Η ελληνική οικονομία βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο της προσοχής των ευρωπαϊκών θεσμών, καθώς το οικονομικό επιτελείο καλείται να παρουσιάσει στους ελεγκτές της Κομισιόν την Τετάρτη 24 Σεπτεμβρίου την πορεία των βασικών μεγεθών του τρέχοντος προϋπολογισμού και τις κατευθύνσεις του νέου. Η αξιολόγηση γίνεται στο πλαίσιο της μεταμνημονιακής εποπτείας και του ευρωπαϊκού εξαμήνου, με έμφαση στη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών, την τήρηση των στόχων πρωτογενών πλεονασμάτων και την ικανότητα της χώρας να διαχειριστεί εξωγενείς πιέσεις.

Τα διαθέσιμα στοιχεία παρουσιάζουν την Ελλάδα σε πλεονεκτική θέση. Το πρωτογενές πλεόνασμα για το οκτάμηνο Ιανουαρίου–Αυγούστου 2025 διαμορφώθηκε σε 8,7 δισ. ευρώ, ενώ τα καθαρά έσοδα έφτασαν τα 48,459 δισ. ευρώ, υπερβαίνοντας κατά 185 εκατ. ευρώ τον στόχο. Οι φόροι προ επιστροφών ανήλθαν σε 46,596 δισ. ευρώ (+4,8% έναντι στόχου), ενώ οι δαπάνες περιορίστηκαν στα 46,299 δισ. ευρώ, 3,356 δισ. κάτω από τον προγραμματισμό. Οι εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών οδηγούν σε πρωτογενές πλεόνασμα που μπορεί να ξεπεράσει τα 10 δισ. ευρώ, σχεδόν διπλάσιο του αρχικού στόχου (2,4% του ΑΕΠ).

Ωστόσο, πίσω από τα εντυπωσιακά νούμερα κρύβονται προκλήσεις που δεν πρέπει να υποτιμηθούν. Η ανάπτυξη επιβραδύνεται, με το ΑΕΠ στο α΄ εξάμηνο του 2025 να κινείται στο 1,95%, χαμηλότερα από τον στόχο 2,3% για το σύνολο του έτους. Η επιβράδυνση αποδίδεται κυρίως στη συρρίκνωση της συμβολής των αποθεμάτων (632 εκατ. ευρώ στο β΄ τρίμηνο από 1,7 δισ. στο α΄ τρίμηνο) και στις διεθνείς αναταράξεις, όπως οι δασμοί των ΗΠΑ στις ευρωπαϊκές εισαγωγές, γεωπολιτικές εντάσεις και η αστάθεια στις τιμές ενέργειας. Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα θετικά αποτελέσματα των εσόδων βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε ευνοϊκούς εξωτερικούς παράγοντες, υπογραμμίζοντας την ευθραυστότητα της οικονομίας.

Στον τομέα του τουρισμού, η κατάσταση παραμένει πιο σταθερή. Το επτάμηνο 2025 τα τουριστικά έσοδα ανήλθαν σε 12,18 δισ. ευρώ, έναντι 10,83 δισ. το 2024, με τις εισπράξεις να αυξάνονται κατά 15% και τις αφίξεις κατά 6,4%. Ο τουρισμός συνεχίζει να στηρίζει τα δημόσια έσοδα και να αποτελεί βασικό μοχλό ανάπτυξης, ωστόσο η υπερβολική εξάρτηση από αυτόν καθιστά την οικονομία ευάλωτη σε διεθνείς κρίσεις και απρόβλεπτες συνθήκες, όπως φυσικές καταστροφές ή γεωπολιτικές εντάσεις.

Στο μέτωπο του Ταμείου Ανάκαμψης, οι Βρυξέλλες παρακολουθούν την πρόοδο των 194 οροσήμων που απομένουν έως τον Αύγουστο 2026. Τον Ιούλιο, η Αθήνα υπέβαλε το 6ο αίτημα εκταμίευσης ύψους 2,1 δισ. ευρώ, ανεβάζοντας τις συνολικές εκταμιεύσεις σε 23,4 δισ. ευρώ (65% των διαθέσιμων πόρων), από τα οποία οι επιχορηγήσεις φτάνουν τα 12,04 δισ. ευρώ (66%). Ακολουθούν αιτήματα για δάνεια ύψους 1,8 δισ. ευρώ και το έβδομο αίτημα συνολικού ύψους 3,5 δισ. ευρώ. Η τήρηση των δεσμεύσεων και η έγκαιρη ολοκλήρωση των έργων παραμένουν κρίσιμη για την αξιοπιστία της Ελλάδας στην Ευρώπη, ενώ καθυστερήσεις ή αναθεωρήσεις μπορεί να προκαλέσουν εκ νέου ερωτηματικά για τη διαχείριση των πόρων.

Το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού, που κατατίθεται στη Βουλή στις 6 Οκτωβρίου 2025, στοχεύει στη διατήρηση των πρωτογενών πλεονασμάτων και προβλέπει παροχές ύψους 1,7 δισ. ευρώ για οικογένειες με παιδιά και μεσαία εισοδήματα. Παρά τα θετικά στοιχεία, η κυβέρνηση καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στη διατήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας και την ενίσχυση της κοινωνικής στήριξης, ενώ οι εξωτερικοί κίνδυνοι καθιστούν την επίτευξη των στόχων πιο απαιτητική από ποτέ.

Συνολικά, η εικόνα είναι θετική όσον αφορά τα έσοδα και τα πρωτογενή πλεονάσματα, αλλά η ανάπτυξη και η ευρύτερη ανθεκτικότητα της οικονομίας παραμένουν ζητούμενα, με το οικονομικό επιτελείο να καλείται να πείσει τους ελεγκτές ότι η Ελλάδα όχι μόνο εκπληρώνει τους στόχους της, αλλά μπορεί να αντέξει και τις προκλήσεις των επόμενων μηνών.

Διαβάστε επίσης:

Ενέργεια: Πόσο έτοιμη είναι η Ευρώπη για έναν παγωμένο χειμώνα; – Φόβοι για τιμές στα ύψη

Βήμα-βήμα η διαδικασία για την επιστροφή ενοικίου – Ποιοι θα πάρουν έως 800 ευρώ και πώς, καταβολή έως τέλος Νοεμβρίου

Ποιες αγορές έφεραν έσοδα ρεκόρ για τον τουρισμό – Πάνω από 12 δισ. ευρώ το επτάμηνο