Το σύνδρομο της Στοκχόλμης παρατηρείται σε θύματα ομηρίας ή κακοποίησης. Το FBI υπολογίζει ότι εκδηλώνεται στο 8% των ομήρων. Τι είναι και ποια είναι τα συμπτώματα του συνδρόμου αυτού με αφορμή τις δηλώσεις του Νίκου Ξυδάκη που κάνουν τον γύρο του διαδικτύου.

Το στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην βουλευτής Νίκος Ξυδάκης, σε δηλώσεις του στο Kontra υποστήριξε ότι σε μέρος του πληθυσμού που ψήφισε την ΝΔ, ίσως υπάρχει – μεταξύ άλλων – και ένα «σύνδρομο της Στοκχόλμης».

Το σύνδρομο αυτό είναι μία σπάνια συναισθηματική αντίδραση που παρατηρείται σε περιπτώσεις αιχμαλωσίας ή κακοποίησης. Οι πάσχοντες αντί να νιώσουν φόβο, τρόμο και εχθρότητα προς τους θύτες, αναπτύσσουν με την πάροδο του χρόνου θετικά συναισθήματα (π.χ. συμπόνια) προς αυτούς. Πολλοί ειδικοί εξηγούν ότι αυτό γίνεται για λόγους επιβίωσης, όσο καιρό διαρκεί η αιχμαλωσία ή η κακοποίησή τους. Στην ουσία πρόκειται για μηχανισμό επιβίωσης.

Όπως είχε αναφέρει το 2004 το FBI στο ενημερωτικό δελτίο του, το περίπου 8% των ομήρων παρουσιάζουν ενδείξεις συνδρόμου της Στοκχόλμης. Αξίζει να σημειωθεί ότι το σύνδρομο της Στοκχόλμης έλαβε την ονομασία του από μία ληστεία τραπέζης με ομηρία το 1973, αναφέρουν ειδικοί από την στο Οχάιο. Η ληστεία συνέβη στην ομώνυμη πόλη της Σουηδίας.

Οι ληστές κράτησαν επί έξι ημέρες ως ομήρους τέσσερις υπαλλήλους της τράπεζας. Κατά τη διάρκεια της ομηρίας, οι εργαζόμενοι ανέπτυξαν θετικά συναισθήματα προς τους ληστές. Όταν τελικά ελευθερώθηκαν, αρνήθηκαν να καταθέσουν εναντίον τους. Συγκέντρωσαν επίσης χρήματα για να πληρώσουν…την υπεράσπισή τους.

Πότε παρατηρείται

Παρόλο που το σύνδρομο πρωτοπεριγράφηκε στους ομήρους αυτούς, τα ίδια συναισθήματα έχουν παρατηρηθεί και σε άλλα θύματα που έχουν βιώσουν τραυματικές καταστάσεις.

• Η παιδική κακοποίηση
• Η κακοποίηση αθλητή από προπονητή (π.χ. όταν ο αθλητής ανέχεται καταστροφικές προπονήσεις, επειδή πιστεύει ότι ο προπονητής του ξέρει ποιο είναι το καλύτερο)
• Η κακοποίηση (σεξουαλική, ψυχολογική, συναισθηματική) εντός της σχέσης
• Η εμπορία ανθρώπων για σεξουαλική εκμετάλλευση

Πώς αισθάνεται το θύμα

Όταν ένα θύμα έχει το «σύνδρομο της Στοκχόλμης» τότε παρατηρούνται τα εξής:

• Θετικά συναισθήματα προς τον απαγωγέα ή τον κακοποιητή (π.χ. συμπάθεια, συμπόνια, ανάγκη να τον προστατεύσουν, ακόμα και αγάπη)
• Συμπάθεια για τις πεποιθήσεις και την συμπεριφορά του θύτη
• Αρνητικά συναισθήματα προς την αστυνομία ή άλλες Αρχές

Το σύνδρομο ωστόσο έχει και συμπτώματα παρόμοια με εκείνα της διαταραχής μετατραυματικού στρες (PTSD) όπως:

• Αναδρομές (Flashbacks) στο τραυματικό γεγονός
• Αισθήματα δυσπιστίας, εκνευρισμού, νευρικότητας ή άγχους
• Αδυναμία χαλάρωσης ή απόλαυσης πραγμάτων που έως πρότινος ήταν πολύ ευχάριστα
• Δυσκολίες στη συγκέντρωση

Δεν είναι επίσημα αναγνωρισμένο ως «διαταραχή»

Οι ειδικοί της Cleveland Clinic τονίζουν ότι το σύνδρομο της Στοκχόλμης δεν πρόκειται για επίσημη, ψυχολογική διάγνωση. Και αυτό, διότι η Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρεία δεν το έχει επισήμως αναγνωρίσει ως διαταραχή.

Επομένως, είναι ένας τρόπος για να περιγραφεί και να γίνει αντιληπτή η συναισθηματική αντίδραση που έχουν μερικές φορές τα θύματα στους ανθρώπους που τα κακοποιούν.

Με ή χωρίς επίσημη διάγνωση, πάντως, οι ειδικοί στην ψυχική υγεία μπορούν να αναγνωρίσουν τις συμπεριφορές που πηγάζουν από τα τραυματικά γεγονότα.

Όσον αφορά τη θεραπεία, αυτή συνήθως συμπεριλαμβάνει ψυχοθεραπεία και φάρμακα, εάν κριθεί απαραίτητο. Τα φάρμακα μπορεί λ.χ. να χορηγηθούν για να διευκολυνθεί ο ύπνος των πασχόντων. Μπορεί επίσης να χορηγηθούν και αγχολυτικά ή αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Επίσημες κατευθυντήριες οδηγίες ωστόσο δεν υπάρχουν.

Διαβάστε επίσης:

Καρδιακή Προσβολή: Πότε είναι μοιραία – Οι ευάλωτοι ασθενείς

Γιατί τα παιδιά δεν πρέπει να μένουν λεπτό κλεισμένα σε σταματημένα αυτοκίνητα

Φλεγμονή: Τι να κάνεις κάθε πρωί για να τη «φρενάρεις»