Το «μήνυμα», που ακόμα δεν έχει φανεί, από την Ουάσιγκτον αναμένουν Αθήνα και Άγκυρα, προκειμένου να συνεχίσουν (ή να διακόψουν) να παίζουν το «έργο» της ελληνοτουρκικής προσέγγισης.

Εν τω μεταξύ και για όσο οι προθέσεις του νέου σερίφη για την περιοχή παραμένουν ασαφείς ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ταγίπ Ερντογάν δεν βιάζονται να τηρήσουν το χρονοδιάγραμμα των συναντήσεών τους. Είναι χαρακτηριστικό πως για το λεγόμενο ανώτατο ελληνοτουρκικό συμβούλιο (ένα άτυπο ελληνοτουρκικό Υπουργικό Συμβούλιο υπό την προεδρία των δύο ηγετών) η ημερομηνία μετακυλίεται χωρίς ακόμη να έχει «φιξαριστεί».

Την ίδια ώρα οι δύο χώρες συνεχίζουν τα «ραντεβού» τους σε χαμηλότερο επίπεδο, προκειμένου να συντηρείται το κλίμα ή η ψευδαίσθηση της προσέγγισης, κάτι το οποίο εξυπηρετεί πρωτίστως την Τουρκία, που έχει ανάγκη «καλές μαρτυρίες» για να διατηρήσει/ενισχύσει την επαφή με την Ε.Ε.

Το υποτιθέμενο «καλό κλίμα» για την ελληνική πλευρά εξαργυρώνεται με την εξασφάλιση μιας γενικότερης σιωπής από τα κόμματα της αντιπολίτευσης σε ό,τι έχει να κάνει με την (δυσμενή) προοπτική των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Το καλώδιο

Το αδιέξοδο στο οποίο έχει βρεθεί η ελληνική κυβέρνηση σε σχέση με τα ελληνοτουρκικά συνοψίζεται στην αποτυχημένη προσπάθεια πόντισης του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Κύπρου – Ισραήλ.

Η ελληνική κυβέρνηση υποχρεώθηκε να βρει προσχήματα προκειμένου να διακόψει τις εργασίες, καθώς η Τουρκία εμφανίστηκε με σαφήνεια (στα λόγια) και αποφασιστικότητα (με πολεμικά πλοία στο πεδίο).

Η Αθήνα, λοιπόν, «άκουσε» την Άγκυρα να επαναλαμβάνει πως στην ανατολική Μεσόγειο (και το Αιγαίο) δεν μπορεί να γίνει τίποτε χωρίς τη συμφωνία της.

Στην προκειμένη περίπτωση, δηλαδή στο ποιος εκδηλώνει την κυριαρχία του στις θαλάσσιες περιοχές μεταξύ Κρήτης – Δωδεκανήσου – Καστελλόριζου – Κύπρου, η Τουρκία υπήρξε σαφέστατη από το 2020 με τους πλόες του ερευνητικού «Ορούτς Ρέις», το οποίο με συνοδεία στολίσκου τουρκικών πολεμικών χαρτογράφησε την περιοχή φτάνοντας μέχρι και 6,5 μίλια από τις ακτές των ελληνικών νησιών.

Δεν έχει περάσει καιρός για να λησμονηθεί πως η πολυήμερη τουρκική πρόκληση αμφισβήτησης δικαιωμάτων ΑΟΖ των ελληνικών νησιών (το καλοκαίρι του 2020) κατέληξε στο τραπέζι του ελληνοτουρκικού διαλόγου υπό αμερικανική εποπτεία στο ΝΑΤΟ κατ’ αρχάς και στη συνέχεια στις αλλεπάλληλες ελληνοτουρκικές συζητήσεις επιτροπών είτε για ΜΟΕ είτε για τα ζητήματα «υψηλής πολιτικής», δηλαδή τις τουρκικές διεκδικήσεις. Το επιστέγασμα όλων αυτών των επαφών ήταν οι συναντήσεις κορυφής, όπου Μητσοτάκης και Ερντογάν έστελναν το (ψευδές) μήνυμα ότι οι δύο χώρες ακολουθούν μια πορεία προσέγγισης.

Ο νέος σερίφης

Η εμφάνιση του Τραμπ και της νέας αμερικανικής διοίκησης στο προσκήνιο πάγωσε την ελληνοτουρκική διαδικασία προσέγγισης, καθώς η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει ακόμη εξασφαλίσει κάποια ρητή δέσμευση (όποια αξία κι αν έχει αυτή) ότι οι ΗΠΑ θα συγκρατήσουν την αναθεωρητική τουρκική διάθεση.

Περιμένοντας σαφέστερα μηνύματα από τις ΗΠΑ, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών προχώρησε στη δημοσιοποίηση του χάρτη Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού, ο οποίος, σύμφωνα με τον τουρκικό Τύπο, περιλαμβάνει «μαξιμαλιστικές φιλοδοξίες» στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο.

Ο εν λόγω ελληνικός χάρτης καταρτίστηκε με βάση τις ελληνικές θέσεις σχετικά με την κυριαρχία επί νησιών και νησίδων και την επισήμανση ότι η Ελλάδα διατηρεί το δικαίωμα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια.

Ο ανάλογος τουρκικός χάρτης (εμφανίστηκε στον τουρκικό Τύπο ένα σχέδιο) Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού σε σύγκριση με τον ελληνικό περιγράφει (ως έναν βαθμό) το περιεχόμενο των ελληνοτουρκικών διαφορών, καθώς για την Τουρκία στο Αιγαίο υπάρχουν νησιά, νησίδες και βραχονησίδες των οποίων η κυριαρχία δεν έχει διευκρινιστεί από τις συνθήκες.

Μακριά η Χάγη

Με τη δημοσιοποίηση των χαρτών Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού, Ελλάδα και Τουρκία (θα μπορούσε κάποιος να υποστηρίξει) περιέγραψαν με ακρίβεια τις βασικές τους θέσεις για τη μεταξύ τους μεθόριο στο Αιγαίο. Και καθώς οι εν λόγω καταγραφές παρουσιάζουν επικαλύψεις, θα μπορούσαν (οι χάρτες) να αποτελέσουν ένα πρώτο υλικό υπό εξέταση από κάποιο διαιτητικό όργανο.

Μιλώντας για τον χάρτη Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης παραδέχθηκε ότι αυτός (ο χάρτης) δεν συνιστά ανακήρυξη υφαλοκρηπίδας. Ταυτόχρονα ο Έλληνας υπουργός δεν έκρυψε τον μύχιο πόθο της ελληνικής κυβέρνηση για μια νομική διευθέτηση των ελληνοτουρκικών διαφορών από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, το οποίο, σύμφωνα με τον Γεραπετρίτη, αποτελεί το ενδεδειγμένο όργανο για την επίλυση των ζητημάτων υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.

Η εν λόγω διατύπωση του υπουργού Εξωτερικών, αν και εντάσσεται στο πλαίσιο της εθνικής θέσης «περί μιας και μόνης ελληνοτουρκικής διαφοράς, που είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας», περικλείει την ανομολόγητη παραδοχή ότι για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας θα πρέπει να έχουν προηγουμένως επιλυθεί ζητήματα που έχει καταφέρει να φέρει στο τραπέζι η τουρκική πλευρά, όπως για παράδειγμα:

• Ποιος ασκεί κυριαρχία στα Ίμια και τις εκατοντάδες άλλες νησίδες των οποίων το νομικό καθεστώς αμφισβητεί η Τουρκία;
• Έχουν τα νησιά δικαίωμα σε ΑΟΖ ή απλώς επικάθονται στην τουρκική υφαλοκρηπίδα;

Απαντήσεις περί όλων αυτών η ελληνική κυβέρνηση έχει ακόμη το περιθώριο να μη διατυπώνει, καθώς τα κόμματα της αντιπολίτευσης αβαντάρουν σιωπηρά την τρέχουσα επικίνδυνη κυβερνητική διαχείριση του ελληνοτουρκικού αδιεξόδου.

Διαβάστε επίσης:

Παραμένει αβέβαιο το μέλλον της Ουκρανίας

ΣΥΡΙΖΑ – ΝΕΑΡ: Σε τροχιά εσωστρέφειας το επόμενο δίμηνο – Συνέδρια, δημοσκοπήσεις και το φάντασμα του ναυαγίου της συνεργασίας

Τραμπάλα με την Προανακριτική