Όπου κι αν κοιτάξει ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, φαίνεται να υπάρχουν προβλήματα, γράφει το Al Jazeera σε ανάλυσή του για το παρόν και το μέλλον του Ισραηλινού πρωθυπουργού.

Η κριτική για τον πόλεμο της κυβέρνησής του στη Γάζα αυξάνεται, με κατηγορίες για γενοκτονία και εγκλήματα πολέμου να προέρχονται τόσο από ξένους ηγέτες όσο και από πρώην Ισραηλινούς πρωθυπουργούς.

Σε διεθνές επίπεδο, το Ισραήλ φαίνεται ολοένα και πιο απομονωμένο, καθώς εικόνες από την πείνα που επιβάλλει στη Γάζα κατακλύζουν τα παγκόσμια μέσα ενημέρωσης.

Εσωτερικά, ο Νετανιάχου αντιμετωπίζει έντονη κριτική για έναν πόλεμο που πολλοί πιστεύουν ότι παρατείνει μόνο για να παραμείνει στην εξουσία.

Νομικά, η εισαγγελία στη δίκη του για διαφθορά έχει ξεκινήσει την αντεξέταση εναντίον του, ενώ πολιτικά, αντιμετωπίζει μια πιθανή κατάρρευση του κυβερνητικού συνασπισμού του.

Ο Νετανιάχου δεν φαινόταν ποτέ τόσο αμφιλεγόμενος στην καριέρα του, αλλά είναι αυτό πραγματικά το τέλος για τον μακροβιότερο πρωθυπουργό του Ισραήλ;

Πόσο αντιδημοφιλής είναι ο Νετανιάχου στο ισραηλινό κοινό;

Πολύ, και αυτό αυξάνεται.

Ο Νετανιάχου κατηγορείται εδώ και καιρό ότι χειραγωγεί τον πόλεμο στη Γάζα για τους πολιτικούς του σκοπούς, μια κατηγορία που απέκτησε νέα δυναμική από τον Μάρτιο, όταν το Ισραήλ έσπασε την εκεχειρία με την παλαιστινιακή οργάνωση Χαμάς, θέτοντας σε περαιτέρω κίνδυνο τους αιχμαλώτους που κρατούνται στη Γάζα.

Στα τέλη Μαΐου, μια δημοσκόπηση για το τηλεοπτικό κανάλι Channel 12 έδειξε ότι η πλειοψηφία των Ισραηλινών πίστευε ότι ο Νετανιάχου ενδιαφερόταν περισσότερο για τη διατήρηση της εξουσίας παρά για την επιστροφή των αιχμαλώτων.

Οι περισσότερες από τις διαμαρτυρίες που πραγματοποιήθηκαν στο Ισραήλ επικεντρώθηκαν στους αιχμαλώτους που συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια της επίθεσης της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 και στο πώς η επέκταση του πολέμου για πολιτικά κίνητρα τους θέτει σε κίνδυνο.

Αλλά πρόσφατα, ένας μικρός αλλά σημαντικός αριθμός Ισραηλινών διαμαρτυρήθηκε επίσης για τα έντονα βάσανα που προκαλεί η κυβέρνησή τους στον λαό της Γάζας. Εκτός από μια ανοιχτή επιστολή από ακαδημαϊκούς της χώρας που καταγγέλλουν την καταστροφή της Γάζας από το Ισραήλ, ένας αυξανόμενος αριθμός φωτογραφιών Παλαιστινίων παιδιών κρατούνται από διαδηλωτές στο πλαίσιο ευρύτερων διαμαρτυριών του Σαββάτου το βράδυ κατά του πολέμου στο Τελ Αβίβ.

Ακόμα και μέλη του στρατού γίνονται όλο και πιο δυσαρεστημένα με τον πόλεμο στη Γάζα.

Καθώς αυξάνονται οι αναφορές για έφεδρους που αρνούνται να πολεμήσουν, εμφανίστηκαν ανοιχτές επιστολές από νυν και πρώην αξιωματικούς σε διάφορες μεραρχίες, ζητώντας τον τερματισμό του πολέμου.

Οι… εσωτερικοί επικριτές του Ισραηλινού πρωθυπουργού

Δύο από τους πρώην πρωθυπουργούς του Ισραήλ επέκριναν πρόσφατα δημόσια τον Νετανιάχου.

Ο Εχούντ Μπαράκ, πρώην στρατηγός και πρωθυπουργός από το 1999 έως το 2001, δήλωσε στο περιοδικό Time ότι ο Νετανιάχου πρέπει να επιλέξει μεταξύ μιας συμφωνίας που μεσολάβησε ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ για την απελευθέρωση των αιχμαλώτων και τον τερματισμό του πολέμου ή της συνέχισης του πολιτικά υποκινούμενου «πολέμου εξαπάτησης» του.

Ο Εχούντ Όλμερτ, πρωθυπουργός από το 2006 έως το 2009, έγραψε στην εφημερίδα Haaretz ότι το Ισραήλ ήταν ένοχο για διάπραξη εγκλημάτων πολέμου στη Γάζα και ότι: «Αυτός είναι πλέον ένας ιδιωτικός πολιτικός πόλεμος».

«Μια λογική χώρα δεν διεξάγει πόλεμο εναντίον αμάχων, δεν σκοτώνει μωρά ως χόμπι και δεν εμπλέκεται σε μαζικές εκτοπίσεις πληθυσμού», δήλωσε στον τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό Reshet Bet ο πρώην στρατηγός και ηγέτης του Δημοκρατικού κόμματος, Yair Golan.

Αναφερόταν στα δηλωμένα σχέδια ακροδεξιών υπουργών, όπως ο υπουργός Οικονομικών Bezalel Smotrich και ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας Itamar Ben-Gvir, να εκδιώξουν τους Παλαιστίνιους από τη Γάζα, προκειμένου οι Ισραηλινοί να την εποικίσουν.

Ο Olmert πρόσθεσε την Τρίτη ότι ο Trump θα πρέπει να πει στον Netanyahu ότι «φτάνει πια».

Η απειλή για τον συνασπισμό του Νετανιάχου

Για χρόνια, το Ισραήλ ήταν διχασμένο σχετικά με την στρατολόγηση των υπερορθόδοξων νέων του, οι οποίοι εξαιρούνταν από τη στρατιωτική θητεία εάν ήταν μαθητές πλήρους φοίτησης σε θρησκευτικά σχολεία ή ιερατικά σχολεία.

Τον Ιούνιο του 2024, το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ αποφάσισε ότι η εξαίρεση δεν μπορούσε πλέον να ισχύει, ικανοποιώντας ένα μακροχρόνιο αίτημα των κοσμικών Ισραηλινών που διαμαρτυρήθηκαν κατά των διπλών μέτρων και σταθμών.

Ωστόσο, οι ηγέτες των δύο υπερορθόδοξων κομμάτων στον κυβερνώντα συνασπισμό, το Shas και το United Torah Judaism (UTJ), απειλούν να καταρρέουν την κυβέρνηση, εκτός εάν ψηφίσει νομοθεσία που θα ανατρέπει την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου.

Δεν είναι σαφές εάν οι εκλογές θα οδηγήσουν σε ένα κοινοβούλιο που θα είναι πιο φιλικό προς τους υπερορθόδοξους, αλλά οι πρόσφατες εξελίξεις, όπως τα σχέδια για την αύξηση του αριθμού των ειδοποιήσεων στρατολόγησης σε υπερορθόδοξους φοιτητές, έχουν φέρει το ζήτημα στο προσκήνιο.

Διεθνής απομόνωση του Ισραήλ;

Οι Άραβες και οι Ευρωπαίοι ηγέτες ασκούν ολοένα και πιο έντονες επικρίσεις για τον Νετανιάχου και τον πόλεμο.

Ωστόσο, τουλάχιστον προς το παρόν, εξακολουθεί να έχει την ζωτική υποστήριξη των ΗΠΑ και του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.

Στις αρχές Μαΐου, η Σαουδική Αραβία και ο Αραβικός Σύνδεσμος επέκριναν τον Νετανιάχου αφού υπαινίχθηκε ότι οι απελασθέντες Παλαιστίνιοι θα μπορούσαν να εγκατασταθούν σε σαουδαραβικό έδαφος.

Αργότερα τον ίδιο μήνα, ο Καναδάς, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, που είχαν προηγουμένως υποστηρίξει τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα, εξέδωσαν δήλωση περιγράφοντας το επίπεδο ανθρώπινου πόνου στον θύλακα ως «απαράδεκτο».

Η Ισπανία και η Ιρλανδία, οι οποίες, μαζί με τη Νορβηγία, αναγνώρισαν ένα παλαιστινιακό κράτος τον Μάιο του 2024, ζήτησαν επίσης να ληφθούν μέτρα κατά του Ισραήλ και της κυβέρνησης Νετανιάχου.

Το Ηνωμένο Βασίλειο, μαζί με την Αυστραλία, τον Καναδά, τη Νέα Ζηλανδία και τη Νορβηγία, ανακοίνωσαν επίσης την Τρίτη ότι θα επιβάλουν κυρώσεις στον Σμότριτς και τον Μπεν-Γκβιρ.

Προβλήματα με τον νόμο για τον Νετανιάχου

Ο Νετανιάχου έχει εμπλακεί σε πολλαπλές έρευνες για διαφθορά από το 2019. Εάν κριθεί ένοχος, αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης, πιθανώς έως και 10 ετών.

Η δίκη του, η οποία ξεκίνησε το 2020, αντιμετώπισε πολλές καθυστερήσεις λόγω της πανδημίας COVID-19 και, πιο πρόσφατα, του πολέμου στη Γάζα, τον οποίο κατηγορείται ότι επέκτεινε και κατά καιρούς επιδείνωσε ακριβώς για να αποφύγει τη δίκη του.

Οι επικριτές λένε επίσης ότι επεκτείνει τον πόλεμο για να αποφύγει να λογοδοτήσει για τις αποτυχίες της κυβέρνησής του κατά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου.

Έχει τελειώσει ο χρόνος για τον Μπενιαμίν Νετανιάχου;

Διαμάχες και σκάνδαλα ακολουθούν τον Νετανιάχου σε όλη την πολιτική του καριέρα, και η αντίθεση στην διακυβέρνησή του αυξάνεται στο Ισραήλ και σε μέρη της Δύσης, ωστόσο μπορεί ακόμα να επιβιώσει, λένε οι παρατηρητές.

Ωστόσο, για να το κάνει αυτό, ο Νετανιάχου πρέπει να διατηρήσει την υποστήριξη των ΗΠΑ για την κυβέρνησή του, διατηρώντας παράλληλα έναν πόλεμο που ο Τραμπ φαίνεται να θέλει να τελειώσει.

«Δεν ξέρω αν ο Νετανιάχου μπορεί να ανακάμψει από αυτό», δήλωσε στο Al Jazeera τον Μάιο ένας από τους πρώην βοηθούς του, ο Μίτσελ Μπαράκ.

«Υπάρχει πολλή συζήτηση για το ότι ο Νετανιάχου βρίσκεται στο τέλος της ιεραρχίας του… Το λένε αυτό εδώ και χρόνια, και είναι ακόμα εδώ… αλλά δεν βλέπω άλλα μαγικά κόλπα που να είναι διαθέσιμα σε αυτόν».

Διαβάστε επίσης:

ΝΥΤ: Ο Τραμπ απομακρύνει τους συμμάχους των ΗΠΑ – Πώς συσπειρώνονται μεταξύ τους – «Πρώτα η Αμερική… ακόμη κι αν είναι μόνη»

Οι ΗΠΑ απομακρύνουν προσωπικό από Ιράκ, Κουβέιτ και Μπαχρέιν μετά τις απειλές του Ιράν

Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Το Μονακό στη λίστα χωρών «υψηλού κινδύνου» για ξέπλυμα χρήματος