Σε κινήσεις… υποστύλωσης των εισοδημάτων των πολιτών προχωρεί η κυβέρνηση, καθώς ο πρωθυπουργός, όπου σταθεί και όπου βρεθεί, υπενθυμίζει ότι το μείζον πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας σήμερα είναι η ακρίβεια.

Όμως, μπορεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης να το λέει αυτό σε μια προσπάθεια να υποβαθμίσει τα έτερα ζητήματα που «βασανίζουν» την κυβέρνηση της Ν.Δ. (υποκλοπές, διαφθορά, κ.λπ.), ωστόσο η ανησυχία του Μαξίμου έγκειται στο ότι η δυσαρέσκεια από την ακρίβεια και τις διαρκείς πιέσεις που δέχεται το πορτοφόλι των πολιτών μπορεί να έχει «πολλαπλασιαστική» δράση και για τα άλλα θέματα, βλάπτοντας από πολλές μεριές τους εκλογικούς της στόχους.

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 7% τον Ιανουάριο, με τις μεγαλύτερες πιέσεις να καταγράφονται στις μεταφορές, με αύξηση πάνω από 30%, και σε βασικά είδη διατροφής, όπου οι ανατιμήσεις έφτασαν σε κάποιες περιπτώσεις βασικών ειδών ακόμη και το 25%.

Έτσι, σε μια προσπάθεια να δείξει ότι μπορεί ακόμα να βρει τρόπους να απαλύνει κάπως τις συνέπειες του πληθωριστικού φαινομένου, η κυβέρνηση παρουσίασε νέο πακέτο μέτρων που αφορούσε κυρίως τους συνταξιούχους με προσωπική διαφορά που δεν είδαν αυξήσεις στις συντάξεις τους, αλλά και σε οφειλέτες του Δημοσίου που είχαν χάσει τις ρυθμίσεις των πολλών δόσεων (έως 120), κυρίως λόγω της πανδημίας της Covid-19.

Το νέο «πακέτο»

Στο πλαίσιο αυτό και έχοντας βρει τον απαραίτητο δημοσιονομικό χώρο, η κυβέρνηση «ρίχνει» 280 εκατ. ευρώ ως εφάπαξ βοήθημα 200 – 300 ευρώ σε όσους συνταξιούχους δεν πήραν την αύξηση του σχεδόν 7,8% λόγω προσωπικής διαφοράς, φροντίζοντας, ταυτόχρονα, να υπενθυμίζει ότι το ζήτημα αυτό προέκυψε εξαιτίας του «νόμου Κατρούγκαλου» (ο οποίος, πάντως, διατηρείται και σήμερα ως ο βασικός ασφαλιστικός νόμος της χώρας, με την κυβέρνηση της Ν.Δ. να έχει κάνει σημειακές παρεμβάσεις στα όσα προβλέπει).

Από την άλλη, όσον αφορά τις ρυθμίσεις οφειλών προς το Δημόσιο, πιο ωφελημένοι βγαίνουν όσοι έχουν απολέσει ρυθμίσεις χρεών σε 72 ή 120 δόσεις ή αυτές έγιναν μη εξυπηρετούμενες έως την 1η Φεβρουαρίου 2023, καθώς με την καταβολή δύο δόσεων ξαναμπαίνουν στις 72 ή 120 δόσεις.

Όσοι είχαν παλαιότερες ρυθμίσεις (έως 1.11.2021) και συνέχισαν να τις εξυπηρετούν αλλά δημιούργησαν νέες οφειλές, που έγιναν ληξιπρόθεσμες μετά την 1η Νοεμβρίου του 2021 και έως την 1η Φεβρουαρίου του 2023, μπορούν να υπαχθούν σε νέα ρύθμιση, είτε 36 δόσεων με το επιτόκιο που ισχύει στις 12 δόσεις είτε 72 δόσεων με το επιτόκιο που ισχύει στις 24 δόσεις.

Εν πάση περιπτώσει, γίνεται μια προσπάθεια να βρεθεί τρόπος να εισπραχθούν αυτές οι οφειλές, χωρίς, πάντως, να είναι δεδομένη η ανταπόκριση των υπόχρεων.

Σε τρίτο επίπεδο, και με την απόφαση του Αρείου Πάγου για τους πλειστηριασμούς να «βαραίνει» το προεκλογικό κλίμα και να φέρνει εκ νέου στο προσκήνιο τη «βόμβα» του ιδιωτικού χρέους, η κυβέρνηση, διά στόματος του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα, ανακοίνωσε ότι θα φέρει τροπολογία, η οποία θα υποχρεώνει τράπεζες και δανειολήπτες να αιτιολογούν την άρνηση αποδοχής της πρότασης ρύθμισης του αλγόριθμου, θα απαιτεί δημόσια ανάρτηση και τεκμηρίωση της άρνησης φορέων σε ρύθμιση και θα καταργεί την ποινή προεξόφλησης οφειλών προς το Δημόσιο με ταυτόχρονη μείωση του επιτοκίου στο 3%.

Τα μόνιμα και τα εφάπαξ

Από εκεί και πέρα η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα διατηρήσει ώς το τέλος του έτους τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ σε προϊόντα και υπηρεσίες, την επιστροφή του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο και ότι θα διευρύνει τους δικαιούχους του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας.

Στα παραπάνω πρέπει να προστεθεί και η δήλωση Σταϊκούρα ότι ώς τα τέλη της ερχόμενης εβδομάδας θα ανοίξει η πλατφόρμα για το Market Pass και ότι οι πρώτες καταβολές της ενίσχυσης θα γίνουν στις αρχές Μαρτίου, αλλά και οι πληροφορίες ότι η κυβέρνηση σχεδιάζει πριν από το Πάσχα την καταβολή και νέου «επιδόματος ακρίβειας» για ευάλωτες κοινωνικές ομάδες (ΑμΕΑ, άνεργοι κ.ο.κ.).

Σε αδρές γραμμές, από το νέο «πακέτο» τα μόνιμα μέτρα αφορούν κυρίως στις ρυθμίσεις οφειλών και τους δανειολήπτες, καθώς και το επίδομα ανθυγιεινής εργασίας, ενώ όλα τα υπόλοιπα μέτρα έχουν ημερομηνία λήξεως (market pass, μειωμένος ΦΠΑ) ή είναι εφάπαξ (βοήθημα προς τους συνταξιούχους).

Προφανώς, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης αντιλαμβάνεται ότι πλέον τα περιθώρια για δημοσιονομικά «ανοίγματα» είναι πολύ συγκεκριμένα και όχι και ιδιαίτερα μεγάλα, δεδομένου ότι, αρχής γενομένης από φέτος, η Ελλάδα υποχρεούται να παράγει πρωτογενή πλεονάσματα, με τον προϋπολογισμό να προβλέπει πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ για φέτος.

Παρά ταύτα, και με δεδομένο ότι η χώρα βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο, Μαξίμου και οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης αναμένεται να εξαντλήσουν κάθε δημοσιονομικό περιθώριο, ώστε ακόμα και με τη μορφή επιδομάτων – τα οποία η Ν.Δ. κατακεραύνωνε επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – να ενισχύει το εισόδημα των πολιτών.

Μάλιστα, απαντώντας στην κριτική της «άλλης πλευράς» (σ.σ.: των φιλελεύθερων), ο Μητσοτάκης κατέστησε σαφές ότι «αν υπάρχουν συμπολίτες μας σήμερα με χαμηλές συντάξεις που λόγω της προσωπικής διαφοράς δεν είδαν καμία αύξηση, αυτούς τους ανθρώπους, εν μέσω μιας παγκόσμιας κρίσης τιμών, οφείλει η ελληνική πολιτεία να τους στηρίξει».

Επιθέσεις στον ΣΥΡΙΖΑ

Αυτό που προβληματίζει την κυβέρνηση, ωστόσο, είναι το γεγονός ότι, ενώ το γενικό μέγεθος του πληθωρισμού τείνει μειούμενο (αν και παραμένει υψηλό), εντούτοις, σε βασικές κατηγορίες (καύσιμα, τρόφιμα, κ.λπ.) ο δείκτης τιμών συνεχίζει να παρουσιάζει εκρηκτικές αυξήσεις, που καθιστούν τα μέτρα και τις πρωτοβουλίες της (π.χ. το Καλάθι του Νοικοκυριού, ή κάποια ειδικά «καλάθια» για την Καθαρά Δευτέρα) λιγότερο αποτελεσματικές απ’ όσο θα ήθελε να είναι ή και απ’ όσο τις παρουσιάζει, στοιχείο που την υποχρεώνει να ψάχνει διαρκώς για νέο δημοσιονομικό χώρο για παρεμβάσεις.

Από την άλλη, παρά τη δήλωσή του ότι η Ν.Δ. και ο ίδιος θα προωθήσουν προεκλογικά τη «θετική ατζέντα» της κυβέρνησης, ο πρωθυπουργός φρόντισε να «χτυπήσει» τον ΣΥΡΙΖΑ για το ζήτημα των συντάξεων λέγοντας ότι οι συνταξιούχοι «έχουν και μνήμη και κρίση. Θυμούνται ποιος πετσόκοψε τις συντάξεις τους, θυμούνται ποιος ψήφισε τον νόμο Κατρούγκαλου, θυμούνται πολύ καλά πως έκλαιγαν έξω από τα ΑΤΜ το 2015, όταν έκλεισαν οι τράπεζες. Και νομίζω πως πιστώνουν σε αυτή την κυβέρνηση ότι προσπαθεί να κάνει το καλύτερο στο πλαίσιο των δημοσιονομικών δυνατοτήτων που διαθέτουμε».

«Μια από τα ίδια» ήταν και η θέση του για το ζήτημα του ιδιωτικού χρέους και των πλειστηριασμών, καθώς, αφού αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες που προγραμματίζει η κυβέρνηση, σημείωσε ότι «θέλουμε να έχουμε μια ολιστική αντιμετώπιση του ζητήματος του ιδιωτικού χρέους. Και πρέπει να σας πω ότι είναι βαθιά υποκριτικό να ασκείται κριτική από μία αντιπολίτευση η οποία νομοθέτησε τους servicers, η οποία ουσιαστικά είχε νομοθετήσει την κατάργηση της προστασίας της πρώτης κατοικίας, επί ημερών της οποίας γίνονταν 30.000 πλειστηριασμοί. Όλα αυτά έγιναν στο παρελθόν. Δεν τα ξεχνάμε. Για να έχουμε μια εικόνα και μια σύγκριση του τι λένε κάποιοι με το τι έκαναν στο παρελθόν».

Το σενάριο της «πολιτικής τερατογένεσης»

Εδώ πρέπει να αναφερθεί ότι, απαντώντας σε σχετική ερώτηση κατά τη συνέντευξη Τύπου που έδωσε σε τοπικά ΜΜΕ της Δυτικής Μακεδονίας, ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι «εγώ ξέρω με ποιο κλίμα θα κατευθυνθούμε εμείς, και εγώ προσωπικά και η Ν.Δ. στις εκλογές. Θα είναι ένα κλίμα θετικού λόγου. Θα είναι ένα κλίμα δίκαιου απολογισμού για όσα έγιναν αλλά και θετικής προοπτικής για τα πολλά περισσότερα που μπορούν να γίνουν».

Επέρριψε την ευθύνη για την πόλωση στον ΣΥΡΙΖΑ και προσωπικά στον Αλέξη Τσίπρα λέγοντας ότι ακολουθεί αυτήν την τακτική διότι «με το ζόρι προσπαθεί να συσπειρώσει το κοινό του μπας και προσεγγίσει το ποσοστό που πήρε στις εκλογές του 2019. Γι’ αυτό το κάνει, όχι γιατί έχει πραγματική φιλοδοξία να κερδίσει τις εκλογές».

Στο πλαίσιο αυτό επανέφερε και το σενάριο της «πολιτικής τερατογένεσης», δηλαδή του σχηματισμού κυβέρνησης από το δεύτερο και το τρίτο κόμμα, ενδεχομένως και με τρίτο κυβερνητικό εταίρο, μετά τις εκλογές με απλή αναλογική. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε σε αυτό το σενάριο για δύο λόγους:

● Πρώτον, διότι υπάρχει η δήλωση του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ Νίκου Ανδρουλάκη για σχηματισμό κυβέρνησης από την πρώτη Κυριακή, κάτι που δεν αποκλείει εντελώς ένα τέτοιο ενδεχόμενο αν «βγαίνουν τα κουκιά», παρά τη δήλωση Τσίπρα ότι δεν θα σχηματιστεί κυβέρνηση «ηττημένων» («δεν πιστεύω τίποτα από αυτά τα οποία λέει ο κ. Τσίπρας», είπε χαρακτηριστικά).

● Δεύτερον, διότι η βασική στόχευση της Ν.Δ. είναι να υπάρξει «καθαρό» προβάδισμά της την πρώτη Κυριακή των εκλογών, όπερ σημαίνει ότι χρειάζεται μεγάλη προσέλευση των ψηφοφόρων της, ώστε να θέσει τις βάσεις για την επίτευξη της αυτοδυναμίας στη δεύτερη εκλογική αναμέτρηση με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής.

Στο πλαίσιο αυτό, λοιπόν, λειτουργεί και το «δίπολο» της προεκλογικής τακτικής της Ν.Δ., ήτοι η προβολή της «θετικής ατζέντας» της κυβέρνησης και οι δεσμεύσεις της με κοινωνικό αντίκτυπο για τη δεύτερη τετραετία (αύξηση μισθών, στεγαστικό, κ.λπ.) και, από την άλλη, η διαρκής επίθεση κατά του ΣΥΡΙΖΑ, υπενθυμίζοντας το παρελθόν του ως κυβέρνηση, τις πιέσεις που άσκησε στη μεσαία τάξη και σε άλλα κοινωνικά στρώματα, αλλά και τονίζοντας τον κίνδυνο της πολιτικής αστάθειας (μέρος της οποίας, κατά την κυβέρνηση, είναι και η «πολιτική τερατογένεση» που αναφέρθηκε πιο πάνω) και των συνεπειών που θα έχει για τη χώρα και για την οικονομία. Κάπως έτσι, ο Μητσοτάκης επιδιώκει να βγάλει από το προσκήνιο τα «ενοχλητικά» ζητήματα που προκαλούν προβλήματα στην κυβέρνηση (όπως, για παράδειγμα, η υπόθεση των παρακολουθήσεων, που συνεχίζει να «σέρνεται» σε Ελλάδα και Ευρώπη) και να προβάλει μόνο όσα έχουν θετικό αντίκτυπο για την προεκλογική καμπάνια της Ν.Δ. Το αν θα πιάσει αυτή η τακτική μένει να φανεί στις κάλπες, που έρχονται οσονούπω

Διαβάστε επίσης

Αφιέρωμα: Το κράτος των Ρως (Μέρος έκτο)

Τα «Οκτωβριανά» της Κύπρου και ο Ελευθέριος Βενιζέλος

Αναγκαστική νέα ρύθμιση χρεών