Μετά το πάγωμα των διαπραγματεύσεων την περασμένη Κυριακή στις Βρυξέλλες, ακολούθησε μια περίεργη κινητικότητα σε επίπεδο δηλώσεων, με ανταλλαγή σκληρών ή αυστηρών μηνυμάτων μεταξύ του πρωθυπουργού και κατά κύριο λόγο του «διαμεσολαβητή» Γιούνκερ και της Κομισιόν.

 

Μετά το πάγωμα των διαπραγματεύσεων την περασμένη Κυριακή στις Βρυξέλλες, ακολούθησε μια περίεργη κινητικότητα σε επίπεδο δηλώσεων, με ανταλλαγή σκληρών ή αυστηρών μηνυμάτων μεταξύ του πρωθυπουργού και κατά κύριο λόγο του «διαμεσολαβητή» Γιούνκερ και της Κομισιόν.

Το κλίμα που εξέπεμψαν οι δηλώσεις του Γιούνκερ και των εκπροσώπων της Κομισιόν, κλίμα απαξίωσης προς το πρόσωπο του Αλέξη Τσίπρα μέσα από την αιχμή ότι μεταφέρει στρεβλά στην ελληνική κοινή γνώμη τις θέσεις του προέδρου της Κομισιόν, πλαισιώθηκε με δηλώσεις και των υπολοίπων «παικτών» αλλά και με καταιγισμό δημοσιευμάτων αναφορικά με τα αρνητικά σενάρια για την Ελλάδα που συζητούνται στο παρασκήνιο, εν είδει πίεσης.

Κάτω από την επιφάνεια ωστόσο γινόταν αισθητή η αγωνία να βρεθεί ο τρόπος για την επανεκκίνηση της διαπραγμάτευσης καθώς ο χρόνος τελειώνει, αν και, σε αντίθεση με ό,τι λεγόταν την περασμένη εβδομάδα, ήδη από την Κυριακή διαμηνύεται ότι το σημερινό Eurogroup δεν είναι το καταληκτικό όριο.

Χτες, δημοσίευμα οικονομικής ιστοσελίδας (euro2day.gr) προανήγγειλε νέα διαμεσολαβητική προσπάθεια Γιούνκερ με τηλεφώνημα Τσίπρα μέσα στη μέρα, κάτι που ωστόσο την ώρα που έκλεινε αυτό το κείμενο, νωρίς το απόγευμα, δεν είχε συμβεί, ενώ κυβερνητικές πηγές έδειχναν να μην αναμένουν μια τέτοια κίνηση.

Η αίσθηση ότι ο Γιούνκερ θα επανέλθει, πιθανότατα συνδέεται και με την προσπάθεια να αποτινάξει από πάνω του «σκληρές» θέσεις, όπως η αύξηση στα φάρμακα και στο ρεύμα ή η περικοπή συντάξεων. Βέβαια, μάλλον πέρασε τα όρια καθώς στην ουσία κατηγόρησε τον Τσίπρα ότι λέει ψέματα στους Έλληνες για το ποιες είναι οι θέσεις του. Η Αθήνα διά του κυβερνητικού εκπροσώπου απάντησε ότι καλωσορίζει τη διαφοροποίηση Γιούνκερ στα συγκεκριμένα σημεία και διευκρίνισε ότι ποτέ δεν μίλησε για πρόταση Γιούνκερ, αλλά για πρόταση των θεσμών. Σε κάθε περίπτωση, η διάψευση από την Κομισιόν και τον ίδιο τον Γιούνκερ είναι αντιφατική, καθώς οι στόχοι που ζητούνται από την κυβέρνηση για μείωση των δαπανών για το συνταξιοδοτικό κατά 1% του ΑΕΠ μοιραία οδηγούν σε οριζόντια περικοπή συντάξεων.

Πάντως, η κυβέρνηση από την Κυριακή προσπάθησε να μην κόψει τα νήματα και δήλωσε και πάλι ότι είναι σε ετοιμότητα για συμφωνία ενώ ο πρωθυπουργός μιλώντας την Τρίτη στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος σημείωσε ότι, παρά των ορυμαγδό επιθετικών δηλώσεων, υπάρχουν ακόμη δυνάμεις στην Ευρώπη που δουλεύουν στην κατεύθυνση εξεύρεσης μιας δίκαιης λύσης. Εκτίμησε δε ότι μπαίνουμε στην τελική ευθεία προσθέτοντας: «τώρα αρχίζει η πραγματική διαπραγμάτευση».

Οι συζητήσεις λοιπόν φαίνεται θα συνεχιστούν, με νέο απώτατο όριο τη Σύνοδο Κορυφής, η οποία διεξάγεται στις 25 – 26 Ιουνίου, δηλαδή σε απόσταση αναπνοής από τη λήξη της παράτασης στις 30 Ιουνίου. Την ίδια ώρα, υπάρχουν σενάρια για έκτακτη Σύνοδο Κορυφής μετά το Eurogroup της Πέμπτης.

Πυκνή ατζέντα

Μέχρι τότε τα γεγονότα είναι εξαιρετικά πυκνά. Η κυβέρνηση, η οποία χθες ούτε ανέμενε – όπως είπαμε – κάποια κίνηση απ’ έξω ούτε επρόκειτο να λάβει κάποια πρωτοβουλία η ίδια, στρέφει το βλέμμα στα σημερινά γεγονότα, προκειμένου να εκτιμήσει πώς θα κινηθεί στη συνέχεια.

Ειδικότερα:

1. «Αποκαλυπτική» για την εξέλιξη της διαπραγμάτευσης αναμένεται να είναι η σημερινή ομιλία της Άνγκελα Μέρκελ στη γερμανική Βουλή (Μπούντεσταγκ), όπου θα ανοίξει τα χαρτιά της ενώπιον των βουλευτών του κυβερνητικού συνασπισμού, μεγάλη μερίδα των οποίων ζητά σκληρή στάση απέναντι στην Ελλάδα και την κυβέρνηση Τσίπρα. Ο εκπρόσωπος της καγκελαρίας χθες προϊδέασε ότι η ομιλία της Μέρκελ επιφυλάσσει και μια έκπληξη.

Προχθές, σε δηλώσεις της η Γερμανίδα καγκελάριος ανέφερε ότι το βλέμμα είναι στραμμένο στη σημερινή σύνοδο των υπουργών Οικονομικών, αλλά δεν μπορεί να προβλέψει αν θα υπάρξει συμφωνία. Συμπλήρωσε δε ότι το Eurogroup μπορεί να αποφασίσει μόνο εφόσον υπάρχει «κοινή πρόταση» των θεσμών με την Ελλάδα για την εφαρμογή των προϋποθέσεων.

2. Το Eurogroup, όπως είπαμε, δεν αναμένεται να έχει αποτέλεσμα. Ωστόσο ο εκπρόσωπος του γερμανικού ΥΠΟΙΚ Μ. Γέγκερ ανέφερε χτες ότι στόχος είναι να γίνει ένα βήμα παραπάνω ενώ ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ δήλωσε χθες πως «ο χρόνος λιγοστεύει, ωστόσο μια συμφωνία είναι ακόμη πιθανή».

3. Σήμερα πραγματοποιείται επίσης η ετήσια γενική συνέλευση των μετόχων του ESM στο Λουξεμβούργο, την οποία αναμένεται να απασχολήσει το θέμα της Ελλάδας, ενώ αμέσως μετά θα παραχωρήσει συνέντευξη ο επικεφαλής της Κλάους Ρέκλινγκ.

4. Αν και συνέπεσε, καθότι το ταξίδι είναι προγραμματισμένο εδώ και εβδομάδες, μεγάλη συμβολική αξία αποκτά και η συμμετοχή Τσίπρα στο Οικονομικό Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης. Εκεί θα έχει νέα συνάντηση με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν κατά τη δεύτερη μέρα του Φόρουμ (αύριο).

Μηνύματα μέσω Φάιμαν;

Προγραμματισμένη εδώ και καιρό ήταν και η χθεσινή επίσκεψη του καγκελαρίου της Αυστρίας Βέρνερ Φάιμαν, η οποία ωστόσο φαίνεται να έλαβε τελικά έναν επιπρόσθετο χαρακτήρα «διαμεσολάβησης» και μεταφοράς μηνυμάτων από την καγκελαρία και την Κομισιόν προς τον Τσίπρα. Τουλάχιστον αυτό άφησε να εννοηθεί ο εκπρόσωπος της καγκελαρίας Στέφεν Ζάιμπερτ κατά το χθεσινό μπρίφινγκ καθώς ανέφερε, όταν ρωτήθηκε σχετικά, ότι υπήρξε επαφή μεταξύ Φάιμαν και Μέρκελ. Αυτό υπονοούσε και ο τίτλος του «Σπίγκελ»: «Ο Αυστριακός καγκελάριος κάνει την ύστατη προσπάθεια».

Ο ίδιος ο καγκελάριος στις δηλώσεις του μετά τη συνάντηση με τον πρωθυπουργό τόνισε την ανάγκη να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις, αλλά, για να συνεχιστούν, κανείς «πρέπει να θέλει ένα αποτέλεσμα» και «ξέρω ότι ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ο πρόεδρος της Κομισιόν, είναι ένας Ευρωπαίος που θέλει ένα αποτέλεσμα».

Επίσης αναρωτήθηκε αν είναι εφικτό να υπάρξει μια συμφωνία τις επόμενες μέρες «που θα επιτρέψει στην Ελλάδα την επιμήκυνση του προγράμματος, ώστε να μπορέσουν να γίνουν τα επόμενα βήματα». Ο ίδιος επέστησε την προσοχή στα χρονικά περιθώρια λέγοντας ότι «μας μένει η Παρασκευή, η Δευτέρα και η Τρίτη μόνο» για την εξεύρεση λύσης ως τη Σύνοδο Κορυφής κι επικαλέστηκε τις διαδικασίες ορισμένων Κοινοβουλίων που θα πρέπει να επικυρώσουν τη συμφωνία. Όσον αφορά το πλαίσιο της συμφωνίας, ο ίδιος μίλησε κατά της περικοπής των χαμηλών συντάξεων, αφήνοντας ανοιχτό το θέμα των υψηλών, τάχθηκε κατά των οριζόντιων περικοπών και υπέρ των επενδύσεων και πρωτοβουλιών, όπως η πάταξη της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής των υψηλών εισοδηματικών κλιμακίων και μίλησε για όσους βγάζουν τα λεφτά τους στην Ελβετία.

Η Ευρώπη και το κόστος

Τα δικά του μηνύματα έστειλε εκ νέου και ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος ανέφερε ότι η Αθήνα με τις προτάσεις της καλύπτει πλήρως τις απαιτήσεις των θεσμών για τους δημοσιονομικούς στόχους για το 2015 και το 2016 και χαρακτήρισε «ακατανόητη» την επιμονή το δημοσιονομικό κενό να καλυφθεί «σώνει και καλά, από νέες περικοπές στις συντάξεις». Προέτρεψε να υπάρξουν πολιτικές αποφάσεις σε συνεννόηση με τις πολιτικές ηγεσίες της Ευρώπης και όχι με τους τεχνοκράτες «που επιμένουν».

Ταυτόχρονα έστειλε την προειδοποίηση πως «εάν η Ευρώπη επιμένει σ’ αυτήν την ακατανόητη επιμονή, η πολιτική ηγεσία επιμένει, πρέπει να αναλάβει και το κόστος μιας εξέλιξης που δεν θα είναι επωφελής για κανέναν στην Ευρώπη. Η ελληνική κυβέρνηση δεν το επιθυμεί».

Υπενθυμίζεται ότι κατά την ομιλία του στην Κ.Ο. ο πρωθυπουργός ανέβασε τους τόνους έναντι των δανειστών καταλογίζοντάς τους πολιτικές σκοπιμότητες κι επίδειξη πυγμής, ενώ κάλεσε σε μια ξεκάθαρη τοποθέτηση τους θεσμούς για το αν επιθυμούν λύση ή διαιώνιση του προβλήματος.

Ο πρωθυπουργός στην ομιλία του ανέδειξε τις ευθύνες του ΔΝΤ για το πρόγραμμα που ακολουθήθηκε την τελευταία πενταετία, «έδειξε» όμως και τους Ευρωπαίους ως κρυπτόμενους πίσω από την απαίτηση του Ταμείου για σκληρά μέτρα εδώ και τώρα, την ώρα που αντιμετωπίζουν α λα καρτ τις θέσεις του αφού απορρίπτουν την αναδιάρθρωση χρέους την οποία επιζητεί η κυβέρνηση.