Το θετικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί στις διεθνείς αγορές για τα ελληνικά ομόλογα μετά το εντυπωσιακό «ράλι», το οποίο οδήγησε την απόδοση του δεκαετούς στα ιστορικά «χαμηλά» του 2%, θέλουν να εκμεταλλευτούν οι μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις μέσω της έκδοσης νέων εταιρικών ομολόγων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το ελληνικό 10ετές κατέγραψε καλύτερη επίδοση από το αντίστοιχο αμερικανικό, το οποίο διαμορφώθηκε στο 2,046%.

Η αλήθεια είναι ότι, έπειτα από μία πολύ επιτυχημένη διετία για τα ελληνικά εταιρικά ομόλογα το 2015-16, όπου μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι προχώρησαν σε εκδόσεις αντλώντας σημαντική και (κυρίως)… «φθηνή» ρευστότητα από τις κεφαλαιαγορές, η αγορά «φρέναρε» απότομα.

Αναθέρμανση της αγοράς

Μετά το μήνυμα, όμως, που έδωσαν οι αγορές για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας με το ράλι των ελληνικών ομολόγων και την πιθανή πλέον αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης, το κλίμα δείχνει να αλλάζει και για τις επιχειρήσεις.

Έτσι, όλες οι ενδείξεις και οι κινήσεις των τελευταίων ημερών ενισχύουν την πεποίθηση πως η ζήτηση για κεφάλαια μέσω της αγοράς εταιρικών ομολόγων σε ελληνικό δίκαιο θα ξαναζεσταθεί πολύ σύντομα είτε από την πλευρά (κυρίως) εισηγμένων είτε και μη εισηγμένων στο Χ.Α. εταιρειών.

Ήδη από τη Δευτέρα (29 Ιουλίου) ξεκίνησε η διαπραγμάτευση των ομολογιών της Attica Συμμετοχών, με τους ξένους και Έλληνες επενδυτές να υποβάλλουν συνολικά υπερδιπλάσια προσφορά σε σχέση με τα (έως) 175 εκατ. που ζητούσε η εταιρεία, με την τελική απόδοση στο 3,40%.

Όπως αναφέρεται και παραπάνω, όταν πριν από μερικά χρόνια, και συγκεκριμένα το 2016, ξεκίνησε να δημιουργείται η ελληνική αγορά εταιρικών ομολόγων έδειξε ενθαρρυντικά δείγματα γραφής για σχεδόν ενάμιση χρόνο, αλλά στη συνέχεια έχασε την ορμή της για ένα μεγάλο διάστημα, μέχρι την πρόσφατη επιτυχή έκδοση της Attica Συμμμετοχών.

Τα κεφάλαια τα οποία άντλησαν οι επιχειρηματίες που από το 2016 «τόλμησαν» να ανοιχτούν στην ελληνική αγορά εταιρικών ομολόγων έφθασαν τα 1,085 δισ. με τα 1,060 δισ. να αφορούν τις εκδόσεις οκτώ ομίλων που η τρέχουσα απόδοση είναι «υπέρ το άρτιον», εξαιρούμενου του ομολόγου, ύψους 25 εκατ. με τσιμπημένο επιτόκιο 4,95% της B&F Ενδυμάτων που βρίσκονται σε διαπραγμάτευση χαμηλότερα από την τιμή έκδοσης (στο 96 έναντι 100). Οι υπόλοιπες εκδόσεις των Coral, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ, Μυτιληναίος, Συστήματα Sunlight, ΟΠΑΠ, HouseMarket/Fourlis, Aegean Airlines, διαπραγματεύονται υψηλότερα της τιμής έκδοσης, με τα χαμηλότερα επιτόκια δανεισμού να έχουν τα ομόλογα της Coral (Motor Oil) στο 3% και αμέσως χαμηλότερο για τη Μυτιληναίος στο 3,10%.

Τα έξι από τα οκτώ εταιρικά είναι 5ετούς διάρκειας, με τις ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ και Aegean να έχουν 7ετή ορίζοντα.

Είναι ενδεικτικό πως στην περίπτωση της Μυτιληναίος (άντλησε τα περισσότερα κεφάλαια, 300 εκατ.) οι προσφορές είχαν φτάσει στα 740,8 εκατ. ευρώ, ενώ για την Coral (Motor Oil), που ζητούσε 90 εκατ., οι προσφορές ήταν σχεδόν τέσσερις φορές περισσότερο (342,1 εκατ.).

Γιατί «απενεργοποιήθηκε» η αγορά

Το περίεργο είναι ότι η πτώση της αγοράς εταιρικών ομολόγων από τα μέσα του 2017 και μετά ήρθε σε μια συγκυρία που τα ηχηρά ονόματα είχαν αρχίσει να ενεργοποιούν το ενδιαφέρον και μικρότερου μεγέθους εταιρειών.

Τι συνέβη και… «κάθισε η αγορά»; Σύμφωνα με παράγοντες που είναι ενεργοί στη σχετική διαδικασία αυτό αποδίδεται:

– Στην αύξηση του επενδυτικού κινδύνου (country risk), που είχε επιβαρύνει την απόδοση σε όλες τις χρονικές σειρές κρατικών τίτλων (ενδεικτικό επιτόκιο 10ετούς , στις αρχές Οκτωβρίου 2017 στο 5,515% και αρχές Οκτωβρίου 2018 στο 4,323%), με φθίνουσα όμως πορεία από το τέλος του 2018, όταν άρχισαν να διαφαίνονται πολιτικές εξελίξεις στο εσωτερικό.

– Στη χαμηλή πτήση του ελληνικού χρηματιστηρίου, στις τεράστιες απώλειες των τραπεζικών μετοχών αλλά και της πίεσης σε αρκετά blue chips.

– Στην αναθεώρηση των πλάνων από δύο εταιρείες που είχαν φτάσει κοντά στην έκδοση εταιρικού ομολόγου (από τον χώρο της ενοικίασης αυτοκινήτων και τον κλάδο προϊόντων προσωπικής υγιεινής/καλλυντικών),

– Στην προσπάθεια των τραπεζών να περιορίσουν τη… φυγή «ζεστών καταθέσεων» (εκροές καταθέσεων για αγορά εταιρικών ομολόγων ύψους 2,635 δισ. σε μια περίοδο που το εγχώριο banking περνούσε με δυσκολία τα stress tests, και ο SSM έκρουε τον κώδωνα της κεφαλαιακής ενίσχυσης μέσα σε συγκεκριμένα χρονικά όρια.

Κυρίως αυτοί ήταν οι λόγοι μείωσης του ενδιαφέροντος, παρ’ όλα αυτά από τον Φεβρουάριο έγινε μια συντονισμένη προσπάθεια από πλευράς Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Χρηματιστηρίου και συγκεκριμένων επιχειρηματιών για να ανοίξει ξανά το… παιχνίδι.

Πράγματι Coral, ΓΕΚ, Β&F αλλά και ο Δικέφαλος 1924 (όπως είχε αναφερθεί τότε) προχώρησαν σε εκδόσεις, με ικανοποιητικό αποτέλεσμα.

Ήταν μια δεύτερη προσπάθεια από την Κεφαλαιαγορά, με σειρά πρωτοβουλιών του προέδρου της Χαράλαμπου Γκότση, και από το Χρηματιστήριο, με τον πρόεδρο Σωκράτη Λαζαρίδη, οπότε επιχειρήθηκε ένα άνοιγμα προς εισηγμένες με αποτίμηση χαμηλότερη των 200 εκατ. ευρώ αλλά και μικρότερων μη εισηγμένων, όπως και το άνοιγμα αγορών για σύνθετα προϊόντα. Όμως αυτά τα σχέδια, όπως και αρκετά ακόμη πιο φιλόδοξα (όπως η λειτουργία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, που πηγαίνει από μετάθεση σε μετάθεση), έμειναν στα χαρτιά.

Πού οφείλεται το ράλι των ομολόγων

Το ράλι των ελληνικών κρατικών ομολόγων, που οδηγεί στην αναθέρμανση και των εταιρικών, οφείλεται κατά βάση σε τρεις παράγοντες:

-Στην ενίσχυση της προοπτικής της ελληνικής οικονομίας μετά το αποτέλεσμα των εκλογών, το οποίο θεωρείται ότι διαμορφώνει τη βάση για φιλοαναπτυξιακές πολιτικές.

-Στο ευνοϊκό κλίμα στις διεθνείς κεφαλαιαγορές εν όψει της προοπτικής η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να εγκαινιάσει ένα νέο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Το γεγονός αυτό οδηγεί εξάλλου τους επενδυτές στην αγωνιώδη αναζήτηση των υψηλότερων δυνατών αποδόσεων με σχετικά χαμηλό ρίσκο, όπως είναι πλέον η ελληνική περίπτωση.

-Στην προσδοκία για περαιτέρω αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας του ελληνικού Δημοσίου από διεθνείς οίκους το επόμενο διάστημα.

Πέραν του άμεσου αντίκτυπου στην πραγματική οικονομία, μέσω της διαμόρφωσης ευνοϊκών όρων ρευστότητας για τις τράπεζες και τις επιχειρήσεις, γεγονός που ενισχύει την αναπτυξιακή δυναμική, το ράλι των ελληνικών ομολόγων ενισχύει τη θέση του οικονομικού επιτελείου στις διαβουλεύσεις με τους θεσμικούς πιστωτές.

Ειδικότερα, η Ευρωζώνη συνδέει τους στόχους στα πρωτογενή πλεονάσματα με την ανάλυση βιωσιμότητας και τα αντίστοιχα μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους. Ωστόσο, οι μέχρι πρότινος υπολογισμοί είχαν γίνει στη βάση σαφώς υψηλότερων επιτοκίων δανεισμού της Ελλάδας στις αγορές.