Το σχέδιο-πλαίσιο του Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα κερδίζει διεθνή στήριξη, αλλά φέρνει σε δύσκολη θέση τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, αναφέρει το BBC σε ανάλυση του συντάκτη του Τζέρεμι Μπόουεν. Η αναφορά σε πιθανό παλαιστινιακό κράτος, έστω και αόριστη, πυροδοτεί αντιδράσεις στην ακροδεξιά του Ισραήλ και αποκαλύπτει το χάσμα ανάμεσα στη διπλωματία Τραμπ και την αδιάλλακτη στάση της κυβέρνησης Νετανιάχου.

Όπως γράφει το βρετανικό δίκτυο, η συμφωνία-πλαίσιο του Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα και την ανοικοδόμηση της κατεστραμμένης περιοχής αποκτά δυναμική.

Bowen: Momentum is the strength of Trump's Gaza plan, but lack of detail is its weakness https://t.co/TVKyRoDGBr

— BBC News (UK) (@BBCNews) September 30, 2025

Μεγάλο μέρος αυτής προέρχεται από τον ίδιο τον πρόεδρο. Δυναμική υπάρχει επίσης από κορυφαίες αραβικές και ισλαμικές χώρες που έχουν στηρίξει το σχέδιο, μεταξύ αυτών η Ιορδανία, η Αίγυπτος, το Κατάρ, η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Πακιστάν, η Ινδονησία και η Τουρκία. Και ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, όρθιος δίπλα στον Ντόναλντ Τραμπ, το αποδέχθηκε επίσης, παρά το γεγονός ότι περιλαμβάνει αναφορές σε έναν δρόμο προς ένα παλαιστινιακό κράτος, το οποίο εκείνος έχει κατ’ επανάληψη απορρίψει.

Για να διατηρηθεί ο ρυθμός, ο Τραμπ λέει ότι η Χαμάς έχει «τρεις με τέσσερις ημέρες» να αποφασίσει αν θα πει ναι ή όχι.

Αν η απάντηση είναι όχι, ο πόλεμος συνεχίζεται.

Η προτεινόμενη συμφωνία μοιάζει πολύ με ένα σχέδιο που είχε παρουσιάσει ο Τζο Μπάιντεν πριν από περισσότερο από έναν χρόνο. Έκτοτε υπήρξε μαζική σφαγή Παλαιστινίων αμάχων, περισσότερη καταστροφή στη Γάζα, και τώρα λιμός, ενώ Ισραηλινοί όμηροι στη Γάζα έπρεπε να αντέξουν μήνες ακόμα αγωνίας και αιχμαλωσίας.

Υπήρξαν πολλές αναφορές στα ισραηλινά μέσα ότι η πρωτοβουλία Μπάιντεν απέτυχε επειδή ο Νετανιάχου μετέβαλε τους όρους με ένα νέο σύνολο απαιτήσεων – υπό πίεση από την ακροδεξιά πτέρυγα του υπουργικού του συμβουλίου.

Ακόμα κι έτσι, το σχέδιο-πλαίσιο αποτελεί σημαντική στιγμή. Για πρώτη φορά, ο Ντόναλντ Τραμπ ασκεί πίεση στο Ισραήλ να τερματίσει τον πόλεμο. Ο Τραμπ έχει παρουσιάσει τον εαυτό του ως έναν ηγέτη στον οποίο είναι δύσκολο να πεις όχι. Κανείς δεν θέλει να καταλήξει στο «ψήσιμο» που υπέστη ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο τον περασμένο Φεβρουάριο. Αλλά τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν όταν οι ηγέτες αποχωρούν από τον Λευκό Οίκο.

Προτού ο Μπενιαμίν Νετανιάχου φύγει από την Ουάσιγκτον για να επιστρέψει στο Ισραήλ, το επιτελείο του τον βιντεοσκόπησε να προβάλλει τη δική του εκδοχή των γεγονότων. Ένα στοιχείο ήταν η ιδέα μιας ανεξάρτητης Παλαιστίνης δίπλα στο Ισραήλ, η λύση των δύο κρατών που το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες δυτικές χώρες έχουν προσπαθήσει να αναβιώσουν αναγνωρίζοντας την Παλαιστίνη.

Το έγγραφο του Τραμπ κάνει μια αόριστη αναφορά στην ιδέα της παλαιστινιακής ανεξαρτησίας. Αναφέρει ότι μετά τη μεταρρύθμιση της Παλαιστινιακής Αρχής, που εδρεύει στη Ραμάλα και ηγείται από τον πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς, οι συνθήκες «μπορεί τελικά να είναι ώριμες για μια αξιόπιστη πορεία προς την παλαιστινιακή αυτοδιάθεση και κρατική υπόσταση, την οποία αναγνωρίζουμε ως επιδίωξη του παλαιστινιακού λαού.»

Ακόμα και η σκέψη μιας μακρινής προοπτικής για παλαιστινιακό κράτος ήταν υπερβολική για τον Νετανιάχου, που είχε δώσει πλήρη στήριξη στον Τραμπ στον Λευκό Οίκο, λέγοντάς του στα αγγλικά: «Υποστηρίζω το σχέδιό σας να τερματίσετε τον πόλεμο στη Γάζα, που επιτυγχάνει τους πολεμικούς μας στόχους.»

Στο βίντεο, απευθυνόμενος στα εβραϊκά στον λαό πίσω στην πατρίδα πριν από την πτήση επιστροφής, ο Νετανιάχου ρωτήθηκε αν συμφώνησε σε παλαιστινιακό κράτος. Ήταν κατηγορηματικός.

«Όχι, απολύτως όχι. Δεν είναι καν γραμμένο στη συμφωνία. Αλλά είπαμε ένα πράγμα: ότι θα αντισταθούμε βίαια σε ένα παλαιστινιακό κράτος.» Ο Τραμπ, είπε, συμφώνησε.

Κίνδυνος κατάρρευσης του σχεδίου Τραμπ

Η δυναμική είναι η δύναμη του σχεδίου. Η αδυναμία του είναι η έλλειψη λεπτομερειών, χαρακτηριστικό της διπλωματίας του Τραμπ. Το έγγραφο που υπέγραψαν ο Τραμπ και ο Νετανιάχου, το οποίο έχει επίσης τη στήριξη του Ηνωμένου Βασιλείου και άλλων ευρωπαϊκών χωρών, συνοδεύεται από έναν πρόχειρο χάρτη σταδίων αποχώρησης του IDF, αλλά χωρίς τις λεπτομέρειες που καθορίζουν αν οι διπλωματικές συμφωνίες που αποσκοπούν στον τερματισμό ενός πολέμου αντέχουν ή διαλύονται.

Για να λειτουργήσει, θα χρειαστεί σκληρή διαπραγμάτευση. Σε αυτή τη διαδικασία θα υπάρξουν πολλές ευκαιρίες για κατάρρευση.

Τα βασικά κόμματα της αντιπολίτευσης στο Ισραήλ έχουν εγκρίνει το σχέδιο. Έχει καταδικαστεί από τους ακραίους υπερεθνικιστές στον κυβερνητικό συνασπισμό του Νετανιάχου, οι οποίοι είχαν ενθουσιαστεί με το σχέδιο «Trump Riviera» που προτάθηκε στις αρχές του έτους, εγκαινιασμένο με ένα παράξενο βίντεο που έδειχνε τους ηγέτες του Ισραήλ και των ΗΠΑ με ρούχα παραλίας να πίνουν κοκτέιλ με φόντο μια νέα πόλη της Γάζας με λαμπερούς γυάλινους πύργους. Η ισραηλινή άκρα δεξιά ήταν ευχαριστημένη που το σχέδιο της Ριβιέρας προέβλεπε την απομάκρυνση όλων των άνω των δύο εκατομμυρίων Παλαιστινίων της Γάζας. Εβραίοι εξτρεμιστές θέλουν την προσάρτηση της γης και την αντικατάσταση των Παλαιστινίων με Εβραίους εποίκους.

Το νέο σχέδιο λέει ότι κανένας Παλαιστίνιος δεν θα εξαναγκαστεί να φύγει. Ο Μπετσάλελ Σμότριτς, ο υπερεθνικιστής υπουργός Οικονομικών και ηγέτης των εποίκων, το συνέκρινε με τη Συμφωνία του Μονάχου, που υπογράφηκε αυτήν την εβδομάδα το 1938. Στο Μόναχο το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία ανάγκασαν την Τσεχοσλοβακία να παραδώσει εδάφη και λίγο αργότερα την ανεξαρτησία της στη ναζιστική Γερμανία.

Αν η Χαμάς αποδεχθεί τη συμφωνία, και αν ο Μπενιαμίν Νετανιάχου θέλει να βρει τρόπους να κατευνάσει τον Σμότριτς και άλλους εξτρεμιστές που κρατούν την κυβέρνησή του στην εξουσία, θα έχει πολλές ευκαιρίες να σαμποτάρει τις διαπραγματεύσεις με τρόπους που θα ρίχνουν την ευθύνη στη Χαμάς. Η δομή της συμφωνίας-πλαισίου του Τραμπ επιτρέπει στο Ισραήλ μια σειρά από ευκαιρίες να ασκήσει βέτο σε κινήσεις που δεν του αρέσουν.

Μπορεί να μην είναι δυνατόν να τερματιστεί μια βαθιά ριζωμένη σύγκρουση που διαρκεί περισσότερο από έναν αιώνα. Μακροπρόθεσμα, το Ηνωμένο Βασίλειο και πολλές χώρες εκτός Ισραήλ και ΗΠΑ πιστεύουν ότι οποιαδήποτε προσπάθεια λύσης που δεν οδηγεί σε παλαιστινιακή ανεξαρτησία δεν θα φέρει ειρήνη.

Όταν οι υπουργοί Εξωτερικών των αραβικών και ισλαμικών χωρών εξέδωσαν τη δήλωση στήριξής τους, είπαν ότι πιστεύουν πως θα οδηγήσει σε πλήρη ισραηλινή αποχώρηση και ανοικοδόμηση της Γάζας, και «έναν δρόμο για δίκαιη ειρήνη στη βάση της λύσης των δύο κρατών, βάσει της οποίας η Γάζα θα ενσωματωθεί πλήρως με τη Δυτική Όχθη σε παλαιστινιακό κράτος σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.» Αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί ως έμμεση αναφορά στην απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου που κρίνει παράνομη την κατοχή παλαιστινιακών εδαφών από το Ισραήλ.

Ο Νετανιάχου πιστεύει ότι η συμφωνία τον φέρνει πιο κοντά στη διαφεύγουσα νίκη του Ισραήλ επί της Χαμάς. Αρνείται οποιοδήποτε παλαιστινιακό δικαίωμα στη γη μεταξύ του ποταμού Ιορδάνη και της θάλασσας.

Ένα σχέδιο, δύο πολύ διαφορετικές εκδοχές για το τι σημαίνει. Το πλαίσιο είναι αρκετά αμφίσημο ώστε να επιτρέπει και τις δύο ερμηνείες. Δεν είναι ένα ελπιδοφόρο ξεκίνημα, καταλήγει το BBC στην ανάλυσή του.

Διαβάστε επίσης:

Σεισμός 6,9 Ρίχτερ στις Φιλιππίνες: Στιγμές τρόμου πάνω σε γέφυρα με τους οδηγούς μηχανών να μην μπορουν να κρατήσουν την ισορροπία τους (Videos)

Δικαστικό «χαστούκι» στον Τραμπ για τις απελάσεις φιλοπαλαιστινίων φοιτητών – Παραβιάζει το Σύνταγμα, λέει το δικαστήριο

Το ειρηνευτικό σχέδιο Τραμπ «αγνοεί τα συμφέροντα του παλαιστινιακού λαού», λέει αξιωματούχος της Χαμάς και προδιαθέτει για την απόρριψή του