Τους κινδύνους για δημόσια υγεία, περιβάλλον και δημοκρατία λόγω της Διατλαντικής Συμφωνίας αποκαλύπτουν Greenpeace και Φίλοι της Γης

 

Τους κινδύνους για δημόσια υγεία, περιβάλλον και δημοκρατία λόγω της Διατλαντικής Συμφωνίας αποκαλύπτουν Greenpeace και Φίλοι της Γης

Τον κώδωνα του κινδύνου για κεκτημένα δεκαετιών που χάνονται στον βωμό του εταιρικού κέρδους, με δούρειο ίππο τη Διατλαντική Εμπορική και Επενδυτική Εταιρική Σχέση (TTIP) μεταξύ Ε.Ε. και ΗΠΑ, κρούουν δύο από τις μεγαλύτερες περιβαλλοντικές οργανώσεις, η Greenpeace και οι Φί­λοι της Γης – Ευρώπη (Friends of the Earth Europe).

Η Greenpeace προκάλεσε σάλο παγκοσμίως με τη διαρροή από το Ολλανδικό Γραφείο της του μεγαλύτερου μέρους του κειμένου της TTIP, που βρίσκεται στην τελική ευθεία της ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων.

Όπως επισημαίνει η περιβαλλοντική οργάνωση, από την ανά­γνωση του κειμένου της συμφωνίας επιβεβαιώνεται η τεράστια απειλή που αυτή συνεπάγεται για τη δημοκρατία, το περιβάλλον και την υγεία μας.

Η περιβαλλοντική οργάνωση Φίλοι της Γης – Ευρώπη, από την άλλη, σε έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα στα τέλη Απριλίου, επισημαίνει, έπειτα από ανάλυση των κειμένων της διαπραγμάτευ­σης, τους κινδύνους που η συμφωνία συνεπάγεται για τον αγρο­τικό και κτηνοτροφικό τομέα στην Ευρώπη αλλά και τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον.

Η Greenpeace από την ανάλυση του μεγαλύτερου μέρους των μυστικών συνομιλιών που εξασφάλισε και έδωσε στη δημοσιότη­τα εντόπισε τέσσερα περιβαλλοντικά σημεία που προκαλούν σο­βαρότατες ανησυχίες, και συγκεκριμένα:

■ Διατάξεις περιβαλλοντικής προστασίας που ίσχυαν επί μακρόν φαίνεται να έχουν καταργηθεί.

■ Η προστασία του κλίματος θα είναι πιο δυσχερής υπό την TTIP.

■ Το τέλος της αρχής της προφύλαξης.

■ Ανοίγουν οι πόρτες για υπερεξουσίες στις επιχειρήσεις.

Η FOE Europe, αντίστοιχα, από την ανάλυση των μυστικών δια­πραγματεύσεων ειδικά για τον αγροτικό τομέα, επισημαίνει ότι οι καταναλωτές στην Ε.Ε. κινδυνεύουν από την αποδυνάμωση της προστασίας σε τομείς όπως τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα, οι κανόνες ασφαλείας για τα φυτοφάρμακα, η χρήση ορμονών και παθογόνων καθώς και οι πλύσεις με χλώριο στη διαδικασία παρα­γωγής κρέατος και πουλερικών.

Παράλληλα, αποκαλύπτει μέσα από οικονομικά μοντέλα που «έτρεξε» ότι η ΤΤΙΡ θα αυξήσει τις εισαγωγές τροφίμων από τις Η ΠΑ σε βάρος των γεωργών της Ε. Ε., με αποτέλεσμα πολλοί γεωρ­γικοί τομείς να απειληθούν άμεσα.

Η έκθεση της περιβαλλοντικής οργάνωσης Φίλοι της Γης – Ευ­ρώπη παρουσιάζει τους 6 τομείς στον αγροτικό και κτηνοτροφικό τομέα που θα απειληθούν άμεσα από τη συμφωνία και παράλληλα επισημαίνει ότι το πρόβλημα είναι οικονομικό, περιβαλλοντικό και γενικότερα προστασίας της δημόσιας υγείας αφού σε κίνδυνο θα τεθεί η βιομηχανία τροφίμων και ποτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία έχει εκτιμώμενο κύκλο εργασιών άνω των 1,2 τρισεκατομ­μυρίων ευρώ, καθώς επίσης το περιβάλλον και η υγεία των κατα­ναλωτών.

Το «Π» παρουσιάζει τα σημαντικότερα ευρήματα από τα επίση­μα έγγραφα των διαπραγματεύσεων που διέρρευσαν καθώς και την εφιαλτική ανάλυση για τις επιπτώσεις στον αγροτικό τομέα.

 

Απειλή εξαφάνισης για τους αγρότες

Η Διατλαντική Εμπορική και Επενδυτική Εταιρική Σχέση (TTIP) μεταξύ Ε.Ε. και ΗΠΑ θα έχει σημαντικά αρνητικές επιπτώσεις στον αγροτοκτηνοτροφικό τομέα και γενικότερα στην παραγωγή τροφίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προειδοποιεί η περιβαλλοντική οργάνωση Φίλοι της Γης – Ευρώπη (Friends of the Earth Europe) σε έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα στα τέλη Απριλίου.

Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, τα εταιρικά λόμπι και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού πιέζουν για να αποκτήσουν μεγαλύτερες προσβάσεις στις αγορές, όμως το θέμα είναι ότι τα τρόφιμα παράγονται με διαφορετικά πρότυπα στην Ευρώπη σε σχέση με τις ΗΠΑ όσον αφορά τόσο την ασφάλεια τροφίμων και την καλή διαβίωση των ζώων όσο και την προστασία του περιβάλλοντος.

Το συμπέρασμα της έκθεσης, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα λίγες ημέρες πριν από την ολοκλήρωση του 13ου γύρου διαπραγματεύσεων που ήταν αποκλειστικά αφιερωμένος στον γεωργικό τομέα, είναι πως παραγωγοί και καταναλωτές θα απειληθούν από την έκπτωση που η συμφωνία θα συνεπάγεται στα αυστηρότερα πρότυπα για την ασφάλεια τροφίμων που έχει υιοθετήσει η Ε.Ε. σε σχέση με τις ΗΠΑ.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ερευνητών, τα νέα δεδομένα που θα δημιουργηθούν στον εξαγωγικό τομέα μέσω της συμφωνίας ΤΤΙΡ δεν μεταφράζονται νομοτελειακά σε καλύτερα εισοδήματα για τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους, με το υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ, μάλιστα, να προβλέπει πτώση των τιμών για τους αγρότες σε όλες τις κατηγορίες τροφίμων στην Ε.Ε.

Σε κίνδυνο αναμένεται να μπουν και οι παραγωγοί άλλων χωρών πλην ΗΠΑ που κάνουν εξαγωγές στην Ε.Ε. αφού θα κινδυνεύσουν να εκτοπιστούν από τις μεγάλες αμερικανικές εταιρείες τροφίμων καθώς η συμφωνία θα οδηγήσει στην περαιτέρω εντατικοποίηση και την εταιρική συγκέντρωση της γεωργίας και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού. 

Σύμφωνα με την έκθεση, οι καταναλωτές στην Ε.Ε. κινδυνεύουν από την αποδυνάμωση της προστασίας σε τομείς όπως τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα, οι κανόνες ασφαλείας για τα φυτοφάρμακα, η χρήση ορμονών και παθογόνων καθώς και οι πλύσεις με χλώριο στη διαδικασία παραγωγής κρέατος και πουλερικών.

Η περιβαλλοντική οργάνωση κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και επισημαίνει ότι οι μελέτες προβλέπουν μείωση έως και 0,8% της συμβολής της γεωργίας στο ΑΕΠ της Ε.Ε. ενώ αντίθετα προβλέπεται αύξηση κατά 1,9% στο ποσοστό συμβολής του γεωργικού τομέα στο ΑΕΠ των ΗΠΑ.

 

Κτηνοτροφία – βοδινό κρέας

Όλες οι μελέτες οικονομικής μοντελοποίησης προβλέπουν ότι, εάν οι δασμοί της Ε.Ε. απαλειφθούν, θα υπάρξουν σημαντικές αυξήσεις στις εισαγωγές βοδινού κρέατος από τις ΗΠΑ, οι οποίες εκτιμάται ότι θα φτάσουν τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ. Παραδοσιακά αγροκτήματα που παράγουν υψηλής ποιότητας κρέας, θα καταστούν ιδιαίτερα ευάλωτα από τις εισαγωγές φθηνότερου βοδινού από τις ΗΠΑ, και για ορισμένες περιφέρειες της Ε.Ε. αυτό θα συνεπάγεται εκτεταμένες κοινωνικές αλλά και περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Μέχρι σήμερα οι εισαγωγές από τις ΗΠΑ περιορίζονται λόγω της απαγόρευσης που έχει επιβάλει η Ε.Ε. στη χρήση ορμονών στο βόειο κρέας καθώς και της περιορισμένης ποσόστωσης που ισχύει για την εισαγωγή hormonefree βοδινού κρέατος. Στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης για τη συμφωνία έχουν ασκηθεί πολύ ισχυρές πιέσεις για την άρση της απαγόρευσης και θεωρείται σχεδόν δεδομένο ότι θα συμφωνηθεί η αύξηση των εισαγωγών βοδινού κρέατος από τις ΗΠΑ χωρίς ορμόνες. 

Η ενδεχόμενη συμφωνία, όμως, σύμφωνα με τους ερευνητές, μπορεί να οδηγήσει σε μείωση των εσόδων από 40% έως και 50% για την ευρωπαϊκή αγορά βοδινού κρέατος.

 

Γαλακτοκομικά

Αν και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιθυμεί να αποκτήσει μέσω της ΤΤΙΡ καλύτερη πρόσβαση στις αγορές γαλακτοκομικών προϊόντων των ΗΠΑ, οι πρόσφατες διαπραγματεύσεις με τις χώρες του Ειρηνικού για την υπογραφή αντίστοιχης συμφωνίας έδειξαν ότι η αμερικανική κυβέρνηση έκανε στον τομέα αυτόν πολύ λίγες παραχωρήσεις.

Τα οικονομικά μοντέλα προβλέπουν σημαντικές αυξήσεις στις εξαγωγές γαλακτοκομικών από τις ΗΠΑ σε σχέση με τις εξαγωγές που μπορεί να επιτύχει η Ε.Ε.

Συγκεκριμένα, προβλέπουν αύξηση των αμερικανικών εξαγωγών κατά 5,4 δισεκατομμύρια δολάρια και των ευρωπαϊκών κατά 3,7 δισεκατομμύρια δολάρια, αν και οι ερευνητές επισημαίνουν ότι τα στοιχεία αυτά θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με προσοχή.

Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι παρά την αύξηση των εξαγωγών οι Ευρωπαίοι παραγωγοί γαλακτοκομικών προϊόντων μπορεί να βρεθούν αντιμέτωποι με πτώση τιμών και μείωση του εισοδήματός τους.

 

Πτηνοτροφία

Οι ΗΠΑ επιθυμούν διακαώς να ανοίξουν την αγορά της Ε.Ε. μέσω της ΤΤΙΡ, μέσω δηλαδή της κατάργησης των αυστηρότερων προδιαγραφών που ισχύουν στην Ευρώπη.

Λόγω των αυστηρότερων προδιαγραφών οι εισαγωγές πουλερικών από τις ΗΠΑ είναι περιορισμένες στην Ε.Ε., μια και η ευρωπαϊκή νομοθεσία δεν επιτρέπει από το 1997 τις πλύσεις των σφαγίων κοτόπουλου και γαλοπούλας με χλώριο για τη μείωση των παθογόνων παραγόντων, διαδικασία πολύ διαδεδομένη στις ΗΠΑ.

 

Χοιρινό

Η αγορά της Ε.Ε. είναι η δεύτερη μεγαλύτερη μετά την Κίνα, και τα λόμπι των παραγωγών των ΗΠΑ επιθυμούν να αποκτήσουν πρόσβαση. Ωστόσο, οι εισαγωγές από τις ΗΠΑ είναι σήμερα πολύ περιορισμένες, διότι η Ε.Ε. δεν επιτρέπει την εμπορία χοιρινού κρέατος που περιέχει κατάλοιπα αυξητικών ορμονών, όπως ρακτοπαμίνης, λόγω ανησυχιών για την ασφάλειά των καταναλωτών. 

Η ρακτοπαμίνη είναι αυξητικό συστατικό του κρέατος, με αναβολική δράση που αυξάνει σημαντικά τη μυϊκή μάζα, ενώ μειώνει την περιεκτικότητα λίπους των σφαγίων. Από το 1996, η χρήση των αυξητικών παραγόντων και η εισαγωγή κρέατος από ζώα που έλαβαν θεραπεία με τις ουσίες αυτές απαγορεύονται αυστηρά στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το πρόβλημα είναι ότι το 60% έως 80% των χοίρων στις ΗΠΑ υποβάλλεται σε κατεργασία με αυτήν την ορμόνη, γι’ αυτό και η αμερικανική πλευρά πιέζει να αρθεί η απαγόρευση μέσω της TTIP.

 

Δημητριακά

Το πρόβλημα εστιάζεται στις γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες, παρά το γεγονός ότι η Κομισιόν έχει δηλώσει ότι η συμφωνία δεν πρόκειται να επηρεάσει τη νομοθεσία που ισχύει στην Ε.Ε. Αν και υπάρχει σαφής δέσμευση, οι ΗΠΑ έχουν θέσει το θέμα των μεταλλαγμένων στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ενώ με την εμφάνιση της νέας γενιάς γενετικά τροποποιημένων τροφίμων, που δεν εντάσσονται στις ρυθμιστικές προβλέψεις των μεταλλαγμένων, ο κίνδυνος να μπουν στο τραπέζι μας, χωρίς καν επισήμανση, είναι εξαιρετικά μεγάλος.

Όσον αφορά την κατάργηση των δασμών, οι ερευνητές εκτιμούν ότι θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην παραγωγή σιτηρών στην Ε.Ε., με μειώσεις που αναμένεται να φθάσουν στο 6% της παραγωγής σε ορισμένα κράτη. Οι μελετητές προβλέπουν, επίσης, μείωση της παραγωγής σιταριού, καλαμποκιού και ελαιοκράμβης με αντίστοιχη αύξηση των εισαγωγών από τις ΗΠΑ.

 

Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ) 

Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων εκ μέρους των ΗΠΑ έχει τεθεί και θέμα κατάργησης των λογοτύπων ποιότητας της Ε.Ε., όπως είναι η Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης και η Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ), η οποία προβλέπει ότι, τουλάχιστον, ένα από τα στάδια παραγωγής, επεξεργασίας ή προετοιμασίας πρέπει να πραγματοποιείται εντός της γεωγραφικής περιοχής του συγκεκριμένου προϊόντος.

Η Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ) δίνει καθεστώς προστασίας σε τοπικά προϊόντα, τα οποία αντιπροσωπεύουν περίπου το 6% των συνολικών πωλήσεων τροφίμων και οίνου εντός της Ε.Ε.

Η αμερικανική πλευρά ασκεί έντονες πιέσεις προκειμένου να αρθούν οι προβλέψεις της ΠΓΕ με δεδομένο ότι το 90% των εξαγωγών ΠΓΕ από την Ε.Ε. είναι κραwσιά και αλκοολούχα ποτά, όπως σαμπάνια, κονιάκ και ουίσκι.

 

Τα μυστικά έγγραφα

Το μεγαλύτερο μέρος των μυστικών εγγράφων των διαπραγματεύσεων της TTIP έδωσε στο φως της δημοσιότητας το Ολλανδικό Γραφείο της Greenpeace στις 2 Μαΐου. Συγκεκριμένα άφησε να διαρρεύσουν 13 κεφάλαια καθώς επίσης και ένα 14ο έγγραφο, που ονομάζεται «Tactical State of Play (Μάρτιος 2016)», το οποίο περιέχει τις απόψεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τα αποτελέσματα του 12ου γύρου διαπραγματεύσεων και δείχνει ενδιαφέρουσες διαφορές από την «επίσημη εκδοχή» (Δημόσια Έκθεση) του εγγράφου.

Σύμφωνα με την ανάλυση των εγγράφων των διαπραγματεύσεων που έκανε η διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση, εντοπίστηκαν τέσσερα περιβαλλοντικά σημεία που προκαλούν σοβαρότατες ανησυχίες. 

 

Χημικές ουσίες 

Κανονισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα χημικά, όπως ο REACH, οι οποίοι ενσωματώνουν την αρχή της προφύλαξης και περιλαμβάνουν ρυθμιστικές διαδικασίες για την κατάργηση των πιο επικίνδυνων χημικών ουσιών από την αγορά, θα αποδυναμωθούν. Συγκεκριμένα απειλούνται από τη στάση της βιομηχανίας χημικών των ΗΠΑ, η οποία υποστηρίζει μία προσέγγιση της εκτίμησης των κινδύνων (risk assessment), όπου βασικός σκοπός είναι η βελτίωση της διαχείρισης των επικίνδυνων ουσιών, χωρίς να αποσύρονται από την αγορά.

 

Μεταλλαγμένα

Στο κεφάλαιο για τα υγειονομικά και φυτοϋγειονομικά μέτρα προστασίας, οι προτάσεις της αντιπροσωπείας των ΗΠΑ αναφέρονται σε «προϊόντα της σύγχρονης γεωργικής τεχνολογίας», δείχνοντας ξεκάθαρα την πρόθεσή τους να απαλλαγούν από τους εμπορικούς φραγμούς για τα μεταλλαγμένα, δεδομένου ότι η πρόταση αναφέρεται επίσης στην Παγκόσμια Πρωτοβουλία Χαμηλού Επιπέδου Παρουσίας, η οποία ασχολείται με την επιμόλυνση γεωργικών προϊόντων από μεταλλαγμένα.

 

Αρχή της προφύλαξης

Στο επίκεντρο της διαπραγμάτευσης βρίσκεται η λεγόμενη «αρχή της προφύλαξης» που εφαρμόζεται στην Ε.Ε. για τον καθορισμό των προτύπων στον τομέα της ασφάλειας τροφίμων.

Δυνάμει αυτής της αρχής, είναι δυνατόν να αποσυρθεί ένα προϊόν από την αγορά αν υπάρχει πιθανότητα να αποτελεί κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία, ακόμη και χωρίς επαρκή επιστημονικά στοιχεία που να επιτρέπουν την πλήρη αξιολόγηση του κινδύνου. 

Το κρίσιμο στοιχείο, ωστόσο, στην αρχή της προφύλαξης είναι ότι μεταφέρει το βάρος της απόδειξης στην εταιρεία που θέλει να κυκλοφορήσει στην αγορά ένα εν δυνάμει επικίνδυνο προϊόν. Δηλαδή δεν υποχρεώνονται οι αρχές να αποδείξουν ότι ένα προϊόν είναι επικίνδυνο, αλλά η εταιρεία ότι το προϊόν είναι ασφαλές. 

Η αμερικανική κυβέρνηση δεν εφαρμόζει την αρχή της προφύλαξης και τα επιχειρηματικά συμφέροντα έχουν κατορθώσει να επιβάλουν στις ΗΠΑ πρότυπα ασφάλειας τροφίμων πολύ κατώτερα από εκείνα της Ευρώπης.

 

Λήψη αποφάσεων

Εταιρείες και άλλοι φορείς θα έχουν άνευ προηγουμένου πρόσβαση και δυνατότητα παρέμβασης στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων του ρυθμιστή / νομοθέτη και από τις δυο πλευρές του Ατλαντικού. 

Σε περίπτωση διαφωνίας, θα επιτρέπουν στο προσφεύγον συμβαλλόμενο μέρος να επιλέξει το forum για την επίλυση της διαφοράς («forum shopping»), κάτι που αναμφίβολα θα βοηθήσει τον ενάγοντα να εξασφαλίσει το καλύτερο για αυτόν αποτέλεσμα.

 

Επίλυση Διαφορών

Η επίλυση διαφορών ανάμεσα στα συμβαλλόμενα μέρη της TTIP, η οποία δεν πρέπει να συγχέεται με τη διευθέτηση διαφοράς μεταξύ επενδυτών και κρατών, συχνά προωθείται ως μία μέθοδος επιβολής των περιβαλλοντικών, εργασιακών ή κοινωνικών δεσμεύσεων των συμβαλλόμενων μερών στη ΣΕΣ (Συμφωνία Ελεύθερων Συναλλαγών – FTA), το σχετικό κεφάλαιο που διέρρευσε όμως δείχνει ότι κάτι τέτοιο θα είναι απίθανο υπό την TTIP. 

Αντί να θέτει υψηλά περιβαλλοντικά πρότυπα, στην παρούσα μορφή του ο προτεινόμενος μηχανισμός επίλυσης διαφορών υπό την TTIP αποτελεί μία σημαντική οπισθοχώρηση όσον αφορά την περιβαλλοντική προστασία. Όπου οι διαφορές μεταξύ κρατών περιλαμβάνουν μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος, ο μηχανισμός διευθέτησης διαφοράς δεν παρέχει καμία εγγύηση ότι θα δίνεται επαρκές βάρος στα περιβαλλοντικά ζητήματα. 

Οι προβλέψεις για τον διορισμό των διαιτητών, η πρόσβαση σε τεχνικές συμβουλές και ιδιαίτερα η παρέμβαση της κοινωνίας των πολιτών ή επηρεαζόμενων ομάδων δείχνουν σοβαρές ελλείψεις και υπολείπονται των δεδηλωμένων στόχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των προβλέψεων του συστήματος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου ή ακόμα και της αμφιλεγόμενης συμφωνίας TPP (Trans-Pacific Partnership – Σύμφωνο Συνεργασίας των Δύο Πλευρών του Ειρηνικού).

 

Διαπραγματεύσεις εν κρυπτώ

Συγκλονιστικά στοιχεία για το πώς μέσα από τις πιέσεις των πανίσχυρων λόμπι των ΗΠΑ και της Ε.Ε. προχωρούν επί της ουσίας οι διαπραγματεύσεις για τη Διατλαντική Εμπορική και Επενδυτική Εταιρική Σχέση (TTIP) αποκάλυψαν με έκθεσή τους τον περασμένο Ιούλιο το Παρατηρητήριο της Ευρώπης των Πολυεθνικών (Corporate Europe Observatory – CEO) και η παγκόσμια οργάνωση υπεράσπισης των καταναλωτών SumOfUs.

Στην έκθεσή τους – την οποία είχε παρουσιάσει αναλυτικά το «Π» – οι δύο οργανώσεις αποκάλυπταν με ποιον τρόπο οι μεγάλες πολυεθνικές, κυρίως από τον χώρο του φαρμάκου και του χρηματοπιστωτικού τομέα, εντείνουν συνεχώς τις πιέσεις τους μέσα από τα λόμπι που διαθέτουν σε Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες προκειμένου να προσαρμόσουν στις απαιτήσεις τους τις προβλέψεις της TTIP.

Η παράθεση ορισμένων και μόνο στοιχείων καταδεικνύει ότι η παρτίδα είναι στημένη. Και αυτό γιατί:

■ Στα πρώτα στάδια των διαπραγματεύσεων της ΤΤΙΡ (Ιανουάριος 2012-Φεβρουάριος 2014), η Γενική Διεύθυνση Εμπορίου είχε 597 κλειστές συνεδριάσεις με λομπίστες, για να συζητήσουν την πορεία των διαπραγματεύσεων, εκ των οποίων οι 528, δηλαδή σε ποσοστό 88%, με λομπίστες που εκπροσωπούσαν επιχειρηματικά συμφέροντα, και μόνο 53, ποσοστό 9%, ήταν με ομάδες δημοσίου συμφέροντος, δηλαδή με εκπροσώπους πολιτών, εργαζομένων και γενικότερα φορέων του Δημοσίου. Έτσι, για κάθε μία συνάντηση με ομάδες εργαζομένων ή καταναλωτών, υπήρχαν 10 με εκπροσώπους επιχειρήσεων και βιομηχανιών.

■ Η τακτική αυτή δεν άλλαξε σημαντικά και με τη νέα σύνθεση της Επιτροπής, η οποία ανέλαβε τα καθήκοντά της τον Νοέμβριο του 2014. Κατά τους πρώτους έξι μήνες των διαπραγματεύσεων που ανέλαβε η αρμόδια επίτροπος Εμπορίου Cecilia Malmström, με τους επιτελείς της και τη Γενική Διεύθυνση Εμπορίου, είχε 122 κλειστές συναντήσεις με λομπίστες, εκ των οποίων μόνο 22 με ομάδες της κοινωνίας των πολιτών. Έτσι, και η νέα επίτροπος για κάθε μία συνάντηση που είχε με ομάδες πολιτών και εργαζομένων είχε πέντε με εκπροσώπους του επιχειρηματικού και βιομηχανικού κλάδου.

■ Μία στις πέντε επαγγελματικές ομάδες συμφερόντων που ασκούν πιέσεις στη Γενική Διεύθυνση Εμπορίου σχετικά με την ΤΤΙΡ δεν είναι εγγεγραμμένη στο Μητρώο Διαφάνειας της Ε.Ε. Είναι χαρακτηριστικό ότι πάνω από το 1/3 του συνόλου των αμερικανικών εταιρειών και ενώσεων που έχουν πιέσει τη Γ.Δ. Εμπορίου σχετικά με την ΤΤΙΡ δεν περιλαμβάνεται στο μητρώο της Ε.Ε.

Η συμφωνία TTIP, εάν τελικά επιτευχθεί και πάρει το «πράσινο φως» από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., θα ορίζει τη μεγαλύτερη ζώνη ελεύθερου εμπορίου στον πλανήτη. Μια συμφωνία που στην πραγματικότητα θα υποκαταστήσει την ισχύουσα νομοθεσία στις δυο πλευρές του Ατλαντικού και θα κάνει νόμους του κάθε ευρωπαϊκού κράτους τους κανόνες του ελεύθερου εμπορίου που έχουν καθιερωθεί από τις πολυεθνικές. 

Να σημειωθεί ότι, όταν οι διαπραγματευτές της Ε.Ε. και των ΗΠΑ καταλήξουν σε μια συμφωνία, τότε μόνο θα δημοσιευτεί το κείμενο και τη σκυτάλη θα πάρουν οι κυβερνήσεις της Ε.Ε., οι οποίες από κοινού με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα αποφασίσουν εάν θα το εγκρίνουν ή θα το απορρίψουν.