Το κείμενο που δημοσιεύτηκε στην παγκοσμίου φήμης γαλλική εφημερίδα «Le Monde» στις 15 Μαρτίου 1968 και υπογράφει ο Pierre Viansson – Ponte αποτελεί στην ουσία το προοίμιο των όσων ακολούθησαν λίγες εβδομάδες αργότερα στο Παρίσι.

Το κείμενο που δημοσιεύτηκε στην παγκοσμίου φήμης γαλλική εφημερίδα «Le Monde» στις 15 Μαρτίου 1968 και υπογράφει ο Pierre Viansson – Ponte αποτελεί στην ουσία το προοίμιο των όσων ακολούθησαν λίγες εβδομάδες αργότερα στο Παρίσι. Πρόκειται για τα γεγονότα που έμειναν στην Ιστορία ως «ο Μάης του ’68». Το άρθρο αυτό, που δημοσιεύουμε αυτούσιο παρακάτω, είναι ένα κείμενο που τιμά τη δημοσιογραφία, αναδεικνύει τον ρόλο της και εντέλει παραμένει το βασικό της ζητούμενο: Να προλαβαίνει τα γεγονότα κι όχι να τα ακολουθεί

«Αυτό που πραγματικά χαρακτηρίζει τον δημόσιο βίο μας είναι η πλήξη. Οι Γάλλοι πλήττουν. Δεν συμμετέχουν ούτε εκ του σύνεγγυς ούτε εκ του μακρόθεν στις μεγάλες αναταράξεις που συγκλονίζουν τον κόσμο. Ο πόλεμος του Βιετνάμ σαφώς τους συγκινεί, όμως δεν τους αγγίζει ουσιαστικά. Εκλήθησαν να συγκεντρώσουν “ένα δισεκατομμύριο φράγκα για το Βιετνάμ”, δίνοντας 20 φράγκα έκαστος, 33 οι ενήλικες. Ωστόσο, αν και πέρασε πάνω από ένας χρόνος, απέχουν πολύ απ’ το επιθυμητό ποσό. Εξάλλου, με εξαίρεση ορισμένους που δραστηριοποιούνται στη μία ή την άλλη πλευρά, όλοι, από τον πρώτο μέχρι τον τελευταίο, βλέπουν αυτόν τον πόλεμο με το ίδιο ή με παρόμοιο βλέμμα. Η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή προκάλεσε έναν μικρό πυρετό στην αρχή του περασμένου καλοκαιριού: Η ηρωική προέλαση οδήγησε σε βαθιές αντιδράσεις, συναισθήματα και απόψεις. Όμως σε έξι μόλις ημέρες, ο πυρετός είχε σταματήσει. Οι αντάρτες στη Λατινική Αμερική και η έξαψη στην Κούβα επίσης έγιναν της μόδας για λίγο. Πλέον, όμως, αποτελούν απλώς το αντικείμενο μελέτης στα μαθήματα των κοινωνιολόγων της Αριστεράς και το αντικείμενο εισηγήσεων από τους διανοούμενους. Πεντακόσιες χιλιάδες νεκροί στην Ινδονησία, 50.000 δολοφονημένοι στη Μπιάφρα, πραξικόπημα στην Ελλάδα, απελάσεις στη Κένυα, Απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική, εντάσεις στην Ινδία: Όλα αυτά δεν αποτελούν παρά τα ψιλά γράμματα της καθημερινής ενημέρωσης. Η κρίση των κομμουνιστικών κομμάτων και η κινεζική Πολιτιστική Επανάσταση μοιάζουν να αντισταθμίζουν τη φυλετική κρίση στις ΗΠΑ και τις βρετανικές δυσχέρειες.
»Σε κάθε περίπτωση, είναι δική τους υπόθεση, όχι δική μας. Τίποτε απ’ όλα αυτά δεν μας αγγίζει άμεσα. Άλλωστε, η τηλεόραση μας επαναλαμβάνει τουλάχιστον τρεις φορές κάθε βράδυ ότι η Γαλλία βρίσκεται εν καιρώ ειρήνης για πρώτη φορά ύστερα από πάνω από 30 χρόνια και ότι ούτε την αφορούν ούτε εμπλέκεται σε όσα συμβαίνουν στον κόσμο.
»Η νεολαία πλήττει. Οι φοιτητές διαδηλώνουν, κινούνται, μάχονται στην Ισπανία, την Ιταλία, το Βέλγιο, την Αλγερία, την Ιαπωνία, την Αμερική, την Αίγυπτο, τη Γερμανία, ακόμα και στην Πολωνία. Πιστεύουν πως πρέπει να κατακτήσουν κάποια πράγματα, να κάνουν να ακουστούν οι διαμαρτυρίες τους ή έστω να αντιτάξουν το αίσθημα του παραλόγου στον παραλογισμό. Οι Γάλλοι φοιτητές ενδιαφέρονται για το αν τα κορίτσια της Ναντέρ ή της Αντονί μπορούν να επισκέπτονται ελεύθερα τα δωμάτια των αγοριών – ένα θέμα που ωστόσο περιορίζεται στα δικαιώματα του ανθρώπου. Όσο για τους νέους εργάτες, εκείνοι ψάχνουν για δουλειά και δεν βρίσκουν. Οι αψιμαχίες, τα κηρύγματα και οι εξαγγελίες των πολιτικών κάθε ιδεολογίας, στην καλύτερη περίπτωση φαίνονται κωμικά σε όλους αυτούς τους νέους, στη χειρότερη περίπτωση τους φαίνονται τελείως άσκοπα και σχεδόν πάντοτε τους φαίνονται ακατανόητα.
»Ευτυχώς, υπάρχει και η τηλεόραση για να στρέψει την προσοχή μας στα πραγματικά προβλήματα: στην κατάσταση του τραπεζικού λογαριασμού του σκιέρ killy· στη συμφόρηση στους αυτοκινητόδρομους· στον ιππόδρομο, που έχει προτεραιότητα σε όλους τους δέκτες της Γαλλίας το βράδυ της Κυριακής.
»Ο στρατηγός de Gaulle πλήττει. Είχε ορκιστεί να μην ξαναεγκαινιάσει τα χρυσάνθεμα στην Αγροτική Έκθεση της Λυών, όμως συνεχίζει να πηγαίνει, επισήμως και ανεπίσημα. Τι άλλο να κάνει; Ορισμένες φορές πιέζει τον εαυτό του χωρίς μεγάλη επιτυχία να δραματοποιήσει την καθημερινότητα, υψώνοντας τη φωνή του και υπερβάλλοντας για τους εξωτερικούς και τους εσωτερικούς κινδύνους. Έπειτα, χαμηλώνοντας τη φωνή του, αναστενάζει αποθαρρημένος μπροστά στη “γαϊδουριά” των συμπατριωτών του, οι οποίοι ωστόσο ανέθεσαν σ’ εκείνον τη διαχείριση των υποθέσεών τους. Γεγονός που, άλλωστε, η τηλεόραση δεν παύει να επαναλαμβάνει, λέγοντας ότι η κυβέρνηση είναι σταθερή για πρώτη φορά εδώ κι έναν αιώνα.
»Μόνο μερικές εκατοντάδες χιλιάδες Γάλλοι δεν πλήττουν: Είναι οι άνεργοι, οι νέοι χωρίς απασχόληση, οι μικροκαλλιεργητές που συνθλίβονται από την πρόοδο, θύματα της αναγκαίας συγκέντρωσης και του όλο και πιο σκληρού ανταγωνισμού, οι ηλικιωμένοι, τους οποίους έχουν εγκαταλείψει σχεδόν όλοι. Αυτοί είναι τόσο απορροφημένοι από τις έγνοιες τους, που δεν έχουν τον χρόνο να βαρεθούν, ούτε άλλωστε το σθένος να διαδηλώσουν και να δραστηριοποιηθούν. Και κάνουν τους πάντες να πλήττουν. Η τηλεόραση, που κατασκευάστηκε για να διασκεδάζει, δεν μιλά παρά μόνο γι’ αυτούς. Κι έτσι επικρατεί η ηρεμία.
»Φυσικά, η απάντηση στα παραπάνω είναι εύκολη: Αυτό επιδιώκουμε για έναν λαό, την ευτυχία. Μήπως θα πρέπει να λυπόμαστε που δεν έχουμε πολέμους, κρίσεις κι απεργίες; Μόνο εκείνοι που ονειρεύονται αποκλειστικά σκαμπανεβάσματα κι ανωμαλίες, ταραχές και αταξία, διαμαρτύρονται για την ειρήνη, τη σταθερότητα και την κοινωνική γαλήνη. Αυτό το εκχείρημα είναι ισχυρό. Στις χειρότερες στιγμές του δράματος της Ινδοκίνας και της Αλγερίας, την εποχή των κυβερνήσεων που εναλλάσσονταν, όπως οι εικόνες στο καλειδοσκόπιο, την εποχή που η εργατική τάξη έπρεπε να κερδίσει με την απειλή της βίας ακόμα και την παραμικρή υποχώρηση, δεν είχαμε κάτι για το οποίο να είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι στη Γαλλία. Σίγουρα όμως δεν υπάρχει άλλη επιλογή εκτός από την ακινησία ή την καταιγίδα; Εξάλλου, σε κάθε περίπτωση, τα θετικά συναισθήματα δεν βοηθούν να εξανεμιστεί η πλήξη, αλλά μάλλον να αυξηθεί.
»Αυτή η κατάσταση μελαγχολίας θα έπρεπε λογικά να εξυπηρετεί την αντιπολίτευση. Οι Γάλλοι συχνά έχουν αποδείξει ότι αγαπούν την αλλαγή, όποιο κι αν είναι το κόστος της. Μια αριστερή κυβέρνηση θα ήταν άραγε πιο ευχάριστη από το σημερινό καθεστώς; Αναμφίβολα, με το πέρασμα του χρόνου, ο πειρασμός θα είναι όλο και μεγαλύτερος να τη δοκιμάσουμε, απλώς και μόνο για να δούμε, όπως στο πόκερ. Όμως, μόλις περάσει η αναταραχή, κινδυνεύουμε να ξαναζήσουμε την ίδια βαριά, ακόμα και καταπιεστική, ατμόσφαιρα. Δεν καταφέρνουμε τίποτα χωρίς ενθουσιασμό. Ο πραγματικός στόχος της πολιτικής δεν είναι να διαχειριστούμε με τον πιο ανώδυνο τρόπο το κοινό καλό, να πραγματοποιήσουμε κάποια πρόοδο ή έστω να μην την εμποδίσουμε, ούτε να εκφράσουμε με νόμους και διατάγματα την αναπόφευκτη εξέλιξη.
»Ο πραγματικός στόχος της είναι να καθοδηγήσουμε τον λαό, να διευρύνουμε τους ορίζοντές του, να του δώσουμε ορμή – ακόμα και αν πρέπει να υπάρξει κάποιος αναβρασμός, κάποιες ασύνετες ενέργειες. Σε μια μικρή Γαλλία, που σχεδόν έχει περιοριστεί στα ηπειρωτικά εδάφη της, που δεν είναι πραγματικά δυστυχισμένη ούτε και πραγματικά ακμάζουσα, που έχει ειρήνη με τον κόσμο και όχι μεγάλη επιρροή στις διεθνείς εξελίξεις, το πάθος και η φαντασία είναι εξίσου αναγκαία με την ευμάρεια και την επέκταση.
»Σίγουρα δεν είναι εύκολο. Επιβάλλεται, όμως, εξίσου για την αντιπολίτευση όσο και για την κυβέρνηση. Αν δεν συμβεί, η αναισθησία κινδυνεύει να προκαλέσει μαρασμό. Κι άλλωστε, όπως φαίνεται, μια χώρα μπορεί να αφανιστεί επίσης από πλήξη».

Τα συνθήματα
Ένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του Μάη του ’68 που έμειναν στην Ιστορία είναι και τα συνθήματά του. Συνθήματα που σφράγισαν την εποχή τους, αποκτώντας ταυτόχρονα μια διαχρονική δυναμική, έτσι που να μην έχει αφήσει ασυγκίνητη καμιά από τις επόμενες γενιές που ακολούθησαν. Το περιεχόμενο των συνθημάτων αποτέλεσε και αποτελεί την πιο ποιητικά επαναστατική εναλλακτική πρόταση για την άσκηση της πολιτικής άλλα και για την περί ζωής και καθημερινού βίου αντίληψη.
Μερικά από τα πλέον χαρακτηριστικά συνθήματα του Μάη ήταν:
• Απαγορεύεται το απαγορεύεται
• Η φαντασία στην εξουσία
• Να ’στε ρεαλιστές, ζητήστε το αδύνατο
• Διαβάστε λιγότερο, ζήστε περισσότερο
• Η ανία είναι αντεπαναστατική
• Δεν θα αξιώσουμε τίποτα, δεν θα ζητήσουμε τίποτα. Θα πάρουμε, θα καταλάβουμε
• Το αφεντικό έχει ανάγκη εσένα, δεν τον έχεις εσύ ανάγκη
• Εργαζόμενε: Είσαι 25 χρονών αλλά το συνδικάτο σου είναι του προηγούμενου αιώνα
• Αγοράζουν την ευτυχία σου… Κλέψ’ την
Ήρθα. Είδα. Πίστεψα.
• Η ποίηση βρίσκεται στους δρόμους
• Το αλκοόλ σκοτώνει. Πάρτε LSD
• Εμπρός του Πανεπιστημίου οι κολασμένοι
• Κάτω από τα πεζοδρόμια, η παραλία!
• Σ’ αγαπώ! Ω, πες το με πέτρες!
• Ούτε Θεός ούτε αφέντης!

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.