Ο αυξανόμενος ρόλος των γυναικών στην κοινωνία και την πολιτική αλλά και οι δυναμικές διεκδικήσεις τους είναι πάντα σημαντικά όπλα στη φαρέτρα του φεμινιστικού κινήματος. Αλλά και η μόδα διαδραμάτισε και συνεχίζει μέχρι σήμερα να διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο στην γυναικεία χειραφέτηση και στην κατάρριψη των γενετικών προτύπων.

Οι γυναίκες μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα φορούσαν δεκάδες ρούχα και αξεσουάρ για να μπορέσουν να κυκλοφορήσουν – με την άδεια του συζύγου, φυσικά! Για παράδειγμα, μέχρι τον 19ο αιώνα, κάθε γυναίκα που σεβόταν την κοινωνική της θέση, υποχρεούτο να περάσει το βασανιστήριο του κρινολίνου. Το κρινολίνο ήταν ένας μηχανισμός ενός κορσέ από μπανέλες, που μείωνε εντυπωσιακά τη διάμετρο της μέσης και ενός συρμάτινου σκελετού που τον υποστήριζε και δημιουργούσε μια μεγάλη μεταλλική ομπρέλα πάνω στην οποία απλωνόταν το φόρεμα, φτιαγμένο από ένα δύσκαμπτο ύφασμα από αλογότριχα. Δηλαδή, έριχναν πάνω τους μια πρόχειρη σιδηροκατασκευή και τότε μπορούσαν να απολαύσουν τη βραδιά τους – αν δεν λιποθυμούσαν στο μεταξύ!

Όταν οι σουφραζέτες ξεκίνησαν τις πρώτες τους κινητοποιήσεις, είχαν σαφή ατζέντα αιτημάτων. Συνειδητά αποφάσισαν να συμβιβαστούν με τις επιταγές της παραδοσιακά θηλυκής Εδουαρδιανής μόδας, για να τις ακούσει ο κόσμος και όχι να επικεντρωθούν στα ρούχα τους. Λαμπρή εξαίρεση αποτέλεσε η Αμέλια Μπλούμερ η οποία πρωτοστάτησε στους αγώνες φορώντας το… κοστούμι της! Το στυλ κοστουμιού που φορούσε πλέον φέρει το όνομά της. Πρόκειται για μια χαλαρή πουκαμίσα (τούνικ) και ένα φαρδύ-baggy παντελόνι. Το χρώμα ήταν εξίσου σημαντικό για τις σουφραζέτες που καθιέρωσαν τρεις συμβολικές αποχρώσεις: μωβ για την πίστη και τη σεμνότητα, πράσινο για την ελπίδα και άσπρο για την αγνότητα.

Αλλά η μεγάλη στυλιστική επανάσταση των γυναικών άρχισε την αυγή του 20ο αιώνα με την Γκαμπριέλ Μπονέρ, τη γνωστή μας Κοκό Σανέλ, που έκανε μια σημαντική τομή στην ιστορία της μόδας. Δημιούργησε την κλασσική πλέον φούστα- κοστούμι, για την οποία χρησιμοποίησε ύφασμα τουίντ και έκανε τη φόρμα της στενή, έτσι ώστε να διαγράφει απόλυτα τη γυναικεία σιλουέτα αντί να την κρύβει. Εξέφρασε έτσι την καινούργια απελευθερωμένη γυναίκα, την δημιουργική προσωπικότητα, την επιτυχημένη επαγγελματία και εισήγαγε για πρώτη φορά τον μινιμαλισμό στη γυναικεία γκαρνταρόμπα. Το ίδιο μινιμαλιστικό στυλ ακολούθησε και στη δημιουργία του διάσημου «μικρού μαύρου φορέματος» χρησιμοποιώντας το αγαπημένο της ζέρσεΐ ύφασμα. Η ίδια κυκλοφορούσε με παντελόνια, επιβάλλοντας μια σοκαριστική για την εποχή, επιλογή που άλλαξε τα ενδυματολογικά πρότυπα της κοινωνίας και άνοιξε τον δρόμο για τη μόδα του μέλλοντος. Ο 20ος αιώνας και η Κοκό Σανέλ έκαναν σημαία τους το ανδρόγυνο στυλ!

Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η μόδα αλλάζει πάλι ακολουθώντας τις επιταγές της εποχής. Ο πόλεμος άνοιξε για τις γυναίκες την αγορά εργασίας λόγω των τεράστιων αναγκών, καθώς οι άντρες ήταν στον πόλεμο, ενώ πολλές από αυτές κατατάχθηκαν και υπηρέτησαν στον στρατό. Έτσι, τα υφάσματα έγιναν πιο ανθεκτικά, το τζιν μπήκε στην καθημερινότητα των γυναικών, το χρώμα που κυριαρχεί είναι το μπεζ. Βρισκόμαστε στην εποχή της αποθέωσης του στυλ μιλιτέρ.

Το 1960 ξεκινά η δεύτερη μεγάλη ανατροπή του γυναικείου στυλ, μετά την κατάργηση του κορσέ το 1920, τα κορίτσια κόβουν κοντά τα μαλλιά τους και υιοθετούν ανδρόγυνο στυλ, φορώντας μίνι φούστες, πουλόβερ, μπερέδες, γυαλιά ενώ το χρώμα επιστρέφει δυναμικά. Τα όρια μεταξύ γυναικείου και αντρικού στυλ γίνονται δυσδιάκριτα κυρίως το ’70, όπου το μήκος των μαλλιών κονταίνει κι άλλο, τα χρώματα και τα σχέδια είναι έντονα και αναμιγνύονται, ενώ οι γυναίκες μπορούν πλέον να κυκλοφορούν με ψηλόμεσα παντελόνια, πουκάμισα και σακάκια!

Η δεκαετία του ’90 συνδέεται με την απόλυτη απελευθέρωση του στυλ και γεννιέται το unisex. Επικρατεί το χρώμα, οι ανορθόδοξες τάσεις στα μαλλιά και τα ρούχα, και ο κόσμος γνωρίζει αυτό που σήμερα ονομάζουμε άφυλη μόδα, την gender-neutral fashion.

Οι γυναίκες κατάφεραν να διεκδικήσουν την στυλιστική τους απελευθέρωση πολύ νωρίτερα από τους άντρες, σε εποχές πολύ πιο συντηρητικές από τη δική μας. Η γυναικεία μόδα έχει φωνή, διεκδικεί και αλλάζει συνεχώς, συμβαδίζει με την ιστορία -και πολλές φορές προηγείται! Η μόδα δεν σταματά ποτέ να αγαπά την ελευθερία! Όπως και η γυναίκα!