Η κυκλοφορία της «Ιθάκης» του Αλέξη Τσίπρα δεν είναι απλώς ένα εκδοτικό γεγονός. Είναι ένα πολιτικό συμβάν με «ουρά», που ανοίγει νέο πεδίο για την αντιπαράθεση ανάμεσα στη Νέα Δημοκρατία και τον χώρο του ΣΥΡΙΖΑ.

Η πρώτη ύλη είναι ήδη πλούσια. Ο Τσίπρας περιγράφει τις δραματικές διαπραγματεύσεις με τους δανειστές, το δημοψήφισμα, τον κίνδυνο εξόδου από το ευρώ, τα κλειστά ΑΤΜ, τα παρασκήνια επαφών με ξένους ηγέτες, αλλά και τις εσωτερικές συγκρούσεις στην τότε κυβέρνηση.

Για τη Νέα Δημοκρατία, όλα αυτά επιβεβαιώνουν – από το στόμα του ίδιου του πρώην πρωθυπουργού – το βασικό αφήγημα της τελευταίας δεκαετίας: Ότι η διαχείριση εκείνης της περιόδου υπήρξε ένα επικίνδυνο πείραμα, με πραγματικό κόστος για τη χώρα.

Κάθε αναφορά σε «κόμπους» και διλήμματα, κάθε περιγραφή της αγωνίας και της πίεσης, μπορεί να αξιοποιηθεί ως υπενθύμιση του τι σημαίνει πολιτική αβεβαιότητα.

Ταυτόχρονα, η αυτοκριτική που περιλαμβάνεται στο βιβλίο λειτουργεί διπλά.

Από τη μία, ενισχύει την εικόνα ενός ηγέτη που αναμετριέται με τα λάθη του. Από την άλλη, δίνει στη Νέα Δημοκρατία μια έτοιμη γέφυρα για να πει στους δικούς της και στους αναποφάσιστους: «Ακόμη κι εκείνος παραδέχεται ότι έγιναν σοβαρά λάθη · άρα η επιλογή σταθερότητας δεν ήταν ιδεοληψία, αλλά ανάγκη».

Χωρίς να χρειάζεται επιθετική ρητορική, μπορεί να αξιοποιήσει ως τεκμήριο τις ίδιες τις σελίδες της «Ιθάκης» για να επαναβεβαιώσει τη σύγκρουση ανάμεσα στο «ρίσκο» και στη «συνέχεια».

Το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο, που ιστορικά λειτούργησε ως ο βασικός άξονας συσπείρωσης της κεντροδεξιάς και μεγάλου τμήματος της μεσαίας τάξης, είχε τα τελευταία χρόνια χάσει ένταση, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ αποδυναμώθηκε εκλογικά και μπήκε σε εσωστρέφεια.

Το βιβλίο Τσίπρα επαναφέρει με έμφαση στο δημόσιο διάλογο την περίοδο 2015-2019, δηλαδή την εποχή κατά την οποία αυτό το μέτωπο συγκροτήθηκε.

Η Νέα Δημοκρατία εκτιμούν στην Πειραιώς μπορεί να «ξανανοίξει τον φάκελο» εκείνων των χρόνων, όχι πια με αφηρημένες κατηγορίες, αλλά με παραπομπές σε γεγονότα και περιγραφές που υπογράφει ο ίδιος ο πρωταγωνιστής.

Εξίσου σημαντικό για τη στρατηγική της Πειραιώς είναι το κομμάτι που αφορά τις σχέσεις του Τσίπρα με πρώην συνεργάτες και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ.

Οι αιχμές προς πρόσωπα της παλιάς φρουράς, οι αναφορές σε συγκρούσεις, σε απομακρύνσεις, αλλά και τα δημόσια σχόλια όσων νιώθουν ότι αδικούνται, συντηρούν την εικόνα ενός χώρου που εξακολουθεί να αναμετριέται με τα τραύματα της εξουσίας.

Η Νέα Δημοκρατία μπορεί να αξιοποιήσει αυτή την εικόνα για να υποστηρίξει ότι απέναντί της δεν έχει μια εναλλακτική δύναμη έτοιμη να κυβερνήσει, αλλά έναν πολιτικό χώρο που ακόμη λογαριάζεται με το παρελθόν του.

Ακόμη και οι λεπτομέρειες, όπως το γεωγραφικό λάθος με τη Ρίγα που εμφανίζεται στο βιβλίο ως πόλη της Εσθονίας και όχι της Λετονίας, ήδη σχολιάζονται σκωπτικά στη δημόσια σφαίρα.

Χωρίς να αποτελεί κεντρικό πολιτικό επιχείρημα, τέτοια περιστατικά τροφοδοτούν την προσπάθεια της ΝΔ να επαναφέρει στην κοινή γνώμη το δίπολο «επαγγελματισμός – ερασιτεχνισμός», «ακρίβεια – προχειρότητα» στη διακυβέρνηση.

Ωστόσο, η αξιοποίηση της «Ιθάκης» δεν είναι χωρίς κινδύνους για τη Νέα Δημοκρατία.

Η υπερβολική στοχοποίηση του βιβλίου ή του ίδιου του Τσίπρα μπορεί να λειτουργήσει συσπειρωτικά για ένα κομμάτι του αντιδεξιού ακροατηρίου, αλλά και να δώσει στον πρώην πρωθυπουργό τον ρόλο του «διωκόμενου» που επιστρέφει στο προσκήνιο.

Η κοινωνία έχει επίσης κουραστεί από την ανακύκλωση του 2015 ως μοναδικού σημείου αναφοράς. Μια στρατηγική που στηρίζεται αποκλειστικά στο «θυμηθείτε τι ζήσαμε τότε» κινδυνεύει να δείχνει ότι η κυβέρνηση έχει εξαντλήσει τα μελλοντικά της επιχειρήματα.

Γι’ αυτό και το πιθανό «βέλτιστο σενάριο» για τη ΝΔ δεν είναι μια στεγνή αντι-ΣΥΡΙΖΑ καμπάνια παλαιάς κοπής, αλλά μια πιο σύνθετη αφήγηση: Από τη μία, αξιοποιεί την εξομολόγηση Τσίπρα ως απόδειξη ότι η χώρα πλήρωσε ακριβά τις επιλογές εκείνης της περιόδου. Από την άλλη, προβάλλει την τωρινή εικόνα της Ελλάδας – ανάπτυξη, αναβαθμίσεις, διεθνές προφίλ – ως αποτέλεσμα μιας διαφορετικής, πιο θεσμικής και προβλέψιμης διακυβέρνησης.

Αν το βιβλίο γίνει η αφορμή για να ξαναστηθεί αυτό το κάδρο, τότε η «Ιθάκη» του Τσίπρα μπορεί, εκτιμούν κυβερνητικά στελέχη, παραδόξως να λειτουργήσει ως ένα ακόμη κεφάλαιο στην επιχείρηση της Νέας Δημοκρατίας να εμφανιστεί όχι απλώς ως η κυρίαρχη, αλλά ως η μοναδική αξιόπιστη δύναμη εξουσίας – αρκεί η ανάγνωση να είναι ψύχραιμη και όχι εκδικητική.

Διαβάστε επίσης

Σφοδρή επίθεση Κωνσταντοπούλου στον Τσίπρα: Έπρεπε να πάει φυλακή για το Μάτι

Η εκδοτική επιτυχία Τσίπρα, ενώ οι αντιδράσεις συνεχίζονται

Επίσημη μετωπική Τσίπρα-ΠΑΣΟΚ με σφοδρή αντίδραση του συζύγου της Φώφης Γεννηματά και δύο «γραμμές» για τις συνεργασίες