Το δέρμα αποτελεί το μεγαλύτερο όργανο του ανθρώπινου σώματος , επιτελώντας πολλές λειτουργίες μεταξύ των οποίων, η ρύθμιση της θερμοκρασίας του αλλά και η προστασία του οργανισμού από από λοιμώξεις και τραυματισμούς.

Ο καρκίνος εμφανίζεται όταν τα υγιή κύτταρα αλλάζουν και αναπτύσσονται ανεξέλεγκτα, δημιουργώντας έναν όγκο. Ο όγκος αυτός μπορεί να είναι καλοήθης, να αναπτύσσεται δηλαδή χωρίς να κάνει μεταστάσεις σε άλλα σημεία του σώματος, ή κακοήθης.

Αν και ο καρκίνος του δέρματος αποτελεί μια από τις πιο συχνές μορφές καρκίνου, αν διαγνωστεί εγκαίρως, στις περισσότερες περιπτώσεις μπορεί να θεραπευτεί.

Πώς μπορούμε να «προλάβουμε» τον καρκίνο του δέρματος; Ποια σημάδια «προειδοποιούν»; Ποια τα ποσοστά πλήρους θεραπείας; Πότε μια ελιά θεωρείται «ύποπτη»; Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο να εμφανίσουν τη νόσο;

Η κα Σοφία Συμεωνίδου, Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος, απαντά στο topontiki.gr

Ποιες είναι οι πιο συνηθισμένες και οι πιο επιθετικές μορφές καρκίνου δέρματος

Τρεις είναι οι πιο συνηθισμένες μορφές καρκίνου του δέρματος. Το βασικοκυτταρικό ( BCC) το ακανθοκυτταρικό (SCC) και το μελάνωμα.

Το BCC είναι η πιο «καλοήθης» μορφή καρκίνου του δέρματος μιας και συνήθως παραμένει στο δέρμα, χωρίς να δίνει συστηματικές μεταστάσεις. Το SCC είναι δεύτερο σε σειρά, μιας και αν δεν διαγνωστεί και θεραπευτεί έγκαιρα μπορεί να δώσει μεταστάσεις και τέλος το μελάνωμα που είναι ο πιο επιθετικός καρκίνος του δέρματος, ο οποίος αν δεν διαγνωστεί και θεραπευτεί στα αρχικά στάδια μπορεί να αποβεί θανατηφόρος.

Πότε μια ελιά θεωρείται «ύποπτη» για ανάπτυξη μελανώματος

Μια ελιά θεωρείται ύποπτη σε δυο βασικές περιπτώσεις:

α) όταν μια προϋπάρχουσα ελιά «αλλάζει», δηλαδή εμφανίζει αλλαγές στο χρώμα, στο σχήμα, στο μέγεθος, στην υφή της, αιμορραγεί ή «ενοχλεί», χωρίς να έχει προηγηθεί τραυματισμός της και

β) όταν εμφανίζεται μια καινούρια ελιά σε ένα άτομο που έχει τα χαρακτηριστικά που αναφέρθηκαν στην προηγούμενη περίπτωση.

Ποια τα προειδοποιητικά σημάδια; Υπάρχουν συμπτώματα ώστε να απευθυνθεί εγκαίρως ο ασθενής στον γιατρό;

Θα πρέπει κανείς να έχει στο μυαλό του τον εξής μνημονικό κανόνα ABCDE όταν εξετάζει τις ελιές του, που μπορεί να υποδηλώνει ότι υπάρχει κακοήθεια.

A asymmetry (ασυμμετρία): Η ελιά δεν είναι συμμετρική

Β border ( περίγραμμα ): Μη ομαλά όρια στο περίγραμμα της βλάβης

C color (χρώμα): Πολλά διαφορετικά χρώματα που υπάρχουν σε ένα σπίλο

D diameter (διάμετρος) της ελιάς μεγαλύτερη των 6 χιλιοστών

E elevation: Επηρμένες βλάβες πάνω από την επιφάνεια του δέρματος με ανώμαλη υφή

Ποια είναι η εξέταση που αποτελεί τη βάση για τη διάγνωση και τη σταδιοποίηση του καρκίνου του δέρματος;

Η διάγνωση του καρκίνου του δέρματος γίνεται από τον δερματολόγο, με μια ειδική εξέταση , την δερματοσκόπηση. Ο εκπαιδευμένος δερματολόγος μπορεί με το δερματοσκόπιο να διακρίνει αν μια βλάβη είναι ύποπτη για κακοήθεια και να προτείνει την ανάλογη θεραπεία.

Στην περίπτωση υποψίας μελανώματος, προχωρούμε σε χειρουργική αφαίρεση της βλάβης και ιστολογική εξέταση. Με αυτή, επιβεβαιώνεται η διάγνωση και προχωρούμε σε μια σειρά άλλων εξετάσεων, αιματολογικών και ακτινολογικών για τη σταδιοποίηση του όγκου, η οποία θα καθορίσει και το είδος της θεραπείας που θα ακολουθηθεί.

Ποιες είναι οι μέθοδοι που επιλέγονται για τη θεραπεία του; Πότε απαιτείται χειρουργική επέμβαση

Η θεραπευτική αντιμετώπιση του καρκίνου του δέρματος εξαρτάται βεβαίως από το είδος και το στάδιό του. Στην περίπτωση του επιφανειακού βασικοκυτταρικού ή και στα αρχικά στάδια του ακανθοκυτταρικού καρκινώματος μπορεί να γίνει απόξεση και απλός καυτηριασμός της βλάβης, ενώ στα πιο προχωρημένα στάδια συνιστάται χειρουργική αφαίρεση.

Επίσης, σε μερικές περιπτώσεις θεραπευτική επιλογή μπορεί να είναι οι ακτινοβολίες ή και η ανοσοθεραπεία. Στην περίπτωση του μελανώματος, η χειρουργική αφαίρεση αποτελεί την πρώτη γραμμή προσέγγισης και ανάλογα με τη σταδιοποίηση μπορεί να χρειαστούν χημειοθεραπείες ή ανοσοθεραπείες.

Ποια τα ποσοστά πλήρους θεραπείας

Το ποσοστό πλήρους θεραπείας για το μελάνωμα όταν διαγιγνώσκεται στα πρώιμα στάδια φτάνει το 99%, ενώ το ποσοστό αυτό μειώνεται στο 27% όταν ο όγκος έχει δώσει μεταστάσεις σε απομακρυσμένους λεμφαδένας και άλλα όργανα.

Μετά την αφαίρεση του καρκίνου του δέρματος, τι πιθανότητες υπάρχουν να επανεμφανιστεί; Θα πρέπει να γίνεται επανεξέταση ανά τακτά χρονικά διαστήματα;

Ένα άτομο που εμφανίζει καρκίνο του δέρματος θα πρέπει να ελέγχεται δερματολογικά ανά τακτά χρονικά διαστήματα, διότι υπάρχει περίπτωση επανεμφάνισης της νόσου.

Η συχνότητα των επισκέψεων επανεξέτασης εξαρτάται, βεβαίως, από το είδος του καρκίνου και το στάδιό του. Ειδικά στην περίπτωση του μελανώματος και των προχωρημένων μορφών ακανθοκυτταρικού καρκινώματος, εκτός από την κλινική εξέταση πραγματοποιούνται συστηματικά και αιματολογικές και ακτινολογικές εξετάσεις.

Ποιοι είναι πιο ευάλωτοι στο να αναπτύξουν καρκίνο του δέρματος; Παίζει ρόλο το χρώμα της επιδερμίδας, η ηλικία ή η κληρονομικότητα; Δικαίως «ενοχοποιείται» συχνά το solarium;

Υπάρχουν κάποιες κατηγορίες ατόμων που έχουν μεγαλύτερη προδιάθεση να εμφανίσουν καρκίνο του δέρματος. Αυτοί είναι:

• Άτομα με ξανθά ή κόκκινα μαλλιά και ανοιχτόχρωμα μάτια (μπλε ή πράσινα)
• Άτομα με πολλούς σπίλους (πάνω από 100)
• Άτομα που καίγονται εύκολα στον ήλιο
• Άτομα που υπέστησαν ηλιακά εγκαύματα στην παιδική ηλικία
• Άτομα με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του δέρματος
• Άτομα που εργάζονται ή αθλούνται σε εξωτερικούς χώρους και τους «βλέπει» ο ήλιος
• Άτομα που χρησιμοποιούν συχνά solarium

Ποια είναι η πρόληψη

Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία, καθώς ακόμα και το μελάνωμα, η πιο επιθετική μορφή καρκίνου του δέρματος όταν διαγνωστεί στα αρχικά στάδια είναι πλήρως ιάσιμος. Συνεπώς, λαμβάνουμε μέτρα πρόληψης όπως:

• Αποφυγή έκθεσης στον ήλιο χωρίς προστασία
• Χρήση σωστής ποσότητας αντιηλιακού και συχνής εφαρμογής του ( κάθε 11/2-2 ώρες ), όταν παραμένουμε εκτεθειμένοι στον ήλιο για αρκετές ώρες
• Χρήση καπέλου και ρούχων σε παρατεταμένη έκθεση
• Αποφυγή χρήσης solarium
• Τέλος, καλό είναι να «γνωρίζουμε» τις ελιές μας και να αυτοεξεταζόμαστε. Οποιαδήποτε αλλαγή θα πρέπει να μας κάνει να αναζητήσουμε τη συμβουλή δερματολόγου.

Διαβάστε επίσης:

Κατάθλιψη: Μια «ύπουλη» ψυχική διαταραχή – Πότε μπορεί να γίνει απειλητική για τη ζωή

Πέτρες στη χολή: Οι απρόβλεπτοι κίνδυνοι – Πότε επιβάλλεται το χειρουργείο

Καρκίνος του τραχήλου της μήτρας: Ενημέρωση για την αποτελεσματική πρόληψη