Στην πρώτη αύξηση του επιτοκίου της μετά από σχεδόν 11 χρόνια προχώρησε πριν από λίγο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αύξησε την Πέμπτη τα επιτόκια σε μια προσπάθεια να μειώσει τον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό στη ζώνη του ευρώ.

Ο θεσμός της Φρανκφούρτης είχε διατηρήσει τα επιτόκια σε ιστορικά χαμηλά, σε αρνητικό έδαφος από το 2014, καθώς αντιμετώπιζε την κρίση κρατικού χρέους και την πανδημία του κορωνοϊού.

«Το Διοικητικό Συμβούλιο έκρινε σκόπιμο να κάνει ένα μεγαλύτερο πρώτο βήμα στην πορεία ομαλοποίησης των επιτοκίων της πολιτικής του από αυτή που είχε σηματοδοτήσει στην προηγούμενη συνεδρίασή του», ανέφερε η ΕΚΤ σε ανακοίνωσή της.

Η ΕΚΤ είχε προηγουμένως αφήσει να εννοηθεί ότι θα αυξήσει τα επιτόκια τον Ιούλιο και τον Σεπτέμβριο καθώς οι τιμές καταναλωτή συνεχίζουν να αυξάνονται. Μια πρώτη ανάγνωση για τον πληθωρισμό τον Ιούνιο έδειξε υψηλό ρεκόρ 8,6%. Ωστόσο, ορισμένοι επενδυτές είναι επιφυλακτικοί σχετικά με τις ενέργειες της ΕΚΤ καθώς προβλέπουν ύφεση αργότερα φέτος.

Τον Ιούνιο, οι προβλέψεις της ΕΚΤ ανέφεραν ποσοστό πληθωρισμού 6,8% για ολόκληρο το τρέχον έτος και 3,5% το 2023. Όσον αφορά την ανάπτυξη, η κεντρική τράπεζα εκτιμά ποσοστό 2,1% του ΑΕΠ για φέτος και το επόμενο έτος.

Μία από τις μεγαλύτερες αβεβαιότητες στο μέλλον είναι εάν η Ρωσία θα μειώσει πλήρως τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Η Μόσχα έχει κατηγορηθεί χρησιμοποιεί τα ορυκτά καύσιμα ως όπλο καθώς η ΕΕ επιβάλλει σκληρές κυρώσεις στο Κρεμλίνο για την απρόκλητη επίθεση στην Ουκρανία.

Μηχανισμός Προστασίας Μετάδοσης

Παράλληλα το Δ.Σ. αποφάσισε σήμερα τη δημιουργία του Μηχανισμού Προστασίας Μετάδοσης, (της νομισματικής πολιτικής) προκειμένου να αποφευχθούν οι ασύμμετρες αυξήσεις των αποδόσεων (και συνεπώς του κόστους δανεισμού) μεταξύ των επιμέρους κρατικών ομολόγων της ευρωζώνης.

Η απόφαση που ανακοινώθηκε πριν από λίγο αναφέρει: «Το Διοικητικό Συμβούλιο έκρινε ότι είναι σκόπιμο να κάνει ένα μεγαλύτερο πρώτο βήμα στην πορεία ομαλοποίησης των επιτοκίων πολιτικής από ό,τι είχε σηματοδοτήσει στην προηγούμενη συνεδρίασή του. Η απόφαση αυτή βασίζεται στην επικαιροποιημένη εκτίμηση του Διοικητικού Συμβουλίου για τους κινδύνους πληθωρισμού». Σημειώνεται ότι η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ στην προηγούμενη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου είχε αφήσει να εννοηθεί ότι η αύξηση θα ήταν μόνο κατά 0,25%.

Η περαιτέρω ομαλοποίηση (δηλαδή άνοδος) των επιτοκίων θα αποφασιστεί σε επόμενες συνεδριάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, εφόσον τούτο κριθεί αναγκαίο. Όπως αναφέρει η απόφαση, η μελλοντική πορεία των επιτοκίων που θα αποφασίσει το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να εξαρτάται από τα δεδομένα και θα αποσκοπεί στο να βοηθήσει στην επίτευξη του στόχου του για πληθωρισμό 2% μεσοπρόθεσμα.

Όσον αφορά στον Μηχανισμό Προστασίας της Μετάδοσης (της νομισματικής πολιτικής), όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, πρόκειται για μια «εργαλειοθήκη» η οποία θα ενεργοποιείται όταν οι εξελίξεις στις αγορές ομολόγων καταδεικνύουν σοβαρούς κινδύνους στην ομαλή μετάδοση της νομισματικής πολιτικής.

Με άλλα λόγια όταν παρατηρούνται δυσανάλογα μεγάλες αυξήσεις των αποδόσεων σε ορισμένα μόνο κρατικά ομόλογα της Ευρωζώνης. Η έκταση των αγορών των ομολόγων αυτών που θα πραγματοποιεί η ΕΚΤ από τη δευτερογενή αγορά θα εξαρτάται από το τη σοβαρότητα των κινδύνων που εγκυμονεί η εκάστοτε κατάσταση. «Το εύρος των αγορών δεν θα περιορίζεται εκ των προτέρω» αναφέρει η απόφαση της ΕΚΤ.

Τέσσερις όροι για το νέο εργαλείο

Η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, χαρακτήρισε ιστορική την αύξηση των επιτοκίων κατά 0,5% καθώς σηματοδοτεί το τέλος των αρνητικών επιτοκίων.

Η ίδια, στη διάρκεια συνέντευξης τύπου μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλιου της ΕΚΤ, παρουσιάζοντας το νέο Μηχανισμό Προστασίας Μετάδοσης (Transmission Protection Instrument) (της νομισματικής πολιτικής), ο οποίος θα λειτουργήσει ως “ασπίδα”στην αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων υπογράμμισε ότι όλες οι χώρες μπορούν να ενταχθούν σε αυτό, εφόσον όμως πληρούνται τέσσερεις βασικές προυποθέσεις:

Πρώτον, συμμόρφωση με το δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ: Η χώρα δεν πρέπει να υπόκειται σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος (ΔΥΕ) ή να αξιολογείται ότι δεν έχει λάβει αποτελεσματικά μέτρα ως απάντηση σε σύσταση του Συμβουλίου της ΕΕ δυνάμει του άρθρου 126 παράγραφος 7 της Συνθήκης για το Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ)

Δεύτερον, απουσία σοβαρών μακροοικονομικών ανισορροπιών: Η χώρα δεν θα υπόκειται σε διαδικασία υπερβολικής ανισορροπίας (EIP) ή δεν έχει αξιολογηθεί ως αποτυχία λήψης των συνιστώμενων διορθωτικών μέτρων που σχετίζονται με σύσταση του Συμβουλίου της ΕΕ δυνάμει του άρθρου 121 παράγραφος 4 της ΣΛΕΕ

Τρίτον δημοσιονομική βιωσιμότητα: η ΕΚΤ θα πρέπει να αξιολογεί ως βιώσιμο το Δημόσιο χρέος ή να έχει βεβαιωθεί ότι η τροχιά του δημόσιου χρέους είναι βιώσιμη, το Διοικητικό Συμβούλιο θα λάβει υπόψη, όπου είναι διαθέσιμες, τις αναλύσεις βιωσιμότητας του χρέους από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και άλλους οργανισμούς, μαζί με την εσωτερική ανάλυση της ΕΚΤ

Τέταρτον, υγιείς και βιώσιμες μακροοικονομικές πολιτικές: Η χώρα θα πρέπει να έχει συμμορφωθεί με τις δεσμεύσεις που υποβλήθηκαν στα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας για τη Διευκόλυνση Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και με τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στον δημοσιονομικό τομέα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.

Σε κάθε περίπτωση το δ.σ της ΕΚΤ θα έχει την διακριτική ευχέρεια να λάβει την απόφαση για την ένταξη ή μη της ενδιαφερόμενης χώρας στο Mηχανισμό αυτό. Όπως ανέφερε η Κριστίν Λαγκάρντ η απόφαση για την δημιουργία του Μηχανισμού ήταν ομόφωνη.

Αναφορικά με την σημερινές αποφάσεις στο μέτωπο των επιτοκίων, η Κριστίν Λαγκάρντ διευκρίνισε ότι αυτές στηρίχθηκαν τόσο στα νέα δεδομένα για τον πληθωρισμό, τα οποία δείχνουν ότι θα παραμείνει ιδιαίτερα υψηλός για ακόμη αρκετό καιρό, και επιβαρύνεται περαιτέρω από την υποχώρηση του ευρώ έναντι του δολαρίου, αλλά και στις ενδείξεις για υποχώρηση της ανάπτυξης το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και μετά.

Παρόλο που η οικονομική δραστηριότητα συνεχίζει να επωφελείται από το άνοιγμα της οικονομίας, την ισχυρή αγορά εργασίας και τη στήριξη της δημοσιονομικής πολιτικής.

Ειδικότερα, οι άνθρωποι αρχίζουν να ταξιδεύουν ξανά, και επομένως ο τουρισμός αναμένεται να βοηθήσει την οικονομία το τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Η κατανάλωση υποστηρίζεται από τις αποταμιεύσεις που δημιούργησαν τα νοικοκυριά κατά τη διάρκεια της πανδημίας και από μια ισχυρή αγορά εργασίας.

Διαβάστε επίσης:

Μέτρα για τους πυρόπληκτους ανακοίνωσε η κυβέρνηση – Στήριξη νοικοκυριών, επιχειρήσεων και αγροτών

Πώς πληρώνεται η αργία του Δεκαπενταύγουστου

Φορολογικές δηλώσεις: Νέα παράταση έως τις 30 Αυγούστου