3ο Συνέδριο ΕΙΗΕΑ: Η τεχνητή νοημοσύνη πρέπει να ενισχύσει την αξιοπιστία της Ενημέρωσης
Το ζήτημα της ενσωμάτωσης της Τεχνητής Νοημοσύνης στην δημοσιογραφική πρακτική και τα δημοσιογραφικά γραφεία απασχόλησε το τρίτο- ετήσιο- συνέδριο «ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ 2026: Τεχνητή Νοημοσύνη – Ευκαιρίες και κίνδυνοι – Η επόμενη μέρα για τον Τύπο» της Ένωσης Ιδιοκτητών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών – ΕΙΗΕΑ.
Ο σκεπτικισμός ωστόσο παραμένει- ίσως και να εντείνεται από περιστατικά της διεθνούς μιντιακής εμπειρίας που δημοσιοποιούνται- όμως στο συνέδριο, το οποίο πραγματοποιήθηκε στο πρώην δημόσιο Καπνεργοστάσιο, όπως διατυπώθηκε από εκδότες, δημοσιογράφους, θεσμικούς εκπροσώπους και παράγοντες, δείχνει να κινείται προς την σωστή κατεύθυνση. Δηλαδή πως θα αναπτυχθεί στις αίθουσες σύνταξης (newsroom στα ελληνικά)- οι παλιοί μιλούσαν για «δημοσιογραφικά γραφεία»- η Τ.Ν. για να ενδυναμώσει την παραγωγή περιεχομένου χωρίς να υποκαταστήσει τον ανθρώπινο παράγοντα και την κρίση του δημοσιογράφου, να προστατέψει και όχι να θέσει σε επισφάλεια την αξιοπιστία της Ενημέρωσης.
Το συμπέρασμα, μέσα από διαφορετικές προσεγγίσεις και παρεμβάσεις, είναι πως η ενσωμάτωση της απαιτεί κανόνες, εκπαίδευση, θεσμική θωράκιση και αδιάκοπη εποπτεία ώστε στο διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον των ΜΜΕ ο Τύπος είναι… updated, σύγχρονος, και στον ίδιο βαθμό, αν όχι περισσότερο, αξιόπιστη η προσφερόμενη Ενημέρωση.
«Ο κλάδος οφείλει να αντιμετωπίσει κατάματα όλες τις προκλήσεις που δημιουργούν οι εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης», ανέφερε ο πρόεδρος της ΕΙΗΕΑ, Νίκος Χατζηνικολάου στην έναρξη του συνεδρίου και επισήμανε πως στόχος είναι «να δούμε τα προβλήματα σήμερα, βραχυπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα», τονίζοντας ότι η τεχνολογία αυτή «ήρθε για να μείνει, αλλά χρειάζεται κανόνες, εκπαίδευση και αναλυτική εποπτεία».
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος και υφυπουργός στον πρωθυπουργό Παύλος Μαρινάκης υπενθύμισε το νομικό πλαίσιο για τα ΜΜΕ και τις νέες κυβερνητικές μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες, αναφέρθηκε στην μάστιγα της παραπληροφόρησης, υπογράμμισε ότι τα fake news μεταδίδονται με τέτοια ταχύτητα που συχνά ξεπερνά τους αλγόριθμους της ΤΝ και τόνισε ότι η ενυπόγραφη δημοσιογραφία εξακολουθεί να αποτελεί το πιο σταθερό αντίβαρο σε ένα περιβάλλον τοξικού και ανώνυμου δημόσιου λόγου.
Για το πρόγραμμα οικονομικής στήριξης των ΜΜΕ υπογράμμισε ότι «η πολιτική απόφαση είναι ξεκάθαρη: η ενίσχυση κατευθύνεται κατά προτεραιότητα στον έντυπο Τύπο», εξηγώντας ότι αυτός αντιμετωπίζει τις μεγαλύτερες δοκιμασίες. Τόνισε ότι όλα τα προγράμματα θα λειτουργούν με αυστηρά αντικειμενικά κριτήρια – «ούτε χάρη σε φίλους, ούτε τιμωρία σε αντιπάλους», όπως είπε.
Με συνδυασμό τεχνολογικών, θεσμικών και δημοκρατικών απαντήσεων μπορεί να αντιμετωπιστούν, κατά τον γενικό γραμματέα Επικοινωνίας και Ενημέρωσης Δημήτρη Κιρμικίρογλου, οι προκλήσεις που επιφέρει η ραγδαία εξάπλωση της ΤΝ, ο ενισχυμένος ρόλος των αλγόριθμων στην διαμόρφωση και τη διάδοση του περιεχομένου της Ενημέρωσης, η παραπληροφόρηση και τα υβριδικά φαινόμενα επηρεασμού. Αναφέρθηκε επίσης στις νέες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες που συγκροτούν ένα ισχυρό πλαίσιο προστασίας της ενημέρωσης, όπως ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός για την Ελευθερία των Μέσων (EMFA), οι Κανονισμοί της Ε.Ε. για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (Digital Services Act) και για την Τεχνητή Νοημοσύνη (AI Act) και η πρωτοβουλία «European Democracy Shield», που στοχεύει στην αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των δημοκρατικών θεσμών.
Σε συνάφεια με την τοποθέτηση του υφυπουργού στον πρωθυπουργό ο γ.γ. Ενημερωσης και Επικοινωνίας υπογράμμισε ότι η κυβέρνηση έχει κεντρική προτεραιότητα ένα ολοκληρωμένο και μακροχρόνιο σχέδιο στήριξης του Τύπου, με επίκεντρο τη βιώσιμη ανάπτυξή του και την ενίσχυση της παρουσίας και του ρόλου του στη δημόσια σφαίρα.
Ο Πρόεδρος της Βουλής Νικήτα Κακλαμάνης, υπογράμμισε ότι η Κοινοβούλιο έχει πλέον θεσμοθετήσει επίσημα την αιγίδα του συνεδρίου, παρουσίασε το μνημόνιο συνεργασίας με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης για την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού του Κοινοβουλίου και αναφέρθηκε στην υποστήριξη της Βουλής στο Εργοστάσιο Τεχνητής Νοημοσύνης «Φάρος», το οποίο αξιοποιεί κοινοβουλευτικό υλικό για την ανάπτυξη ελληνικού γλωσσικού μοντέλου.
«Η ευρωπαϊκή ρυθμιστική δομή πρέπει να ενισχυθεί, προκειμένου να θωρακίσει τη δημοσιογραφική ενημέρωση, να προστατεύσει τα πνευματικά δικαιώματα και να στηρίξει την ψηφιακή κυριαρχία της Ευρώπης», σημείωσε ο Χοζέ Γκιμαράες, Εκτελεστικός Διευθυντής της Ευρωπαϊκής Ένωσης Εκδοτών Εφημερίδων (ENPA) κομίζοντας την πεποίθηση που έχουν οι εκδότες ότι «οι υφιστάμενοι κανόνες δεν προσφέρουν ούτε διαφάνεια ούτε υπευθυνότητα».
Ο Αντόλφο Αμπαλο του ισπανικού μιντιακού κολοσσού Prisa Media (El Pais) παρουσιάζοντας τα βασικά εργαλεία ΤΝ που αξιοποιεί ο Όμιλος MME εξήγησε πως η ΤΝ έχει ενσωματωθεί τόσο στη δημοσιογραφική ροή όσο και στην προστασία της ενημέρωσης, έπειτα από την την παρουσίαση του νομικού πλαισίου για την Τ.Ν. από την νομική εκπρόσωπο της ΕΙΗΕΑ, Γεωργίας Χριστοδούλου
Για «διπλό δόρυ» κατά της παραπληροφόρησης μίλησε ο Ολε Ρίσμαν του Der Spigel, με συστήματα παρακολούθησης ορών περιεχομένου και προτύπων διασποράς τα οποία εντοπίζουν γρήγορα τους πιθανούς μηχανισμούς παραπληροφόρησης και αλγορίθμων ανίχνευσης κατακσευασμένων κειμένων καιεικόνων από την ΤΝ που έχει αναπτύξει.
Σε ότι αφορά την ελληνική πραγματικότητα ο γ.γ. της ΕΙΗΕΑ, Τάσος Μπούρας υπογράμμισε την ανάγκη να αυξηθεί η ταχύτητα του ψηφιακού μετασχηματισμού και ο δρ. Ανδρέας Παναγόπουλος ενημέρωσε ότι ειδική επιτροπή Τ.Ν. έχει συσταθεί από την Alter Ego Media , μέλος της οποίας είναι και ο ίδιος, με έργο να διαμορφώσει κανόνες, εφαρμογές και εργαλεία ΤΝ για το δημοσιογραφικό έργο στην ροή παραγωγής περιεχομένου και στην δημοσιογραφική τεχνική.
Διαβάστε επίσης:
Τρύφωνος για «Αδύναμο Κρίκο»: «Μου έλεγαν “να έρθω να με εξευτελίσεις;”»