1918: Τον Οκτώβριο του 1918 και με συμμετοχή Ελλήνων κομμουνιστών ιδρύθηκε στη Μόσχα η Ομοσπονδία Σοβιετικών Δημοκρατιών της Βαλκανικής με ιδρυτικά μέλη και Έλληνες κομμουνιστές. Ο σκοπός της ήταν προφανής: η επέκταση της κομμουνιστικής επανάστασης στα Βαλκάνια και η προσάρτησή τους στην υπό διαμόρφωση, τότε, ΕΣΣΔ. 

 

1920: Ήδη το 1920 το σχέδιο αυτό μιλούσε για βαλκανικό κομμουνιστικό ομόσπονδο κράτος. Μια από τις πρώτες πρωτοβουλίες της ΒΚΟ (Βαλκανικής Κομμουνιστικής Ομοσπονδίας) ήταν να θέσει θέμα αυτονομίας στις τρεις Μακεδονίες: του Βαρδάρη, του Πιρίν και του Αιγαίου. Εδώ να σημειώσουμε ότι ο τότε γ.γ. του ΚΚΕ Κώστας Γεωργιάδης διαφωνεί και διαγράφεται. 

 

1923: Έκτοτε το ΚΚΕ εργάζεται σταθερά και με ιερή προσήλωση στο διεθνιστικό του καθήκον για την απόσχιση της Μακεδονίας, υπερψηφίζει την εισήγηση των Βουλγάρων συντρόφων στο συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς (Κομιντέρν) που πραγματοποιήθηκε στη Μόσχα στις 12-13 Ιουνίου του 1923 και έκανε λόγο για αυτονόμηση της Μακεδονίας και της Θράκης. (Αν δεν έγινε αντιληπτό, στη διεθνιστική πλειοδοσία προστέθηκε και η… Θράκη!) Εννοείται ότι όποιος διατύπωνε διαφορετική άποψη ήταν «χαφιές του κεφαλαίου», των «Ελλήνων αστικοτσιφλικάδων» και «προδότης του λαού». Στο συνέδριο αυτό δεν γίνεται πλέον λόγος για «βουλγαρικό λαό», αλλά εισάγεται μια νέα ορολογία με… ευρύτερο νόημα: Γίνεται λόγος για «μακεδονικό λαό», «μακεδονικό πληθυσμό» χωρίς καμιά διάκριση εθνότητας. Είναι φανερό ότι βασικός στόχος ήταν η δημιουργία μιας μακεδονικής συνείδησης, ενός λαού και ακολούθως μίας «Ενιαίας και Ανεξάρτητης Μακεδονίας», που θα λειτουργούσε ως εργαλείο υπονόμευσης των βαλκανικών «αστικών» κρατών.

 

1924: Στο σημείο αυτό να σημειώσουμε ότι βρισκόμαστε λίγο μετά τη Μικρασιατική καταστροφή. Όταν η κυβέρνηση Μιχαλακοπούλου, η οποία αντικατέστησε στις 7 Οκτωβρίου 1924, μετά την παραίτησή της, την κυβέρνηση του Θεμιστοκλή Σοφούλη, προσπαθούσε να εγκαταστήσει στη Μακεδονία χιλιάδες ξεριζωμένους Έλληνες, το ΚΚΕ κατήγγειλε ότι με τον «βίαιο εποικισμό της Μακεδονίας εξοντώνουν τον μακεδονικό λαό»!

Από τις 26 Νοεμβρίου έως και 3 Δεκεμβρίου 1924 πραγματοποιείται το 3ο Συνέδριο του ΚΚΕ, το οποίο διαπιστώνει ότι «η ντόπια μπουρζουαζία είναι εθνικός δυνάστης και καταπιεστής του μακεδονικού και θρακικού λαού». Με το συνέδριο διαφωνεί ο γνωστός ιστορικός Γιάννης Κορδάτος και καθαιρείται. 

 

 

1925: «Το μοίρασμα της Μακεδονίας μεταξύ Γιουγκοσλαβίας, Ελλάδας και Βουλγαρίας ενισχύει ακόμα περισσότερον τον πόθο των Μακεδόνων να συνενώσουν τα τρία τμήματα της διαμελισμένης πατρίδας των και να αποτελέσουν μια Μακεδονία ενιαία και ανεξάρτητη. Ο ίδιος πόθος για μια ενιαία ανεξάρτητη Θράκη συνενώνει τον θρακικό λαό που έχει κατατεμαχιστεί σε τρία μέρη από Ελλάδα, Τουρκία και Βουλγαρία.

» […] Η γιουγκοσλαβική και ελληνική μπουρζουαζία προσπαθούν με την πολιτική του βίαιου εκπατρισμού και εξεθνισμού καθώς και με τον εποικισμό της χώρας με ομοεθνείς πρόσφυγες, να παρουσιάσουν ένα φαινόμενο ‘‘λύσεως’’ του εθνικού ζητήματος στις περιφέρειες της Μακεδονίας τις οποίες έχουν υπό την κυριαρχία τους. Η ελληνική μπουρζουαζία κατά το διάστημα που έχει κάτω από την κυριαρχία της ένα τμήμα της Μακεδονίας και της Θράκης απέδειξε πολύ καλά τον υποκριτικό χαρακτήρα των διακηρύξεών της περί ‘‘απελευθερώσεως των δούλων αδελφών’’. Τέλος, η ελληνική μπουρζουαζία κατόρθωσε με την τυχοδιωκτική της ιμπεριαλιστική πολιτική στη Μικρά Ασία και την αισχρή ανταλλαγή των πληθυσμών να ξεριζώσει απ’ το πάτριο έδαφος πλέον του ενός εκατομμυρίου και επιζητά τώρα να εγκαταστήσει βεβιασμένα και σπασμωδικά τους περισσότερους από τους δυστυχείς αυτούς πληθυσμούς στην Μακεδονία και Θράκη και να τους χρησιμοποιήσει για τον βίαιο εξελληνισμό της χώρας, για τη στερέωση της κυριαρχίας της και για να τους έχει αύριο ως κρέας για κανόνια στον πόλεμο τον οποίον προετοιμάζει εναντίον των αντιπάλων της. 

» […] Το συνέδριο παραδέχεται ότι τα συνθήματα που διατύπωσε η 6η και 7η Βαλκανική κομμουνιστική συνδιάσκεψη, ‘‘Ενιαία και ανεξάρτητη Μακεδονία!’’, ‘‘Ενιαία και ανεξάρτητη Θράκη!’’ είναι τελείως ορθά και αληθινά επαναστατικά. […] Άμεσα καθήκοντα του ΚΚΕ επάνω στο εθνικό ζήτημα είναι ο αμείλικτος αγώνας εναντίον της καταπιεστικής πολιτικής της ελληνικής μπουρζουαζίας στην Μακεδονία και τη Θράκη, αμείλικτος αγώνας εναντίον κάθε μορφής σωβινισμού και εθνικισμού (νασιοναλισμού) της κυβερνώσης ελληνικής μπουρζουαζίας και εναντίον των προσπαθειών της να μπολιάση τον εθνικισμόν αυτόν στις καθυστερημένες μάζες. Ρίχνοντας ως βασικό πολιτικό σύνθημα το δικαίωμα των λαών της Μακεδονίας και Θράκης για την αυτοδιάθεσή των μέχρι και τον αποχωρισμό των από την Ελλάδα και της δημιουργίας μαζύ με τα υπόδουλα στην άλλη βαλκανική μπουρζουαζία τμήματα της χώρας των, ενιαίου και ανεξάρτητου κράτους, το ΚΚΕ υποστηρίζει όλες τις εθνικές πολιτικές απαιτήσεις των καταπιεσμένων αυτών λαών. Το ΚΚΕ στον αγώνα του αυτόν θα υποστηρίξει με όλας του τας δυνάμεις το εθνικό επαναστατικό κίνημα των καταπιεζομένων λαών της Μακεδονίας και Θράκης για την δημιουργία ανεξαρτήτων δημοκρατιών».

Το ΚΚΕ, επίσημα κείμενα, Τόμος 2ος, σελ.: 515-517, 201/ε΄, «Το εθνικό ζήτημα», 1925-1928 (Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή). 

Ριζοσπάστης, 6-7 του Φλεβάρη, 1925. 

 

1925-1928: «Το κόμμα μας οφείλει να υπερασπίσει περισσότερο από κάθε άλλη φορά το δικαίωμα του μακεδονικού λαού να καθορίσει αυτός ο ίδιος την τύχη του και τα συμφέροντά του απέναντι της σερβικής, βουλγαρικής και ελληνικής πλουτοκρατίας».

Το ΚΚΕ, επίσημα κείμενα, Τόμος 2ος, σελ.: 79, 235/ζ΄, «Το εθνικό ζήτημα», 1925-1928 (Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή). 

 

1931: Τον Νοέμβριο του 1931 καθαιρείται η εκλεγμένη ηγεσία του ΚΚΕ έπειτα από επιθυμία της Σοβιετικής Ένωσης και αναλαμβάνει ο Νίκος Ζαχαριάδης. Η γραμμή είναι καθαρή: το κόμμα «οφείλει χωρίς αναβολή να διεξάγει τον αγώνα για το δικαίωμα της ελεύθερης αυτοδιάθεσης των εθνών, φτάνοντας και μέχρις αποχωρισμού, κατά της εθνικής καταπίεσης και του εκδιωγμού των Μακεδόνων και Τούρκων».

 

1935: Στο 6ο συνέδριο του ΚΚΕ που έλαβε χώρα τον Δεκέμβριο του 1935 γίνεται μια προσπάθεια αναδίπλωσης στο Μακεδονικό. Δεν γίνεται πλέον λόγος για την Ανεξαρτησία της Μακεδονίας, αλλά για «παραχώρηση ίσων δικαιωμάτων στις μειονότητες». Ωστόσο δεν παραλείπει να σημειώσει: «Η αλλαγή του συνθήματος κάθε άλλο παρά αδυνάτισμα της δουλειάς μας στη Μακεδονία και ανάμεσα στις εθνικές μειονότητες σημαίνει. Αντίθετα, επιβάλλεται να δυναμώσουν οι προσπάθειές μας για την εξασφάλιση στις μειονότητες πλέριων δικαιωμάτων. Το Κόμμα δεν παύει να διακηρύττει πως τελικά και οριστικά το μακεδονικό ζήτημα θα λυθεί αδελφικά μετά τη νίκη της σοβιετικής εξουσίας στα Βαλκάνια που θα σκίσει τις άτιμες συνθήκες των ανταλλαγών των πληθυσμών και θα πάρει όλα τα πρακτικά μέτρα, ώστε να εξαλειφθούν οι ιμπεριαλιστικές τους αδικίες. Μόνον τότε ο Μακεδονικός Λαός θα βρει την πλέρια εθνική του αποκατάσταση».