search
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29.03.2024 11:09
MENU CLOSE

Στα όριά τους νησιώτες – πρόσφυγες

Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ

τεύχος 1992
27-10-2017
29.10.2017 04:00
pros_0-2.jpg
 
Έκρυθμη η κατάσταση στα νησιά του ΒΑ Αιγαίου. Οι δήμαρχοι ζητούν ακρόαση στη Βουλή
 
Σε μια κλωστή κρέμεται η διατήρηση της κοινωνικής συνοχής και της αρμονικής συνύπαρξης μόνιμων κατοίκων και προσφύγων στα νησιά του ΒΑ. Αιγαίου, όπου οι νέες αφίξεις από τα τουρκικά παράλια τον Σεπτέμβριο ξεπέρασαν τα 5.000 άτομα, ενώ αντίστοιχος αριθμός αναμένεται και τον Οκτώβριο.
 
Η κατάσταση στους καταυλισμούς είναι τραγική. Δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες – οι επίσημες μετρήσεις της Ύπατης Αρμοστείας δίνουν έναν αριθμό κοντά στους 15.000, όμως κάτοικοι και τοπικοί φορείς υποστηρίζουν ότι οι πρόσφυγες και μετανάστες στα νησιά είναι πολλοί περισσότεροι – ζουν κάτω από άθλιες συνθήκες.
 
Η συνύπαρξη στον ίδιο χώρο διαφορετικών εθνικοτήτων έχει ως συνέπεια τη συχνή πρόκληση εντάσεων που καταλήγουν σε άγριες συγκρούσεις, όπως αυτή που σημειώθηκε μεταξύ Αφγανών και άλλων ομάδων μεταναστών στον καταυλισμό της Μόριας στη Λέσβο. 
Εξαντλημένη είναι όμως και η υπομονή των κατοίκων, κυρίως λόγω της αυξημένης παραβατικότητας με τις καταγγελίες για κλοπές, κυρίως από μετανάστες με καταγωγή από χώρες της Βόρειας Αφρικής (Αλγερία, Μαρόκο, Τυνησία), να είναι σχεδόν καθημερινές στα τοπικά αστυνομικά τμήματα.
Την οργή και εξάντληση των κατοίκων προσπαθούν να εκμεταλλευτούν οι νεοναζί της Χρυσής Αυγής, που – κάτω από το προσωπείο των «αγανακτισμένων πολιτών» – προσπαθούν να εγείρουν τα πάθη μεταξύ των κατοίκων των νησιών ωθώντας τους στη χρήση βίας εναντίον προσφύγων και μεταναστών.
Χαρακτηριστικά της κατάστασης που διαμορφώνεται στο ΒΑ. Αιγαίο είναι τα όσα είπε στο «Ποντίκι» ο δήμαρχος Λέσβου Σπύρος Γαληνός. «Αυτή τη στιγμή στη Λέσβο βρίσκονται 7.000 πρόσφυγες και μετανάστες. Περισσότεροι από 5.000 στη Μόρια και οι υπόλοιποι στο Καρά Τεπέ, όπου δεν υπάρχει πρόβλημα. Στη Μόρια όμως η κατάσταση πλέον είναι οριακή. Εδώ που έχουμε φθάσει κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο την οργή των κατοίκων να επιχειρήσουν να εκμεταλλευθούν κάποια ακραία στοιχεία, που επανεμφανίστηκαν στο νησί τον τελευταίο καιρό. Όλοι οι δήμαρχοι των νησιών του ΒΑ. Αιγαίου έχουμε υποβάλει αίτημα και αναμένουμε ακρόαση από την αρμόδια επιτροπή της Βουλής».
 
Aμέτρητoι κίνδυνοι
Μια ζοφερή απεικόνιση των συνθηκών κάτω από τις οποίες ζουν τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα στους καταυλισμούς ή τις δομές φιλοξενίας καταγράφει σε έκθεσή του, που δόθηκε πριν από λίγες ημέρες στη δημοσιότητα, το ελληνικό τμήμα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Έως τις 15 Οκτωβρίου οι αρμόδιες υπηρεσίες είχαν καταγράψει 2.950 ασυνόδευτα παιδιά που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, εκ των οποίων 1.114 φιλοξενούνται σε ξενώνες και 1.822 παραμένουν εγκλωβισμένα στους προσωρινούς καταυλισμούς ή σε κρατητήρια αστυνομικών τμημάτων, διατρέχοντα πολλαπλούς κινδύνους.
 
Η συντριπτική πλειονότητα των ασυνόδευτων ανηλίκων (94%) είναι αγόρια ηλικίας άνω των 14 χρόνων και τα υπόλοιπα κορίτσια και νήπια ή βρέφη.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, υπήρξαν αυξημένες αναφορές από τις δομές φιλοξενίας σχετικά με την ψυχική υγεία των ασυνόδευτών ανηλίκων, συμπεριλαμβανομένων περιπτώσεων επιθετικής συμπεριφοράς που σχετίζεται με το στρες, τα υψηλά επίπεδα άγχους, κατάθλιψης, αυτοτραυματισμών και συμπεριφορών υψηλού κινδύνου.
 
Τα παραπάνω χαρακτηριστικά κατέγραψαν κατά τη διάρκεια επιτόπιων ελέγχων και προσωπικών συνεντεύξεων ερευνητές του Ινστιτούτου Ψυχικής Υγείας του Παιδιού. Προχωρώντας οι ερευνητές σε μια ταχεία αποτίμηση των ψυχικών και ψυχοκοινωνικών αναγκών των ασυνόδευτων παιδιών στην Ελλάδα, διαπιστώθηκε ότι:
 Σχεδόν ένα στα δύο ασυνόδευτα παιδιά (43%) είχαν ήπια, μέτρια ή σοβαρά ζητήματα ψυχικής υγείας.
 Το 33% παρουσίαζε χρόνια ή οξεία επιθετική/ βίαιη συμπεριφορά. 
  Ένα ποσοστό μεταξύ 4% έως 6% έκανε χρήση ναρκωτικών ουσιών.
 3% των ασυνόδευτων παιδιών παρουσίαζε επιθετική συμπεριφορά. 
Τα σοβαρά προβλήματα ως προς την ψυχική υγεία των ασυνόδευτων παιδιών επιδεινώνονται από τις αντιξοότητες και τις κακουχίες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, αλλά και τις συνθήκες κράτησής τους στους καταυλισμούς πρώτης υποδοχής, όπου εξαιτίας των μεγάλων καθυστερήσεων ως προς τις διαδικασίες χορήγησης ασύλου ή επανένωσης με τις οικογένειές τους σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα συχνά πέφτουν θύματα κακοποίησης, σεξουαλικής ή σωματικής, αναγκαστικής κράτησης, trafficking ακόμα και «ύποπτων εξαφανίσεων» από κυκλώματα εμπορίας οργάνων. 
 
Επίσης, σημαντικό ρόλο στην επιδείνωση της ψυχικής υγείας των ασυνόδευτών παιδιών είναι οι αντιφατικές πληροφορίες που λαμβάνουν σχετικά με τις διαδικασίες χορήγησης ασύλου και η απουσία ενός ατόμου (π.χ. επιτρόπου) που θα τα συμβουλέψει και θα τους παρέχει συνεχή στήριξη κατά την παραμονή τους στην Ελλάδα.
Τα παραπάνω έχουν συνέπεια στα ασυνόδευτα παιδιά να παρατηρούνται αυξημένα ποσοστά άγχους, που ενισχύονται από τη συνύπαρξή τους με δεκάδες άλλα παιδιά σε ξενώνες πολύ μικρότερης χωρητικότητας. Συνθήκες που οδηγούν σε περιορισμένες ευκαιρίες αυτονομίας, πρόσβασης στην εκπαίδευση ή επαγγελματική κατάσταση, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις παρατηρήθηκαν και περιστατικά διακριτικής μεταχείρισης κάποιων παιδιών σε βάρος άλλων. 
 
Ροές από Τουρκία 
Στοιχεία – σοκ για τις ροές προσφύγων και μεταναστών στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου έδωσε στη δημοσιότητα το Λιμενικό, αναφορικά με τον περασμένο Σεπτέμβριο. Συνολικά εντοπίστηκαν και διασώθηκαν από σκάφη της ελληνικής ακτοφυλακής 4.733 άτομα σε 113 περιστατικά, ενώ συνελήφθησαν 55 διακινητές. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, πρόκειται για τη μεγαλύτερη ροή προσφύγων και μεταναστών από τα τουρκικά παράλια προς τα ελληνικά νησιά που έχει καταγραφεί μετά την υπογραφή της συμφωνίας ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Τουρκία τον Μάρτιο του 2016.
Οι χιλιάδες νέοι πρόσφυγες ήρθαν να προστεθούν στους πάνω από 10.000 ανθρώπους οι οποίοι παραμένουν επί μήνες εγκλωβισμένοι στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου, ζώντας κάτω από άθλιες συνθήκες. Τη χειρότερη εικόνα αυτή την περίοδο παρουσιάζουν τα hotspots στη Μόρια της Λέσβου και το Βαθύ στη Σάμο, όπου «φιλοξενούνται» περίπου 5.000 και 2.600 πρόσφυγες και μετανάστες, αντίστοιχα.
 
Η κατάσταση στις δύο προαναφερόμενες δομές είναι τραγικές, όπως επιβεβαιώνουν οι εικόνες που κάνουν καθημερινά τον γύρο του Διαδικτύου, με εξαθλιωμένους ανθρώπους να ζουν ανάμεσα στα σκουπίδια, μέσα σε σκηνές, δίχως πρόσβαση σε πόσιμο νερό και χώρους υγιεινής, αφού οι υπάρχουσες εγκαταστάσεις δεν επαρκούν για την κάλυψη των αναγκών.
Τέλος, σε ό,τι αφορά το περιβόητο πρόγραμμα μετεγκατάστασης από τις χώρες πρώτης υποδοχής (Ελλάδα, Ιταλία) σε κάποιο άλλο κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο τυπικά ολοκληρώθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2017, από τη δέσμευση που υπήρχε για την «απορρόφηση» συνολικά 160.000 προσφύγων, τελικά μετακινήθηκαν μόλις 27.695 (19.244 από την Ελλάδα).
 
Μάλιστα, μετά και τις τελευταίες εξελίξεις αναφορικά με την πρόθεση της Ε.Ε. να διακόψει τη χρηματοδότηση της Τουρκίας, μετά το νέο «πάγωμα» των ενταξιακών διαπραγματεύσεων και παρότι θα διατηρηθεί η κοινοτική ενίσχυση ύψους 3 δισ. ευρώ για τη διαχείριση των περίπου 3 εκατομμυρίων Σύρων προσφύγων, οι οποίοι ζουν στα εδάφη της, παραμένει άγνωστο το πώς θα αντιδράσει η κυβέρνηση Ερντογάν.
google_news_icon

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29.03.2024 11:09