Είναι προφανές ότι στο σύντομο αυτό αφιέρωμα δεν μπορούμε να περιλάβουμε όλα τα δεινά και την παγκόσμια αθλιότητα σε βάρος του εβραϊκού λάου στο διηνεκές. Περιγραφικά και εν συντομία θα αναφερθούμε σε κάποιους σταθμούς σχετικά με αυτόν τον απάνθρωπο και επίμονο αντισημιτισμό.

O αντισημιτισμός στην Ευρώπη στη διάρκεια όλου του Μεσαίωνα ήταν θρησκευτικός: ο χριστιανικός κόσμος όλων των δογμάτων θεώρησε τον εβραϊκό λαό ως «θεοκτόνο» χρεώνοντάς του τη σταύρωση του Ιησού, ο οποίος – να μην το ξεχνάμε – ήταν Εβραίος. Η ανόητη αυτή αντίληψη εδραιώθηκε παντού μέσω του κλήρου λαμβάνοντας τερατώδεις διαστάσεις, με τους απανταχού χριστιανούς να θεωρούν υπεύθυνο κάθε κατοπινό Εβραίο ατομικά, αλλά και συλλογικά το εβραϊκό έθνος, ως δολοφόνους του Ιησού Χριστού. Πρόκειται για μια από τις φρικωδέστερες προκαταλήψεις της Ιστορίας, η οποία μέχρι και σήμερα λειτουργεί και μάλιστα χρησιμοποιείται και υποδαυλίζεται εντέχνως από τους Άραβες μουσουλμάνους και γενικότερα τους ισλαμιστές. Η ειρωνεία είναι ότι τόσο ο Χριστιανισμός όσο και ο Μωαμεθανισμός προέρχονται από την Παλαιά Διαθήκη, το ιερό βιβλίο των Εβραίων. Είναι εντυπωσιακό ότι για 1.900 χρόνια χριστιανο-εβραϊκής ιστορίας, η κατηγορία της θεοκτονίας οδήγησε σε μίσος, βία και δολοφονίες των Εβραίων σε Ευρώπη και Αμερική.

Ο αντισημιτισμός των Σταυροφόρων

Μια κυρίαρχη όσο και άθλια προκατάληψη που διακινείτο σε βάρος των Εβραίων στη διάρκεια του Μεσαίωνα και η οποία άντεξε ώς τα πρόσφατα χρόνια σε διάφορες παραλλαγές, υπήρξε η λεγόμενη συκοφαντία του αίματος: μια αντισημιτική συκοφαντία, που κατηγορεί ψευδώς τους Εβραίους για δολοφονίες χριστιανών αγοριών προκειμένου να χρησιμοποιήσουν το αίμα τους στην εκτέλεση θρησκευτικών τελετουργιών. Οι Εβραίοι συχνά σφαγιάζονταν και εξορίζονταν από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Οι διωγμοί έφτασαν στο αποκορύφωμα κατά τη διάρκεια των Σταυροφοριών. Στην πρώτη Σταυροφορία (1096), οι ακμάζουσες εβραϊκές κοινότητες στον Ρήνο και τον Δούναβη καταστράφηκαν ολοσχερώς, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις σφαγές της Ρηνανίας. Η Γερμανική Σταυροφορία του 1096 ήταν τμήμα της Α’ Σταυροφορίας. Οι Σταυροφόροι ήταν σχεδόν όλοι Γερμανοί αγρότες υπό την αρχηγία της αριστοκρατίας και του κλήρου και επιτέθηκαν εναντίον των Εβραίων. Ήταν το πρώτο οργανωμένο πογκρόμ, το οποίο οι Εβραίοι ονομάζουν Γκεζερότ Τατνού.

Μέσα από τα κηρύγματα των ιερέων, οι απλοί άνθρωποι πίστευαν ότι η κατάληψη των Ιεροσολύμων και η ίδρυση ενός χριστιανικού κράτους θα έφερνε τη Δευτέρα Παρουσία και θα προσηλύτιζε τους Ιουδαίους. Στη Γερμανία και τη Γαλλία του Μεσαίωνα, οι Εβραίοι θεωρούντο το ίδιο εχθροί όπως και οι μουσουλμάνοι.

Μετά τις Σταυροφορίες, ακολούθησαν απελάσεις. Ενδεικτικά σημειώνουμε:

Από την Αγγλία το 1290 εκδιώχθηκαν όλοι οι Εβραίοι.

Από τη Γαλλία το 1396 εκδιώχθηκαν 100.000 Εβραίοι.

Από την Αυστρία το 1421 εκδιώχθηκαν όλοι οι Εβραίοι.

Να σημειώσουμε ότι πολλοί από τους απελαθέντες Εβραίους κατέφυγαν στην Πολωνία.

Ο αντισημιτισμός επεκράτησε ως υστερία με αποτέλεσμα κάθε κακοδαιμονία και κάθε πρόβλημα που παρουσιαζόταν στις ευρωπαϊκές κοινωνίες να αποδίδεται στους Εβραίους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πανδημία του Μαύρου Θανάτου, δηλαδή της πανώλης, η οποία θεωρείται ως η καταστροφικότερη στην παγκόσμια ιστορία και η οποία χρεώθηκε στους Εβραίους «που δηλητηρίαζαν σκοπίμως τα πηγάδια»…

Χαρακτηριστικό επίσης των θηριωδιών που υπέστη αυτός ο λαός είναι ότι το 1348 στο Στρασβούργο, όπου η πανούκλα δεν είχε ακόμη επηρεάσει την πόλη, έριξαν στην πυρά και έκαψαν ζωντανούς 900 Εβραίους για λόγους προληπτικούς. Πολλές είναι πλέον οι μελέτες που κυκλοφορούν έπειτα από αιώνες άδικων και ανελέητων διωγμών οι οποίες υποστηρίζουν ότι οι διάφοροι ηγεμόνες που αντιμετώπιζαν δημοσιονομικά προβλήματα κατηγορούσαν τους Εβραίους ως υπευθύνους.

Οι ανελέητοι διωγμοί άρχισαν να υποχωρούν από το 1600 και έπειτα για διαφόρους λόγους. Στα παπικά κράτη, οι Εβραίοι υποχρεώνονταν να ζουν σε γκέτο, στη δεκαετία του 1840 ήταν υποχρεωμένοι να παρακολουθούν τακτικά κηρύγματα που παροτρύνουν τον προσηλυτισμό τους στον Χριστιανισμό. Επίσης, θεωρείτο παράνομο να αλλαξοπιστήσει κανείς από τον Χριστιανισμό στον Ιουδαϊσμό. Σε πολλές τέτοιες περιπτώσεις, το κράτος τους χώρισε από τις οικογένειές τους. Χαρακτηριστική είναι η υπόθεση Mortara, που τράβηξε την προσοχή μεγάλου μέρους της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής στις δεκαετίες του 1850 και του 1860. Αφορούσε την αρπαγή ενός εξάχρονου αγοριού ονόματι Edgardo Mortara από την εβραϊκή οικογένειά του στη Μπολόνια, με βάση τη μαρτυρία μιας πρώην υπηρέτριας ότι είχε κάνει επείγουσα βάφτιση στο αγόρι όταν αρρώστησε ως βρέφος. Ο Mortara μεγάλωσε ως καθολικός υπό την προστασία του Πάπα Πίου Θ’, ο οποίος αρνήθηκε να υποχωρήσει στις απεγνωσμένες εκκλήσεις των γονιών του για την επιστροφή του παιδιού τους.

Ο αραβικός αντισημιτισμός

Οι Άραβες έχουν μια αντιπάθεια και μια έλλειψη εμπιστοσύνης για τους Εβραίους, όπως ακριβώς και οι Εβραίοι για τους Άραβες. Αν ανατρέξει κανείς στη Βίβλο, οι Εβραίοι είναι απόγονοι του γιού του Αβραάμ, Ισαάκ, ενώ οι Άραβες είναι απόγονοι του γιού του Αβραάμ, Ισμαήλ.

Μετά το 600 μ.Χ. από τις τρεις εβραϊκές φυλές της Μεδίνας (πόλης της Σαουδικής Αραβίας), οι Μπανού Ναδίρ και οι Μπανού Καϊνούκα εκδιώχθηκαν κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του Μωάμεθ, αφού προέκυψε υποψία στη μουσουλμανική ηγεσία ότι οι Εβραίοι σχεδίαζαν τη δολοφονία του Μωάμεθ. Αργότερα, μετά τη Μάχη της Τάφρου (627 μ.Χ.), εξαλείφθηκε από τον Μωάμεθ και η τρίτη φυλή Μπανού Κουραΐζα που είχε συμμαχήσει μαζί του. Η φυλή κατηγορήθηκε για συμπαιγνία με τους Μεκκανούς εχθρούς κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Μεδίνας από τη Μέκκα και στη συνέχεια πολιορκήθηκε. Όταν παραδόθηκαν, όλοι οι ενήλικοι άντρες εκτελέστηκαν και γυναίκες και παιδιά σκλαβώθηκαν.

Ο Μωάμεθ καταγράφεται να λέει ότι θα εκδιώξει όλους τους Εβραίους και τους χριστιανούς από την Αραβία. Η αλήθεια είναι ότι το Κοράνι δίνει αντιφατικές οδηγίες στους μουσουλμάνους όσον αφορά τους Εβραίους. Παραδοσιακά, οι Εβραίοι που ζούσαν στα ισλαμικά κράτη υπόκειντο στο καθεστώς των ντιμί, δηλαδή είχαν δικαιώματα υπό προϋποθέσεις και κυρίως υποχρεώσεις, με πρώτη και καλύτερη την αποδοχή της ισλαμικής κυριαρχίας. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, όταν θεωρούσαν ότι οι Εβραίοι είχαν αποκτήσει μια πολύ υψηλή θέση στην ισλαμική κοινωνία, αυτό μετατρεπόταν σε αντισημιτισμό που κατέληγε συνήθως σε σφαγές. Στη Μαυριτανική Ισπανία αυτό ήταν επίσης το κύριο κίνητρο πίσω από τη σφαγή της Γρανάδας το 1066, όταν «περισσότερες από 1.500 εβραϊκές οικογένειες, που αριθμούσαν 4.000 άτομα, σκοτώθηκαν σε μια μέρα» και στη Φεζ το 1033, όταν σκοτώθηκαν 6.000 Εβραίοι. Υπήρξαν περαιτέρω σφαγές στη Φεζ το 1276 και το 1465. Δεν έχει δοθεί δε ιδιαίτερη σημασία στο απεχθές αραβικό δουλεμπόριο. Οι κοινοτικοί προϋπολογισμοί των Εβραίων επιβαρύνθηκαν πολύ από την εξαγορά Εβραίων σκλάβων που απήχθησαν από Άραβες, Βέρβερους ή Τούρκους πειρατές ή από στρατιωτικές επιδρομές.

Από εκτεταμένες διώξεις ενδεικτικά αναφέρουμε:

Στην Υεμένη, οι Εβραίοι αναγκάστηκαν να μεταφέρουν νεκρά ζώα και να καθαρίζουν τις δημόσιες τουαλέτες τα Σάββατα. Αυτή η υποχρεωτική εργασία, που διατάχθηκε το 1806, παρέμεινε σε εφαρμογή έως ότου ο εβραϊκός λαός έφυγε για το Ισραήλ στα τέλη της δεκαετίας του 1940 και στις αρχές της δεκαετίας του 1950.

Οι Αλμοχάντ (βερβέρικη δυναστεία ) προκάλεσαν τεράστιες καταστροφές τόσο στον εβραϊκό όσο και στον χριστιανικό πληθυσμό στην Ισπανία και τη Βόρεια Αφρική. Αυτή η καταστροφή, η σφαγή, η αιχμαλωσία και η αναγκαστική μεταστροφή περιγράφηκε από τον Εβραίο χρονικογράφο Abraham Ibn Daud και τον ποιητή Abraham Ibn Ezra. Καχύποπτοι για την ειλικρίνεια των Εβραίων που ασπάστηκαν το Ισλάμ, οι μουσουλμάνοι «ανακριτές» πήραν παιδιά από τις οικογένειές τους και τα έθεσαν υπό τη φροντίδα των μουσουλμάνων παιδαγωγών.

Ο Μαϊμονίδης, Εβραίος φιλόσοφος και συγγραφέας, που έγινε ένας από τους πιο παραγωγικούς και επιδραστικότερους μελετητές της Τορά στον Μεσαίωνα, επιφανής αστρονόμος και ιατρός, που υπηρέτησε ως προσωπικός ιατρός του Σαλαντίν, είπε: «Ο Θεός μας εκσφενδόνισε ανάμεσα σε αυτόν τον λαό, τους Άραβες, που μας έχουν διώξει σκληρά, και ψήφισε μια απαίσια και μεροληπτική νομοθεσία εναντίον μας. Ποτέ ένα έθνος δεν μας παρενόχλησε, υποβάθμισε, υποτίμησε και μας μισούσε όσο εκείνοι»…

Διαβάστε επίσης:

Αφιέρωμα: Η γη της Χαναάν ως όραμα της επαγγελίας! Μέρος Δεύτερο: Οι ρίζες του αντισημιτισμού

Αφιέρωμα: Η γη της Χαναάν ως όραμα της επαγγελίας!

Η ενοχή της κοινωνίας…