Οι υψηλές τιμές αγαθών και υπηρεσιών φαίνεται πως θα συνεχίσουν να αποτελούν τον βασικό «καύσιμο» των δημοσιονομικών υπερπλεονασμάτων και το 2026. Σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατατέθηκε χθες στη Βουλή, έξι στα δέκα ευρώ των επιπλέον φορολογικών εσόδων που αναμένονται, θα προέλθουν από τον ΦΠΑ, αποκαλύπτοντας με σαφήνεια ότι η τσέπη των πολιτών παραμένει ο «ασφαλής προμηθευτής» του κράτους.

Το πλεόνασμα για το 2025 προβλέπεται να φτάσει στα 9 δισ. ευρώ – νούμερο που ανοίγει την πόρτα για νέο πακέτο μέτρων μέσα στο ίδιο έτος. Για το 2026, το αρχικό πρωτογενές πλεόνασμα υπολογίζεται σε 7,3 δισ. ευρώ, με σοβαρές πιθανότητες να υπεραποδώσει, ενισχύοντας την αίσθηση ότι η οικονομική πολιτική στηρίζεται σε διαρκή υπερφορολόγηση και υψηλές τιμές αντί για πραγματική ανάπτυξη.

Παρά την προφανή προσπάθεια ελάφρυνσης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, η αύξηση των εισοδημάτων, η μεγέθυνση της οικονομίας και η συνεχιζόμενη ακρίβεια θα οδηγήσουν σε πρόσθετα φορολογικά έσοδα 2,649 δισ. ευρώ το 2026. Το συνολικό ύψος των φόρων που καλούνται να καταβάλουν νοικοκυριά, επιχειρήσεις και καταναλωτές θα ανέλθει στα 73,527 δισ. ευρώ, έναντι 70,878 δισ. ευρώ φέτος, παρά τις φοροελαφρύνσεις και παροχές 1,76 δισ. ευρώ που θα ενεργοποιηθούν από την 1η Ιανουαρίου.

Από αυτά τα επιπλέον έσοδα, 1,6 δισ. ευρώ θα προέλθει από τον ΦΠΑ και 859 εκατ. ευρώ από τον φόρο εισοδήματος των νομικών προσώπων. Αντίθετα, ο προϋπολογισμός «χάνει» έσοδα από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων λόγω μειωμένης παρακράτησης για μισθωτούς και συνταξιούχους, αλλά και από τον ΕΝΦΙΑ, μετά το κούρεμα κατά 50% για κύριες κατοικίες σε οικισμούς έως 1.500 κατοίκους.

Οι προβλέψεις ανά κατηγορία φόρων

• Φόροι επί αγαθών και υπηρεσιών: Τα έσοδα προβλέπεται να φτάσουν τα 40,818 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,747 δισ. ευρώ ή 4,5% σε σχέση με το 2025. Ο ΦΠΑ θα συνεισφέρει τα 29,129 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,599 δισ. ευρώ, υπογραμμίζοντας τον «σημαντικό ρόλο» της κατανάλωσης και των ανατιμήσεων στην τροφοδότηση των δημοσιονομικών στόχων. Οι Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης θα φτάσουν τα 7,447 δισ. ευρώ, με μικρή αύξηση μόλις 53 εκατ. ευρώ.
• Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας: Αναμένονται μειωμένοι στα 2,328 δισ. ευρώ (-83 εκατ. ευρώ), κυρίως λόγω της μείωσης του ΕΝΦΙΑ κατά 50% για μικρούς οικισμούς. Η πλήρης κατάργηση σε αυτές τις περιοχές προγραμματίζεται για το 2027, αφήνοντας παράλληλα τους μεγάλους αστικούς δήμους και τους ιδιοκτήτες μεγαλύτερων ακινήτων να σηκώνουν το βάρος.
• Φόρος εισοδήματος: Τα συνολικά έσοδα εκτιμώνται σε 26,710 δισ. ευρώ (+742 εκατ. ευρώ, +2,9%). Η εικόνα διαφοροποιείται: ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων μειώνεται κατά 93 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω φορολογικών παρεμβάσεων που ελαφρύνουν τα νοικοκυριά, ενώ ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων ενισχύεται σημαντικά, φτάνοντας τα 8,659 δισ. ευρώ (+859 εκατ. ευρώ).
• Φόροι κεφαλαίου και λοιποί τρέχοντες φόροι: Παραμένουν σταθεροί ή με οριακές αυξήσεις, με τους φόρους κεφαλαίου στα 250 εκατ. ευρώ και τους λοιπούς τρέχοντες φόρους στα 2,334 δισ. ευρώ (+52 εκατ. ευρώ).

Συνολικά, το προσχέδιο του 2026 επιβεβαιώνει ότι τα υπερπλεονάσματα συνεχίζουν να τροφοδοτούνται κυρίως από την τσέπη των πολιτών, ενώ οι προβλέψεις για τις φοροελαφρύνσεις ναι μεν δίνουν μία ανάσα αλλά όχι τόσο ικανή ώστε να προσφέρει σοβαρή ελάφρυνση. Η κυβέρνηση θα κληθεί να ισορροπήσει μεταξύ της ανάγκης διατήρησης των δημοσιονομικών στόχων και της πίεσης που ασκείται στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, σε ένα περιβάλλον όπου η ακρίβεια παραμένει κυρίαρχος παράγοντας.

Διαβάστε επίσης

Συντάξεις Νοεμβρίου: Αναλυτικά πότε πληρώνονται

Η κτηματαγορά σε φάση κόπωσης – οι συναλλαγές μειώνονται, αλλά οι τιμές παραμένουν υψηλές

Στα ύψη οι τιμές των κρεάτων λόγω πανώλης και ευλογιάς: Στα 25 ευρώ πάει το μοσχάρι, 20% πάνω το αρνί