Το βιβλίο του Αλέξη Τσίπρα αναφέρεται σε γεγονότα της διαδρομής του με επίκεντρο την διακυβέρνηση 2015 – 2019, παρασκήνιο, πρόσωπα, ενώ ένα ακόμη συστατικό του βιβλίου είναι η αυτοκριτική, η οποία είναι «διάσπαρτη» στα περισσότερα εκ των 11 κεφαλαίων της «Ιθάκης».

Παρά το γεγονός ότι ο ίδιος, στο πλαίσιο αυτής της αυτοκριτικής, επιχειρεί να «απαλύνει» κάποιες επιλογές, στην πραγματικότητα παραδέχεται αρκετά λάθη όχι μόνο τον συνεργατών του, αλλά και δικά του. Είτε είχε ο ίδιος την αποκλειστική ευθύνη, είτε ως πρωθυπουργός ή πρόεδρος του κόμματος έδωσε το πράσινο φως και έβαλε την τελική σφραγίδα.

Βασικά λάθη που περιγράφει ο ίδιος

1. Η επιλογή Βαρουφάκη για τη θέση του υπουργού Οικονομικών το πρώτο 6μηνο του 2015: ο Αλέξης Τσίπρα αναφέρει ότι ο Γιάνης Βαρουφάκης αποδείχθηκε «ακατάλληλος», «εγωκεντρικός» και «αναξιόπιστος», ότι για εκείνον «η διαπραγμάτευση (…) ήταν και ένα πείραμα, μια ιστορική ευκαιρία να αποδείξει την αλήθεια των οικονομικών του θεωριών». Αναφέρει ότι είχε αρχίσει να εντοπίζει τις αδυναμίες του νωρίς, από τον Φεβρουάριο του 2015 κατά το επεισόδιο με τον Ντάισελμπλουμ, του προσάπτει επιπολαιότητες που αξιοποιούσε ο Σόιμπλε και οι άλλοι ευρωπαίοι συνάδελφοί του στους οποίους μιλούσε σα να μιλά σε αμφιθέατρο, και πως όταν κατάλαβε – μετά και από σχετική προειδοποίηση της Μέρκελ – πως η παρουσία του μπλόκαρε την διαπραγμάτευση των αντικατέστησε με τον Τσακαλώτο.

2. Η επιλογή της Ζωής Κωνσταντοπούλου ως Προέδρου της Βουλής, για την οποία όπως λέει είχε νωρίς μετανιώσει. Την χαρακτηρίζει «νάρκισσο», με «εξουσιαστική μανία» και «αρχηγικές φαντασιώσεις», «γαντζωμένη στην καρέκλα», με «ανώριμη πολιτική συμπεριφορά» που είχε μετατραπεί σε «παράγοντα γελοιοποίησης του Κοινοβουλίου». Και η οποία μετά την Συμφωνία με τους δανειστές, μετατράπηκε σε αντίπαλη φωνή και «συμπορεύτηκε με τους οπαδούς της εξόδου από το ευρώ και την Ευρώπη» όπως ο Λαφαζάνης.

3. Ο χειρισμός της υπόθεσης των τηλεοπτικών αδειών. Ο Τσίπρας αναφέρει πως είχε επιφυλάξεις για το σχέδιο Παππά με τις τέσσερις τηλεοπτικές άδειες, τις συζήτησε με τους συνεργάτες του αλλά «τελικά πείστηκα, ίσως γιατί ήθελα να πειστώ». Αν και στο κεφάλαιο για το 2023 καταλογίζει στον Παππά «απαράδεκτη επιπολαιότητα». Σημειώνει πως η ευθύνη για την διαδικασία και την κατάληξή της «δεν ανήκει στον Παππά και όσα μου εισηγήθηκε, ούτε σε οποιονδήποτε άλλο, αλλά σε μένα που πήρα τις τελικές αποφάσεις». Και παρακάτω περιγράφει το «λάθος»: Το λάθος μας ήταν ότι παρασυρθήκαμε σε μια λογική μετωπικής σύγκρουσης με τους επιχειρηματίες των ΜΜΕ, από ένα αίσθημα δικαιοσύνης, αλλά και οργής, για την κακοποίηση από την πλευρά κάποιων από αυτούς, της ενημέρωσης και της αλήθειας. (…) Κι αυτό το λάθος ακολούθησε για τους ίδιους λόγους ένα δεύτερο: η διαδικασία του διαγωνισμού ήταν επιδεικτικά επιθετική. Θυμόμαστε όλοι τις εικόνες με του ς ιδιοκτήτες καναλιών κλεισμένους στο κτίριο της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης, χωρίς κινητά, με φαγητό delivery, κ.λπ. να κονταροχτυπιούνται για τις άδειες». Αναφέρει επίσης ότι το θετικό ήταν ότι οι άδειες έφτασαν τα 80 εκ. ευρώ η μία, και πέρασε στην κοινωνία το μήνυμα ότι «τους αναγκάσαμε να βάλουν το χέρι στην τσέπη». Από την άλλη λέει: «η διαπλοκή τραυματίστηκε αλλά διασώθηκε και έγινε ακόμα πιο επιθετική εναντίον μας. Αργότερα μάλιστα με την ακύρωση του διαγωνισμού, ούτε καν πλήρωσε. Και η κυβέρνηση Μητσοτάκη, επανέφερε το τζάμπα για τους καναλάρχες με δικαιολογία την πανδημία».

4. Η διαχείριση της υπόθεσης Νοβάρτις: Λάθη βλέπει ο Αλέξης Τσίπρας και αναφορικά με την επιλογή της φαστ -τρακ Προανακριτικής ώστε η δικογραφία με τα 11 πολιτικά πρόσωπα να γυρίσει στο φυσικό δικαστή. Σημειώνει πως στη βάση αυτής της απόφασης ήταν «ο φόβος να αναλάβουμε την ευθύνη» για Προανακριτική. «Πείστηκα», λέει «παρά τις αρχικές μου αντιρρήσεις, από την άποψη της πλειοψηφίας των συνεργατών μου. Και, εκ των υστέρων δεν έχω πρόβλημα να αναγνωρίσω ότι έκανα λάθος. (…) Αναφέρεται στη δυσάρεστη εικόνα με τις έντεκα κάλπες έστω και σε αυτή τη φαστ τρακ διαδικασία που έδωσε την ευκαιρία στους αντιπάλους να μιλούν για «διώξεις». Όμως τονίζει, η δική τους στάση δεν αναιρεί «τη δική μας ευθύνη», να «οργανώσουμε, μέσω της Προανακριτικής Επιτροπής, μια ουσιαστική κοινοβουλευτική έρευνα, να εξετάσουμε τα δεδομένα σε βάθος και να καταλήξουμε σε τεκμηριωμένα πορίσματα».

5. Η στοχοποίηση της Μαρέβας Μητσοτάκη: ο Αλέξης Τσίπρας σημειώνει ότι το κλίμα οξύτητας που καλλιεργούσε η ΝΔ – φέρνει ως παράδειγμα την επίθεση στον νεκρό πατέρα του Παύλο – «μας παρέσυρε σε λάθη». Και ως τέτοιο επικαλείται την επίθεση στην σύζυγο του Κυριάκου Μητσοτάκη: «σε μια κατάσταση πολιορκίας και υπό το κράτος της οργής υιοθετήσαμε μια τακτική ανάδειξης σκανδάλων που αφορούσαν όχι μόνο τον Μητσοτάκη, αλλά και την επιχειρηματική δραστηριότητα της συζύγου του». Είχαμε στοιχεία λέει ο πρώην πρωθυπουργός, αλλά ακόμα και οι πιο φανατικοί οπαδοί της ΝΔ, γνώριζαν «την οικονομική κατάσταση και την επιχειρηματική δραστηριότητα του Μητσοτάκη και της συζύγου του. Κανένας δε θα άλλαζε την άποψη του απ’ αυτό. Ήταν σα να έχουμε επιλέξει να παίξουμε στο δικό τους γήπεδο».

6. Η λάθος εκτίμηση για την κοινή γνώμη την άνοιξη του 2019: ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρει ότι, στην πορεία προς τις ευρωεκλογές στην κυβέρνηση είχαν παραπλανητική εικόνα για τη διάθεση της κοινής γνώμης και ίδιος, έκλινε να πιστεύει τα «καλά νέα», δηλαδή τις πιο αισιόδοξες δημοσκοπήσεις. Υπογραμμίζει ότι είχε διαμορφωθεί μια «συνεκτική βάση λαϊκού κόσμου» που είχε δραστήρια συμμετοχή και προσερχόταν αυθόρμητα στις εκδηλώσεις, ωστόσο αποδείχτηκε πως «ενώ η εκλογική βάση γινόταν πιο σκληρή και δραστήρια, η απήχησή μας στο ευρύτερα ακροατήρια περιοριζόταν».

7. Λάθος στρατηγική στις ευρωεκλογές: Ακολούθησε και το λάθος της προεκλογικής στρατηγικής των ευρωεκλογών. Η πολωση σημειώνει, ευνόησε μόνο τη ΝΔ και το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο, ενώ ο χαρακτήρας που είχε προσδώσει η κυβέρνηση στην εν λόγω αναμέτρηση, δηλαδή «νομιμοποίησης της κυβέρνησης και σκληρού διλήμματος για την επόμενη μέρα, δεν ευδοκίμησε». Και καταλήγει: «Παραβίασα μια βασική αρχή των εκλογών: όταν είσαι Κυβέρνηση, μη δίνεις ιδιαίτερη βαρύτητα σε δεύτερης τάξης εκλογικές αναμετρήσεις».

8. Το «τάιμινγκ του Συνεδρίου» μετά την ήττα του 2019:  Ο Αλέξης Τσίπρας εκτίμησε ότι η εκλογική ήττα δεν ήταν και στρατηγική αλλά μόνο εκλογική και έτσι επιδίωξε επανεκκίνηση και διεύρυνση της βάσης προκειμένου να διαμορφωθούν οι όροι επαναδιεκδίκησης της εξουσίας. Ωστόσο, όπως λέει ο ίδιος του κόστισε η αναποφασιστικότητα και η επιλογή να μεταθέσει το Συνέδριο αλλά και την ιδέα για εκλογή προέδρου από τη βάση, από το φθινόπωρο του 2019 στην άνοιξη του 2020 που λόγω της πανδημίας έγινε τέλη άνοιξης του 2022. «Αν είχαμε προχωρήσει στο Συνέδριο και την άμεση εκλογή Προέδρου τον Οκτώβριο του 2019, είναι βέβαιο πως η συμμετοχή θα ήταν τεράστια. Η αναποφασιστικότητα μου στοίχισε». Κι αυτό διότι όπως αναφέρει, ναι μεν, το 2022 ο πήχης που είχε τεθεί στις 100.000 μέλη ξεπεράστηκε κατά πολύ, αφού στις κάλπες προσήλθαν 170.000 μέλη, στην πράξη όμως αυτό ουδέποτε μεταφράστηκε σε μαζικοποίηση του κόμματος, καθώς στο εσωτερικό οι ομαδοποιήσεις και οι ίντριγκες είχαν προχωρήσει και είχαν αρχίσει να φθείρουν το κόμμα και να το περιχαρακώνουν έναντι όλων αυτών των ανθρώπων που είχαν προσέλθει να ψηφίσουν.

9. Υποτίμηση της Ομπρέλας και «αδυναμία ηγεσίας»: Στο διάστημα από τον πρώτο καιρό του 2019 ως το Συνέδριο του 2022, ο Αλέξης Τσίπρας περιγράφει πως το κόμμα άρχισε να χάνει τη δυναμική του εξαιτίας της εικόνας του προς τα έξω. Οι εσωτερικές μάχες χαρακωμάτων είχαν αρχίσει να παίρνουν κεφάλι, ομοίως οι «ομαδοποιήσεις» και οι «προσωπικές συμπεριφορές» προσάπτει δε «γραφικότητα» στην πλευρά προσώπων εκ της διεύρυνσης. Καθοριστικό για την εικόνα του κόμματος προς τα έξω σύμφωνα με τον ίδιο ήταν η συγκρότηση της Ομπρέλας σε τάση.  «Εκτίμησα» αναφέρει, «ότι ήταν μια πρωτοβουλία χωρίς ιδιαίτερο πολιτικό βάρος που δεν θα μπορούσε να ανακόψει την στρατηγική μας». Όμως, συμπεραίνει, «εκείνο που υποτίμησα ήταν πως δεν επρόκειτο απλώς για εσωτερικές εξελίξεις που δεν ενδιέφεραν την κοινωνία. Επιδρούσαν αρνητικά στην ήδη βεβαρημένη εικόνα του κόμματος» και «η δική μου εικόνα δεν έμενε ανεπηρέαστη». «Όταν το πλήρωμα ενός πλοίου θεωρηθεί αναξιόπιστο, τότε οι επιβάτες σπεύδουν άρον άρον να αποβιβαστούν. Και θεωρούν με το δίκιο τους κύριο υπεύθυνο τον καπετάνιο. Στην πολιτική αυτό λέγεται αδυναμία ηγεσίας». «Δεν εμπνέαμε εμπιστοσύνη» λέει ο Αλέξης Τσίπρας, την ώρα που δεν υπήρχε πια απέναντί μας και η ανοχή που επέβαλλαν οι δύσκολες μάχες με τους δανειστές». Όλο αυτό προσθέτει, «συμπαρέσυρε και μένα, γιατί δεν αντιδρούσα με την απαιτούμενη αποφασιστικότητα και ανεχόμουν απαράδεκτες συμπεριφορές». «Υπήρξε ένα έλλειμμα πολιτικής εγρήγορσης από τη μεριά μου» επισημαίνει χαρακτηριστικά.  

10. Η διαχείριση του Πολάκη: Στο βιβλίο του ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρεται στον Πολάκη ως ένα πρόσωπο που δεν μπορούσε να τιθασεύσει τον χαρακτήρα του και συχνά προκαλούσε προβλήματα, όπως για παράδειγμα με την επίθεση στον ευρωβουλευτή της ΝΔ Στέλιο Κυμπουρόπουλο παραμονές ευρωεκλογών. Πιο μεγάλο ζήτημα ήταν όμως η στάση του στα εμβόλια «που ερχόταν σε απόλυτη αντίθεση με την με την γραμμή του ΣΥΡΙΖΑ, που στήριζε ανοιχτά τον εμβολιασμό και την υπεύθυνη υγειονομική διαχείριση». Σημειώνει ότι τότε δέχτηκε εισηγήσεις για την διαγραφή του, όμως ο ίδιος, αν και το σκέφτηκε πολύ, τελικά προτίμησε να τον μεταπείσει, οδηγώντας τον τελικά στην απόφαση να εμβολιαστεί αν και η επικοινωνιακή ζημιά είχε ήδη γίνει. Οι επεισοδιακές εξελίξεις τον Φεβρουάριο του 2023, με την κόντρα για το ψηφοδέλτιο των Χανίων και στη συνέχεια με την ανάρτηση στοχοποίησης των δικαστικών και δημοσιογράφων, μάλλον έβαλαν οριστική ταφόπλακα στη σχέση των δύο ανδρών. Ο Τσίπρας ανακοίνωσε την απόσυρση Πολάκη από τα ψηφοδέλτια, αλλά ο βουλευτής Χανίων διεσώθη τελικά από τις τραγικές εξελίξεις της 28ης Φεβρουαρίου, αλλά και από τις τάσεις που διαφωνούσαν με την αποπομπή του από το ψηφοδέλτιο παραμονές εκλογών.

11. Η μη απόσυρση Παππά από τα ψηφοδέλτια το 2023: Ο Αλέξης Τσίπρας, δηλώνει ότι χωρίς περιστροφές ότι αποτιμά ως «λάθος» το ότι δεν απέσυρε το Νίκο Παππά από τα ψηφοδέλτια το 2023, λόγω της καταδικαστικής απόφαση τους Ειδικού Δικαστηρίου με 13- 0 και παρά το κλίμα κομματικού πατριωτισμού που είχε διαμορφωθεί στις τάξεις του ΣΥΡΙΖΑ: «Εκ των υστέρων εκτιμώ ότι έπρεπε τότε να του ζητήσω να διευκολύνει, κυρίως για το κόμμα αλλά και τον εαυτό του, αποσύροντας ο ίδιος την υποψηφιότητά του. Κι αυτό, γιατί είχε επιδείξει σε όλη αυτή τη διαδικασία απαράδεκτη επιπολαιότητα».

Διαβάστε επίσης

Βιβλίο Τσίπρα: Εξαντλήθηκε μέσα σε λίγες ώρες η «Ιθάκη», πωλήθηκαν ήδη 33.000 αντίτυπα

Ιθάκη: Η συνέντευξη στον ΣΚΑΙ, στους Παπαχελά και Κοσιώνη – «Ρε συ Θανάση, αυτοί με μισούν»

Ποια πολιτικά «μέτωπα» ανοίγει το βιβλίο Τσίπρα