Αν κάποιος συγκρίνει τις πρόσφατες ομιλίες του πρωθυπουργού στη Βουλή για το ζήτημα της ακρίβειας, σε σχέση με αυτές του όχι και πολύ μακρινού παρελθόντος, θα διαπιστώσει μια σημαντική ποιοτική αλλαγή στον τόνο και το ύφος.

Ωστόσο η αλλαγή αυτή δεν εντοπίζεται μόνο στα όσα λέει ο Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της Βουλής. Το περασμένο Σάββατο, μιλώντας σε τοπικά στελέχη της Ν.Δ., δεν πέρασε απαρατήρητη μια αποστροφή του λόγου του, όπου τόνισε ότι «είναι πάρα – πάρα πολύ σημαντικό – και σας το ζητώ από καρδιάς αυτό – στην επικοινωνία σας με τις κομματικές οργανώσεις, με τα στελέχη μας αλλά και με τους πολίτες, την κατανόηση για τα προβλήματα της κοινωνίας να την επιδεικνύουμε πάντα και να μην παρεισφρήσει ποτέ στον λόγο μας η αλαζονεία της επιτυχίας. Υπάρχει μια “λεπτή γραμμή” μεταξύ του να είμαστε υπερήφανοι για τα επιτεύγματά μας και να είμαστε αλαζόνες και να θεωρούμε τους εαυτούς μας περίπου αναντικατάστατους».

Προσοχή στα «λάθη»

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο πρωθυπουργός και πρόεδρος της Ν.Δ. κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για πιθανά φαινόμενα αλαζονείας της εξουσίας. Ωστόσο, το τελευταίο διάστημα οι αναφορές του αυτές γίνονται όλο και πιο συχνές, γεγονός που – προφανώς – συνδέεται με τις εκλογές που έρχονται και τα πιθανά λάθη που ενδεχομένως θα κοστίσουν στην κυβέρνηση.

Ωστόσο, ο βαθύτερος λόγος για την επικέντρωση του Μητσοτάκη σε πιθανά τέτοια φαινόμενα, αλλά και γενικότερα στον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση επικοινωνεί την πορεία της δεν είναι άλλος από το γεγονός ότι πλέον τα πράγματα γίνονται όλο και πιο δύσκολα για τους πολίτες, λόγω της ενεργειακής ακρίβειας και του πληθωρισμού.

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι στην «Ώρα του Πρωθυπουργού» της περασμένης Παρασκευής, απαντώντας στον Αλέξη Τσίπρα, ο Μητσοτάκης εμφανίστηκε πολύ προσεκτικός σε διάφορα ζητήματα, τα οποία θα μπορούσαν να αποτελέσουν αντικείμενο κριτικής προς την κυβέρνηση. Ενδεικτικά, ο πρωθυπουργός σημείωσε:

● Επενδύσεις: «Τις επενδύσεις αυτές τις θέλουμε πρώτα και πάνω απ’ όλα διότι δημιουργούν καλά πληρωμένες θέσεις εργασίας. (…) Και ναι, δεν αφορούν όλους αυτές οι δουλειές, γιατί προφανώς έχουμε πολλούς συμπολίτες μας οι οποίοι ακόμα είναι στον κατώτατο μισθό και δοκιμάζονται σήμερα από τον πληθωρισμό».

● Κατώτατος μισθός: «Με τις αυξήσεις που κάναμε είναι στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Είναι πάνω από την Πορτογαλία σήμερα που μιλάμε ο κατώτατος μισθός. Αυξήσαμε τον κατώτατο μισθό 63 ευρώ και θα έρθει και άλλη αύξηση του κατώτατου μισθού, την 1η Μαΐου του 2023, με βάση τη διαδικασία την οποία έχουμε δρομολογήσει. Και είναι απαραίτητο να υπάρχει και άλλη αύξηση του κατώτατου μισθού, όταν έχουμε απέναντί μας αυτό το φαινόμενο της ακρίβειας με αυτή την ένταση».

● Ακρίβεια: «Δεν υπάρχει ομιλία στην οποία να μην αναφέρω ότι η χώρα αντιμετωπίζει ακόμα πολλά προβλήματα, ότι οι μισθοί στην Ελλάδα είναι ακόμα χαμηλοί ως αποτέλεσμα μιας κρίσης δεκαετίας. (…) Δεν ζούμε σε κανένα “ροζ συννεφάκι” ούτε ισχυριζόμαστε ότι όλα είναι καλά. Αλλά εδώ συγκρίνονται πολιτικές επιλογές. Η κυβέρνηση αυτή έχει μιλήσει με πράξεις, έχει δρομολογήσει ένα πρόγραμμα στήριξης το οποίο – και εσείς χαίρομαι που το αναγνωρίσατε – είναι πολύ σημαντικό, από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη».

● Εξαγωγές: «Σήμερα η Ελλάδα είναι πάνω από την Ιταλία και τη Γαλλία σε εξαγωγές ως ποσοστό του ΑΕΠ. Εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών. Μπαίνει και ο τουρισμός προφανώς μέσα στον συνολικό υπολογισμό των εξαγωγών».

Προειδοποιήσεις προς ΕΛ.ΑΣ.

Με απλά λόγια ο Κ. Μητσοτάκης επιχείρησε μεν να τονίσει τα επιτεύγματα της κυβέρνησής του, αλλά και τις προσπάθειες που κάνει για να ελαφρύνει τα βάρη των πολιτών, ωστόσο ήταν πολύ προσεκτικός ώστε να μην δημιουργήσει μια εικόνα την οποία δεν θα μπορούσε να υποστηρίξει, αν η αντιπολίτευση ζητούσε «απαντήσεις και ονόματα».

Η ίδια τάση καταγράφηκε και χθες, όταν ο πρωθυπουργός μίλησε σε εκδήλωση της ΕΛ.ΑΣ.: υποστήριξε ότι η κυβέρνηση έχει σημειώσει μεγάλες επιτυχίες στον τομέα της καταπολέμησης της ανομίας και της εμπέδωσης αισθήματος ασφάλειας στους πολίτες, ωστόσο δεν παρέλειψε να αναφερθεί εκτενώς και σε δυσλειτουργίες.

Μάλιστα, τόσο για το ζήτημα των καταγγελιών για φαινόμενα αστυνομικής βίας όσο και για περιστατικά όπου αστυνομικοί εμπλέκονται σε παράνομες πράξεις (όπως η καταγγελία για βιασμό στο Α.Τ. Ομόνοιας, στην οποία έκανε ειδική αναφορά στην ομιλία του), ο Μητσοτάκης – αλλά και ο αρμόδιος υπουργός Προστασίας του Πολίτη Τάκης Θεοδωρικάκος – έστειλε μήνυμα μηδενικής ανοχής προς τους παραβάτες και κάλεσε τους ίδιους τους αστυνομικούς:

«Να είστε σε διαρκή εγρήγορση. Μην αφήνετε μετρημένους στα δάχτυλα συναδέλφους σας να κηλιδώνουν το καλό όνομα και τον επαγγελματισμό δεκάδων χιλιάδων αστυνομικών. Να κλονίζουν την εμπιστοσύνη του πολίτη στο πρόσωπό σας».

Δυσαρέσκεια

Η όλη εικόνα σκιαγραφεί ένα περιβάλλον ανησυχίας, που, προφανώς, δεν είναι δύσκολο να εξηγηθεί, ιδίως αν κάποιος ρίξει μια ματιά στις δημοσκοπήσεις, όπου οι πολίτες αναγνωρίζουν μεν ότι η κρίση τιμών είναι «εισαγόμενη», ωστόσο διαρκώς σημειώνουν ότι η κυβέρνηση θα μπορούσε να κάνει περισσότερα για την ελάφρυνση των συνεπειών της στους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών.

Η διαρκώς εντεινόμενη δυσαρέσκεια για τις διαρκείς ανατιμήσεις εύκολα μπορεί να «διαχυθεί» και σε άλλους χώρους, δημιουργώντας μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα ιδιαίτερα αρνητική για την κυβέρνηση, που για την ώρα φαίνεται να συνεχίζει να έχει ισχυρή «κεφαλή» έναντι του ΣΥΡΙΖΑ.

Δεδομένου δε ότι η Ε.Ε. για άλλη μια φορά εμφανίζεται κατώτερη των περιστάσεων και αδύναμη να λάβει ουσιαστικά μέτρα για την προστασία των πολιτών της από την ενεργειακή κρίση, «κλοτσώντας το τενεκεδάκι» για άλλη μια φορά, είναι προφανές ότι η Αθήνα καλείται εκ νέου να «βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά» μόνη της.

Ωστόσο, και μόνο το γεγονός ότι το προσχέδιο του προϋπολογισμού – ο οποίος, υπενθυμίζεται, θα πρέπει να είναι πλεονασματικός – περιλαμβάνει μόνο ένα δισεκατομμύριο ευρώ για έκτακτες παρεμβάσεις στον τομέα της ενέργειας δείχνει εύγλωττα ότι τα όρια έχουν αρχίσει να περιορίζονται όσον αφορά τη δυνατότητα χρηματοδότησης της κρίσης με ίδια μέσα.

Και μπορεί ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου να αναφέρθηκε στο «μοντέλο τιμολόγησης μέσα από το οποίο μπορούμε και ανακτούμε τεράστια ποσά από τα υπερέσοδα των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας» ως άλλη πηγή εσόδων για ενίσχυση των καταναλωτών, ωστόσο είναι αμφίβολο αν θα είναι επαρκές, τη στιγμή που σήμερα χρειάζονται πάνω από δύο δισ. τον μήνα.

Δειλοί, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα

Κι ενώ η Αθήνα μετράει και ξαναμετράει έσοδα και έξοδα, προκειμένου να βρει τον απαραίτητο δημοσιονομικό χώρο ώστε να συνεχίσει να στηρίζει – όσο είναι εφικτό – νοικοκυριά και επιχειρήσεις, οι Βρυξέλλες ετοιμάζονται για άλλο ένα «φιάσκο» ολκής κατά τη σημερινή σύνοδο κορυφής, η οποία θα συζητήσει τις προτάσεις της Κομισιόν σχετικά με τα μέτρα αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης.

Η εικόνα που έρχεται από την Ε.Ε. μόνο αισιοδοξία δεν μπορεί να προκαλέσει ότι οι ηγέτες της Ένωσης θα καταφέρουν να καταλήξουν σε μια συμφωνία ακόμα και επί των εξαιρετικά άτολμων προτάσεων της Επιτροπής, παρά το γεγονός ότι ο ίδιος ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ έχει κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου, ότι ο χρόνος για αποφάσεις έχει μειωθεί δραματικά.

Grosso modo, η Κομισιόν, πέρα από την πρόταση για μείωση της κατανάλωσης αερίου κατά 15% ώς τον Μάρτιο του 2023, προτείνει τη δημιουργία πλατφόρμας κοινών αγορών φυσικού αερίου – με έμφαση στο LNG –, καθώς και ένα δυναμικό πλαφόν της τιμής του αερίου επί των συναλλαγών του ολλανδικού δείκτη, που όμως θα αποτελεί «έσχατη λύση» σε περιπτώσεις «ακραίας» αύξησης των τιμών.

Αναλυτές εκτιμούν ότι από τις προτάσεις αυτές, εκτός από τη μείωση της κατανάλωσης, κανένα άλλο μέτρο δεν έχει μεγάλες πιθανότητες να εγκριθεί από τη σύνοδο κορυφής. Οι κοινές αγορές αερίου είναι μια διαδικασία εξαιρετικά πολύπλοκη και αναμένεται να συναντήσει και αντιρρήσεις, ενώ το πλαφόν ούτως ή άλλως θεωρείτο δύσκολο να υιοθετηθεί, παρά την υποστήριξή του από 15 χώρες.

Παραπομπή στον Νοέμβριο

Οι έως τώρα πληροφορίες αναφέρουν ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα παραπέμψει τη συζήτηση σε νέα έκτακτη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας μέσα στον Νοέμβριο και θα επανέλθει στο θέμα στο τέλος του ερχόμενου μήνα, με την προοπτική των – όποιων – αποφάσεων να μην φαίνεται και πολύ πιθανή πριν από τον Δεκέμβριο, δηλαδή με τον χειμώνα να έχει ήδη μπει για τα καλά.

Με την κατάσταση να διαμορφώνεται κάπως έτσι, η ελληνική κυβέρνηση επιχειρεί να μετρήσει τις αντοχές της και να διαπιστώσει μέχρι πού μπορεί να «σπρώξει» τα δημοσιονομικά όρια, ώστε να συνεχίσει την οριζόντια στήριξη πολιτών και επιχειρήσεων, καθώς η ενεργειακή κρίση συνεχίζεται με αμείωτη ένταση και ουδείς βλέπει ώς τώρα «φως στον ορίζοντα».

Για την ώρα, αυτό που έχει αποκλειστεί είναι η επιδότηση του πετρελαίου κίνησης, η οποία κόπηκε από τις αρχές Οκτωβρίου, ώστε τα χρήματα αυτά να κατευθυνθούν στην επιδότηση του πετρελαίου θέρμανσης. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ξεκαθάρισε ότι «παρατηρούμε μια έξαρση στην τιμή του πετρελαίου κίνησης (…). Η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι δεν αντιδρά σπασμωδικά. Παρατηρεί τα φαινόμενα, (…) τα μελετά και στον σωστό χρόνο, έχοντας αξιολογήσει τον δημοσιονομικό χώρο που υπάρχει, κάνει παρεμβάσεις με στόχο να έχουν τη μέγιστη δυνατή αποτελεσματικότητα».

Και, φυσικά, με τη Βουλή ήδη να συζητά το προσχέδιο του προϋπολογισμού, η κυβέρνηση θα περιμένει και τις παρατηρήσεις της Επιτροπής στο πλαίσιο του «Ευρωπαϊκού Εξαμήνου», ώστε να παρουσιάσει την τελική μορφή του προϋπολογισμού, με την ελπίδα ότι οι «ευρωκράτες» δεν θα ζητήσουν περικοπές σε κρίσιμες πολιτικές της, όπως π.χ. η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης.

Διαβάστε επίσης:

Αφιέρωμα 1940: Γραφίδα και ξιφολόγχη! Ποιητές και συγγραφείς στο μέτωπο! (Μέρος 2ο)

Προσάρτηση των κουρδικών επαρχιών της Συρίας θέλει η Τουρκία

Ποιος (δεν) μεταφράζει ελληνική πεζογραφία;