Ομολογία αποτυχίας θεωρούν στη Δύση την μερική επιστράτευση που κήρυξε ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν και ανεβάζουν τους τόνους της κριτικής προς το Κρεμλίνο.

Παράλληλα ορισμένα βρετανικά ΜΜΕ εστιάζουν την προσοχή τους στη «νέα απειλή για τη χρήση πυρηνικών όπλων», όπως γράφει η Daily Mail, επισημαίνοντας την προειδοποίηση που διατύπωσε ο Πούτιν: «δεν μπλοφάρω».

Υπάρχει αντιπολεμικό κίνημα στη Ρωσία;

Είναι η πρώτη φορά μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο που η Μόσχα κινητοποιεί εφέδρους και η ανακοίνωση συνέπεσε με την αναγγελία για τη διενέργεια δημοψηφισμάτων στις κατεχόμενες ουκρανικές επαρχίες, που εκτιμάται ότι θα ανοίξουν το δρόμο για την προσάρτηση των εδαφών αυτών στη Ρωσία.

Η πιο ενδιαφέρουσα αντίδραση έρχεται από το εσωτερικό της Ρωσίας. Με το σύνθημα «Όχι τάφοι», το αντιπολεμικό κίνημα Vesna απεύθυνε έκκληση –μέσω Twitter– για διαδηλώσεις εναντίον της απόφασης του Κρεμλίνου, ζητώντας από τους Ρώσους να διοργανώσουν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας στις 7 το απόγευμα σε ρωσικές πόλεις. Παρότι το ρωσικό αντιπολεμικό κίνημα έχει περιορισμένη δύναμη, αναμένεται με ενδιαφέρον να διαπιστωθεί η ανταπόκριση που θα έχει αυτή η πρωτοβουλία του Vesna.

The #Russian anti-war movement “Vesna” calls for protests against the mobilization. Rallies are announced for 7 p.m. in the center of all Russian cities. pic.twitter.com/2sPgLsrL8V

— NEXTA (@nexta_tv) September 21, 2022

Η τουρκική Hurriet σημειώνει επίσης ότι μία περαιτέρω ένδειξη για τις προετοιμασίες της Ρωσίας για μία παρατεταμένη και πιθανώς κλιμακούμενη σύγκρουση είναι η έγκριση από την ρωσική βουλή νόμου που κάνει αυστηρότερες τις ποινές για τις λιποταξίες από τον ρωσικό στρατό. Μεταξύ άλλων ο νέος νόμος προβλέπει δεκαετή κάθειρξη για όποιον στρατιώτη αρνηθεί να πολεμήσει.

Τι σημαίνει πρακτικά η επιστράτευση

Ο ανταποκριτής του Al Jazeera στο Κίεβο, Γκάμπριελ Ελιζόντο, μετέδωσε ότι η μερική επιστράτευση που κήρυξε ο Πούτιν, τίθεται άμεσα σε ισχύ και είναι πιθανό οι έφεδροι να πάρουν τα φύλλα πορείας τις επόμενες 24 ώρες για να παρουσιαστούν στις βάσεις τους για εκπαίδευση πριν μετακινηθούν προς την Ουκρανία.

Η ενέργεια αυτή είναι «κατά κάποιο τρόπο μία παραδοχή» από την πλευρά του Κρεμλίνου ότι η λεγόμενη «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» δε εξελίσσεται όπως αναμενόταν, σύμφωνα με την εκτίμηση του ανταποκριτή του al Jazeera.

Η γαλλική Le Monde τονίζει ότι το διάγγελμα του Πούτιν έγινε μία μέρα μετά την ανακοίνωση των φιλορώσων στις υπό ρωσικό έλεγχο ουκρανικές επαρχίες, ότι θα διενεργηθούν δημοψηφίσματα, που κατά πάσα πιθανότητα θα δώσουν το προσχηματικό αποτέλεσμα που θέλει η Μόσχα για να προσαρτήσει τα εδάφη αυτά.

Επιστράτευση και κάλπες

Τα δημοψηφίσματα, που ήταν αναμενόμενο ότι θα γίνουν στις επαρχίες Λουχάνσκ, Χερσόνας, Ζαπορίζια και Ντονιέτσκ, αρχίζουν την Παρασκευή και το αποτέλεσμα είναι προδιαγεγραμμένο. Οι δυτικοί ηγέτες έσπευσαν να τα χαρακτηρίσουν άνευ νομιμότητας.

Ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, που σήμερα είναι αντιπρόεδρος του Ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, δήλωσε ότι τα αποτελέσματα των δημοψηφισμάτων θα επαναχαράξουν τα σύνορα κατά τρόπο μη αντιστρέψιμο και θα δώσουν στη Μόσχα τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει «όλα τα μέσα» για να υπερασπιστεί τα εδάφη αυτά.

Η Ρωσία, είπε ο Βλαντίμιρ Πούτιν στο διάγγελμά του, «θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της για να υπερασπιστεί τον εαυτό  της αν απειληθεί η εδαφική της ακεραιότητα». Σύμφωνα με το αφήγημα του Κρεμλίνου τα ουκρανικά εδάφη που έχουν καταληφθεί θα θεωρούνται τμήμα της ρωσικής επικράτειας, μετά τη διενέργεια των δημοψηφισμάτων. Η Ρωσία έχει «πολλά όπλα για να απαντήσει και δεν μπλοφάρουμε», πρόσθεσε ο Πούτιν.

Τι λένε οι αναλυτές για την επιστράτευση

Μέχρι τώρα το Κρεμλίνο υποστήριζε ότι η «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» στην Ουκρανία εξελίσσεται σύμφωνα με το πλάνο που υπάρχει. Όμως αυτό δεν μπορεί να το ισχυριστεί πλέον, όπως γράφει ο Στιβ Ρόζενμπεργκ, αναλυτής του BBC, με εξειδίκευση τα θέματα της Ρωσίας. Κινητοποιώντας εφέδρους ο  Πούτιν παραδέχεται ότι η Ρωσία χρειάζεται περισσότερους στρατιώτες στο πεδίο της μάχης, προσθέτει ο βρετανός αναλυτής.

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν έστειλε μηνύματα με πολλούς αποδέκτες. Ένα σαφέστατο μήνυμα απευθύνεται στην Ουκρανία και τις δυτικές χώρες που την υποστηρίζουν: μην προσπαθήσετε να επανακτήσετε τα εδάφη που έχουμε καταλάβει. Και για να γίνει ακόμα πιο σαφής, ο Ρώσος πρόεδρος τόνισε: «Αυτοί που προσπαθούν να μας εκβιάσουν με πυρηνικά όπλα πρέπει να ξέρουν ότι οι άνεμοι που φυσούν μπορεί να τα στρέψουν εναντίον τους». 

Κατά τον υπουργό Άμυνας της Ρωσίας, Σεργκέι Σόιγκου, καλούνται να πάρουν τα όπλα 300.000 έφεδροι με εμπειρία μάχης. Ο Ρώσος υπουργός Άμυνας διευκρίνισε ότι δεν θα κληθούν στα όπλα οι φοιτητές, που «θα συνεχίσουν να πηγαίνουν στις τάξεις τους», όπως είπε χαρακτηριστικά.

Ο Λιουκ Χάρντινγκ, συντάκτης του Guardian για θέματα εξωτερικής πολιτικής, τονίζει ότι η μερική επιστράτευση δεν θα λύσει το πρόβλημα της λειψανδρίας στα πεδία των μαχών και ο Πούτιν διακινδυνεύει να έχει στείλει ένα «βαθύτατα αντιδημοφιλές» μήνυμα στον ρωσικό λαό. Σύμφωνα με τον συντάκτη της βρετανικής εφημερίδας, παρά τη λαϊκή δυσαρέσκεια  είναι πάρα πολύ μικρό το ενδεχόμενο να εκδηλωθεί «ένα παλατιανό πραξικόπημα από ολιγάρχες, στρατηγούς, ή αξιωματούχους του Κρεμλίνου», με στόχο την ανατροπή του Βλαντίμιρ Πούτιν.

Το ζήτημα όμως είναι πόσος καιρός θα χρειαστεί για να εξοπλιστούν και να εκπαιδευτούν οι έφεδροι, ακόμα κι αν έχουν περάσει από πεδία μαχών. Σύμφωνα με εκτιμήσεις δυτικών αναλυτών αν η Ρωσία στείλει τους εφέδρους χωρίς εκπαίδευση στην Ουκρανία, τότε θα τους κάνει βορρά στα όπλα των αντιπάλων της. Αν όμως έχει στόχο να τους εκπαιδεύσει επαρκώς, τότε θα χρειαστούν μήνες μέχρι να μπορέσουν να μπουν στη μάχη.

Ο Πιοτρ Σάουερ, αναλυτής του Guardian, γράφει ότι μέχρι τώρα ο Βλαντίμιρ Πούτιν προσπαθούσε να αποκρύψει από τους Ρώσους την πραγματικότητα του πολέμου.  Ήθελε να καλλιεργήσει μια αίσθηση κανονικότητας στους δρόμους της Μόσχας. Όμως η κοινή γνώμη θα αναθεωρήσει την άποψή της για το τι συμβαίνει στην Ουκρανία, αν λάβει υπόψη την ανάγκη του Κρεμλίνου για την επιστράτευση εφέδρων. «Ο πόλεμος πλέον μπαίνει στα νοικοκυριά της Ρωσίας, σε όλη τη χώρα», γράφει χαρακτηριστικά ο Πιοτρ Σάουερ.

Κατά τον Σεργκέι Σόιγκου στον πόλεμο της Ουκρανίας έχουν σκοτωθεί 5.937 Ρώσοι στρατιώτες, αριθμός πολύ μικρότερος από τις εκτιμήσεις στη Δύση. Όμως είναι η πρώτη φορά που το Κρεμλίνο ανακοινώνει συγκεκριμένο αριθμό απωλειών.

Οι πρώτες αντιδράσεις

Η μερική επιστράτευση εφέδρων είναι ένδειξη «αδυναμίας» των Ρώσων, σχολίασε η πρεσβευτής των ΗΠΑ στο Κίεβο, Μπρίτζετ Μπρινκ.

«Τα ψευτοδημοψηφίσματα και η επιστράτευση είναι ενδείξεις αδυναμίας και ρωσικής αποτυχίας», έγραψε στο Twitter η αμερικανίδα διπλωμάτης.

Sham referenda and mobilization are signs of weakness, of Russian failure. The United States will never recognize Russia’s claim to purportedly annexed Ukrainian territory, and we will continue to stand with Ukraine for as long as it takes.

— Ambassador Bridget A. Brink (@USAmbKyiv) September 21, 2022

Η αντίδρασή της ήταν αναμενόμενη. Όμως πολύ μεγάλο ενδιαφέρον έχει η κινεζική αντίδραση. Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε όλες τις πλευρές να αρχίσουν διάλογο για την εξεύρεση τρόπων που θα απαντούν στις ανησυχίες τους για θέματα ασφάλειας. Ο Ουάνγκ Ουενμπιν, εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου εξωτερικών δήλωσε ότι η στάση του Πεκίνου για το θέμα της Ουκρανίας είναι σαφέστατη εξ΄ αρχής.

Ο Βρετανός υπουργός Άμυνας, Μπεν Ουάλας, δήλωσε ότι η απόφαση του Πούτιν για μερική επιστράτευση αποτελεί απόδειξη ότι η εισβολή στην Ουκρανία αποτυγχάνει.

«Έχουν στείλει δεκάδες χιλιάδες πολίτες τους στο θάνατο, χωρίς καλό εξοπλισμό και με κακή ηγεσία», έγραψε στο Twitter ο Ουάλας.

Ο Ολλανδός πρωθυπουργός, Μαρκ Ρούτε, δήλωσε στο δίκτυο NOS ότι τα όσα ανακοίνωσε ο Πούτιν είναι «ένδειξη πανικού», προσθέτοντας ότι «η ρητορική για πυρηνικά όπλα είναι κάτι που έχουμε ακούσει πολλές φορές ως τώρα και μας αφήνει παγερά αδιάφορους».

«Η επιστράτευση και οι απειλές για πυρηνικά που ανακοινώθηκαν από τον Πούτιν δεν θα βοηθήσουν τον εισβολέα να καταστρέψει την Ουκρανία και τους Ουκρανούς. Ο τύραννος άρχισε τη διαδικασία που θα τον θάψει στην ίδια του τη χώρα», σχολίασε από την πλευρά του ο δήμαρχος του Κιέβου, Βιτάλι Κλίτσκο.

Στην έδρα του ΟΗΕ όπου συγκαλείται η Γενική Συνέλευση του οργανισμού, το θέμα της Ουκρανίας είναι αυτό που κυριαρχεί, με τη Γερμανία και τη Γαλλία να καταδικάζουν τον «ιμπεριαλισμό» της Ρωσίας. «Αν θέλουμε να σταματήσει αυτός ο πόλεμος, δεν μπορούμε να αδιαφορήσουμε για το πώς θα τελειώσει. Ο Πούτιν θα σταματήσει αυτόν τον πόλεμο και τις ιμπεριαλιστικές φιλοδοξίες του μόνο αν αντιληφθεί ότι δεν μπορεί να νικήσει», δήλωσε ο γερμανός καγκελάριος, Σολτς, διευκρινίζοντας ότι το Βερολίνο δεν θα αποδεχτεί μία ειρηνευτική συμφωνία που θα επιβληθεί από την Ρωσία.

Το Κατάρ, η Σενεγάλη και η Τουρκία, από την άλλη πλευρά, ζήτησαν την έναρξη ειρηνευτικών συνομιλιών, ενώ η Λιθουανία ζήτησε να συγκροτηθεί ένα δικαστήριο για εγκλήματα πολέμου, για την καταδίκη της Μόσχας.

Διαβάστε επίσης:

Κύπρος: 65χρονος καταδικάστηκε σε φυλάκιση 9 μηνών για… κτηνοβασία

Γερμανία: Κρατικοποιείται η γιγάντια εταιρεία αερίου Uniper

Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων: Να προετοιμαστούμε για το φθινοπωρινό κύμα της πανδημίας – Ο κορωνοϊός είναι εδώ