Ριζική αναμόρφωση του συστήματος είσπραξης και διαχείρισης του ΕΝΦΙΑ προτείνει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας, στην ετήσια έκθεσή του για το 2024.

Σύμφωνα με την πρόταση του κεντρικού τραπεζίτη, ο φόρος ακίνητης περιουσίας θα μπορούσε να μεταβιβαστεί στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), καθώς η φορολόγηση αυτή αφορά ακίνητα εντός των γεωγραφικών ορίων των Δήμων. Η εν λόγω αλλαγή θα είχε ως αποτέλεσμα την αντικατάσταση ενός σημαντικού μέρους των μεταβιβαστικών πληρωμών του κρατικού προϋπολογισμού προς τους ΟΤΑ, απελευθερώνοντας πόρους για την κατεύθυνση τους σε άλλες κοινωνικές ανάγκες, όπως η υγεία και η παιδεία.

Επιπλέον, η διαχείριση του ΕΝΦΙΑ από τους Δήμους ενδέχεται να προσφέρει σημαντικά οφέλη στη μείωση της γραφειοκρατίας και την εξοικονόμηση διοικητικού κόστους. Οι ΟΤΑ είναι καλύτερα εξοπλισμένοι για να εντοπίσουν και να καταπολεμήσουν τη φοροδιαφυγή, καθώς διαθέτουν άμεση γνώση της τοπικής ακίνητης περιουσίας και της χρήσης της.

Πλεονεκτήματα

Η Τράπεζα της Ελλάδας επισημαίνει ότι η ανάθεση της είσπραξης του ΕΝΦΙΑ στους ΟΤΑ θα μπορούσε να προσφέρει μια σειρά από πλεονεκτήματα:

1. Αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής: Οι τοπικές αρχές, λόγω της εγγύτητάς τους με τα ακίνητα και τις χρήσεις τους, θα μπορούσαν να εντοπίσουν πιο εύκολα αδήλωτα εισοδήματα από ακίνητα και να συμβάλλουν στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
2. Οικονομική αυτοδυναμία των ΟΤΑ: Τα έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ θα ενίσχυαν την οικονομική ανεξαρτησία των τοπικών αρχών, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να ανταποκριθούν καλύτερα στις τοπικές ανάγκες, όπως η ανάπτυξη υποδομών και η βελτίωση των υπηρεσιών στους πολίτες.
3. Διαφάνεια και λογοδοσία: Η αναθέση του ΕΝΦΙΑ στους Δήμους θα ενίσχυε τη διαφάνεια ως προς τη χρήση των πόρων, ενώ παράλληλα θα καλλιεργούσε τη φορολογική συνείδηση και υπευθυνότητα στους πολίτες.
4. Αναδιανομή και φορολογική δικαιοσύνη: Η φορολόγηση θα μπορούσε να εφαρμόζεται με βάση το κριτήριο της ισότητας, παρέχοντας δυνατότητες για εκπτώσεις και απαλλαγές σε κοινωνικά ευάλωτες ομάδες και με προοδευτικούς φορολογικούς συντελεστές, όπως ισχύει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
5. Αξιοπιστία και χρηματοδότηση: Η καλή διαχείριση του ΕΝΦΙΑ από τους ΟΤΑ θα ενδυνάμωνε την αξιοπιστία των τοπικών αρχών, διευρύνοντας τις δυνατότητές τους για εξεύρεση χρηματοδότησης και ενίσχυση των τοπικών υποδομών.
6. Εξοικονόμηση δαπανών και διοικητικού κόστους: Η αυτονομία στη διαχείριση του ΕΝΦΙΑ θα μπορούσε να οδηγήσει σε εξοικονόμηση δημοσίων δαπανών και περιορισμό των διοικητικών βαρών που συνδέονται με τις ενδοκυβερνητικές μεταβιβάσεις.

Μειονεκτήματα

Παρά τα πλεονεκτήματα, η Τράπεζα της Ελλάδας επισημαίνει ότι η εφαρμογή της πρότασης αυτή δεν είναι χωρίς προκλήσεις. Στα κύρια μειονεκτήματα συγκαταλέγονται:

1. Έλλειψη τεχνοκρατικής υποδομής: Η πλειονότητα των ΟΤΑ δεν διαθέτει την απαραίτητη τεχνογνωσία και υποδομή για τη διαχείριση του ΕΝΦΙΑ, γεγονός που θα απαιτούσε εκπαίδευση και προσαρμογή των τοπικών αρχών στις νέες απαιτήσεις.
2. Αυξημένο διοικητικό κόστος και κίνδυνος κακοδιαχείρισης: Η μετάβαση σε ένα νέο σύστημα διαχείρισης του ΕΝΦΙΑ θα μπορούσε να επιφέρει αυξημένο διοικητικό κόστος μεσοπρόθεσμα και να δημιουργήσει κινδύνους κακοδιαχείρισης. Παρ’ όλα αυτά, η πλημμελής διαχείριση θα μπορούσε να αντισταθμιστεί από τη μεγαλύτερη λογοδοσία των τοπικών αρχών.
3. Ανισότητες και φορολογικός ανταγωνισμός: Η εφαρμογή του ΕΝΦΙΑ από τους Δήμους ενδέχεται να οδηγήσει σε ανισότητες μεταξύ περιοχών, ενώ θα μπορούσε να δημιουργήσει φορολογικό ανταγωνισμό όσον αφορά τον φόρο περιουσίας. Αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη για κρατική εποπτεία και παρέμβαση κατά τη διάρκεια της μετάβασης.

Η Τράπεζα της Ελλάδας τονίζει την ανάγκη προσεκτικού σχεδιασμού και ενδελεχούς αξιολόγησης προτού εφαρμοστεί μια τέτοια πρόταση, προκειμένου να αποφευχθούν πιθανοί κίνδυνοι και να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα του μέτρου.

Διαβάστε επίσης:

ΔΝΤ: Ευνοϊκές οι βραχυπρόθεσμες προοπτικές της ελληνικής οικονομίας – Ανάπτυξη 2,1% το 2025

«Ασανσέρ» η Wall Street: Άγριες διακυμάνσεις μετά τις φήμες για πάγωμα δασμών που διαψεύστηκαν – Νέο sell-off στην Ευρώπη, «μαύρη Δευτέρα» στην Ελλάδα

«Χασούρα» 15 δισ. ευρώ σε 3 ημέρες στο Χρηματιστήριο Αθηνών στον απόηχο των δασμών Τραμπ – Νέα «βουτιά» 7,43%, εξανεμίστηκαν τα κέρδη του 2025