Πού είναι ο Τσακαλώτος; Αυτήν την απορία εκφράζουν τα τελευταία ει­κοσιτετράωρα πολιτικοί παράγοντες και δημοσιογράφοι, καθώς γίνεται αντιληπτό ότι η απουσία του υπουργού Οικονομικών από τη δημοσιό­τητα αντανακλά ένα δύσκολο κλίμα στην κυβέρνηση και δεν αντιστοιχεί με το κλίμα δρομολόγησης συμφωνίας και ανακούφισης για τα 4,5 δισ. που έφυγαν από το τραπέζι της διαπραγμάτευσης, το οποίο εκπέμπεται κεντρικά.

Ηδη από τις πρώτες στιγμές μετά το Eurogroup εντύπωση είχε προκαλέσει, κατά την έξοδο του υπουρ­γού από τη συνεδρίαση των ΥΠΟΙΚ της ευρωζώνης, η άρνησή του για έναν ουσιώ­δη σχολιασμό των όσων αποφασίστηκαν εκεί. Αντί απάντησης, είχε παραπέμψει τους δημοσι­ογράφους στην… κυβέρνηση. Σαν ο ίδιος να ή­ταν ένας απλός… ταχυδρόμος και όχι ο βασικός πυλώνας της διαπραγμάτευσης.

Η επίσημη διαρροή με τον σχολιασμό για το αποτέλεσμα του Eurogroup έκανε λόγο για συμφωνία της κυβέρνησης να νομοθετήσει μέτρα («μεταρρυθμίσεις» για την ακρίβεια) που θα ισχύσουν από 1.1.2019 και ταυτόχρονα υ­ποστήριζε ότι έγινε σεβαστός ο «απαράβατος όρος» που έθεσε η ελληνική πλευρά για «ούτε ένα ευρώ περισσότερη λιτότητα». Ταυτόχρονα διακινήθηκε και ανεπίσημο non paper το οποίο παρέθετε ποσοτικοποιημένα αντίμετρα (φορο­ελαφρύνσεις) που, όπως υποστήριζε, ήταν μέ­ρος της συμφωνίας.

Ερωτήματα

Ωστόσο, το περιεχόμενο των δύο non paper κατά πληροφορίες δεν υιοθετείται από το ΥΠΟΙΚ, η ηγεσία του οποίου φέρεται σφόδρα ενοχλημένη για τον όλο χειρισμό τον οποίο εμ­φανίζεται να χρεώνει σε παράγοντες του Μαξίμου. Από την αντίπερα όχθη οικοδομείται μια γραμμή άμυνας σύμφωνα με την οποία α­φήνεται ένας σαφής υπαινιγμός ότι ο υ­πουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσα­καλώτος «κρύφτηκε», επομένως άλ­λα κεντρικά στελέχη αναγκάστηκαν να βγουν μπροστά και να κάνουν την επικοινωνιακή διαχείριση.

Τα παραπάνω γεννούν εύλογες απορίες για:

♦ το ποια είναι τα πραγματικά δεδομένα μετά το Eurogroup και το κατά πόσο αντιστοιχεί στην πραγματικότητα το κλίμα πε­ρί έντιμου συμβιβασμού και δρομολόγησης της συνολικής λύσης που διεκδικεί η κυβέρνηση,

♦ το ποιος ο ρόλος του υπουργού Οικονομι­κών και κατά πόσο υπονομεύεται η διαπραγμά­τευση από την εμφάνιση ανοιχτών ακόμη ζητη­μάτων ως σχεδόν συμφωνημένων και δρομο­λογημένων.

Στο μεταξύ, φαίνεται να επιβεβαιώνεται η φήμη περί ανησυχίας που εκδηλώνει ο Ευκλεί­δης Τσακαλώτος σχετικά με το κομμάτι των ευ­θυνών που θα επωμιστεί από ένα κακό τελικό αποτέλεσμα.

Προμηνύματα

Υπενθυμίζεται ότι στην πρόσφατη Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ, επιχειρώντας να προλά­βει καταστάσεις, είχε υπογραμμίσει ότι η δια­πραγματευτική ομάδα δεν έχει λευκή επιταγή αλλά λειτουργεί με βάση τις συλλογικές απο­φάσεις, εν μέρει καθησυχάζοντας ότι δεν κι­νείται εκτός πλαισίου όσον αφορά τις υποχω­ρήσεις, εν μέρει υπενθυμίζοντας ότι για τα όσα πράττει, καλύπτεται από τις συλλογικές αποφάσεις, επομένως και η ευθύνη διαχέεται ευρύτε­ρα, σε κυβέρνηση και κόμμα. Η επισήμανση αυτή θεωρήθηκε τότε αποκαλυπτική της ανη­συχίας του για το ενδεχόμενο να μετατραπεί σε «αποδιοπομπαίο τράγο» κατά το προηγούμενο Βαρουφάκη.

Σημειώνεται επίσης ότι στην ομιλία του προς το κόμμα τότε είχε αποφύγει να μπει σε λεπτο­μέρειες αναφορικά με το περιεχόμενο της δια­πραγμάτευσης με το αιτιολογικό – αιχμή προς διάφορες κατευθύνσεις ότι όσα λέει σε κλει­στές συσκέψεις τα βλέπει την άλλη μέρα στον Τύπο.

Δεδομένου ότι το ζήτημα άρχισε να παίρνει διαστάσεις χθες η αξιωματική αντιπολίτευση δεν έχασε την ευκαιρία να αντεπιτεθεί σχολι­άζοντας επισήμως πως «οι αρμόδιοι υπουργοί Τσακαλώτος – Χουλιαράκης είναι από την περασμένη Δευτέρα εξαφανισμένοι και δεν έχουν ενημερώσει για το αν και τι ακριβώς συζητήθηκε στο Ευωςωυρ για την Ελλάδα» χαρακτηρίζοντας τα υπόλοιπα «προπαγάνδα του Μεγάρου Μαξίμου». Απαντώντας το Μαξίμου ουσιαστικά πέταξε την μπάλα στην εξέδρα αποφεύγοντας να απαντήσει επί της ουσίας.

Θολά σημεία και«αγκάθια»

Την ώρα που κάνουν την εμφάνισή τους ση­μάδια διάρρηξης της συνοχής στο κεντρικό κυ­βερνητικό επιτελείο που χειρίζεται τη διαπραγ­μάτευση πολιτικά, επικοινωνιακά και τεχνοκρατικά, από το Βερολίνο έσκασε βόμβα:

Η εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών απαντώντας σε ερώτηση του α­νταποκριτή του Real FM 97,8 για τις μεταρρυθ­μίσεις στο ασφαλιστικό (όπως είναι γνωστό, πε­ραιτέρω μεταρρύθμιση θα γίνει μετά το 2018) σημείωνε πως «το συνταξιοδοτικό είναι μία α­πό τις μεταρρυθμίσεις που περιλαμβάνεται στο τρέχον πρόγραμμα, άρα πρέπει να εκπληρωθεί στο τρέχον πρόγραμμα». Προκύπτει επομένως η ανησυχία για απαιτήσεις εκ μέρους των δα­νειστών να μπει βαθύτερο μαχαίρι στις συντά­ξεις μέχρι το 2018. Κατ’ επέκταση προκύπτει η ανησυχία σχετικά με το αν θα προστεθούν νέες απαιτήσεις κατά τη διαμόρφωση της τεχνικής συμφωνίας αμά τη επιστροφή των τεχνικών κλιμακίων στην Αθήνα.

Τα παραπάνω αντιστοιχούν στο πνεύμα των δηλώσεων Σόιμπλε από την αρχή της εβδομά­δας με τους «επαίνους» για την καλή πορεία της Ελλάδας, οι οποίοι όμως συνοδεύονταν από την επιμονή του στις μεταρρυθμίσεις ώστε η Ελλά­δα να γίνει ανταγωνιστική (που κατά τον Γερμα­νό ΥΠΟΙΚ είναι το κυριότερο πρόβλημα) και την υποβάθμιση του ζητήματος του χρέ­ους σε δευτερεύον ζήτημα.

Κατόπιν όλων των παραπάνω μένει με ερωτηματικό αν θα ξεκαθαριστούν σύ­ντομα θολά σημεία που υπάρχουν μετά το Eurogroup, όπως ο λογαριασμός των μέτρων που ζητούνται από την ελληνι­κή πλευρά. Από την πλευρά του κόμματος στην Πολιτική Γραμματεία που συνεδρίασε την Τρίτη κατά πληροφορίες εκφράστηκε έντονη ανησυχία για το θέμα των αντι­σταθμιστικών μέτρων και το κατά πόσο θα γίνει κατορθωτό αυτά να έχουν στοχευμένο χαρακτήρα ώστε να ευνοηθούν πραγματικά αυτοί που θα πληγούν από τη συμφωνία. Από την άλλη ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης ανέ­δειξε σε δηλώσεις του το «αγκάθι» του αφορολογήτου, αναφορικά με το οποίο, είπε, ζη­τείται από το ΔΝΤ η κυβέρνηση να φορολογή­σει τους φτωχούς για να ελαφρύνει τους πλού­σιους, κάτι που αυτή η κυβέρνηση δεν μπορεί να κάνει.