Σε φάση άμυνας έχει περιέλθει η κυβέρνηση, η οποία δέχεται πυρ ομαδόν για το κοινοβουλευτικό «πραξικόπημα» το οποίο εκτυλίχθηκε χθες το βράδυ στη Βουλή, με τα «μπρος-πίσω» της ΝΔ για την ψηφοφορία επί των προτάσεων σύστασης προανακριτικής για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και την ψηφοφορία-παρωδία.

Υπενθυμίζεται ότι μόλις η αντιπολίτευση έθεσε θέμα άρθρου 86 του Συντάγματος, ο αρχικός σχεδιασμός για αποχώρηση από τη διαδικασία ανατράπηκε και οι βουλευτές της ΝΔ κακήν-κακώς είτε επέστρεψαν στη Βουλή είτε έστειλαν επιστολικές ψήφους, προκειμένου να αποτραπεί η αναβολή της ψηφοφορίας.

Βενιζέλος: Κρίση νομιμοποίησης

Ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελος Βενιζέλος, δεν εφείσθη χαρακτηρισμών για τα κόλπα της κυβέρνησης, καθώς σε ανάρτησή του έκανε λόγο για «ακραίο διασυρμό του Κοινοβουλίου» και για «εικόνα ευτελισμού των θεσμών», σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι «αν όλο αυτό είναι επίδειξη απόλυτης αδιαφορίας για το συνταγματικό πλαίσιο λειτουργίας της Βουλής, η κατάσταση είναι θεσμικά ολισθηρή. Αν όλο αυτό είναι αποτέλεσμα πολιτικού φόβου για τη συνοχή της πλειοψηφίας, το υφέρπον πρόβλημα δεν αντιμετωπίζεται με τέτοιες μεθοδεύσεις υψηλού πολιτικού κόστους. Αν η μετακίνηση από το “μοντέλο Τριαντόπουλου / Καραμανλή” στο χθεσινό μοντέλο, σημαίνει ότι τώρα δεν υπάρχει πλέον ούτε η στοιχειώδης άνεση να δηλώνεται εμπιστοσύνη στον «φυσικό δικαστή» του Ειδικού Δικαστηρίου, τότε τα πράγματα μπορεί να έχουν βάθος μη ορατό ακόμη δια γυμνού οφθαλμού. Κοινός παρονομαστής φαίνεται να είναι η κρίση εσωτερικής εμπιστοσύνης και αυτοπεποίθησης παρά τα επιφαινόμενα. Μια τέτοια κρίση καθίσταται όμως σχεδόν αυτόματα κρίση νομιμοποίησης».

Καραμπατζός: Κοινοβουλευτικός κατήφορος

Σε παρόμοιο τόνο, ο καθηγητής στη Νομική του ΕΚΠΑ, Αντώνης Καραμπατζός, επίσης με ανάρτησή του, αφού εκτίμησε ότι οι βουλευτές της ΝΔ είναι «ζαλισμένοι» από τις… πιρουέτες του κυβερνώντος κόμματος, επισήμανε κι αυτός ότι «η ηγεσία της ΝΔ και ο Πρωθυπουργός φέρουν σοβαρότατες ευθύνες για τον (διαρκή) ευτελισμό των κοινοβουλευτικών (και όχι μόνο) διαδικασιών στη χώρα. Υπάρχει ένας συνεχής θεσμικός κατήφορος, που φυσικά, επειδή συνδέεται επανειλημμένα με την προσπάθεια μη διερεύνησης κυβερνητικών ευθυνών, επιτείνει την εν γένει δυσπιστία των πολιτών στους θεσμούς και το πολιτικό σύστημα. Πιθανόν μετά μερικούς μήνες να παραδεχθεί ο Πρωθυπουργός ότι η χθεσινή ήταν μία ακόμη “ατυχής στιγμή” στη Βουλή. Ωστόσο, μέσα σε όλη αυτή τη δίνη, οι ίδιοι οι βουλευτές της συμπολίτευσης φέρουν μεγάλη ευθύνη για τον κοινοβουλευτικό κατήφορο της χώρας».

Θύελλα στη Βουλή

Όσον αφορά στην αντιπολίτευση, σήμερα πήγε στη Βουλή με το… μαχαίρι στα δόντια, εξαπολύοντας ολομέτωπη επίθεση στην κυβέρνηση για τα όσα έκανε κατά τη χθεσινή συζήτηση.

«Αυτά που έγιναν χθες από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία και προσωπικά από τον κ. Μητσοτάκη, που επέβαλε την επιστολική ψήφο- φιάσκο για να ελεγχθούν οι βουλευτές του, αποτελούν μαύρη μέρα και στίγμα για την δημοκρατία», υπογράμμισε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ, Παύλος Χρηστίδης και συμπλήρωσε: «Ήταν ένα κοινοβουλευτικό πραξικόπημα αυτό που έγινε. Ο τακτικισμός της ΝΔ δεν έχει όρια. Και θα έπρεπε και το προεδρείο της Βουλής να πάρει πρωτοβουλία. Το χθεσινό κατάντημα της ΝΔ δεν έχει προηγούμενο. Βάζετε νάρκη στο δημοκρατικό μας πολίτευμα, αλλά εμείς θα ασκήσουμε κάθε θεσμικό, συνταγματικό και κοινοβουλευτικό μέσον για να κηρυχθεί άκυρη η ψηφοφορία και να παραμείνει η δίωξη ανοιχτή των δύο υπουργών».

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, Χρήστος Γιαννούλης, έκανε λόγο για «ευτελισμό και παραβίαση κάθε δημοκρατικής και κοινοβουλευτικής δεοντολογίας», «καρναβαλίστικο φιάσκο με εργαλοποίηση της επιστολικής ψήφου» και «άκυρη ψηφοφορία» και τόνισε ότι το κόμμα του «θα ασκήσει με κάθε νομικό συνταγματικό τρόπο τα κοινοβουλευτικά μέσα, για να επαναφέρει τη δημοκρατική λειτουργία στη χώρα».

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ, Νίκος Καραθανασόπουλος, ζήτησε «την έκτακτη σύγκλιση της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής για να συζητηθεί η ακυρότητα του αποτελέσματος της ψηφοφορίας και να παραμείνει ανοιχτή η δίωξη κατά των δύο υπουργών», σημειώνοντας ότι «η χθεσινή τραγελαφική διαδικασία ήταν επιστέγασμα, χωρίς όρια, της προσπάθειας της κυβέρνησης να συγκαλύψει και να τους απαλλάξει από τις ευθύνες». «Εμείς θα εξαντλήσουμε κάθε δυνατότητα θεσμική, κοινοβουλευτική, για την άσκηση δίωξης των πολιτικών που εμπλέκονται στο σκάνδαλο», πρόσθεσε ο κ. Καραθανασόπουλος.

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ελληνικής Λύσης, Κωνσταντίνος Χήτας, μίλησε για «απαράδεκτη πραξικοπηματική διαδικασία για να μπαζωθεί ένα ακόμα σκάνδαλο της κυβέρνησης, η οποία προσβάλει και τη Βουλή και τους ίδιους τους βουλευτές της».

«Για μαύρη μέρα του Κοινοβουλίου που δεν πρέπει να επαναληφθεί» έκανε λόγο ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΙΚΗΣ, Σπύρος Τσιρώνης, τονίζοντας ότι η πίεση της συνείδησης των βουλευτών προσβάλει και τους ίδιους και τους κοινοβουλευτικούς θεσμούς.

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Πλεύσης Ελευθερίας, Αλέξανδρος Καζαμίας, έκανε λόγο «για θεσμική εκτροπή» και πρόσθεσε ότι «ακόμα και το αποτέλεσμα της στημένης διαδικασίας και του μαγειρέματος, είναι ξεκάθαρη ήττα της κυβέρνησης, με τους μισούς, σχεδόν, βουλευτές της να μην θέλουν να ακολουθήσουν την γραμμή Μητσοτάκη».

Αμηχανία και δικαιολογίες

Μπροστά στο τσουνάμι των αντιδράσεων, η κυβέρνηση, μέσω πηγών της προσπάθησε αμήχανα να απαντήσει στον Ε. Βενιζέλο, ισχυριζόμενη ότι «η απαιτούμενη απαρτία για τη λήψη απόφασης της Βουλής προϋποθέτει την παρουσία 75 βουλευτών, χωρίς να υφίσταται καμία σχετική εξαίρεση στο Σύνταγμα» και ότι «τα τελευταία χρόνια, η κοινοβουλευτική πρακτική κατά την εφαρμογή του άρθρου 70Α του Κανονισμού της Βουλής αναγνωρίζει αυξημένες δυνατότητες συμμετοχής βουλευτή στην ψηφοφορία με επιστολική ψήφο», καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι «η καταληκτική αναφορά της ανάρτησης σε δήθεν κρίση εσωτερικής εμπιστοσύνης που καθίσταται κρίση νομιμοποίησης δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα της σύγχρονης ελληνικής δημοκρατίας».

Νέος ράπισμα από Βενιζέλο

Απαντώντας στις κυβερνητικές πηγές, ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ συνέχισε τα… ραπίσματα, καθώς ανέφερε ότι:

1. Μια από τις βασικές τομές που επέφερε το ισχύον Σύνταγμα του 1975 στο κοινοβουλευτικό δίκαιο είναι η κατάργηση της απαρτίας με την έννοια της αναγκαίας παρουσίας ελάχιστου αριθμού βουλευτών για να συνεδριάζει έγκυρα η Βουλή. Το άρθρο 67 Συντ. δεν θεσπίζει ελάχιστο αριθμό βουλευτών (75/ 300) για να υπάρχει απαρτία, αλλά ελάχιστο αριθμό θετικών ψήφων για να αποφασίζει η Βουλή όταν εφαρμόζεται ο γενικός κανόνας ότι η Βουλή αποφασίζει με την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών της.
2. Απαιτούμενος ελάχιστος αριθμός παρόντων βουλευτών προκειμένου να συνεδριάσει εγκύρως η Βουλή, δεν υπάρχει κατά το Σύνταγμα. Αντιθέτως υπάρχει ελάχιστος αναγκαίος αριθμός θετικών ψήφων για την έγκυρη λήψη απόφασης. Αυτός είναι ως γενικός κανόνας οι 75 βουλευτές (300/4). Σε πλήθος όμως συνταγματικών διατάξεων απαιτείται αυξημένη πλειοψηφία επί του όλου αριθμού των βουλευτών, αλλού απόλυτη πλειοψηφία (151/300), αλλού πλειοψηφία τριών πέμπτων (180/300), αλλού πλειοψηφία δύο τρίτων (200/300). Στην προκειμένη περίπτωση κατά το άρθρο 86 παρ.3 απαιτείται η απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, όχι ως απαρτία αλλά ως ελάχιστη πλειοψηφία. Όμως όταν τίθεται διαδικαστικό ζήτημα αναβολής της ψηφοφορίας λόγω απουσίας των βουλευτών της συμπολίτευσης, η απόφαση λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων που δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 75. Αυτή η πλειοψηφία είχε συγκροτηθεί χθες από τους βουλευτές της αντιπολίτευσης λόγω της οργανωμένης απουσίας των βουλευτών της συμπολίτευσης και εκφράστηκε υπέρ της αναβολής της μυστικής ψηφοφορίας. Δυστυχώς αυτή η επί της διαδικασίας κρίσιμη απόφαση της Βουλής αγνοήθηκε βάναυσα χθες ενώ είχε γίνει δεκτή τρεις φορές το 2008-2009 σε ίδια ζητήματα. Το σαφές κοινοβουλευτικό και ερμηνευτικό προηγούμενο αγνοήθηκε με θεσμική προπέτεια.
3. Η διαπίστωση του απαιτούμενου κατά το Σύνταγμα και τον Κανονισμό της Βουλής αριθμού βουλευτών για τη διεξαγωγή ψηφοφορίας και άρα τη λήψη απόφασης (στην προκειμένη περίπτωση επί των προτάσεων συγκρότησης Επιτροπής προκαταρκτικής εξέτασης) γίνεται κατά το άρθρο 69 παρ. 4 του Κανονισμού, από τον Πρόεδρο της Βουλής. Όταν όμως προκύπτουν αμφιβολίες και αντιρρήσεις, γεννάται παρεμπίπτον ζήτημα, εφαρμόζεται το άρθρο 67 του Κανονισμού, εξετάζεται το παρεμπίπτον ζήτημα και τελικά εφαρμόζεται η παρ. 7 που προβλέπει ότι για τα παρεμπίπτοντα αποφασίζει ο Πρόεδρος της Βουλής αλλά αν προβληθούν αντιρρήσεις αποφαίνεται η Βουλή με ανάταση ή έγερση, με την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων που δεν μπορεί να είναι κατώτερη των 75 και χωρίς άλλη συζήτηση. Αυτό δεν έγινε χθες ενώ έγινε τρεις φορές το 2008-2009 υπό παρόμοιες συνθήκες.
4. Είναι άλλο ζήτημα η διευκόλυνση βουλευτών όλων των κομμάτων μέσω της επιστολικής ψήφου και άλλο η μεθοδευμένη απομάκρυνση από την αίθουσα της Βουλής των βουλευτών της συμπολίτευσης και η οργανωμένη μαζική χρήση της επιστολικής ψήφου για 68 από αυτούς ώστε μαζί με τους ελάχιστους παρόντες βουλευτές της ΝΔ να διαμορφώνουν τον αριθμό 75 που κάποιοι θεωρούν ότι διασφαλίζει την νομικώς ανύπαρκτη έννοια της απαρτίας. Πρόκειται για «επιτελικά» οργανωμένη καταστρατήγηση του άρθρου 70 Α του Κανονισμού της Βουλής και ευθεία προσβολή του θεσμικού ρόλου του βουλευτή.
5. Η κρίση εσωτερικής εμπιστοσύνης που καθίσταται κρίση νομιμοποίησης δεν τελεί υπό τον έλεγχο του ενδιαφερόμενου αλλά όλων των άλλων και κυρίως των γεγονότων.

Και νέα ανταπάντηση

Φαίνεται, πάντως, ότι η παρέμβαση Βενιζέλου έχει εκνευρίσει την κυβέρνηση, καθώς πηγές του Μαξίμου προχώρησαν σε νέο σχολιάσμό της ανάρτησής του, προσθέτοντας:

1. Κατά την πρωινή ανάρτηση του Ευ. Βενιζέλου «δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις έγκυρης λήψης απόφασης για την οποία απαιτούνται τουλάχιστον 151 και όχι τουλάχιστον 75 βουλευτές». Κατά τη νέα ανάρτηση «κατά το άρθρο 86 παρ. 3 απαιτείται η απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, όχι ως απαρτία αλλά ως ελάχιστη πλειοψηφία». Άρα συνομολογείται εν τέλει ότι δεν απαιτείται η παρουσία 151 βουλευτών για την έγκυρη λήψη απόφασης.
2. Κατά τη νέα ανάρτηση, με επίκληση του προηγουμένου του 2008-2009, θα έπρεπε η Βουλή να κληθεί να αποφασίσει ως προς το διαδικαστικό ζήτημα αναβολής της ψηφοφορίας «λόγω απουσίας των βουλευτών της συμπολίτευσης». Η αναφορά δεν λαμβάνει υπόψη ότι α) το 2008-2009 ουδεμία ψηφοφορία επί του διαδικαστικού ζητήματος έλαβε χώρα, β) εν προκειμένω, κατά τη χθεσινή διαδικασία, δεν υπήρχε «απουσία των βουλευτών της συμπολίτευσης», η οποία εκπροσωπούνταν κανονικά στην αίθουσα.

Κακλαμάνης: «Ποιο είναι το πραξικόπημα;»

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Βουλής Νικήτας Κακλαμάνης σε πιο δυναμικό τόνο, υποστήριξε ότι «η ΝΔ έμεινε μέχρι τέλους. Να πάω εγώ στην έδρα και να πω τι επί μιας εικαζόμενης αποχώρησης της ΝΔ; Ο Μαντζος έθεσε θέμα την ώρα που στην αίθουσα υπήρχαν 75 βουλευτές, άρα δεν υπήρχε θέμα. Οι 151 είναι για λήψη απόφασης, για έναρξη ψηφοφορίας σύμφωνα άρθρο 24 χρειάζονται 75 βουλευτές. Άρα δεν υπήρχε παρεμπίπτων θέμα. Θα μπορούσαν να βγουν οι 15 από έξω και να το θέσουν», προσθέτοντας ότι «ο Βενιζέλος (σ.σ. στην ανάρτησή του) λέει και αυτός 151 για λήψη απόφασης». «Άρα ποιο είναι το πραξικόπημα;», διερωτήθηκε ενώ απαντώντας στα αιτήματα της αντιπολίτευσης, ξεκαθάρισε ότι «δεν θα κάνω έκτακτη διάσκεψη. Στο επιστημονικό συμβούλιο θα απευθυνθώ μόνο αν κάνει επανακατατεθεί πρόταση για προανακριτική». Επίσης, σε ερώτηση για το ότι δεν ψήφισε είπε «αυτά είναι σαχλαμάρες».

Διαβάστε επίσης

Καραμπατζός για το χάος στη Βουλή: Πιθανόν να παραδεχθεί ο πρωθυπουργός ότι η χθεσινή ήταν μία ακόμη «ατυχής στιγμή»

Ευάγγελος Βενιζέλος για παρωδία στη Βουλή: Ευτελισμός των θεσμών, κοινοβουλευτικό κατάντημα, απονομιμοποίηση της κυβέρνησης

Παρουσία Μητσοτάκη τα εγκαίνια του νέου αυτοκινητόδρομου Πατρών–Πύργου