Η είσοδος των ΗΠΑ στον πόλεμο κλιμακώνει ανεξέλεγκτα τη σύγκρουση, βυθίζει ολόκληρη τη Μέση Ανατολή στο χάος και αποσταθεροποιεί ολόκληρο τον πλανήτη.

Ζούμε κρίσιμες ώρες.

Θα κλείσει το ΙΡΑΝ τα Στενά του Ορμούζ;

Τα ξένα δίκτυα  αναφέρουν ότι το κοινοβούλιο του Ιράν ενέκρινε στις 22 Ιουνίου 2025 την πρόταση για το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ, αλλά η τελική απόφαση ανήκει στο Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας του Ιράν, όπως μεταδίδεται από το ιρανικό δίκτυο Press TV και το Reuters.

To Reuters αναφέρει ότι η απόφαση του κοινοβουλίου δεν είναι οριστική και τονίζει τη στρατηγική σημασία των Στενών, μέσω των οποίων διακινείται το 20% με 25% της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου και φυσικού αερίου. Επίσης, σημειώνεται ότι οι ΗΠΑ πιέζουν την Κίνα να αποτρέψει το Ιράν από το κλείσιμο των Στενών.

Το Bloomberg μεταδίδει ότι το ελληνικό Υπουργείο Ναυτιλίας συμβούλεψε πλοίο υπό ελληνική σημαία να επανεξετάσει τη διέλευση από τα Στενά λόγω της κατάστασης.

Το CNBC είχε αναφέρει νωρίτερα (14 Ιουνίου) ότι το κλείσιμο των Στενών θεωρείται απίθανο, καθώς θα πλήξει και τις ιρανικές εξαγωγές πετρελαίου, ενώ η Κίνα, κύριος αγοραστής ιρανικού πετρελαίου, θα επηρεαζόταν αρνητικά.

Το CNN  και το Reuters υπογραμμίζουν ότι ένα κλείσιμο θα προκαλούσε σοβαρές αναταράξεις στις παγκόσμιες αγορές ενέργειας, με πιθανή αύξηση των τιμών πετρελαίου, καθώς το 35% του πετρελαίου που μεταφέρεται δια θαλάσσης περνά από τα Στενά. Ωστόσο, η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ διαθέτουν πετρελαιαγωγούς για να παρακάμψουν τα Στενά, ενώ το Ιράν θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει νάρκες ή επιθέσεις σε πλοία για να διαταράξει τη ναυσιπλοΐα.

Συνολικά, τα ξένα δίκτυα εκφράζουν ανησυχία για τις γεωπολιτικές και οικονομικές συνέπειες, αλλά τονίζουν ότι το κλείσιμο δεν είναι ακόμη βέβαιο και εξαρτάται από την τελική απόφαση του Ιράν.

Οι συνέπειες για την Ελλάδα

Το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ, από τα οποία διέρχεται περίπου το 20-25% του παγκόσμιου πετρελαίου, θα είχε σοβαρές συνέπειες για την Ελλάδα, κυρίως λόγω της εξάρτησής της από εισαγωγές ενέργειας και της ισχυρής παρουσίας της ελληνικής ναυτιλίας στην περιοχή.

Αύξηση τιμών ενέργειας

Η διακοπή της ροής πετρελαίου και υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) θα εκτόξευε τις τιμές του πετρελαίου (εκτιμήσεις για 130$/βαρέλι από 75$ σήμερα) και του φυσικού αερίου.Η Ελλάδα, ως καθαρός εισαγωγέας ενέργειας, θα αντιμετώπιζε υψηλότερο κόστος για καύσιμα, θέρμανση και ηλεκτροπαραγωγή, πλήττοντας νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ιδιαίτερα κατά την τουριστική περίοδο.

Ναυτιλία

Περίπου 271 ελληνόκτητα πλοία (50 υπό ελληνική σημαία) βρίσκονται στην περιοχή, με 72 στο ίδιο το Στενό του Ορμούζ.Ένα κλείσιμο θα ανάγκαζε τα πλοία να ακολουθήσουν μακρύτερες διαδρομές (π.χ. γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας), αυξάνοντας το κόστος μεταφοράς λόγω καυσίμων και χρόνου.Τα ασφάλιστρα για πλοία σε «θερμές ζώνες» θα αυξάνονταν κατά 60% λόγω «κινδύνων πολέμου», επιβαρύνοντας περαιτέρω τα κόστη.

Η ελληνική ναυτιλία, που διαχειρίζεται μεγάλο μέρος των δεξαμενόπλοιων στην περιοχή, θα αντιμετώπιζε κινδύνους από πιθανές επιθέσεις ή παρενοχλήσεις (π.χ., από drones ή νάρκες).

Το ελληνικό Υπουργείο Ναυτιλίας έχει εκδώσει οδηγίες για αυξημένη επαγρύπνηση στα ελληνόκτητα πλοία, ενώ το Λιμενικό παρακολουθεί την κατάσταση.Ένα κλείσιμο θα μπορούσε να κλιμακώσει τις εντάσεις στη Μέση Ανατολή, επηρεάζοντας τη σταθερότητα σε γειτονικές περιοχές όπου η Ελλάδα έχει συμφέροντα (π.χ., Λιβύη, Ανατολική Μεσόγειος).

Εμπόριο

Η αύξηση του κόστους μεταφοράς θα ανέβαζε τις τιμές εισαγόμενων αγαθών, από καύσιμα μέχρι καταναλωτικά προϊόντα, πυροδοτώντας πληθωριστικές πιέσεις.Ο τομέας των εμπορευματοκιβωτίων, αν και λιγότερο εκτεθειμένος, θα επηρεαζόταν, καθώς 20-30 πλοία κοντέινερ διέρχονται καθημερινά από τα Στενά.

Εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου

Η  Ελλάδα εξαρτάται από εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου, με περιορισμένες εναλλακτικές οδούς εφοδιασμού. Χώρες όπως τα ΗΑΕ και η Σαουδική Αραβία έχουν αγωγούς για να παρακάμψουν τα Στενά, αλλά η διαθέσιμη ποσότητα δεν επαρκεί για την ΕΕ.Η εξάρτηση από εναλλακτικές πηγές (π.χ., Ρωσία ή Αζερμπαϊτζάν) θα μπορούσε να αυξήσει το κόστος και να δημιουργήσει γεωπολιτικές εξαρτήσεις.

Οι αναλυτές θεωρούν το πλήρες κλείσιμο απίθανο λόγω της παρουσίας του 5ου Αμερικανικού Στόλου και της πιθανής αντίδρασης από αραβικά κράτη και την Κίνα, βασικό πελάτη του Ιράν.Ωστόσο, ακόμη και βραχυπρόθεσμες διαταραχές (π.χ., επιθέσεις σε τάνκερ ή τοποθέτηση ναρκών) θα μπορούσαν να προκαλέσουν σημαντικές αναταράξεις.

 Οι συνέπειες αυτής της κλιμάκωσης είναι ιδιαίτερα σοβαρές για την ελληνική οικονομία. Η αύξηση των τιμών του πετρελαίου είναι αναπόφευκτη, καθώς η Μέση Ανατολή είναι βασική πηγή ενέργειας. Αυτό θα οδηγήσει σε αύξηση του κόστους μεταφορών, της παραγωγής και των τιμών όλων των προϊόντων, επιβαρύνοντας τόσο τα νοικοκυριά όσο και τις επιχειρήσεις. Η Ελλάδα, ως χώρα που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές ενέργειας, θα πληγεί ανεπανόρθωτα από αυτή την αύξηση.

Τουρισμός

Επιπλέον, ο τουρισμός, ένας από τους κύριους πυλώνες της ελληνικής οικονομίας, θα δεχθεί ισχυρό πλήγμα και αν δεν κλείσουν τα Στενά. Η γενικευμένη αστάθεια στην ευρύτερη περιοχή και ο φόβος για την ασφάλεια θα αποτρέψουν τους τουρίστες από το να επιλέξουν την Ελλάδα ως προορισμό, οδηγώντας σε ακυρώσεις κρατήσεων και σημαντική μείωση των εσόδων.

Η αβεβαιότητα που επικρατεί θα επηρεάσει αρνητικά και τις επενδύσεις, καθώς οι επενδυτές θα είναι διστακτικοί να τοποθετήσουν κεφάλαια σε μια περιοχή που βρίσκεται σε αναβραστική κατάσταση.

Η διεθνής κοινότητα, και ειδικότερα η Ευρώπη, οφείλει να αντιδράσει άμεσα και δυναμικά σε αυτή την πρωτοφανή παραβίαση του διεθνούς δικαίου από τις Η.Π.Α.

*Η Ιωάννα Λιούτα είναι Πολιτική και Οικονομική Αναλύτρια

Διαβάστε επίσης:

Ζητείται αντιπολίτευση με ρεαλιστικό πρόγραμμα

Η δυτική αποτυχία έφερε τον πόλεμο

Blue Skies ή Blue Lies;