Διπλωματικό ναρκοπέδιο η κηδεία του Πάπα καθώς ο Τραμπ βάζει «φωτιά» στις συμμαχίες των ΗΠΑ
Ένα φάντασμα στοιχειώνει την Ευρώπη: το φάντασμα του Ντόναλντ Τραμπ που πετάει στο Βατικανό αυτό το Σαββατοκύριακο και διαπληκτίζεται δημόσια με διεθνείς ηγέτες μπροστά στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου, εν μέσω τελετουργιών και ιεροτελεστιών που θα σηματοδοτήσουν την κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου, γράφει ο αρθρογράφος Άντριου Ροθ σε ανάλυσή του στον Guardian.
Οι διεθνείς εμπλοκές του Τραμπ στο παρελθόν έχουν προετοιμάσει το σκηνικό για μερικές από τις πιο εκρηκτικές αντιπαραθέσεις του καθώς έχει εξοργιστεί με τους παγκόσμιους ηγέτες που τον έχουν επικρίνει δημόσια. Για παράδειγμα, η συνάντηση της G7 του 2018, στην οποία συγκρούστηκε με την Άνγκελα Μέρκελ και άλλους δυτικούς ηγέτες, ή η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ του 2017, στην οποία έσπρωξε τον πρωθυπουργό του Μαυροβουνίου για να φτάσει στην πρώτη σειρά της οικογενειακής φωτογραφίας
Τις εντάσεις επιδεινώνει η δύσκολη σχέση της κυβέρνησης Τραμπ με το ίδιο το Βατικανό, συμπεριλαμβανομένης της κριτικής του Πάπα Φραγκίσκου για τις πολιτικές απελάσεων του Τραμπ ως «μεγάλη κρίση» και της δήλωσης ότι «οι κατασκευαστές τειχών σπέρνουν φόβο».
Στο διπλωματικό ναρκοπέδιο έρχεται να συμβάλει η ανακοίνωση ότι ο πρώην πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, τον οποίο ο Τραμπ έχει επανειλημμένα και συνεχώς επικρίνει, θα παραστεί επίσης στην κηδεία. Ο προκάτοχος του Τραμπ είναι ένας δια βίου Καθολικός, ο οποίος είχε συναντήσει τον Πάπα Φραγκίσκο αρκετές φορές και του απένειμε το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας τον Ιανουάριο πριν φύγει από τον Λευκό Οίκο.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το ταξίδι του Τραμπ στο Βατικανό – το οποίο η Ιταλία έχει περικυκλώσει σε ένα «δαχτυλίδι από ατσάλι» με αεροσκάφη του ΝΑΤΟ, ελεύθερους σκοπευτές και χιλιάδες αστυνομικούς σε ετοιμότητα – θα προσφέρει πολλές αξιομνημόνευτες στιγμές καθώς ο ασταθής πρόεδρος των ΗΠΑ θα διαχειρίζεται την αντιπαράθεση εν μέσω της μεγαλοπρέπειας και των περιστάσεων μιας παπικής κηδείας.
Η κηδεία θα είναι η πρώτη φορά που ο Τραμπ θα βρίσκεται στο ίδιο μέρος με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι από τότε που ο πρόεδρος των ΗΠΑ και ο Τζέι Ντι Βανς επέπληξαν τον Ουκρανό ηγέτη, με τον Τραμπ να διακόπτει τη συνάντηση απότομα, καθώς είπε ότι ο Ζελένσκι «έπαιζε με τον τρίτο παγκόσμιο πόλεμο» και ήταν «πολύ ασεβής». Ο Τραμπ έχει πλέον προτείνει την αναγνώριση του ρωσικού ελέγχου της Κριμαίας από τις ΗΠΑ και κατηγόρησε τον Ζελένσκι ότι καθυστερεί μια ειρηνευτική συμφωνία, αυξάνοντας τον κίνδυνο μιας νέας κατάρρευσης στις διμερείς σχέσεις.
Έπειτα, υπάρχουν οι ηγέτες της ΕΕ, μέλη ενός μπλοκ που ο Τραμπ έχει πει ότι «δημιουργήθηκε για να βλάψει τις Ηνωμένες Πολιτείες». Επικεφαλής τους είναι η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Παρά την επιβολή (και στη συνέχεια τηναναστολή) δασμών 20% σε όλα τα αγαθά από την ΕΕ, ο Τραμπ και η φον ντερ Λάιεν δεν έχουν μιλήσει άμεσα ούτε έχουν κανονίσει μια σύνοδο κορυφής ΕΕ-ΗΠΑ για τον εμπορικό πόλεμο που βρίσκεται σε εξέλιξη, πράγμα που σημαίνει ότι μια συνάντηση στο περιθώριο της κηδείας θα μπορούσε να είναι η κατάλληλη στιγμή. Η φον ντερ Λάιεν είχε επικρίνει τις ΗΠΑ, λέγοντας ότι η Ευρώπη «δεν έχει αδέρφια και ολιγάρχες» και ότι «η Δύση όπως την ξέραμε δεν υπάρχει πλέον».
Υπάρχουν όμως και κάποια φωτεινά σημεία στο πλήθος για τον Τραμπ. Η Ιταλίδα Τζόρτζια Μελόνι θα παραστεί μετά από μια φιλική επίσκεψη στον Λευκό Οίκο νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η οποία σηματοδότησε την άνοδό της ως μία από τους βασικούς απεσταλμένους μεταξύ Ευρώπης και Ηνωμένων Πολιτειών. Και αξιωματούχοι της ΕΕ λέγεται ότι πιστεύουν ότι μια σύνοδος κορυφής με τις ΗΠΑ είναι εφικτή, με τον Τραμπ να λέει ότι «θα υπάρξει εμπορική συμφωνία, 100%». Ο Εμανουέλ Μακρόν και ο Κιρ Στάρμερ της Γαλλίας έχουν επίσης σφυρηλατήσει φιλικές σχέσεις με τον Τραμπ, και ο απερχόμενος Πολωνός πρόεδρος, Αντρέι Ντούντα, ο οποίος θεωρούνταν ο καλύτερος αγωγός της χώρας προς τον Τραμπ, θα παραστεί επίσης.
Και άλλοι συμμετέχοντες έχουν επικρίνει δημόσια τον Τραμπ, μεταξύ αυτών ο Βραζιλιάνος Λουίζ Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, ο αριστερός ηγέτης που δήλωσε για τους δασμούς του Τραμπ: «Δεν πρόκειται να λειτουργήσει». Κανένας υψηλόβαθμος αξιωματούχος από την Κίνα δεν θα συμμετάσχει στην κηδεία, περιορίζοντας την πιθανότητα συζητήσεων στο περιθώριο ή μιας αντιπαράθεσης σχετικά με τον εμπορικό πόλεμο μεταξύ Ουάσινγκτον και Πεκίνου.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν αποφάσισε επίσης να στείλει μια αρκετά χαμηλού επιπέδου αξιωματούχο, την υπουργό Πολιτισμού Όλγα Λιουμπιμόβα, ως απεσταλμένη της Ρωσίας στην κηδεία, πράγμα που σημαίνει ότι είναι απίθανο να πραγματοποιηθούν σημαντικές επαφές σχετικά με μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία για τον ρωσικό πόλεμο στην Ουκρανία. (Ερωτηθείς αν ήταν έτοιμος να συναντηθεί με τον Τραμπ στο Βατικανό αυτό το Σαββατοκύριακο, ο Ζελένσκι απάντησε: «Πάντα».)
Εν τω μεταξύ, το Ισραήλ θα εκπροσωπηθεί από τον πρεσβευτή του στο Βατικανό, σε αντίθεση με την κηδεία του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β’ το 2005, όταν η χώρα έστειλε προεδρική αντιπροσωπεία. Η φαινομενική περιφρόνηση έρχεται μετά την κριτική του αείμνηστου Πάπα Φραγκίσκου για τον πόλεμο στη Γάζα. Οι Times of Israel ανέφεραν έναν Ισραηλινό διπλωμάτη που αποκάλεσε την αντιπροσωπεία «σημείο πτώσης σε μια σπείρα». Ο Πάπας Φραγκίσκος είχε επανειλημμένα καταδικάσει τη «σκληρότητα» του Ισραήλ στη Γάζα και είχε χαρακτηρίσει την ανθρωπιστική κατάσταση εκεί «επαίσχυντη» τον Ιανουάριο. Η απουσία μιας υψηλού επιπέδου αντιπροσωπείας από το Ισραήλ θα μειώσει την πιθανότητα ουσιαστικών συζητήσεων για τον πόλεμο μετά την κατάρρευση της εκεχειρίας που είχε διαπραγματευτεί νωρίτερα κατά τη θητεία του Τραμπ.
Ο Τραμπ δήλωσε ότι σχεδιάζει να συναντήσει ξένους ηγέτες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, αν και δεν έχει διευκρινίσει ποιους. «Έχω προγραμματίσει πολλές συναντήσεις», είπε ο Τραμπ.
Ωστόσο, δεν θα κάθεται μπροστά και στο κέντρο της κηδείας. Στις περιοχές που έχουν διατεθεί για ξένους ηγέτες, οι πρώτες σειρές προορίζονται για την καθολική βασιλική οικογένεια, η οποία θα περιλαμβάνει τον βασιλιά Φελίπε ΣΤ΄ και τη βασίλισσα Λετίθια της Ισπανίας. Στη συνέχεια θα έρθουν οι μη καθολικοί βασιλείς, συμπεριλαμβανομένου του πρίγκιπα Γουίλιαμ στη θέση του πατέρα του, του βασιλιά Καρόλου Γ΄. Και τέλος θα έρθουν άλλοι ξένοι ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου του Τραμπ.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα παραμένει η ίδια η συμπεριφορά του Τραμπ στην κηδεία. Ενώ έχει συγκρουστεί με Ευρωπαίους ηγέτες σε προηγούμενες συνόδους κορυφής, έχει επίσης μετριάσει την κριτική του προς τους αντιπάλους του κατά τη διάρκεια δημόσιων εμφανίσεων. Στην κηδεία του Τζίμι Κάρτερ τον Ιανουάριο, ο Τραμπ κάθισε δίπλα στον Μπαράκ Ομπάμα, έναν αντίπαλο στον οποίο έχει επιτεθεί δημόσια για περισσότερο από μια δεκαετία, και όμως οι δύο αντάλλαξαν αστεία και χαμογέλασαν ενώ μιλούσαν κατά τη διάρκεια της τελετής. Στη συνέχεια, παραπονέθηκε για τις σημαίες στις ΗΠΑ που κυματίζουν μεσίστιες κατά τη διάρκεια της περιόδου πένθους που συνέπεσε με την ορκωμοσία του.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν ήταν ποτέ γνωστός για την διακριτικότητά του. Και καθώς οι ηγέτες του κόσμου συγκεντρώνονται στο Βατικανό αυτό το Σαββατοκύριακο και εκατομμύρια άνθρωποι συντονίζονται για να παρακολουθήσουν την κηδεία, η Ουάσινγκτον είναι αυτή που θα στείλει τον ελέφαντα στο δωμάτιο.
Διαβάστε επίσης: