Δύο εικόνες. Η μία από ένα σαπιοκάραβο, κάπου στο Λιβυκό Πέλαγος, πάνω στο οποίο στοιβάζονται σαν σακιά εκατοντάδες ανθρώπινες ψυχές, με κατεύθυνση προς τα… αφιλόξενα εδάφη της Ευρώπης, που για αυτούς τους βασανισμένους ανθρώπους μοιάζουν με τη Γη της Επαγγελίας. Αν καταφέρει ποτέ να φθάσει στον προορισμό του, το μόνο που πρόκειται να συναντήσουν οι επιβάτες του είναι φθόνο, μίσος και φόβο. Από ανθρώπους… σαν αυτούς. Στα δικά τους μάτια. Γιατί για τα μάτια των άλλων, μοιάζουν με απειλή. Μια διαρκή απειλή…

 

Η άλλη από μια παραλία της Λέσβου. Αμέτρητα σωσίβια το ένα πάνω στο άλλο. Μοιάζει με αποθήκη… ψυχών. Ενός εκατομμυρίου ψυχών που πέρασαν και συνεχίζουν να περνούν από τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου με την ελπίδα πως θα καταφέρουν και αυτοί να φθάσουν στη δική τους… Γη της Επαγγελίας.

 

Εκεί όπου όμως δεν τους περιμένει ένα φιλόξενο «καλώς ήλθατε», αλλά φύλακες, κάγκελα, αλυσίδες, ταπείνωση και υποχρεωτική επιστροφή – εφόσον δεν μπορέσουν να πάρουν το πολυπόθητο χαρτί του ασύλου – στην κόλαση από την οποία προσπάθησαν να γλιτώσουν.

Για τη συμφωνία της Ε.Ε. στο Προσφυγικό, τον συμβιβασμό των ανταγωνιστών στη συγκυβέρνηση της Γερμανίας με την κοινή απόφαση για τη δημιουργία σύγχρονων στρατοπέδων συγκέντρωσης, με τον προσχηματικό χαρακτηρισμό των «διαμετακομιστικών κέντρων καταγραφής και ασύλου», διαβάσατε και θα διαβάσετε πολλά και σε ποικιλία αναλύσεων στα εγχώρια και διεθνή μέσα μαζικής ενημέρωσης.

 

Εσείς πάντως κρατήστε τους παρακάτω αριθμούς. Όσο για τους υπαίτιους αυτών των αριθμών, δεν χρειάζεται να ψάξετε πολύ για να τον βρείτε. Συχνά ο εχθρός δεν βρίσκεται προ, αλλά εντός των πυλών.

Στα τέσσερα χρόνια της έξαρσης της προσφυγικής κρίσης στην Ευρώπη, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, έφθασαν στην Ευρώπη 1.812.405 πρόσφυγες και μετανάστες. Αντίθετα, 16.899 δεν κατάφεραν να κάνουν ποτέ το «όνειρό» τους πραγματικότητα. Το ταξίδι στη Μεσόγειο ήταν το στερνό τους.

 

Τη δημιουργία στρατοπέδων συγκέντρωσης, υπό τον εύηχο τίτλο «κλειστά κέντρα υποδοχής», και τον περιορισμό της ελευθερίας κίνησης μεταναστών και προσφύγων αποφάσισαν οι ηγέτες των 28 χωρών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη διάρκεια της συνόδου κορυφής, καταλήγοντας σ’ έναν απάνθρωπο συμβιβασμό για τη διαχείριση του προσφυγικού.

 

Με βασικό στόχο τον εγκλωβισμό των προσφύγων και των οικονομικών μεταναστών μέσα σε συρματοπλέγματα, οι «28» έπειτα από παζάρι 12 ωρών κατέληξαν σε ένα κοινό κείμενο συμπερασμάτων, που διαπνέεται από πολιτικές καταστολής και αποτυπώνει το σκληρό και αυταρχικό πρόσωπο της Ε.Ε.

Οι συνομιλίες ολοκληρώθηκαν τα ξημερώματα, ύστερα από πολύωρες διαπραγματεύσεις, με τη Γερμανία να επιδιώκει να επιβάλει το δικό της αυστηρό πλαίσιο και την Ιταλία να μπλοκάρει τα αρχικά συμπεράσματα της συνόδου κορυφής.

 

Τελικά οι «28» αποφάσισαν το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα να προχωρήσουν:

– Στη δημιουργία κοινών κλειστών κέντρων υποδοχής, εντός των συνόρων της Ε.Ε., αλλά και εντός τρίτων χωρών όπου θα εξετάζονται οι αιτήσεις ασύλου.

– Στη θέσπιση μεγαλύτερων περιορισμών στην ελευθερία κίνησης των μεταναστών από τη μια χώρα στην άλλη.

– Στη διενέργεια αυστηρότερων ελέγχων στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε.

– Στην αύξηση της χρηματοδότησης χωρών όπως η Τουρκία, το Μαρόκο και άλλες χώρες της Βόρειας Αφρικής, προκειμένου να εγκλωβίζουν εντός των συνόρων τους πρόσφυγες και μετανάστες για να μην περνούν στην Ευρώπη.

– Στην εντατικοποίηση των διμερών συμφωνιών με τις χώρες από τις οποίες προέρχονται οι πρόσφυγες και οι μετανάστες για την επιστροφή τους.

 

Την ίδια στιγμή, εντελώς υποκριτικά κατέγραψαν στα επίσημα κείμενά τους ότι «όλα τα μέτρα στο πλαίσιο αυτών των ελεγχόμενων κέντρων, συμπεριλαμβανομένων των μετακινήσεων και των μετεγκαταστάσεων, θα λαμβάνονται σε εθελοντική βάση».

Η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ χαιρέτισε τη συμφωνία, έκανε λόγο για μια θετική ένδειξη. Ξεκαθάρισε ότι θα υπάρχουν στο εξής «αυστηρότεροι έλεγχοι στην κίνηση αιτούντων άσυλο εντός της Ε.Ε.» και πρόσθεσε: «Είναι σαφές πως όλοι θα πρέπει να τηρούν τους κανόνες και ότι δεν θα επιτρέπεται στους αιτούντες άσυλο να διαλέγουν εκείνοι το σε ποια χώρα θα ζητούν διεθνή προστασία».

 

«Ήταν η ευρωπαϊκή συνεργασία αυτή που υπερίσχυσε», υποστήριξε ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν και πρόσθεσε ότι επιδείχθηκε η «αλληλεγγύη» που οφειλόταν στις «χώρες πρώτης υποδοχής».

Για έναν «πολύ καλό συμβιβασμό» έκανε λόγο ο Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι. «Η Ιταλία δεν είναι πλέον μόνη», δήλωσε από την πλευρά του ο επικεφαλής της κυβέρνησης συμμαχίας των λαϊκιστών και της Ακροδεξιάς στην Ιταλία, ο Τζουζέπε Κόντε, ο οποίος είχε εμποδίσει την έγκριση της πρώτης εκδοχής του κειμένου των συμπερασμάτων της συνόδου κορυφής.

 

Ο καγκελάριος της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς σημείωσε από την πλευρά του ότι οι ηγέτες των χωρών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν πως η Ιταλία και η Ελλάδα μπορούν να δημιουργήσουν κέντρα υποδοχής προσφύγων και μεταναστών στο έδαφός τους, εάν το επιθυμούν.

 

Από την πλευρά της η ελληνική κυβέρνηση με διαρροές υποστήριξε ότι βρέθηκε απέναντι στις γνωστές θέσεις που εκφράζουν η Αυστρία και οι χώρες του Βίσεγκραντ, και οδηγούν σε μια Ευρώπη – «φρούριο». Σύμφωνα με πληροφορίες που μεταδίδει ο ανταποκριτής του ΑΠΕ – ΜΠΕ, η Ελλάδα από κοινού με την Ισπανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Σουηδία, την Πορτογαλία και τη Μάλτα, δεν αποδέχτηκαν τη δημιουργία κλειστών κέντρων στην Αφρική.

 

Η πραγματικότητα είναι ότι συνυπέγραψε τη δημιουργία των κλειστών κέντρων εντός και εκτός της Ε.Ε., και την αυστηροποίηση των συνοριακών ελέγχων. Επίσης, παρότι η ελληνική πλευρά υποστήριζε ότι αποτράπηκε η μετάθεση στις καλένδες της προοπτικής αναθεώρησης της συμφωνίας του Δουβλίνου σε μια δίκαιη κατεύθυνση, ωστόσο η πραγματική διάσταση είναι ότι αποφασίστηκε η ακόμη πιο αυστηρή εφαρμογή του Κανονισμού του Δουβλίνου, με «επιστροφές» στην Ελλάδα προσφύγων και μεταναστών που μετακινήθηκαν σε άλλες χώρες της Ε.Ε.

 

Μέσα από την προτροπή για «στενή συνεργασία» μεταξύ των κρατών – μελών, η απόφαση «ανοίγει παράθυρο» για υπογραφή διμερών ή πολυμερών συμφωνιών που θα το εξασφαλίσουν. Είναι ενδεικτική η δήλωση του πρωθυπουργού ότι η κυβέρνηση είναι πρόθυμη να υπογράψει διμερή συμφωνία με τη Γερμανία για fast-track «επιστροφές» στην Ελλάδα αιτούντων άσυλο που βρέθηκαν στη Γερμανία, όπως προβλέπει το Δουβλίνο.

 

Παρά την επιτακτική ανάγκη για επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης, η ενορχηστρωμένη εκστρατεία κατά των επιχειρήσεων που γίνονται από Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις έχει κορυφωθεί. Όλο και πιο συχνά τα ανεξάρτητα σκάφη έρευνας και διάσωσης αντιμετωπίζουν εμπόδια στην πραγματοποίηση διασώσεων στα διεθνή ύδατα και δεν τους επιτρέπεται η είσοδος στα λιμάνια. Αυτό το Σαββατοκύριακο, το «Aquarius» ήταν ένα από τα μόλις τρία σκάφη έρευνας και διάσωσης στην Κεντρική Μεσόγειο.

 

Στις 9 και 10 Ιουνίου δεν επιτράπηκε στο σκάφος έρευνας και διάσωσης «Aquarius», με το οποίο επιχειρεί η οργάνωση SOS Méditerranée σε συνεργασία με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα, να αποβιβάσει τους διασωθέντες στο πλησιέστερο ασφαλές λιμάνι στην Ιταλία.

Την εβδομάδα 19-26 Ιουνίου, καθώς μετανάστες και πρόσφυγες πνίγονταν ή επιστρέφονταν στη Λιβύη, άλλοι 339 διασωθέντες στο σκάφος διάσωσης «Lifeline» και το εμπορικό πλοίο κοντέινερ «Maersk» υποχρεώθηκαν να παραμείνουν στη θάλασσα για μέρες, καθώς δεν επιτράπηκε η αποβίβασή τους στα λιμάνια της περιοχής.

 

Στις 26 Ιουνίου, σε άλλη μια δυσάρεστη εξέλιξη, οι αρχές της Μάλτας δεν επέτρεψαν την είσοδο για ελλιμενισμό ρουτίνας τόσο του «Aquarius» όσο και του σκάφους διάσωσης «Open Arms» της οργάνωσης Proactiva Open Arms. Αυτή τη στιγμή, το «Aquarius» κατευθύνεται στο λιμάνι της Μασσαλίας στη Γαλλία, έχοντας υποχρεωθεί για άλλη μια φορά να παραμείνει μακριά από τη διεθνή ζώνη έρευνας και διάσωσης, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν ανθρώπινες ζωές.