Την πλήρη απαγόρευση, για φέτος τουλάχιστον, του ελεύθερου κάμπινγκ, με αφορμή τον κορωνοϊό, έχουν ανακοινώσει αρκετές τουριστικές περιοχές της χώρας, που μέχρι πέρυσι αποτελούσαν πόλο έλξης για χιλιάδες τουρίστες, Έλληνες και ξένους, που επιλέγουν να κάνουν διακοπές με αυτόν τον τρόπο.
Αν και το ελεύθερο κάμπινγκ στην Ελλάδα απαγορεύεται διά νόμου, υπάρχουν τοπικές αρχές που είναι περισσότερο ή λιγότερο «ανεκτικές» απέναντι στους κατασκηνωτές. Ένας από τους λόγους είναι οικονομικός, η στήριξη δηλαδή των τοπικών επιχειρήσεων από τους κατασκηνωτές, συνήθως σε μέρη όπου τα δωμάτια δεν επαρκούν για να καλύψουν την τουριστική ζήτηση. 

Μάλιστα σε αυτές τις παραλιακές – και όχι μόνο – περιοχές οι επισκέπτες, εκτός του ότι μπορούν να στήσουν τις σκηνές τους χωρίς το άγχος των κυρώσεων, έχουν συνήθως τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν κοινόχρηστες υποδομές, όπως υπαίθριες ντουζιέρες, τουαλέτες και αποχωρητήρια που έχει τοποθετήσει, τις περισσότερες φορές, ο δήμος.
Στα σημεία αυτά οι κατασκηνωτές γνωρίζουν ότι δύσκολα θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα, ενώ υπάρχουν αρκετοί που κάνουν ελεύθερο κάμπινγκ επί χρόνια χωρίς να έρθουν ποτέ αντιμέτωποι με την αστυνομία.
Η Τήλος, για παράδειγμα, θεωρείται ένα φιλικό προς τους ελεύθερους κατασκηνωτές νησί και οι αρχές του έχουν εγκαταστήσει ντουζιέρες και τουαλέτες. Χαρακτηριστικό είναι ότι σε παλαιότερες δηλώσεις της η δήμαρχος του νησιού τόνιζε πως «δεν είναι αρμοδιότητα του δήμου να κυνηγάει τους κατασκηνωτές». 

Σύμφωνα με τη Μαρία Καμμά – Αλιφέρη, «πέραν τούτου, η κοινωνία της Τήλου τούς θέλει και τους έχει ανάγκη. Χάρη στη δική τους παρουσία δουλεύουν τα εστιατόρια και τα μίνι μάρκετ. Όχι απλώς δεν ενοχλούν κανέναν, αλλά πολλές φορές που χρειάστηκε κάτι το νησί, πολλοί από αυτούς μάς έχουν βοηθήσει».
Υπάρχουν όμως άλλες τοπικές κοινωνίες που δεν βλέπουν με καλό μάτι τους ελεύθερους κατασκηνωτές, παρότι δέχονται κάθε χρόνο χιλιάδες από αυτούς, όπως είναι η Ικαρία και η Σαμοθράκη.
Φέτος μάλιστα, με αφορμή τον κορωνοϊό, αρκετοί δήμοι έχουν ήδη ανακοινώσει ότι δεν θα δεχτούν «καμπίστες» στις παραλίες τους, στερώντας έτσι τη δυνατότητα από πολλούς να κάνουν φθηνές διακοπές σε μία περίοδο ιδιαίτερα δύσκολη οικονομικά.

Δονούσα: απαγόρευση για φέτος
Ένα από τα χαρακτηριστικά της Δονούσας, του μικρού κυκλαδίτικου νησιού, είναι ότι σε δύο από τις πανέμορφες παραλίες του, το Λιβάδι και τον Κέδρο, επιτρέπεται το ελεύθερο κάμπινγκ και γι’ αυτό κάθε χρόνο την επισκέπτονται χιλιάδες κατασκηνωτές.
«Θέλουμε να εξαλείψουμε την κατασκήνωση, είναι πληγή για το νησί» σημειώνει ο αντιδήμαρχος Δονούσας Δημήτρης Πράσινος. Φέτος τα πράγματα θα είναι διαφορετικά στο νησί σύμφωνα με τον κ. Πράσινο, ο οποίος τόνισε ότι επί της ευκαιρίας του κορωνοϊού, «δοκιμαστικά, δεν θα επιτρέψουμε την ελεύθερη κατασκήνωση».

Σαμοθράκη: «Καμιά ανοχή»
Τέλος το ελεύθερο κάμπινγκ και στη Σαμοθράκη φέτος το καλοκαίρι, όπως επισημαίνει σε ανακοίνωσή του ο δήμος του νησιού, το οποίο είναι δημοφιλές στους ελεύθερους κατασκηνωτές.
Σε σχετική ανακοίνωση ο Δήμος Σαμοθράκης υπενθυμίζει ότι, στο πλαίσιο της επιβολής των μέτρων για τον κορωνοϊό, απαγορεύονται η ελεύθερη κατασκήνωση και η εγκατάσταση σκηνών και τροχόσπιτων σε αρχαιολογικούς χώρους, δάση, παραλίες, κοινόχρηστους χώρους κ.λπ., ενώ επιτρέπεται μόνο εντός κάμπινγκ.

Σημειώνεται πως για τους παραβάτες προβλέπεται φυλάκιση τριών μηνών ή χρηματικό πρόστιμο 300 ευρώ κατ’ άτομο ή και οι δυο ποινές. Σύμφωνα με τον Δήμο Σαμοθράκης ο έλεγχος θα διενεργείται από μεικτά συνεργεία και το χρηματικό πρόστιμο θα επιβάλλεται από το αστυνομικό όργανο.
«Για το 2020 δεν θα υπάρχει ανοχή όσον αφορά την ελεύθερη κατασκήνωση, καθώς τα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας σε νησιά της άγονης γραμμής επιβάλλεται να είναι αυξημένα για την ασφάλεια των κατοίκων και των επισκεπτών του νησιού», καταλήγει ο Δήμος Σαμοθράκης.

Σούγια: Έκοψαν δέντρα!
Η παραλία της Σούγιας στην Κρήτη αποτελεί μια από τις πιο γνωστές παραλίες για ελεύθερη κατασκήνωση. Πριν από μερικές μέρες οι αστυνομικοί έκαναν έφοδο στην παραλία και εντόπισαν περίπου δώδεκα κατασκηνωτές, στους οποίους δεν έγινε γνωστό αν επιβλήθηκαν πρόστιμα. Λίγες μέρες αργότερα τα δέντρα κάτω από τα οποία έμπαιναν οι σκηνές βρέθηκαν κομμένα ή πολύ βαθιά κλαδεμένα!
Να σημειωθεί πως τα προηγούμενα χρόνια είχαν υπάρξει διαμαρτυρίες των επιχειρηματιών τουρισμού της Σούγιας οι οποίοι ζητούσαν από τις αστυνομικές αρχές να επέμβουν. Επιπλέον, το τελευταία χρονικό διάστημα υπήρξε ανησυχία, καθώς κατασκηνωτές άναβαν φωτιές για να μαγειρέψουν αφού τα καταστήματα εστίασης της περιοχής ήταν κλειστά λόγω των περιοριστικών μέτρων που είχαν επιβληθεί για τον κορωνοϊό.

Τι προβλέπει ο νόμος
Το ζήτημα του ελεύθερου κάμπινγκ στην Ελλάδα επανέρχεται στην επικαιρότητα κάθε καλοκαίρι και παραμένει ένα ζήτημα που διχάζει. Παρ’ όλα αυτά όλο και περισσότεροι επιλέγουν τον συγκεκριμένο τρόπο καλοκαιριών διακοπών από επιλογή ή λόγω οικονομικών δυσκολιών.
Το βασικό νομοθέτημα σχετικά με το ελεύθερο κάμπινγκ είναι ο Νόμος 392/1976 (ΦΕΚ Α’ 199/1976), με τίτλο «Περί ιδρύσεως και λειτουργίας χώρων οργανωμένης κατασκηνώσεως (κάμπινγκ) και άλλων τινών διατάξεων». Σύμφωνα με τον συγκεκριμένο νόμο, «απαγορεύεται η εγκατάσταση σκηνών ή στάθμευση τροχόσπιτων σε αρχαιολογικούς χώρους, αιγιαλούς, παραλίες, παρυφές δημόσιων δασών, δάση, και εν γένει κοινόχρηστους χώρους, καθώς και η φιλοξενία πέραν του ενός τροχόσπιτου από καταστηματάρχες ή ιδιώτες».

Με τροποποίηση το 2012 – άρθρο 38 του Νόμου 4055/2012 (ΦΕΚ Α’ 51 / 12.3.2012) – προβλέπεται ότι η ελεύθερη κατασκήνωση τιμωρείται με κράτηση και όχι με φυλάκιση πλέον έως έξι μήνες ή με πρόστιμο έως 3.000 ευρώ. Πέρα όμως από την ποινή αυτή, προβλέπεται και μία διοικητική κύρωση, ένα πρόστιμο ύψους 300 ευρώ.
Μάλιστα ένας κατασκηνωτής μπορεί να συλληφθεί αυτεπάγγελτα με τη διαδικασία του αυτοφώρου, σύμφωνα με δικηγόρους που γνωρίζουν το θέμα. Την κατηγορία για ελεύθερο κάμπινγκ μπορεί να επιβαρύνουν παράμετροι που σχετίζονται με το εάν κάποιος έχει κατασκηνώσει σε δάσος και έχει ανάψει φωτιά, δεδομένου ότι υπάρχει απειλή για πυρκαγιά. Επίσης, η σύλληψη μπορεί να συνοδεύεται από κατηγορία για ρύπανση του περιβάλλοντος, στοιχείο που μεγεθύνει τις εις βάρος του συνέπειες.