Προχτές το βράδυ μετά την επωδό «παραιτηθείτε, φύγετε, καταστρέφετε τη χώρα» και το θεατράλε αίτημα για εκλογές τίναξε στον αέρα το κλίμα συναίνεσης που απαιτείται όχι μόνο για την έξοδο από τα ζοφερά μνημόνια, αλλά και για τη συνταγματική αναθεώρηση. 

Μία μόλις μέρα πριν από την περασμένη Δευτέρα ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η Φώφη Γεννηματά, μιλώντας σε παρουσίαση βιβλίου για τις συνταγματικές αλλαγές, ζήτησαν να ξεκινήσει αμέσως η διαδικασία.

 

Να σημειώσουμε ότι ο νέος πρόεδρος της Ν.Δ. λίγες μόλις μέρες μετά την εκλογή του, με άρθρο του στην «Καθημερινή», είχε θέσει ως πρώτο ζήτημα την αναθεώρηση του Συντάγματος. 

 

Η αιφνίδια αυτή μεταστροφή είναι χαρακτηριστική της πολιτικής ρευστότητας και των υπόγειων συγκρούσεων που συντελούνται εντός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Συγκρούσεις που μουτζουρώνουν το εκσυγχρονιστικό προφίλ του νέου προέδρου της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο οποίος ακολουθώντας την πεπατημένη τσαλαβουτά στα λασπόνερα του λαϊκισμού. 

 

 

Ο Μητσοτάκης και η Γεννηματά, που διαφωνούν για τις πολιτικές εξελίξεις, αφού ο ένας θέλει ρεβανσιστικές εκλογές και η άλλη επιδιώκει αναδιανομή της κυβερνητικής πίτας από την παρούσα Βουλή, μιλώντας τη Δευτέρα στο «Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου», έδειξαν να συγκλίνουν στο μείζον ζήτημα των εξουσιών του Προέδρου της Δημοκρατίας. Συγκεκριμένα και οι δύο πρότειναν: 

 

♦ Την αποσύνδεση της εκλογής του Προέδρου από τη διάλυση της Βουλής, χωρίς να αλλάξει ο τρόπος εκλογής του.

 

♦ Την αύξηση των αρμοδιοτήτων του, ώστε να επέλθει ισορροπία, χωρίς όμως να ανοίγει την πόρτα σε μια ιδιότυπη διαρχία, όπως προέβλεπε το Σύνταγμα του 1976. 

 

Μάλιστα η Φώφη Γεννηματά προσδιόρισε τα πεδία εμπλοκής του Προέδρου της Δημοκρατίας, όπως την πρωτοβουλία συνόδου του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών, της λειτουργίας του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής, την ανάδειξη των μελών των ανεξάρτητων αρχών και της ηγεσίας της Δικαιοσύνης. 

 

Η Ν.Δ. προτείνει την πλήρη αποσύνδεση της Βουλής από την άσκηση ποινικής δίωξης κατά υπουργών (συνεπώς και του υπόλοιπου πολιτικού προσωπικού), ενώ η Δημοκρατική Συμπαράταξη προτείνει να παραμείνει η άσκηση της ποινικής δίωξης στη Βουλή με τη συνδρομή δικαστικού οργάνου και με την κατάργηση των χρονικών ορίων της αποσβεστικής προθεσμίας.

 

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέρχεται στο ζήτημα των ιδιωτικών πανεπιστημίων ζητώντας ριζική τροποποίηση του άρθρου 16, ενώ στο ΠΑΣΟΚ υπάρχει εσωτερική διάσταση απόψεων και δεν φαίνεται να έχει ληφθεί μια τελική απόφαση, παρότι αναγνωρίζουν ότι οι εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχουν δημιουργήσει μια πραγματικότητα που δύσκολα μπορεί να αγνοηθεί. 

 

Ο Μητσοτάκης ζητάει την αλλαγή της διάταξης για την εκλογή της ηγεσίας της Δικαιοσύνης και την ενίσχυση της λειτουργικής και προσωπικής ανεξαρτησίας των δικαστών. Ζητά ακόμη να γίνει πιο ευέλικτη η αναθεωρητική διαδικασία, ώστε να αντιμετωπίζονται πιο άμεσα προβλήματα που ανακύπτουν, και μια πιο λιτή αναδιατύπωση «με κατάργηση όλων των περιττών και δύστοκων διατάξεων που δεσμεύουν χωρίς να εισφέρουν στη συνταγματική αντοχή», όπως είπε.

 

Από την πλευρά της η Φώφη Γεννηματά διατύπωσε μια ενδιαφέρουσα πρόταση για το ζήτημα της πρόωρης διάλυσης της Βουλής, προνόμιο του εκάστοτε πρωθυπουργού. Στο πλαίσιο αποδυνάμωσης των πρωθυπουργικών εξουσιών και εξισορρόπησης με τις εξουσίες της Βουλής. πρότεινε να απαιτείται αυξημένη πλειοψηφία της Βουλής για τη διάλυσή της και την προσφυγή στις κάλπες, ώστε το ίδιο το Κοινοβούλιο να λειτουργεί ως θεσμικό αντίβαρο στον πρωθυπουργό. 

 

Συμπλήρωσε επίσης ότι μπορούν επίσης να εξετασθούν ισχυρά αντικίνητρα για την πρόωρη διάλυση της Βουλής, όπως ο περιορισμό της θητείας της νέας Βουλής στο υπόλοιπο της αρχικής 4ετίας. Και κατέληξε ότι βασικός στόχος σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να είναι ο ορισμός σταθερής ημερομηνίας εκλογών.

 

Στο θέμα της απαιτούμενης πλειοψηφίας για τη στελέχωση των ανεξάρτητων αρχών, όπως είπε η Φώφη Γεννηματά, «τα 4/5 που απαιτούνται σήμερα για τη στελέχωση των ανεξάρτητων αρχών έχουν αποδειχθεί μεγάλο πρόβλημα στην Ελλάδα της οξείας πολιτικής κρίσης, προτείνεται η μείωση της απαιτούμενης πλειοψηφίας στα 3/5, όχι πια στη Διάσκεψη των Προέδρων, αλλά στην αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας, όπου η συμπολίτευση δεν διαθέτει ποτέ τα 3/5».

 

Η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ επιχειρεί να ενεργοποιήσει και τα αριστερά αντανακλαστικά του ΣΥΡΙΖΑ προτείνοντας τη θεσμική κατοχύρωση της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας. Το σύγχρονο Ευρωπαϊκό Δίκαιο της Εργασίας είναι το δίκαιο των συλλογικών συμβάσεων.

 

Τέλος η Φώφη Γεννηματά επανήλθε στη ριζική αλλαγή του εκλογικού νόμου προτείνοντας την κατάργηση της πολύ ενισχυμένης σήμερα αναλογικής, με την κατάργηση του απόλυτου μπόνους των 50 εδρών και την αντικατάστασή του από ένα μικρότερο, 30 εδρών, μόνο για το πρώτο κόμμα ή τον συνασπισμό κομμάτων που έχει υπερβεί το 40%: και το σπάσιμο των μεγάλων εκλογικών περιφερειών με διατήρηση τουλάχιστον του 3% ως πλαφόν εισόδου στη Βουλή και του σημερινού αριθμού των βουλευτών.

 

 

Αίσθηση πάντως προκάλεσε η έμμεση αν και σαφής κριτική Μητσοτάκη κατά του Κ. Καραμανλή και του Προκόπη Παυλόπουλου ότι «η αναθεώρηση του 2008 ήταν η πιο ατελής», εννοώντας προφανώς ότι έγινε για επικοινωνιακούς λόγους και δεν επιδιώχθηκε η μίνιμουμ συναίνεση με την αξιωματική αντιπολίτευση προκειμένου να υπάρξει μια μεγαλύτερης κλίμακας αναθεώρηση. Να σημειώσουμε ότι ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχει δημόσια δεσμευτεί ότι η Ν.Δ. θα υπερψηφίσει τις διατάξεις που θα προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ αν και το κυβερνών κόμμα αποδεχτεί τις δικές τους προτάσεις, ώστε η αναθεωρητική διαδικασία στην επόμενη Βουλή να χρειάζεται απλή πλειοψηφία και οι πολίτες στις επόμενες εκλογές να επιλέξουν το πρώτο κόμμα και με βάση τις προτάσεις του κάθε κόμματος για την αναθεώρηση του Συντάγματος. 

 

Σύμφωνα με το Σύνταγμα και τον Κανονισμό της Βουλής, για την έναρξη της διαδικασίας αναθεώρησης απαιτείται η πρόταση 50 βουλευτών και, αν η πλειοψηφία συμφωνήσει, συγκροτείται ειδική επιτροπή της Βουλής, η οποία και καταλήγει στις διατάξεις που θα αναθεωρηθούν και αυτές ψηφίζονται από την Ολομέλεια σε διπλή ψηφοφορία.

 

Η τελική έγκρισή τους γίνεται από τη Βουλή που θα προκύψει από τις επόμενες εθνικές εκλογές, η οποία και, τελικά, θα κρίνει αν και προς ποια κατεύθυνση θα γίνει η αναθεώρηση των διατάξεων. Εφόσον η τρέχουσα Βουλή ψηφίσει με πλειοψηφία 180 βουλευτών (3/5 του συνόλου) τις προς αναθεώρηση διατάξεις, στην επόμενη Βουλή αρκεί η απλή πλειοψηφία για να αναθεωρηθούν.