Με αφορμή το λιντσάρισμα δυο νέων ανθρώπων από μιαν αγέλη άγριων ανηλίκων στη Θεσσαλονίκη, ας μας επιτραπούν μερικές σύντομες παρατηρήσεις.

Η αρχή του λάθους στον τρόπο αντίδρασης απέναντι στα γενικευμένα φαινόμενα βίας είναι ότι πλέον τίποτα δεν μας συγκινεί, τίποτα δεν μας εκπλήσσει, τίποτα δεν μας κάνει να προβληματιστούμε. Αρκούμαστε στο να καταγγέλλουμε το φαινόμενο. Σε ποιους όμως το καταγγέλλουμε; Σε ποιους; 

Για να το δούμε λίγο:

Λειτουργώντας αγελαία πιάνουμε το πληκτρολόγιο, εκφράζουμε τον αποτροπιασμό μας (αλλοίμονο!), μαζεύουμε λάικ, βεβαιωνόμαστε για το ότι η άποψή μας είναι η ευρέως αποδεκτή και όλο αυτό το πακέτο προσφέρεται σε κοινή θέα, μέσα  από μια συναισθηματική συσκευασία που καθησυχάζει την συνείδησή μας. Αν παρατηρήσει κανείς αυτούς που καταγγέλλουν την επίθεση των ομοφοβικών ανηλίκων τραμπούκων στην πλατεία Αριστοτέλους, σπάνια θα ταυτίζονται με αυτούς που καταγγέλλουν τους τραμπούκους που διαλύουν το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο δέρνοντας …ιδεολογικά όποιον φοιτητή έχει άλλη άποψη.

Αν παρατηρήσει κανείς αυτούς που καταγγέλλουν την οπαδική βία, θα δει ότι δεν καταγγέλλουν τη δική τους ομάδα αλλά την άλλη. Αν παρατηρήσει κανείς αυτούς που κόπτονται για την βία ενάντια στους Παλαιστινίους θα διαπιστώσει ότι υπερασπίζονται τη βία του Πούτιν στην Ουκρανία. Αν παρατηρήσει κανείς καλός και ευαίσθητος άνθρωπος αυτούς που καταγγέλλουν το δυστύχημα στα Τέμπη, θα διαπιστώσει  ότι είναι αυτοί που σιώπησαν για το Μάτι. Αν θα δει αυτούς που στήνουν αγάλματα στον Φύσσα, θα παρατηρήσει ότι είναι αυτοί που πανηγύριζαν όταν έκαιγαν την έγκυο και τους άλλους εργαζόμενους της Μαρφίν. 

Ένα πρώτο βήμα, λοιπόν, είναι να ψάξουμε και να εντοπίσουμε ποιοι και πώς εργαλειοποιούν την βία, ποιοι την νομιμοποιούν, ποιοι την διαχωρίζουν: άμα δέρνει ο ακροδεξιός, είναι άλλο από το άμα σε σπάει στο ξύλο ο αντιεξουσιαστής. Ο ένας είναι φασίστας και ο άλλος αντιεξουσιαστής. Δεν είναι το ίδιο! Αυτόν τον διαχωρισμό και εν μέρει και την λογική που τον γεννά, τον έχουν υιοθετήσει και τα ΜΜΕ γενικώς. Άλλο να ζητά κρεμάλες η Χρυσή Αυγή και άλλο ο ΣΥΡΙΖΑ. Άμα ληστεύει ένας μη δηλωμένος επαναστάτης, είναι ληστής. Άμα ληστεύει μια τράπεζα ένας δηλωμένος φίλος του Κουφοντίνα, είναι «απαλλοτριωτής».

Το γελοίο και η υποκρισία είναι που γεννούν την βία, ο παραλογισμός, το συστηματικό ψέμα. Όταν πρώην πρωθυπουργός της χώρας δηλώνει επί λέξει: «Τι κακό έχουν οι μολότοφ; Εξαρτάται σε ποια μεριά είσαι όταν πέφτουν! Εκεί που τις ρίχνουν ή εκεί που πέφτουν…», τότε γιατί ο δεκαπεντάχρονος που μεγάλωσε έχοντας ίνδαλμα τον Γρηγορόπουλο, να μην πετάει μολότοφ και να νιώθει και αναμορφωτής της κοινωνίας; 

Αν η πολιτεία πράττει το καθήκον της όπως στην υπόθεση Γρηγορόπουλου και συλλαμβάνει το δράστη και η δικαιοσύνη τον καταδικάζει, και είναι… ένοχη όσο θα ήταν αν δεν το έπραττε και τα κουκούλωνε, πώς θα αναπτύξουμε το κριτήριό μας να μην ουρλιάζουμε διαμαρτυρόμενοι σαν αγέλη πεινασμένων λύκων;

Τα παιδιά που γεννήθηκαν από το 2000 και μετά, βρέθηκαν μέσα σε ένα περιβάλλον σαν αυτό που περιγράψαμε. Επιπλέον, βίωσαν τραυματικά την οικονομική κρίση μέσα σε οικογένειες που δοκιμάστηκαν άγρια, με αποτέλεσμα να ζήσουν μέσα σε μιαν οικογενειακή ένταση η οποία κορυφώθηκε στα χρόνια της πανδημίας. Όλα αυτά, μαζί με την «αντιαυταρχική εκπαίδευση» που εφαρμόστηκε ως ασυδοσία με τα δικαιώματα του παιδιού να καταστρατηγούν τα προτάγματα κάθε ανατροφής και αγωγής, έφεραν αυτά τα αποτελέσματα -καθώς η ατιμωρησία δεν είναι παιδαγωγική μέθοδος ούτε η αίσθηση ότι έχω μόνο δικαιώματα και δικαιολογίες ενάντια στο «διεφθαρμένο» σύστημα. Όταν τα σχολεία καλύπτουν ενέργειες μαθητών και αντί να τιμωρείται ο θύτης, τιμωρείται το θύμα, έ, τότε η βία ενθαρρύνεται και στην ουσία πριμοδοτείται. Μην δημιουργήσουμε πρόβλημα στον μικρό τραμπούκο,  να τον αφήσουμε ασύδοτο να γίνει μεγάλος τραμπούκος, να δέρνει την γυναίκα του αν είναι άντρας – και οι αυριανές γυναίκες να καταγγέλλουν την βία ενάντια των γυναικών…  

Τέλος, να θυμίσω ότι η άσκοπη και υπερβολική βία στις ταινίες και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια με τα οποία μεγάλωσε αυτή η γενιά έχουν παίξει τον ρόλο τους. Παρατηρούμε ότι πλέον η βία είναι ακραία καθώς έχει αισθητικοποιηθεί και προσλαμβάνεται σαν θέαμα, σαν μια γοητευτική χορογραφία που αξίζει κανείς να μιμηθεί. Επίσης, τα παιδιά αυτά μεγάλωσαν ακούγοντας μια μουσική αισθητικά βίαιη που τα προτρέπει να σχηματίσουν μιαν εφιαλτική αντίληψη για τον κόσμο.  

Όταν η κοινωνία αποφασίσει ότι προοδευτικό είναι το λογικό και το σαφές, ότι η βία δεν αντιμετωπίζεται à la carte ούτε μονομερώς, όταν αποφασίσει να κουραστεί για να βγάλει ένα συμπέρασμα και να μην το λάβει ντελίβερι, τότε κάτι μπορεί και να γίνει…  

Διαβάστε επίσης:

Αχός βαρύς ακούγεται…

Δίκαιο και σύγχρονο είναι η αναβάθμιση του Δημόσιου και Δωρεάν Πανεπιστημίου

Η Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας και οι εξωφρενικά αργοί ρυθμοί της χώρας μας σε θέμα ισότητας