Για τους ελάχιστους που ίσως δεν το γνωρίζουν, το πρόγραμμα ανάπτυξης και εξέλιξης του F-35, του νέου stealth μαχητικού αεροσκάφους των ΗΠΑ, έχει σπάσει κάθε ρεκόρ κόστους ανάπτυξης οπλικού συστήματος στην ανθρώπινη ιστορία: σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις, το κόστος αυτό θα φθάσει για όλη τη διάρκεια ζωής των μαχητικών τα 1,5 τρισεκατομμύρια δολάρια και αυτό χωρίς να ληφθούν υπόψη οι διαρκείς αναθεωρήσεις προς τα πάνω, λόγω προβλημάτων και κακοτεχνιών που πρέπει να διορθωθούν.

 

Η κατάσταση αυτή έχει προκαλέσει πονοκεφάλους στο Πεντάγωνο, το οποίο διαπιστώνει ότι παραλαμβάνει αεροσκάφη τα οποία χρειάζονται άμεσες αναβαθμίσεις και ότι ουσιαστικά παράγονται τρία διαφορετικά μαχητικά, ένα για την Αεροπορία, ένα για τους Πεζοναύτες και ένα για το Ναυτικό, κάτι που προκαλεί φυσιολογικά ζητήματα στην γραμμή παραγωγής, ενώ πρόσφατη έκθεση υποστήριξε ότι τα F-35 θα γίνουν ανίκητα όταν λυθούν τα περίπου… 900 προβλήματα που παρουσιάζουν.

Αναρωτιέται κανείς, λοιπόν, αν πραγματικά αξίζει τον κόπο μια τέτοια επένδυση. Και, σύμφωνα με το National Interest το ερώτημα γίνεται ακόμα πιο πιεστικό όταν κανείς αρχίσει να συγκρίνει το F-35 με τα πιο εξελιγμένα μαχητικά 4ης γενιάς, καθώς εκεί τα πράγματα γίνονται δύσκολα για το καμάρι των ΗΠΑ, πολλώ δε μάλλον αν αναλογιστεί κανείς τις απαιτήσεις του κάθε σώματος για την έκδοση του αεροσκάφους. Οι Πεζοναύτες ζήτησαν ένα μαχητικό ικανό για κάθετη απογείωση/προσγείωση, το Ναυτικό για αεροσκάφος κατάλληλο για αεροπλανοφόρα και η Αεροπορία ένα μαχητικό που θα διασφάλιζε την απόλυτη υπεροχή στον αέρα.

 

Όλες αυτές οι απαιτήσεις, συν ο stealth χαρακτήρας, συν ότι θα έπρεπε να είναι πιο φθηνό από το F-22 και να πουληθεί και σε άλλες χώρες, έκαναν το παζλ του F-35 σχεδόν άλυτο και τους απαιτούμενους συμβιβασμούς μεγάλους. Το F-35 είναι πιο αργό και λιγότερο ευέλικτο από τα F-15 και F-16 που καλείται να αντικαταστήσει, γεγονός που το κάνει ευάλωτο σε αερομαχίες, αν και ο stealth χαρακτήρας του το κάνει καλύτερο ως «φονιά εξ αποστάσεως», ειδικά χάρη στους νέους πυραύλους αέρος-αέρος και αέρος-εδάφους που αναπτύσσονται, αλλά και χάρη στα συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου που διαθέτει.

Οι υποστηρικτές του αεροσκάφους, πάντως, τονίζουν ότι οι ικανότητές του ξεφεύγουν από τη λογική της ευελιξίας και της ταχύτητας και μεταφέρουν την αερομαχία σε άλλα επίπεδα, ενώ όσοι ασκούν κριτική επισημαίνουν ότι οι stealth ιδιότητες του F-35 χάνονται όταν το μαχητικό μπαίνει σε «beast mode», ήτοι είναι πλήρως εξοπλισμένο με πυραύλους, εξωτερικά όπλα, βόμβες κλπ., ενώ τονίζουν με νόημα ότι τα σύγχρονα μαχητικά 4ης γενιάς μπορούν να μεταφέρουν περισσότερα όπλα, αφού δεν τίθεται θέμα μη ανίχνευσης τους.

 

Ωστόσο, μια από τις βασικές ιδιότητες του F-35 που το κάνουν σχεδόν μοναδικό ως οπλικό σύστημα αφορά στον λεγόμενο «δικτυωμένο πόλεμο», δηλαδή, στην ικανότητα του μαχητικού να λαμβάνει και να στέλνει διαρκώς δεδομένα τα οποία θα μετατρέπουν τα αεροσκάφη σε υπολογιστικά κέντρα που θα μπορούν να εξυπηρετούν περισσότερους σκοπούς από έναν βομβαρδισμό ή μια αερομαχία.

Αυτό που φαίνεται ότι σκέφτονται στις Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ είναι τα F-35 να αποτελέσουν συμπλήρωμα και όχι αντικαταστάτη των μαχητικών 4ης γενιάς που ήδη χρησιμοποιούνται, ώστε να συνδυάζονται οι ιδιότητες για πιο αποτελεσματική εναέρια κυριαρχία.