Μόνο μερικές τυπικές διαδικασίες έχουν απομείνει (μαζί με τα τελευταία σπαράγματα του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος συνεχίζει να μην αναγνωρίζει το εκλογικό αποτέλεσμα της 3ης Νοεμβρίου), ώστε ο Τζο Μπάιντεν να ορκιστεί 46ος Πρόεδρος των ΗΠΑ στις 20 Ιανουαρίου στο Καπιτώλιο στην Ουάσιγκτον.
Ωστόσο, σε αντίθεση με τον προκάτοχό του, ο Μπάιντεν δεν προβλέπεται να έχει χρόνο για γιορτές και πανηγυρισμούς, καθώς παραλαμβάνει μια χώρα που αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα – κυρίως, αλλά όχι μόνο – λόγω της πανδημίας της Covid-19, αλλά και μείζονες προκλήσεις, οι οποίες θα ζητούν άμεσες και ουσιαστικές λύσεις από τον νέο Πρόεδρο.
Μάλιστα, ενώ ο Τραμπ ουσιαστικά το μόνο που χρειαζόταν να κάνει στις πρώτες 100 μέρες της προεδρίας του ήταν να αρχίσει να εφαρμόζει τις εξαγγελίες του, ο Μπάιντεν θα χρειαστεί να κινηθεί σε πραγματικό «ναρκοπέδιο», αν θέλει έστω και σε κάποιο βαθμό να φανεί συνεπής στο πρόγραμμά του.

Ο εφιάλτης της πανδημίας
Το πρώτο και βασικό πρόβλημα που ο Μπάιντεν καλείται να αντιμετωπίσει αφορά αυτή καθαυτή την πανδημία και την έως τώρα αντιμετώπισή της από την κυβέρνηση του Τραμπ.
Με 15 εκατομμύρια ενεργά κρούσματα Covid-19, 284.000 νεκρούς από την πανδημία και έναν προκάτοχο που είχε μια, ας πούμε, sui generis προσέγγιση στον τρόπο διαχείρισης του προβλήματος, ο Μπάιντεν θα πρέπει να βρει άκρη με έναν μηχανισμό που λειτουργούσε με πολλά προβλήματα.
Οι πολιτείες κυριολεκτικά κάνουν του κεφαλιού τους όσον αφορά την αντιμετώπιση της πανδημίας και τα περιοριστικά μέτρα και μεγάλο μέρος των πολιτών που βρίσκεται σε άρνηση / αντίδραση / αδιαφορία επιδεινώνει ακόμα περισσότερο με τη στάση του την κατάσταση.
Ο Μπάιντεν έχει καλέσει τους Αμερικανούς κατά τις 100 πρώτες ημέρες της διακυβέρνησής του να φορούν μάσκες, ήδη έχει σχηματίσει την task force του Λευκού Οίκου για την πανδημία, κράτησε τον Άντονι Φάουτσι στη θέση του και έστειλε το μήνυμα ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα έχει ενεργό και ισχυρό ρόλο στη μάχη κατά του ιού. 
Ωστόσο θα πρέπει να δώσει μεγάλη μάχη για να αλλάξουν νοοτροπίες και προσεγγίσεις, να πείσει διάφορους κυβερνήτες να ακολουθούν τους κανόνες που θέτει η επιστήμη και να συμμαζέψει τα λάθη και τις παραλείψεις του Τραμπ. Και όλα αυτά χωρίς να λάβει κανείς υπόψη το πότε θα φθάσουν τα εμβόλια στις ΗΠΑ και πότε θα αρχίσει ο εμβολιασμός, αλλά και κατά πόσο ο Τραμπ θα επιδιώξει να οικειοποιηθεί την ταχύτητα με την οποία αρχίζει ο εμβολιασμός στη χώρα (να σημειωθεί εδώ ότι ο Λευκός Οίκος έδωσε πριν από μερικές ημέρες τελεσίγραφο στην FDA, την πανίσχυρη υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων: ή δίνετε το «πράσινο φως» στο εμβόλιο της Pfizer ή παραιτηθείτε).

Η αριστερή του πτέρυγα
Ένα άλλο μείζον ζήτημα – και μάλιστα απολύτως εσωτερικό του Δημοκρατικού Κόμματος – αφορά τον χειρισμό από τον νέο Πρόεδρο της λεγόμενης «αριστερής πτέρυγας» των Δημοκρατικών, οι οποίοι, έστω και αν διαφωνούσαν με μεγάλο μέρος των πολιτικών του, ενώθηκαν πίσω του για την επίτευξη του μεγάλου στόχου, που ήταν να φύγει ο Τραμπ. 
Τώρα όμως οι άνθρωποι αυτοί, από τον Μπέρνι Σάντερς και την Αλεξάντρια Οκέιζιο Κορτέζ μέχρι την Ελίζαμπεθ Ουόρεν και την Ιλχάν Ομάρ, αλλά και τις προοδευτικές πολιτικές οργανώσεις που στηρίζουν μια πιο «αριστερή» ατζέντα, επιστρέφουν στις αρχικές τους θέσεις και αναμένεται να ασκήσουν πίεση στον Πρόεδρο για επιλογές – στα πρόσωπα και στις πολιτικές – που θα ανταποκρίνονται στις δικές τους προτεραιότητες. 
Μάλιστα, ήδη έχει υπάρξει κριτική για κάποιες από τις επιλογές του Μπάιντεν σε πρόσωπα που θα στελεχώσουν την κυβέρνησή του, ενώ σταδιακά θα επαναφέρουν στο προσκήνιο αιτήματα για διαγραφές χρεών, κυρίως φοιτητικών δανείων, πράσινη πολιτική και φορολόγηση του μεγάλου πλούτου. 
Ο Μπάιντεν ήδη μίλησε για διαγραφές φοιτητικών δανείων, ωστόσο, ο δρόμος από την υπόσχεση στην υλοποίηση μόνο εύκολος δεν θα είναι, καθώς θα συναντήσει αντιστάσεις από ισχυρά λόμπι, αλλά και την ακραία ρητορική των Ρεπουμπλικάνων, οι οποίοι θα τον κατηγορήσουν για… σοσιαλισμό.

Το «σύνδρομο της Κίνας»
Σε διεθνές επίπεδο οι σχέσεις ΗΠΑ – Κίνας αναμένεται να ρίξουν βαριά σκιά συνολικά στη θητεία του Μπάιντεν. Για την ώρα, ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος των ΗΠΑ μοιάζει να μην παρεκκλίνει πολύ από τις τακτικές του προκατόχου του, καθώς ήδη ανακοίνωσε ότι θα διατηρήσει τη συμφωνία Ουάσιγκτον – Πεκίνου και τους δασμούς που είχε επιβάλει ο Τραμπ σε κινεζικά προϊόντα.
Ο Πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ στο συγχαρητήριο μήνυμά του προς τον Μπάιντεν έκανε λόγο για ανάγκη εξομάλυνσης των σχέσεων των δύο χωρών και για αμοιβαία επωφελή συνεργασία, ωστόσο ο Μπάιντεν έχει εκφράσει ανοιχτά τη θέση του για πίεση στην Κίνα. 
Το ερώτημα, βέβαια, είναι μέχρι πού θα φθάσει αυτή η πίεση και σε ποιους τομείς, καθώς τα ανοιχτά μέτωπα είναι και πολλά και δύσκολα: εμπόριο, καθεστώς του Χονγκ Κονγκ, Ταϊβάν, ανθρώπινα δικαιώματα, τεχνολογικές εταιρείες και πάει λέγοντας.
Για την ώρα, ο Μπάιντεν έκανε μια κίνηση υψηλού συμβολισμού, αλλά και ουσίας, τοποθετώντας στη θέση του εκπροσώπου Εμπορίου των ΗΠΑ την Κάθριν Τάι, την πρώτη Αμερικανίδα ασιατικής καταγωγής που αναλαμβάνει έναν τέτοιο ρόλο.
Η Τάι έχει μακρά εμπειρία σε υποθέσεις εμπορίου, μιλάει κινέζικα, οι γονείς της είναι Κινέζοι και χαίρει διακομματικής αλλά και συνδικαλιστικής εμπιστοσύνης στην Ουάσιγκτον. Η ίδια δηλώνει ότι θα είναι η «φωνή των Αμερικανών εργατών», ωστόσο, το βέβαιο είναι ότι οι διαπραγματεύσεις με το Πεκίνο θα είναι μακρές και επίπονες και ότι για τον Μπάιντεν το «σύνδρομο της Κίνας» αναμένεται να έχει πολλά κεφάλαια.

Ευρώπη – ΝΑΤΟ
Και, φυσικά, ο Μπάιντεν καλείται να αναδιαμορφώσει τις σχέσεις της Ουάσιγκτον με την Ευρώπη, καθώς ο Τραμπ εξαρχής είχε υιοθετήσει μια ανταγωνιστική στάση, κυρίως έναντι του Βερολίνου και του Παρισιού, με αποτέλεσμα οι Ευρωπαίοι ηγέτες συχνά να αισθάνονται ότι παλεύουν μόνοι τους.
Η τακτική του Τραμπ είχε κάποια αποτελέσματα: η Γερμανία, πρωτίστως, επιχειρεί να αναδιοργανώσει τις ένοπλες δυνάμεις της στο πλαίσιο της υποχρέωσής της έναντι του ΝΑΤΟ να επενδύει στην άμυνα το 2% του ΑΕΠ της, ωστόσο ο Μπάιντεν θα πρέπει να πείσει ουκ ολίγους Ευρωπαίους συμμάχους των ΗΠΑ ότι είναι παρών και ότι δεν πρόκειται να τους εγκαταλείψει σε μια δύσκολη στιγμή.
Κάτι τέτοιο δεν θα είναι εύκολο: η Γαλλία και η Γερμανία συζητούν σοβαρά για στενότερη στρατιωτική συνεργασία μεταξύ των χωρών – μελών της Ε.Ε., η Βρετανία αποτελεί πλέον ένα εντελώς ξεχωριστό κεφάλαιο για την Ουάσιγκτον και οι χειρισμοί του Τραμπ σε όλα τα ζητήματα, από την άμυνα και το εμπόριο μέχρι την πανδημία της Covid-19, έχουν δημιουργήσει μεγάλη καχυποψία στην Ευρώπη, η οποία πλέον αισθάνεται ότι δεν μπορεί να έχει και πολλή εμπιστοσύνη στις ΗΠΑ.
Προσθέστε στα παραπάνω και τον «πόλεμο» των ΗΠΑ με τη Huawei για το 5G, ο οποίος προκαλεί πονοκεφάλους σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες που επιχειρούν να ισορροπήσουν ανάμεσα στις απαιτήσεις της Ουάσιγκτον και την οργή του Πεκίνου και γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι ο Μπάιντεν έχει πολλή δουλειά μπροστά του προκειμένου να ξαναφέρει τα πράγματα όπως ήταν προ Τραμπ.
Από την άλλη, η τοποθέτηση του Άντονι Μπλίνκεν στη θέση του ΥΠΕΞ των ΗΠΑ εκτιμάται ότι προοιωνίζεται σαφή προσπάθεια βελτίωσης των σχέσεων της Ουάσιγκτον με τους Ευρωπαίους συμμάχους της, καθώς ο Μπλίνκεν είναι φανατικός υποστηρικτής των καλών διατλαντικών σχέσεων. Φυσικά μένει να αποδειχθεί πόσο ψηλά στις προτεραιότητες του Μπάιντεν θα βρεθεί η Ευρώπη. 

Το πρόβλημα της Τουρκίας
Και μέσα σε όλα ο Μπάιντεν σύντομα – ίσως πιο σύντομα απ’ όσο ο ίδιος θα ήθελε – θα πρέπει να δει τι θα κάνει με την Τουρκία, μετά την αλλοπρόσαλλη πολιτική της κυβέρνησης Τραμπ, όπου από τη μία πλευρά ο Πρόεδρος είχε «απευθείας γραμμή» με τον Ερντογάν και από την άλλη ο ΥΠΕΞ Μάικ Πομπέο εξαπέλυε μύδρους από τη σύνοδο των υπουργών του ΝΑΤΟ για την τακτική της Άγκυρας στην ανατολική Μεσόγειο και όπου αλλού έχει εμπλακεί.
Η αλήθεια είναι ότι από το 2016 και εντεύθεν οι σχέσεις Άγκυρας – Ουάσιγκτον ακολουθούν μια έντονα καθοδική πορεία με ευθύνη και των δύο πλευρών. Η έντονα παρεμβατική πολιτική του Ερντογάν σε διάφορα μέτωπα (Συρία, Λιβύη, Ναγκόρνο Καραμπάχ), οι εντάσεις για τη ΝΑΤΟϊκή βάση στο Ιντσιρλίκ, οι προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας σε Αιγαίο και κυπριακή ΑΟΖ, οι πρόσφατες συγκρούσεις με τον Μακρόν, η υπόθεση της Halkbank, όλα αυτά δημιουργούν ένα επικίνδυνο πεδίο, καθώς οτιδήποτε μπορεί να «σκάσει» ανά πάσα στιγμή, χωρίς προειδοποίηση και με απρόβλεπτες συνέπειες.
Προσθέτοντας στα παραπάνω και τις διά νόμου πιέσεις προς την κυβέρνηση των ΗΠΑ για κυρώσεις στην Τουρκία για την αγορά του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος των S-400, αγορά που ήδη προκάλεσε την αποβολή της Τουρκίας από το πρόγραμμα των F-35, γίνεται σαφές ότι ο Μπάιντεν θα πρέπει να βαδίσει σε… ναρκοπέδιο προκειμένου να επανακαθορίσει τις σχέσεις Ουάσιγκτον – Άγκυρας.
Πάντως οι πρώτες εκτιμήσεις αναφέρουν ότι δεν υπάρχει η παραμικρή περίπτωση για ρήξη, καθώς η Τουρκία παραμένει ένας ισχυρός «παίκτης» σε μια περιοχή κρίσιμη για τις ΗΠΑ και παράλληλα συνεχίζει να είναι μία από τις ισχυρότερες στρατιωτικά χώρες – μέλη του ΝΑΤΟ. Ως εκ τούτου εκτιμάται ότι ο νέος Πρόεδρος των ΗΠΑ θα προσπαθήσει να «συνετίσει» τον Τούρκο ομόλογό του και να του κάνει σαφές ότι τα… κόζια στον Λευκό Οίκο άλλαξαν, αλλά όχι στον βαθμό που μπορεί να οδηγήσει τον Ερντογάν να τα «σπάσει» με ΗΠΑ ή/και ΝΑΤΟ.

Και ο εσωτερικός διχασμός
Τέλος, το ανομολόγητο, αλλά γνωστό σε όλους και μεγάλου μεγέθους πρόβλημα που ο Μπάιντεν θα κληθεί να αντιμετωπίσει από την έναρξη έως το τέλος της θητείας του είναι ο τεράστιος διχασμός που επικρατεί στις ΗΠΑ, τον οποίο ο Τραμπ φροντίζει διαρκώς να αναζωπυρώνει.
Οι οπαδοί του Τραμπ και, σε μεγάλο βαθμό, οι υποστηρικτές του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος έχουν «καταπιεί» την προπαγάνδα ότι οι Δημοκρατικοί «έκλεψαν» τις εκλογές από τον Τραμπ και ήδη εκδηλώνονται ακόμα και βίαιες αντιδράσεις από ακραίες ομάδες.
Το ερώτημα είναι πώς ο Μπάιντεν θα μπορέσει να γεφυρώσει τα χάσματα αυτά (για την ώρα μοιάζει αδύνατον), χωρίς να γκρεμίσει τις γέφυρες των Δημοκρατικών με τον προοδευτικό κόσμο των ΗΠΑ που τον στήριξε στις εκλογές. Ίδωμεν…