Όταν πριν αρκετές δεκαετίας φοιτούσα στο Παρίσι, στα Πανεπιστήμια υπήρχαν γραφεία ευρέσεως εργασίας. Αποφοιτούσε π.χ. κάποιος από το Τμήμα Χημικών, και του υπεδείκνυαν εργασία στο Μιλάνο, με αντικείμενο τα πλαστικά, στο Λίβερπουλ με αντικείμενο τα αρώματα, τις Κάννες με αντικείμενο τα ποτά. Ο απόφοιτος επέλεγε με βάση τα ειδικότερα ενδιαφέροντά του και τις συνθήκες εργασίας. Στις ΗΠΑ είναι σύνηθες κάποιος να γεννηθεί στο Τέξας, να πάει σχολείο στη Γιούτα και να βρεί εργασία στη Νέα Υόρκη. Αποστάσεις μεγαλύτερες από την απόσταση Αθηνών-Λονδίνου.

Σήμερα δεν μπορούμε να σχεδιάζουμε τη ζωή μας δεσμευμένοι από τη χώρα και την πόλη ή το χωριό που γεννηθήκαμε. Ούτε ο κόσμος χωρίζεται πλέον σε μικρές και ανεξάρτητες χωρικές ενότητες. Δεν λειτουργεί έτσι. Αυτοί που εμμένουν να σκέπτονται με τέτοιους όρους, δεν είναι κακώς εννοούμενοι «εθνικιστές», είναι απλώς ανόητοι. Είναι παλιό το ανέκδοτο –ίσως και να είναι αλήθεια- πως όταν ο Έλλην πρωθυπουργός είπε στον Μάο πως ο πληθυσμός μας είναι οκτώ εκατομμύρια, αυτός τον ρώτησε σε ποιο ξενοδοχείο μένουμε. 

Η Ευρώπη αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να υπάρξει χωρισμένη στα βεστφαλιανά έθνη-κράτη της. Παρά τις εμμονές των επί μέρους αυτών κρατιδίων της, δηλαδή των πολιτικών διαχειριστών τους, δεν λειτουργεί πλέον έτσι. Πόσο μάλλον η χώρα μας. Η Ελλάς υπήρξε κατ’ εξοχήν κοσμοπολιτική οντότητα, δημιουργώντας ένας παγκόσμιο σύστημα, κοσμοσύστημα το αποκαλεί ο Γ. Κοντογιώργης. Από τη Μίλητο στην Κάτω Ιταλία, στο Αιγαίο και στη σημερινή βαλκανική χερσόνησο και από τον όγδοο αιώνα, δυτικά προς όλο το μήκος της Μεσογείου, ένθεν κακείθεν. Ανατολικά μέχρι την Κασπία Θάλασσα. Αλλά Έλληνες γλύπτες φαίνεται πως βοήθησαν και για τους πήλινους στρατιώτες της Κίνας, τον τρίτο π.Χ. αιώνα. Πολύ εύστοχα ο  Χ. Γιανναράς μας λέει πως η Ελλάς δεν είναι τόπος, είναι Τρόπος.

Μετά τον 19ο αιώνα προφανώς η συνδιαλλαγή Ελλήνων, Ευρωπαίων αλλά και υπόλοιπου κόσμου –σημειώνω πως η επανάσταση του 1821 βοηθήθηκε και από την Αϊτή(!)-  υπήρξε επίσης καθοριστική. Η θεμελίωση και ανάπτυξη του σημερινού ελληνικού κρατιδίου εν πολλοίς οφείλεται σε «Έλληνες εκ της Εσπερίας». Η συνδιαλλαγή μας με την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο ήταν, είναι και θα είναι απολύτως δημιουργική για όλους, το δε «εμείς», η  Ελλάς και οι Έλληνες, ουδέποτε περιοριζόταν στη βαλκανική χερσόνησο. 

Βρισκόμαστε σε εποχή ουσιαστικής και τυπικής εγκατάλειψης των δήθεν εθνών-κρατών (δήθεν ως προς το «εθνών», γιατί ουσιαστικά επρόκειτο περί τυχαίου και συγκυριακού διαχωρισμού εδαφών). Η Ευρώπη θα χαθεί ως ανεξάρτητη κοινωνική, πολιτισμική και οικονομική οντότητα, αν δεν ομοσποδιωθεί και τυπικώς, το συντομότερο δυνατόν.  Ας πάψουμε λοιπόν να σκεπτόμαστε και να λειτουργούμε με όρους μικρής γειτονιάς, ας αναλογιστούμε και την Ιστορία μας. 

(Τα ανωτέρω ας τα λάβουν υπ’όψιν τους και οι αναλυτές της εξωτερικής πολιτικής και οι παρουσιαζόμενοι ως αναλυτές των σχέσεών μας με την Τουρκία.  Η σχέση μας με τους γείτονές μας, δεν αφορά μόνο στη σχέση του κράτους μας με το δικό τους. Εντάσσεται σε ευρύτερο γεωπολιτικό ζήτημα, το οποίο ανοήτως ή εντέχνως αποκρύπτεται στις περισπούδαστες αναλύσεις των τηλεκπομπών. Αλλά που με βάση αυτό κινείται ο Ερντογαν, όπως και όλοι οι προηγούμενοί του).