζωής είναι δυνατόν να δημιουργήσουν στυτική δυσλειτουργία.

Παράγοντες κινδύνου του τρόπου ζωής

Το κάπνισμα, η παχυσαρκία, η καθιστική ζωή, η διατροφή, η χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών ( ναρκωτικά), η υπερκατανάλωση αλκοόλ, η χρήση life style φαρμάκων – φάρμακα στα γυμναστήρια πχ- είναι παράγοντες οι οποίοι μπορεί να προκαλέσουν στυτική δυσλειτουργία.

Θα πρέπει να τονισθεί και πάλι ότι μιλάμε μόνο για παράγοντες κινδύνου. Στην πραγματικότητα η στυτική δυσλειτουργία είναι συνήθως συνδυασμός δύο ή περισσοτέρων από αυτούς τους παράγοντες

Θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας

Στις μέρες μας στόχος των ειδικών γιατρών, δεν είναι πια η αντιμετώπιση του συμπτώματος αλλά η εξάλειψη του προβλήματος και του βαθύτερου αιτίου. Επειδή ακριβώς η στυτική δυσλειτουργία είναι πολυπαραγοντικό νόσημα η αντιμετώπιση της περιλαμβάνει συνδυασμό από ιατρικές πράξεις , φάρμακα η/και χειρουργείο , και ψυχολογική υποστήριξη.

Γενικά υπάρχουν 3 γραμμές θεραπείας:

Φάρμακα

Eνδοπεικές ενέσεις με αγγειοαδιασταλτικά φάρμακα

Χειρουργική αντιμετώπιση- τοποθέτηση πεικών προθέσεων- σε άνδρες που δεν ανταποκρίνονται στις άλλες γραμμές θεραπείας.

Οι θεραπευτικές αυτές επιλογές, ακριβώς επειδή είναι φάρμακα, θα πρέπει να χορηγούνται μόνο μετά από συνεννόηση με το γιατρό. Με την κατάλληλη χορήγηση, κάτι που έχει να κάνει με το ιατρικό και σεξουαλικό ιστορικού του άνδρα, τα φάρμακα έχουν αποτελεσματικότητα στ 70% έως 95% των ανδρών. Συμπληρωματικά μπορεί να χορηγηθεί τεστοστερόνη, στις περιπτώσεις που αυτό είναι απαραίτητο.

Στην προσπάθεια για την αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας είναι απαραίτητο να θυμίσουμε ότι πρέπει να αναιρεθούν όλοι εκείνοι οι παράγοντες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής. Απώλεια βάρους, καθημερινή άσκηση , διακοπή η περιορισμός του καπνίσματος  μια πιο υγιεινή διατροφή είναι απλά πράγματα που μπορούν να βοηθήσουν να ανακτήσουμε την στυτική μας λειτουργία.

Η ψυχολογική στήριξη στην αντιμετώπιση το προβλήματος είναι καθοριστικής σημασίας. Ο πρώτος άνθρωπος που έρχεται σε επαφή είναι η/ο σύντροφος. Πολλά λοιπόν ξεκινούν από εκεί. Ο τρόπος αντιμετώπισης, η πιθανή απόρριψη ή αντίθετα η στήριξη είναι καθοριστικής σημασίας.

Επειδή όμως μιλάμε για σεξουαλικότητα και σχέσεις είναι πιθανό μα χρειασθεί η βοήθεια εξειδικευμένων ψυχολόγων. Το σεξ όμως πέρα από φάρμακα και νοσήματα είναι κυρίως επαφή, είναι μοίρασμα είναι μια αγκαλιά.

Αναστολή σεξουαλικής επιθυμίας

Η αναστολή της σεξουαλικής επιθυμίας ή η έλλειψη της libido, αναφέρεται σε  μείωση της επιθυμίας ή του ενδιαφέροντος για τη σεξουαλική πράξη. Μπορεί να συνοδεύεται από στυτική δυσλειτουργία ή όχι. Η μειωμένη λίμπιντο μπορεί να απορρέει από σωματικούς ή ψυχολογικούς παράγοντες, ενώ έχει συνδεθεί και με τα χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης. Επίσης μπορεί να προκαλείται από ψυχολογικά προβλήματα, όπως το άγχος και η κατάθλιψη, από νοσήματα όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και η  υπέρταση, από συγκεκριμένα φάρμακα συμπεριλαμβανομένων και των αντικαταθλιπτικών και τις υπάρχουσες δυσκολίες στη σχέση.

Η αντιμετώπιση μιας τέτοιας κατάστασης έχει να κάνει με το αίτιο που την προκαλεί. Ψυχολογική υποστήριξη ή/και φάρμακα μπορούν να δώσουν την λύση

Γενικοί κανόνες για διατήρηση της καλής σεξουαλικής λειτουργίας

Καθώς δεν υπάρχει πρόληψη για τα σεξουαλικά προβλήματα, η αντιμετώπιση των αιτιών της δυσλειτουργίας μπορεί να βοηθήσει να χειριστούμε το πρόβλημα τη στιγμή που συμβαίνει. Υπάρχουν ωστόσο κάποια πράγματα που συμβάλλουν στη διατήρηση της καλής σεξουαλικής λειτουργίας:

Ελαττώστε τις ποσότητες κατανάλωσης αλκοόλ.

Κόψτε το κάπνισμα

Αντιμετωπίστε οποιαδήποτε συναισθηματικά ή ψυχολογικά θέματα όπως το στρες, η κατάθλιψη και το άγχος. Αν κριθεί απαραίτητο ζητήστε τη βοήθεια ψυχολόγου

Προσπαθήστε να επικοινωνείτε περισσότερο με τη σύντροφό σας

Αθληθείτε καθημερινά έστω και με 30 λεπτά περπάτημα την ημέρα και αποφύγετε την καθιστική ζωή

Ακολουθείστε τη θεραπεία που σας συστήνει ο γιατρός σας για οποιαδήποτε άλλη πάθηση ακόμη και εάν αυτή έχει παρενέργειες στη σεξουαλική ζωή. Τη διακοπή θεραπείας θα την κρίνει αποκλειστικά ο γιατρός.

Δώστε χρόνο στον εαυτό σας , στο σύντροφο σας , δώστε χρόνο και χώρο στις ανάγκες σας και σε εκείνες του συντρόφου σας

Πώς γίνεται η διάγνωση ενός σεξουαλικού προβλήματος

Στις γυναίκες

Συνήθως ο γιατρός θα ξεκινήσει με εξέταση και αξιολόγηση των συμπτωμάτων. Είναι πολύ πιθανό να προβεί σε εξέταση του τραχήλου ώστε να εξετάσει την κατάσταση της υγείας των αναπαραγωγικών οργάνων και σε τεστ Παπανικολάου για να μπορέσει να μάθει για τις πιθανές αλλαγές στα κύτταρα του τραχήλου (για να ελέγξει για καρκίνο ή για προκαρκινική κατάσταση). Επίσης μπορεί να ζητήσει και άλλες εξετάσεις προκειμένου να αποκλείσει άλλες πιθανές παθήσεις που μπορεί να επιτείνουν το πρόβλημα.

Η αξιολόγηση της συμπεριφοράς σας σχετικά με το σεξ, μαζί με άλλους πιθανούς παράγοντες (φόβος, άγχος, παλιό σεξουαλικό τραύμα ή κακοποίηση, προβλήματα της σχέσης, εθισμός στο αλκοόλ ή τα ναρκωτικά, κλπ.) θα βοηθήσουν το γιατρό να κατανοήσει τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος και να συστήσει την κατάλληλη θεραπεία.

Στους άντρες

Ο γιατρός μπορεί να ξεκινήσει με έναν λεπτομερή έλεγχο του ιστορικού των συμπτωμάτων, το ιατρικό και το σεξουαλικό ιστορικό δηλαδή του ασθενούς. Στη συνέχεια μπορεί να προγραμματίσει άλλα τεστ για να ανιχνεύσει οποιοδήποτε άλλο ιατρικό πρόβλημα στο οποίο ενδεχομένως να οφείλεται η δυσλειτουργία. Είναι πιθανό η αντιμετώπιση του προβλήματος να απαιτήσει τη συνεργασία και άλλων ειδικοτήτων, πέραν του ανδρολόγου π.χ. ενδοκρινολόγου, καρδιολόγου  ψυχολόγου κ.λπ.

Διαβάστε επίσης:

Πώς πίνεις τον καφέ σου; Η συνήθεια που δε σε αφήνει να χάσεις βάρος

Κορωνοϊός-Παγώνη: Τα νέα μέτρα να είναι τα τελευταία – Να σταματήσει η συζήτηση για lockdown

FDA: Σωτήρια η τρίτη δόση των εμβολίων- Τα δεδομένα για Pfizer και Moderna