Η επικαιρότητα του Θουκυδίδη, εκτός της μεγαλοφυΐας του που καθιστά τον «Πόλεμό» του απαραίτητο αντικείμενο μελέτης για τον σύγχρονο κόσμο, αναδεικνύει μυστικά και ένα μεγάλο τραύμα του σύγχρονου ελληνισμού: την πλήρη αποκοπή του από τη μεγάλη του αρχαία παράδοση γραμμάτων.

Αντώνης Σεχπεκίδης

Ο Πελοποννησιακός Πόλεμος στον 21ο αιώνα

Εκδόσεις: Ελληνοεκδοτική

Σελ.: 445

Η επικαιρότητα του Θουκυδίδη, εκτός της μεγαλοφυΐας του που καθιστά τον «Πόλεμό» του απαραίτητο αντικείμενο μελέτης για τον σύγχρονο κόσμο, αναδεικνύει μυστικά και ένα μεγάλο τραύμα του σύγχρονου ελληνισμού: την πλήρη αποκοπή του από τη μεγάλη του αρχαία παράδοση γραμμάτων.

Για τον ίδιο τον Θουκυδίδη γνωρίζουμε ελάχιστα, κυρίως κάποιες πληροφορίες που ο ίδιος αναφέρει στο έργο του. Ωστόσο, το σίγουρο είναι ότι ανδρώθηκε μέσα σε μιαν εποχή πρωτοφανούς στα ιστορικά χρονικά πνευματικής ανάπτυξης.

Σημειώνει, λοιπόν, στον «Πελοποννησιακό Πόλεμο», το έργο που τον κρατά ζωντανό ανά τους αιώνες, ότι το καταλυτικό αίτιο για την κήρυξη του πολέμου «ήταν η ολοένα αυξανόμενη δύναμη της Αθήνας που προκάλεσε φόβο στους συμμάχους της Σπάρτης και κατέστησε τη σύρραξη ανάμεσα στις δύο πόλεις αναπότρεπτη». Η απόφαση της Αθήνας να επεκτείνει τις εμπορικές της δραστηριότητες, σε συνδυασμό με τις πολιτικές παρεμβάσεις της στις πόλεις της Κάτω Ιταλίας και της Σικελίας, πυροδότησε μια σύγκρουση που καταγράφηκε ως ένας από τους σημαντικότερους πολέμους στην Ιστορία – κυρίως γιατί πολλές βασικές ιστορικές συγκρούσεις που ακολούθησαν είχαν τις ίδιες αιτίες και αφορμές όπως ακριβώς αυτές αναδείχτηκαν με απαράμιλλη βαθύτητα και γνώση από τον μεγάλο Αθηναίο συγγραφέα, που δικαίως θεωρείται ο πρώτος και κορυφαίος ιστορικός όλων των εποχών.

Υπό αυτό το πρίσμα, ο συγγραφέας του παρόντος βιβλίου αναφέρεται σε ένα θέμα συγκλονιστικό, διαχρονικά επίκαιρο και ενδιαφέρον, και αυτό είναι ότι η κατανόηση του σύγχρονου κόσμου μέσω του Θουκυδίδη μάς χαρίζει – εκτός από την αισθητική απόλαυση ενός σπάνιου κειμένου – την πλήρη κατανόηση της ανθρώπινης φύσης που κινεί την Ιστορία.

Στο βιβλίο αυτό, ο συγγραφέας καταπιάνεται με τη φιλόδοξη ιδέα να καταδείξει με ποιον τρόπο ο πρώτος ουσιαστικά ολοκληρωμένος ιστορικός της αρχαιότητας μας δίνει μια σαφή και τεκμηριωμένη ανάλυση των γεγονότων της εποχής του μέσω μιας ερμηνευτικής προσέγγισης και μεθοδολογίας, η οποία μας παρέχει σήμερα πολύτιμα εργαλεία ανάλυσης του σύγχρονου κόσμου.

Στόχος του συγγραφέα είναι να αποδείξει στον αναγνώστη ότι η μελέτη του Θουκυδίδη θα τον οπλίσει με την ικανότητα να κρίνει τον σύγχρονο κόσμο και να προσεγγίζει τα γεγονότα της εποχής του μέσα από μια συγκριτική μέθοδο, βρίσκοντας εκείνες τις σχέσεις που συνδέουν το παρόν με το παρελθόν (κυρίως μέσα από τη γνώση της φύσης του ανθρώπου που παραμένει μια αναλλοίωτη, όσο και δυσερμήνευτη σταθερά).

Αυτή η μελέτη επικεντρώνει την προσοχή και το ενδιαφέρον της σε διάφορες επιλεγμένες ιστορικές περιόδους. Μέσα από δέκα αυτοτελή επεισόδια, ο σύγχρονος αναγνώστης θα κατανοήσει και θα αντιληφθεί με μια νέα ματιά τα γεγονότα της εποχής του. Μελετώντας τη γέννηση, την ανάπτυξη, την ακμή και την παρακμή της πιο λαμπερής πόλης – κράτους της αρχαίας Ελλάδας, της Αθήνας, ο Θουκυδίδης παρέδωσε στην ανθρωπότητα μιαν επιστημονική μέθοδο προσέγγισης των ιστορικών γεγονότων και ένα εγχειρίδιο πολιτικής θεωρίας, όπου κυριαρχεί η ανθρωποκεντρική πολιτική – φιλοσοφική θεώρηση του κόσμου, και εισάγεται στο ιστορικό γίγνεσθαι η ιδέα της καθοριστικής σημασίας της ανθρώπινης βούλησης.