Το νομοσχέδιο που παρουσιάστηκε στο υπουργικό συμβούλιο της Τετάρτης και δίνει το «πράσινο φως» στην αγοραπωλησία πτυχίων ακαδημαϊκά αναγνωρισμένων, αποτελεί μια αντιδραστική τομή σε βάρος των μορφωτικών δικαιωμάτων της νεολαίας. Οι φοιτητές των δημόσιων πανεπιστημίων, οι λαϊκές οικογένειες, βάλλονται εις διπλούν. Γιατί δίνεται αποφασιστικό χτύπημα στα πτυχία των δημόσιων πανεπιστημίων και καταργείται στην πράξη ο ενιαίος τρόπος εισαγωγής στα πανεπιστήμια.  Οι «όμορφες» λέξεις δεν κρύβουν τις αντιλαϊκές στοχεύσεις. Όταν ο χρόνος γυρνάει έναν αιώνα πίσω,στην εποχή που η πρόσβαση στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση κρινόταν άμεσα από το «πορτοφόλι» κάθε οικογένειας, μπορεί η κυβέρνηση να μιλά για εκσυγχρονισμό;

Γιατί η πραγματικότητα, αν ψηφιστεί το νομοσχέδιο, θα είναι ότι όσο κάποιοι θα εισέρχονται σε πανεπιστήμια με τα «αυστηρά κριτήρια» της φορολογικής τους δήλωσης, η λαϊκή οικογένεια θα συνεχίσει να παλεύει για να περάσει τα άδικα-ταξικά τείχη και τους άδικους «κόφτες» του σημερινού σχολείου για μια θέση στο πανεπιστήμιο. 

Όταν το σημερινό σχολείο, αποτέλεσμα της διαχρονικής πολιτικής όλων των κυβερνήσεων, είναι ένας ατέλειωτος και πανάκριβος μαραθώνιος, δεν είναι υποκρισία να μιλά κανείς για δημιουργία «ευκαιριών»; Γιατί η αλήθεια είναι ότι η επέκταση και στην ανώτατη εκπαίδευση της «ατομικής ευθύνης» και της λογικής «αν θέλεις να σπουδάσεις, πλήρωνε…», όχι μόνο δεν δημιουργεί «ευκαιρίες» για τα παιδιά της λαϊκής οικογένειας, αλλά θα οδηγεί στην συρρίκνωση του δημόσιου πανεπιστημίου με νέους κόφτες εισαγωγής, με συγχωνεύσεις-καταργήσεις τμημάτων κ.α. Από τη μια θα «ανοίγει ο χώρος» για μεγαλύτερη πελατεία στα μη κρατικά, από την άλλη τα δημόσια θα μπορούν να μειώνουν τις λειτουργικές τους δαπάνες, για να ενισχύουν την επιχειρηματική-εμπορευματική λειτουργία τους. 

Όταν η πραγματική ελευθερία για τους φοιτητές, το δικαίωμα στην αποκλειστικά δημόσια ανώτατη εκπαίδευση με πτυχίο, που θα κατοχυρώνει την πρόσβαση στο επάγγελμα με δικαιώματα, χτυπιέται ακόμα περισσότερο, δεν είναι πρόκληση το νομοσχέδιο να παρουσιάζεται ως «ελεύθερο πανεπιστήμιο»; Γιατί με την δημιουργία ακόμα περισσότερων κατηγοριών πτυχίου για το ίδιο επάγγελμα, δίνεται αποφασιστικό χτύπημα στο αντίκρισμα του πτυχίου, με αποτέλεσμα να μεγαλώνει η στρατιά των ανέργων πτυχιούχων, να συμπιέζονται προς τα κάτω τα δικαιώματα όσων καταφέρνουν να εργάζονται.

Αυτό που πραγματικά «καίει» την κυβέρνηση και τους λοιπούς συναινούντες της ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων, είναι η εξής μια και μοναδική ελευθερία: η δυνατότητα αγοραπωλησίας πτυχίων με πελάτες-φοιτητές.  Αυτό υπηρετείται διπλά από το νομοσχέδιο, τόσο με την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων, όσο και με την επέκταση της δυνατότητας, την απλοποίηση των διαδικασιών και προϋποθέσεων για την αγοραπωλησία πτυχίων μέσω του δημόσιου (βλ. κοινά και διπλά πτυχία με πανεπιστήμια του εξωτερικού, ξενόγλωσσα προπτυχιακά με δίδακτρα).

Όταν η «διεθνής εμπειρία» είναι τα δίδακτρα, τα πανάκριβα ενοίκια στις φοιτητικές εστίες, οι χρεωμένοι με δάνεια φοιτητές και η περιστολή δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών, τότε όχι μόνο δεν συμμεριζόμαστε τα περί «θλιβερών εξαιρέσεων» που δια στόματος πρωθυπουργού ακούμε, αλλά αντίθετα είμαστε περήφανοι που στην Ελλάδα, ο αποφασιστικός αγώνας φοιτητών-μαθητών, όλου του λαού, έχει επιβάλλει κάποιες θετικές εξαιρέσεις απέναντι σε ένα σύστημα-οδοστρωτήρα για τις ανάγκες μας. Μια τέτοια εξαίρεση είναι το πάγωμα όλων των μέχρι τώρα προσπαθειών, εδώ και 20 περίπου χρόνια, να ιδρυθούν ιδιωτικά πανεπιστήμια στη χώρα μας. 

Έτσι και τώρα, το φοιτητικό, το μαθητικό, το λαϊκό κίνημα παλεύει απέναντι σε αυτό το πέρα για πέρα άδικο και αντιδραστικό νομοσχέδιο, που φτιάχνει μια αγορά ανώτατης εκπαίδευσης, που χωράει πτυχία διαφόρων κατηγοριών και επιπέδων ανάλογα φυσικά με την τσέπη. Που χωράει τα πάντα, εκτός από τις ανάγκες μας.  Στην «καρδιά» αυτής της πάλης βρίσκονται οι ανάγκες και πραγματικές δυνατότητες για αποκλειστικά δημόσια και πραγματικά δωρεάν πανεπιστήμια, που θα εξασφαλίζουν όλους τους όρους για σύγχρονες σπουδές, με υψηλού επιπέδου προγράμματα σπουδών κι όχι σούπερ μάρκετ πιστοποιήσεων, με πτυχία που θα έχουν ενσωματωμένη την επαγγελματική αναγνώριση και δεν θα απαιτούνται έξτρα κύκλοι και δοκιμασίες για την πρόσβαση των αποφοίτων στο επάγγελμα.

*Ο Κυριάκος Ιωαννίδης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνος του Τμήματος Παιδείας και Έρευνας 

Διαβάστε επίσης:

Η ορθολογική σχεδίαση των εξοπλισμών ως παράμετρος για την άμυνα και την οικονομία της χώρας

Τι επιτεύχθηκε στην COP28; Στο επίκεντρο, για πρώτη φορά,η διασύνδεση των ωκεανών και του κλίματος

Ιδιωτικά πανεπιστήμια: Η κυβέρνηση κλιμακώνει την επίθεση σε βάρος της δημόσιας και δωρεάν παιδείας