Την αναστολή των ποινικών διώξεων για φορολογούμενους με ληξιπρόθεσμα χρέη, όταν αυτά εξυπηρετούνται μέσω ρύθμισης, θα προβλέπει η νέα νομοθετική παρέμβαση του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Η διάταξη αυτή θα ενσωματωθεί στο νομοσχέδιο για την Κεφαλαιαγορά και στόχο έχει να αναστείλει την ποινική δίωξη για χιλιάδες φορολογούμενους που, αν και έχουν μεγάλα χρέη, εξυπηρετούν τις υποχρεώσεις τους μέσω κανονικών δόσεων ρύθμισης.

Η διάταξη ουσιαστικά «παγώνει» την ποινική διαδικασία για όσο διάστημα ο οφειλέτης εξυπηρετεί τη ρύθμιση του χρέους του. Εάν ο φορολογούμενος εξοφλήσει πλήρως το χρέος του, η ποινική δίωξη εξαλείφεται οριστικά. Αν, όμως, σταματήσει να καταβάλλει τις δόσεις, η διαδικασία επανεκκινείται και επιβάλλονται οι προβλεπόμενες ποινικές κυρώσεις, που σε περιπτώσεις μεγαλύτερων οφειλών μπορεί να οδηγήσουν σε φυλάκιση. Στόχος αυτής της διάταξης είναι να ενθαρρύνει τους οφειλέτες να παραμείνουν σε ρύθμιση και να μην οδηγηθούν σε ποινικές κυρώσεις, παρέχοντας έτσι έναν επιπλέον λόγο για συμμόρφωση. Ωστόσο, η εφαρμογή αυτής της διάταξης προκαλεί ανησυχίες, καθώς δεν αντιμετωπίζει το ευρύτερο πρόβλημα της φορολογικής συμμόρφωσης και των τεράστιων καθυστερήσεων στην απονομή της Δικαιοσύνης.

Η νομοθετική παρέμβαση αφορά περίπου 57.000 φορολογούμενους, φυσικά και νομικά πρόσωπα, που έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη άνω των 100.000 ευρώ και βρίσκονται ήδη στο στόχαστρο των εισαγγελικών αρχών. Τα τελευταία στοιχεία του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους δείχνουν ότι 47.701 οφειλέτες χρωστούν ποσά από 100.000 έως 1.000.000 ευρώ, με συνολική οφειλή 12,79 δισ. ευρώ, ενώ 9.830 φορολογούμενοι χρωστούν πάνω από 1 εκατ. ευρώ, συνολικής οφειλής 84,2 δισ. ευρώ. Η συνολική οφειλή αυτών των 57.531 προσώπων φτάνει τα 97,1 δισ. ευρώ, δηλαδή το 88% του συνολικού ληξιπρόθεσμου χρέους, που ανέρχεται σε 110,6 δισ. ευρώ στο τέλος Ιανουαρίου 2025.

Είναι σαφές ότι η πλειονότητα αυτών των οφειλετών δεν κινδυνεύει άμεσα με φυλάκιση, κυρίως λόγω των μεγάλων καθυστερήσεων στην απονομή της Δικαιοσύνης και της δυνατότητας να «παγώσει» η διαδικασία μόλις καταβληθούν έστω και κάποιες δόσεις. Αυτές οι καθυστερήσεις δημιουργούν ένα κενό στην εφαρμογή της νομοθεσίας, καθώς πολλοί οφειλέτες καταφέρνουν να αποφύγουν τις ποινικές συνέπειες με την υποβολή προσφυγών στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) ή στα διοικητικά δικαστήρια, καθυστερώντας έτσι την τελεσίδικη απόφαση για την οφειλή τους. Η καθυστέρηση αυτή προκαλεί όχι μόνο την αδυναμία του συστήματος να προχωρήσει στην ποινική δίωξη, αλλά ενδέχεται να ενθαρρύνει κάποιους οφειλέτες να εκμεταλλευτούν την καθυστέρηση αυτή για να αποφύγουν τις ποινικές συνέπειες χωρίς να αποπληρώσουν τα χρέη τους.

Η νέα διάταξη φαίνεται να προσπαθεί να προσφέρει έναν πιο «ευνοϊκό» τρόπο για την τακτοποίηση των χρεών μέσω ρυθμίσεων, παρέχοντας στους φορολογούμενους την ευχέρεια να αποφύγουν τις ποινικές διώξεις αν είναι συνεπείς στις καταβολές. Ωστόσο, η εφαρμογή της φέρνει στο προσκήνιο την ανάγκη για καλύτερη ρύθμιση του τρόπου με τον οποίο οι φορολογούμενοι εντάσσονται και παραμένουν στις ρυθμίσεις. Ενδεχομένως, η τρέχουσα διάταξη να μην αντιμετωπίζει επαρκώς τις αιτίες που οδηγούν σε τόσο μεγάλες οφειλές, όπως η αναποτελεσματικότητα του φοροεισπρακτικού μηχανισμού και η αδυναμία της φορολογικής διοίκησης να επιβάλει ποινικές κυρώσεις με την απαιτούμενη ταχύτητα.

Περισσότεροι από 57.000 φορολογούμενοι δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους, κάτι που προκύπτει και από τα νούμερα των χρεών που έχουν συσσωρευτεί. Στην πράξη, οι καθυστερήσεις και οι παρεμβάσεις από την πλευρά της Δικαιοσύνης και της διοίκησης μπορεί να προσφέρουν μια προσωρινή λύση, αλλά δεν λύνουν το θεμελιώδες πρόβλημα των υπερβολικών χρεών και της αναποτελεσματικής είσπραξης από την Εφορία. Η νομοθετική αυτή παρέμβαση, παρά τον θετικό στόχο της ενθάρρυνσης της κανονικότητας, ενδέχεται να έχει περιορισμένο αντίκτυπο εάν δεν ενσωματωθούν και άλλα μέτρα για την αντιμετώπιση των συστημικών προβλημάτων του φορολογικού συστήματος.

Αν και η διάταξη αυτή φαίνεται να προσφέρει μία εύκολη «έξοδο» για φορολογούμενους που θέλουν να αποφύγουν τις ποινικές συνέπειες, το ερώτημα που παραμένει είναι εάν οι πραγματικοί λόγοι που οδηγούν στη συσσώρευση τέτοιων οφειλών αντιμετωπίζονται με ουσιαστικό τρόπο ή αν απλώς αναβάλλεται για το μέλλον η πλήρης αποκατάσταση του συστήματος φορολόγησης και είσπραξης χρεών.

Διαβάστε επίσης:

«Ασανσέρ» η Wall Street: Άγριες διακυμάνσεις μετά τις φήμες για πάγωμα δασμών που διαψεύστηκαν – Νέο sell-off στην Ευρώπη, «μαύρη Δευτέρα» στην Ελλάδα

«Χασούρα» 15 δισ. ευρώ σε 3 ημέρες στο Χρηματιστήριο Αθηνών στον απόηχο των δασμών Τραμπ – Νέα «βουτιά» 7,43%, εξανεμίστηκαν τα κέρδη του 2025

Φήμες για αναστολή των δασμών για 90 ημέρες με εξαίρεση την Κίνα που… διαψεύστηκαν – Τρενάκι του τρόμου στη Wall Street