Αν κάποιος θα ήθελε να ξεχωρίσει το βασικό αφήγημα της κυβέρνησης, αυτό δεν θα ήταν άλλο από το «success story» στην οικονομία, κάτι που παραδέχθηκε μέχρι και η γερμανική εφημερίδα Bild που στην έναρξης της κρίσης χρέους της Ελλάδα είχε μερικές… προβοκατόρικες ιδέες για την αντιμετώπισή της.

Η αλήθεια είναι ότι το 2023 ήταν καλό για την κυβέρνηση, όσον αφορά στην οικονομία: παρά τις διπλές εκλογές μέσα στην τουριστική περίοδο, τα έσοδα από τον τουρισμό πήγαν ιδιαιτέρως καλά. Επίσης, οι οίκοι αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας αναβάθμισαν το αξιόχρεο της χώρας σε επενδυτική βαθμίδα μετά από 14 χρόνια. Τα δημόσια έσοδα πήγαν καλύτερα ακόμα και μετά τις προς τα πάνω αναθεωρήσεις, δίνοντας δημοσιονομικό χώρο για τα διάφορα «pass» και «καλάθια». Το δημόσιο χρέος, τουλάχιστον ως ποσοστό το ΑΕΠ μειώθηκε σημαντικά στο 166,5%, έστω κι αν αυτό ήλθε ως αποτέλεσμα και του υψηλού πληθωρισμού. Και ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας είναι υψηλότερος από χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία.

Μειωμένες οι προβλέψεις

Ωστόσο, παρά τη… ρόδινη περιρρέουσα ατμόσφαιρα, κάποια «σύννεφα» έχουν αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους στο αφήγημα της επιτυχημένης οικονομικής πολιτικής. Για παράδειγμα, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας, στην Ενδιάμεση Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής που κατέθεσε στη Βουλή σημείωσε ότι η ελληνική οικονομία θα μεγεθυνθεί με ρυθμό 2,4% φέτος και 2,5% ετησίως το 2024 και το 2025 και με ρυθμό 2,3% το 2026, προειδοποιώντας μάλιστα ότι είναι υπαρκτοί οι κίνδυνοι για ακόμη περαιτέρω επιβράδυνση της ανάπτυξης. Σημειώνεται ότι στις επίσημες προβλέψεις του Ιουνίου, η Τράπεζα της Ελλάδος είχε εκτιμήσει ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα είναι 2,2% για το 2023, 3,0% για το 2024 και 2,7% για το 2025, ενώ ο προϋπολογισμός του 2024 προβλέπει μεγέθυνση του ΑΕΠ κατά 2,9%.

Κι αν οι διαφορές στις προβλέψεις ανά εξάμηνο κρίνονται σχετικά μικρές, αλλά όχι αμελητέες, αυτές έρχονται να «κολλήσουν» με τις εκτιμήσεις της Κομισιόν για «περιβάλλον χαμηλής ανάπτυξης» σε ολόκληρη την Ευρώπη για το 2024, προβλέψεις που αντικατοπτρίζουν το βαρύ κλίμα λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία και τη νέα κρίση στη Μέση Ανατολή, κρίση που πάντα ενέχει τον κίνδυνο να εξαπλωθεί και πέρα από τα όρια του Ισραήλ και της Λωρίδας της Γάζας, με ολέθρια αποτελέσματα για την παγκόσμια, την ευρωπαϊκή και, συνακόλουθα, και την ελληνική οικονομία.

Βραχνάς η ακρίβεια

Ούτως ή άλλως, πάντως, ακόμα και με την ανάπτυξη να βρίσκεται χαμηλά μεν, αλλά υψηλότερα από άλλους, ο βραχνάς της ακρίβειας δεν λέει να χαλαρώσει με τίποτα για την κυβέρνηση, η οποία αναμένει την ΕΛΣΤΑΤ κατά τις πρώτες ημέρες του Ιανουαρίου να βγάλει το μέγεθος του πληθωρισμού για το Δεκέμβριο και συνολικά για το 2023. Τον περασμένο Νοέμβριο ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 3%, μειωμένος κατά 0,4% σε σχέση με τον Οκτώβριο, ωστόσο, ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή στα τρόφιμα συνεχίζει να «τρέχει» με διψήφια ποσοστά, ροκανίζοντας το εισόδημα των πολιτών και ουσιαστικά ακυρώνοντας σε μεγάλο βαθμό τα μέτρα που λαμβάνονται από την κυβέρνηση για την ελάφρυνση των βαρών.

Την ίδια στιγμή, στην Ισπανία η κυβέρνηση του Πέδρο Σάντσεθ ανακοίνωσε ότι διατηρεί σε ισχύ, τουλάχιστον ως τον Ιούνιο του 2024, τον μειωμένο ΦΠΑ σε όλα τα βασικά τρόφιμα, όπερ σημαίνει ότι όσα είχαν μειωμένο συντελεστή 4% (ψωμί, αλεύρι, γάλα, τυρί, αυγά, φρούτα, λαχανικά, όσπρια, πατάτες, δημητριακά κ.λπ.) αυτός γίνεται μηδέν, ενώ στα ζυμαρικά και το λάδι παραμένει στο 5%. Στην Ελλάδα, πάλι, η κυβέρνηση έχει ξεκαθαρίσει σε όλους τους τόνους ότι αποκλείει το ενδεχόμενο μείωσης του ΦΠΑ στα τρόφιμα, υποστηρίζοντας ότι αυτή θα χαθεί στα γρανάζια της αγοράς και δεν θα φθάσει στους καταναλωτές, αλλά και επισημαίνοντας ότι θα έχει σημαντικές επιπτώσεις και στα δημόσια έσοδα και, κατά συνέπεια, στη δυνατότητα της πολιτείας να βρίσκει δημοσιονομικό χώρο και να κάνει παρεμβάσεις υπέρ των πιο ευάλωτων.

Το διεθνές περιβάλλον

Πάντως, πληροφορίες από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης αναφέρουν ότι παρακολουθούνται στενά οι εξελίξεις στο διεθνές πεδίο (Ουκρανία, Μέση Ανατολή, Ερυθρά Θάλασσα) και ότι σε πρώτη φάση υπάρχει η εκτίμηση πως η διατάραξη της εφοδιαστικής αλυσίδας που προκαλεί η απειλή των Χούθι στο στενό του Μπαμ αλ Μαντάμπ στην είσοδο της Ερυθράς Θάλασσας, θα προκαλέσει ανοδικές τάσεις στον πληθωρισμό, ο οποίος αναμένεται να κινηθεί πάνω από το 3% για τους πρώτους μήνες του 2024. Επίσης, οι σκέψεις που υπάρχουν στην ΕΚΤ για αποκλιμάκωση των επιτοκίων κάποια στιγμή μέσα στο 2024 είναι μεν θετικές, αλλά δεν προκαλούν εφησυχασμό, καθώς μια αύξηση των πληθωριστικών πιέσεων ίσως πάει πίσω τις μειώσεις των επιτοκίων.

Διαβάστε επίσης:

Guardian: Περιοδικές εκθέσεις με αρχαιότητες στο Βρετανικό Μουσείο, σε αντάλλαγμα για την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα, λέει η Μενδώνη

Κασσελάκης για θάνατο Ντελόρ: Η απώλειά του, ας γίνει μια διαρκής υπόμνηση για τις προοδευτικές δυνάμεις

Σακελλαροπούλου για τον θάνατο του αστυνομικού: Θρηνούμε ένα ακόμη θύμα οπαδικής βίας