Στην πίστα του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος» δόθηκε μια από τις μεγαλύτε­ρες «μάχες», ανάμεσα στις δυο κεντρικές πολιτικές σχολές, αυτή της παραγωγής δημόσι­ου πλούτου – μέσα από τη δημιουργία υποδομών – και αυτή της άκρατης απελευθέρωσης και της αποθέωσης του ιδιωτικού.

Στην πίστα του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος» δόθηκε μια από τις μεγαλύτε­ρες «μάχες», ανάμεσα στις δυο κεντρικές πολιτικές σχολές, αυτή της παραγωγής δημόσι­ου πλούτου – μέσα από τη δημιουργία υποδομών – και αυτή της άκρατης απελευθέρωσης και της αποθέωσης του ιδιωτικού.

Δέκα χρόνια μετά, το «Ελευθέριος Βενιζέλος» δικαιώνει εκείνους που τους κατηγορούσαν ως «κρατιστές», αφού αποτελεί ένα από τα δυνατά «χαρτιά» της κυβέρνησης για την εξεύρεση πό­ρων, μεσούσης της απόλυτης οικονομικής κρίσης που βιώνει η χώρα.

Και αποτελεί δυνατό «χαρτί» γιατί έπειτα από 10 χρόνια λειτουργίας, σύμφωνα με μελέτη του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, «η επιχει­ρηματική κοινότητα του αεροδρομίου της Αθήνας συνεισφέρει συνολικά 2,14% του ΑΕΠ της Ελλά­δας, καθώς η ετήσια ‘‘προστιθέμενη αξία’’ του αε­ροδρομίου για το σύνολο της ελληνικής επικράτει­ας ανέρχεται σε 4,9 δισεκατομμύρια ευρώ»!

Παράλληλα, το Δημόσιο εισέπραξε από την εταιρεία του αεροδρομίου, μόνο κατά την πενταε­τία 2002-2009, 640 εκατομμύρια ευρώ!

Τα αδιαμφισβήτητα αυτά γεγονότα γεννούν τρία ερωτήματα:

♦ Ένα Δημόσιο που διεκδικεί ηγετικό ρόλο στις υποδομές με επιχειρηματικούς κανόνες διαχεί­ρισης και όχι ρουσφετολογικούς, «παγώνει» την αγορά και «μπλοκάρει» την οικονομία ή απλώς χαλάει την πιάτσα σε εκείνους που εποφθαλμιούν «την κότα που κάνει τα χρυσά αυγά»;

♦ Εάν το Δημόσιο δεν είχε δημιουργήσει περι­ουσία, όπως αυτή του αεροδρομίου, τι θα μπορούσε να πουλήσει και τι θα μπορούσε να διαπραγμα­τευθεί την ύστατη στιγμή;

♦ Η σημερινή κυβέρνηση θα μπορέσει να δια­χειριστεί και πάλι προς όφελος του Δημοσίου την καλύτερη επένδυση, που φέρει μάλιστα την υπο­γραφή παλαιότερων κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ;

Τις απαντήσεις μπορούν να δώσουν μόνο τα στοιχεία.

 

Η απόκτηση των «ασημικών»

Η ιστορία του αεροδρομίου αποδεικνύει με ποιον τρόπο το Δημόσιο μπορεί να δημιουργή­σει περιουσία και να έχει συνεχώς κέρδη, συ­νεργαζόμενο με την ιδιωτική πρωτοβουλία αλ­λά κρατώντας το πλεονέκτημα του πλειοψηφι­κού πακέτου. Έτσι:

♦ Η σύμβαση που είχε μονογράψει το 1993 η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας με τον Κώστα Μητσοτάκη πρωθυπουργό και τον Στέφανο Μάνο αρμόδιο υπουργό, προέβλεπε ότι η ανάδοχος κοι­νοπραξία «Hochtief» με ιδία συμμετοχή 180 εκατ. ECU θα κατείχε το 60% των μετοχών της εταιρείας του αεροδρομίου για 50 χρόνια συνεκμετάλλευ­σης, με το Δημόσιο να περιορίζεται στο 40%.

♦ Η σύμβαση που υπέγραψε, τελικά, το 1995, ύστερα από σκληρές διαπραγματεύσεις, η κυβέρ­νηση του ΠΑΣΟΚ υπό τον Ανδρέα Παπανδρέου με υπουργό ΠΕΧΩΔΕ τον Κώστα Λαλιώτη, προβλέπει ότι η ίδια κοινοπραξία, με το ίδιο ποσό συμμετο­χής, κατέχει μόνο το 45% των μετοχών και μόνο για 30 χρόνια συνεκμετάλλευσης, ενώ το Δημόσιο κατέχει το 55%, το πλειοψηφικό πακέτο.

♦ Η σύμβαση του 1993 προέβλεπε την παρα­χώρηση στην κοινοπραξία αποκλειστικών προνομίων και δικαιωμάτων εκμετάλλευσης για 99 χρό­νια της λεγόμενης «Ουδέτερης Ζώνης» γύρω από το αεροδρόμιο, συνολικής έκτασης 22 χιλιάδων στρεμμάτων.

♦ Αντίθετα η σύμβαση του 1995 κατήργησε κά­θε δικαίωμα και κάθε προνόμιο της αναδόχου κοι­νοπραξίας σε αυτή την Ουδέτερη Ζώνη.

Εν ολίγοις, η σύμβαση του 1993 είχε τη λογική ότι το Δημόσιο θα παίρνει τα «ψίχουλα» και οι ιδι­ώτες το «μπαγιόκο» και η σύμβαση του 1995 ακρι­βώς την αντίθετη στρατηγική.

Δέκα χρόνια μετά, η διατήρηση στην κατοχή του Δημοσίου του πλειοψηφικού πακέτου αποδει­κνύεται χρυσοφόρα, αφού, όπως επεσήμανε ο γε­νικός διευθυντής του ΔΑΑ Γιάννης Παράσχης, κατά την περίοδο 2002 – 2009 το ελληνικό Δημόσιο ει­σέπραξε από την εταιρεία του αεροδρομίου «πε­ρίπου 640 εκατομμύρια ευρώ, το 75% του ποσού που έχει συνολικά αποδώσει η εταιρεία αεροδρο­μίου στους μετόχους της».

Ξεπούλημα;

Το έτος 2010, το «Ελευθέριος Βενιζέλος» είχε κέρδη προ φόρων 200 εκατομμύρια ευρώ, κέρδη εκ των οποίων το 55% πηγαίνει στο δημόσιο ταμείο και το 45% στο ταμείο της κοινοπραξίας. Η κερδοφορία αναμένεται, όμως, να εκτιναχθεί στα ύψη μέσα στην επόμενη δεκαετία, αφού σύμφωνα με το μπίζνες πλαν θα μειωθούν δραστικά τα ποσά που πηγαίνουν για την αποπληρωμή του δανείου από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

Την ίδια ώρα πληροφορίες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας θέλουν την κυβέρνηση να διαπραγματεύεται με την κοινοπραξία την επέκταση του χρόνου παραχώρησης για άλλα 20 χρόνια, προσβλέποντας σε επιπλέον έσοδα 200-300 εκατομμυρίων ευρώ… Ποσό μηδαμινό, για γέλια, εάν κανείς κάνει σύγκριση με τα οικονομικά στοιχεία της εταιρείας αεροδρομίου και της κερδοφορίας που έχει. Το δεύτερο στάδιο της διαπραγμάτευσης, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, θα αφορά στην πώληση ποσοστού 22%, με το Δημόσιο να χάνει, δηλαδή, το πλειοψηφικό πακέτο και να περιορίζεται στο 33%, στην καταστατική μειοψηφία. Όπως λένε οι καλά γνωρίζοντες, δυο είναι τα κρίσιμα ερωτήματα που πρέπει να απαντήσει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης με απόλυτη διαφάνεια.

♦ Πρέπει, πράγματι, να πουληθεί μια χρυσοφόρα για το δημόσιο εταιρεία;

♦  Κι αν ναι, με ποιον τρόπο και σε όφελος ποιου γίνεται ο προσδιορισμός της αξίας της;

Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο Κώστας Λαλιώτης, που συνεχίζει να σιωπά, κυκλοφορεί στον δρόμο με το χαμόγελο της ικανοποίησης, τα «παπαγαλάκια» της απελευθέρωσης της αγοράς έπιασαν και πάλι δουλειά και ο Κώστας Μητσοτάκης θέλει απλώς να ξεχάσει την γκάφα του…