Ένας δίσκος με Σουγιούλ, ένα σημαντικό ταξίδι στις ΗΠΑ και μια συναυλία στη Ν. Υόρκη στις 16 Μαΐου με τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη. Από το σύγχρονο τραγούδι ώς το παραδοσιακό κι από το λυρικό ώς την τζαζ, το ρετρό και το ρεμπέτικο, η μέτζο σοπράνο Μπέττυ Χαρλαύτη υπογράφει την πρώτη της δισκογραφική δουλειά με τίτλο «Ποια να ’σαι συ;», που περιέχει τραγούδια του Μιχάλη Σουγιούλ, σε ενορχήστρωση του Γιώργου Σχοινά.

 

«Στη μουσική με οδήγησε η εσωτερική ανάγκη. Η ανάγκη της ψυχής για έκφραση, για ανάταση. Όσες φορές κι αν προσπάθησα να την αγνοήσω – θεωρώντας ότι είναι μια απλή, παροδική ίσως σχέση, πάντα εκεί γύριζα. Με οδηγούσε η ίδια η ζωή. Αυτήν την απροσδιόριστη πρώτη παιδική αίσθηση πάντως την έχω κρατήσει κάπου μέσα μου ως μέτρο σύγκρισης μετέπειτα συναισθημάτων. Ευτυχώς συνεχίζουν να ταυτίζονται απόλυτα. “Άρα” σκέφτομαι “πάμε καλά!…”» μου λέει σε ένα διάλειμμα της παράστασης «Το τραγούδι του νεκρού αδελφού», στο Μπάντμιντον, όπου συμμετείχε μέχρι πριν από λίγο καιρό.

 

Απαντώντας πρώτα ως Ελληνίδα, είναι ένα συμπαντικό δώρο για τον τόπο μου. Έναν τόπο που πέρασε και περνάει συνεχώς από στενωπούς παρά το φως που τον λούζει και τον πολιτισμό του. Η οικονομία της φύσης όμως μας έστειλε, φαίνεται, τη μεγάλη αυτήν μορφή, για την οποία είμαστε υπερήφανοι εντός κι εκτός Ελλάδας. Για εμένα ο Μίκης Θεοδωράκης είναι ο «υπεράνθρωπος» του Νίτσε, αυτός που «ξεπερνά κάθε στιγμή τον εαυτό του και γι’ αυτό καταστρέφεται». Η ιστορία, οι συγκυρίες, η ιδιοσυγκρασία του, η ψυχή του η δυνατή και η όρθια, τον έχρησαν στη ζήση του αναπόσπαστο κομμάτι της Ιστορίας μας.

Έδωσε και συνεχίζει να δίνει, πληρώνοντας το κόστος που εμείς πολλές φορές δεν αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχει ή υπήρξε, όταν γραφόταν η ιστορία των εξοριών, των μαχών, των μουσικών επιλογών του, της πολιτικής θέσης που πάντα με έγνοια για τη χώρα του θαρρετά έπαιρνε και παίρνει.

 

Πρώτα – πρώτα θέλω να πω ένα μεγάλο «ευχαριστώ» για όσα μου πρόσφερε μεγαλώνοντας, όταν δεν γνωριζόμασταν κι όταν δεν θα μπορούσα καν να φανταστώ ότι αυτό θα γινόταν και μάλιστα υπό την ιδιότητα της συνεργάτιδας της Ορχήστρας του. Αλλά και για το μετά, για την τιμή που μου κάνει να με έχει πλάι του, να μου εμπιστεύεται τα έργα του. Με πιο πρόσφατη τη συγκίνηση της πρόσκλησής του να ερμηνεύσω τη μουσική του στην ιστορική παράσταση «Το τραγούδι του νεκρού αδελφού» που παρουσιάστηκε πριν από λίγες μέρες στο θέατρο Μπάντμιντον. Μια εμβληματική αναβίωση του θεατρικού αυτού έργου που σκηνοθέτησε μοναδικά ο Θανάσης Παπαγεωργίου και ο ίδιος ο Μίκης Θεοδωράκης επιμελήθηκε τα κείμενα!

 

Μάλιστα έγραψε μια ολόκληρη πράξη που για πρώτη φορά παρουσιάζεται μαζί με τα «Λυρικά» στη νέα αυτήν εκδοχή και σε εξαιρετική ενορχήστρωση του Γιάννη Μπελώνη. Είναι για εμένα, όπως κατανοείτε, σταθμός στην καλλιτεχνική μου πορεία η συνάντηση μαζί του, φορτίο ευθύνης βαρύ αλλά και χαρά και τιμή και κέρδος ανεκτίμητο. Αυτό που δεν άλλαξε στιγμή από την πρώτη μου παιδική μνήμη στο άκουσμα της μουσικής του, και τώρα πια και στο τραγούδισμά της πλάι του, είναι η ανεξέλεγκτη δόνηση και ψυχική ανάταση που αισθάνομαι.

 

Καλύτερα από ό,τι παλαιότερα! Όλο και καλύτερα, όλο και πιο κοντά μας, όλο και πιο οικεία… Η σχέση της χώρας μας με την κλασική μουσική στη διάρκεια των χρόνων είναι σίγουρα διαφορετική από αυτήν της Δύσης. Η δύσκολη ιστορική πορεία του τόπου μας δεν ευνόησε στην ιδιαίτερη επαφή μαζί της, άρα και ενσωμάτωσή της στην καθημερινότητά μας. Αυτό όμως διαρκώς αλλάζει. Η κλασική μουσική κερδίζει συνεχώς έδαφος. Μάλιστα ξεφεύγει πια η ακρόασή της από τον στενό κύκλο μιας ελίτ με την οποία ταυτίστηκε στο υποσυνείδητό μας. Και ίσως και γι’ αυτό αδικήθηκε. Επιστρέφει λοιπόν σιγά – σιγά στο κοινό στο οποίο ευθύς εξ αρχής απευθυνόταν εν τη γενέσει της.

 

Γιατί το αρχικό της ακροατήριο δεν ήταν περιορισμένο στις αυλές των ευγενών, παρά το γεγονός ότι πολλά αριστουργήματά της προέκυψαν κατόπιν «παραγγελιών» κάποιων βασιλιάδων κ.λπ. Αποτελούσε κοινό αγαθό. Ανακτά ξανά λοιπόν τον ρόλο αυτόν σήμερα. Οι όπερες της Αθήνας γεμίζουν, οι συναυλίες συμφωνικής μουσικής γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς αλλά και πιο προσιτές, μικρά σχήματα δωματίου αναδύονται ανάμεσα στους νέους. Έχω πάψει να ξαφνιάζομαι όταν ακούω κλασική από το ραδιόφωνο στο ταξί ή τα κάπως δυνατά γουόκμαν του διπλανού νεαρού στο μετρό και απλώς το χαίρομαι!

 

Φαντάζομαι θα εκπλησσόταν! Από δυο πράγματα… Από το πόσο άλλαξε ο κόσμος μας από εκείνη την «εποχή της Αρχοντιάς», όπως συνηθίζω να λέω. Και από το πόση απήχηση έχει η μουσική του μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα της αστικής και ψυχικής μας τσιμεντοποίησης και της virtual ζωής μας. Δεν είναι βέβαια τυχαία αυτή η απήχηση, όπως διόλου τυχαίος δεν ήταν ο Μιχάλης Σουγιούλ. Εξ ου κι επέλεξα τη μουσική του για την πρώτη μου δισκογραφική δουλειά. Αν ήταν μαζί μας τώρα, θα τον φανταζόμουν να μειδιά με ευχαρίστηση περνώντας κατά τον περίπατό του έξω από ένα μπαράκι με live κάπου στην πλατεία Καρύτση, ας πούμε, κι ακούγοντας το «Ας ερχόσουν για λίγο» από ένα τρίο νέων με τον κόσμο να τραγουδά μαζί…