Ως λύση ανάγκης, αλλά και ως νίκη του ευρωπαϊκού Νότου επί των «Βορείων» της ΕΕ χαρακτηρίζει το Politico την απόφαση της Συνόδου Κορυφής της Ένωσης να χρηματοδοτήσει την Ουκρανία μέσω κοινού δανεισμού.

Οι χώρες αναγκάστηκαν αντ’ αυτού να συμφωνήσουν σε ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης με βάση το κοινό χρέος της ΕΕ, το οποίο προωθούσε επί εβδομάδες ο Βέλγος πρωθυπουργός Μπαρτ Ντε Βέβερ, και θεωρούνταν απίθανο λίγες μόνο ώρες πριν από την ολοκλήρωση της συμφωνίας. Σε ένα περαιτέρω πλήγμα για την ενότητα της ΕΕ, τρεις χώρες – η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Τσεχία – δεν θα συμμετάσχουν καν.

Σανίδα σωτηρίας

Η συμφωνία παρέχει μια κρίσιμη σανίδα σωτηρίας για την οικονομία της Ουκρανίας που μαστίζεται από τον πόλεμο, καθώς αντιμετωπίζει τον κίνδυνο μιας επικείμενης οικονομικής κρίσης ήδη από την επόμενη άνοιξη, με τη σύγκρουσή της με τη Ρωσία να διανύει τέταρτο έτος. Αν και η συμφωνία επιτρέπει σε όλους να διεκδικήσουν μια πολιτική νίκη, αυτή δεν ήταν η λύση που η Γερμανία και η Επιτροπή προωθούσαν πριν από τη σύνοδο κορυφής.

«Φυσικά, σε μερικούς ανθρώπους δεν άρεσε… θέλουν να τιμωρήσουν τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν παίρνοντας τα χρήματά του», παρατήρησε ο Μπαρτ ντε Βέβερ, αναφερόμενος στο αρχικό σχέδιο για τη χρήση των περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας. Αλλά «η πολιτική δεν είναι συναισθηματική δουλειά» και «η ορθολογικότητα έχει επικρατήσει».

Επί εβδομάδες, η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ και το Βερολίνο πίεζαν τις χώρες-μέλη να οριστικοποιήσουν ένα αμφιλεγόμενο σχέδιο για τη χρήση έως και 210 δισ. ευρώ παγωμένων ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας. Ο Ντε Βέβερ διασφάλισε για άλλη μια φορά ότι αυτό δεν θα συμβεί, αφού είχε ήδη εκτροχιάσει το σχέδιο κατάσχεσης των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων κατά τη διάρκεια προηγούμενης συνόδου κορυφής τον Οκτώβριο.

Αντίθετα, οι ηγέτες συμφώνησαν να δανειστούν από κοινού 90 δισεκατομμύρια ευρώ για να χρηματοδοτήσουν ένα διετές δάνειο προς την Ουκρανία. Το δάνειο θα εγγυηθεί ο κοινός προϋπολογισμός της ΕΕ.

Ικανοποίηση στο Νότο, δυσφορία στο Βορρά

Αν και αυτή η επιλογή άρεσε στις χώρες του Νότου, δεν ήταν της αρεσκείας της Γερμανίας και των συμμάχων της στη Βόρεια Ευρώπη, οι οποίοι παραδοσιακά αντιτίθενται στην εγγύηση ομολόγων για τις χώρες με υψηλό χρέος. Τελικά όμως, η επείγουσα ανάγκη χρηματοδότησης της Ουκρανίας και η απελπισία των ηγετών της ΕΕ να επιδείξουν την υποστήριξή τους, ενώ ο Ντόναλντ Τραμπ αμφιταλαντεύεται και ο Πούτιν μιλάει για νίκη, κέρδισαν.

Σε μια παραχώρηση προς τη Γερμανία, οι ηγέτες άνοιξαν την πόρτα στη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για την αποπληρωμή του δανείου στην Ουκρανία. Αλλά αυτό είναι κάτι που θα διευθετηθεί στο μέλλον.

Με το Βέλγιο να αντιδρά έντονα στο σχέδιο χρήσης ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότηση του δανείου από την πρώτη στιγμή που παρουσιάστηκε, οι διπλωμάτες και οι οικονομικοί εμπειρογνώμονες της ΕΕ πέρασαν πολλές άυπνες νύχτες πριν από τη σύνοδο κορυφής, τελειοποιώντας τη νομική διατύπωση και προσφέροντας επιπλέον οικονομικά αποθέματα ασφαλείας για να καθησυχάσουν τον Ντε Βέβερ.

Οι απαιτήσεις του Βελγίου

Τα διακυβεύματα ήταν πολύ υψηλά για τον πρωθυπουργό του Βελγίου, δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας στην Ευρώπη βρίσκεται στην κατοχή της χρηματοοικονομικής εταιρείας Euroclear, η οποία είναι εγγεγραμμένη στο Βέλγιο. Ο Ντε Βεβέρ ζήτησε επανειλημμένα ότι σε αντάλλαγμα για την υποστήριξη αυτού του σχεδίου, οι χώρες της ΕΕ έπρεπε να διαθέσουν απεριόριστα ποσά για να προστατεύσουν το Βέλγιο στην απίθανη περίπτωση που το Κρεμλίνο ανακτούσε τα χρήματα.

Ωστόσο, αυτό το αίτημα ήταν υπερβολικό ακόμη και για τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της ιδέας χρήσης των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, οι οποίοι απέρριψαν την πρόταση του Βέλγου θεωρώνοντας τη ουσιαστικά «λευκή επιταγή».

Αν και οι τακτικές του Ντε Βέβερ για να εκτροχιάσει τις διαπραγματεύσεις ήταν δημοφιλείς στην πατρίδα του, τον έκαναν παρία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όπου οι ομόλογοί του ηγέτες σκέφτηκαν την ακραία ιδέα να απομονώσουν το Βέλγιο σε ψηφοφορία ως έσχατη λύση για να καταλήξουν σε συμφωνία. Ωστόσο, τίποτα από όλα αυτά δεν αποδείχθηκε απαραίτητο.

Όσο η Κομισιόν προσπαθούσε απεγνωσμένα να περισώσει το σχέδιο για τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, μια ξεχωριστή ομάδα χωρών με επικεφαλής το Βέλγιο και την Ιταλία σχεδίαζε στο παρασκήνιο να επαναφέρει το προτιμώμενο από αυτές σχέδιο Β: το κοινό χρέος της ΕΕ. «Φάνηκε η πιο ρεαλιστική και η πιο πρακτική λύση», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν στους δημοσιογράφους.

Νίκη της Μελόνι

Μια ολόκληρη μέρα διπλωματικής φρενίτιδας ξεκίνησε με τους ηγέτες της ΕΕ να παραμερίζουν το ευαίσθητο ζήτημα της χρηματοδότησης της Ουκρανίας από την ημερήσια διάταξη ― μόνο για να επιστρέψουν αργότερα το βράδυ, αφού οι βοηθοί τους είχαν προετοιμάσει μια συμφωνία πίσω από κλειστές πόρτες.

«Υπάρχει επικάλυψη μεταξύ των τριών θεμάτων της συνόδου κορυφής: Mercosur, ρωσικά περιουσιακά στοιχεία και ο επόμενος προϋπολογισμός της ΕΕ», συμπέρανε διπλωμάτης της ΕΕ. Ήταν εξ αρχής προφανές ότι ο Μερτς – ο οποίος αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις στην πατρίδα του από το ακροδεξιό κόμμα AfD – δεν μπορούσε να επιστρέψει στο Βερολίνο με άδεια χέρια.

Εκτός από την υποστήριξή του στο σχέδιο ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, ο Γερμανός υποστηρίζει την εμπορική συμφωνία της Mercosur με τη Νότια Αμερική, η οποία κρέμεται από μια κλωστή εδώ και δεκαετίες και υποτίθεται ότι θα υπογραφόταν αυτή την εβδομάδα.

Σύντομα όμως, έγινε σαφές ότι η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι — η οποία έχει γίνει γνωστή στις Βρυξέλλες ως «πραγματίστρια» — θα προσπαθούσε να τορπιλίσει και τα δύο αγαπημένα πρότζεκτ του Μερτς. Εξασφάλισε την αναβολή της συμφωνίας της Mercosur έως τον Ιανουάριο, και συνεργάστηκε με τον Ντε Βέβερ για να αποσυνθέσει σιγά – σιγά το σχέδιο για τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία. «Επικράτησε η κοινή λογική», σχολίασε η Μελόνι.

Διαβάστε επίσης:

Τόκιο: Ζευγάρι βρήκε φρικτό θάνατο σε σάουνα – Έπιασε φωτιά και εγκλωβίστηκαν κλειδωμένοι

Καμήλα κλώτσησε γυναίκα θεατή σε χριστουγεννιάτικη παράσταση στο Χιούστον

Αυτοκτόνησε ο ύποπτος για τη φονική επίθεση στο Πανεπιστήμιο Μπράουν – Δολοφόνησε και τον καθηγητή του MIT, λένε οι αρχές (video)