Φτου κι απ’ την αρχή. Η… ψευτοδιαμάχη στις ΗΠΑ γύρω από την πρόταση του Μπαράκ Ομπάμα για αύξηση του κατώτατου μισθού επαναφέρει στο προσκήνιο μια αντιπαράθεση στην οποία η μία πλευρά, παρά την κατάφωρη διάψευσή της από την Ιστορία, επιμένει να αναμασάει ανυπόστατα επιχειρήματα.

Φτου κι απ’ την αρχή. Η… ψευτοδιαμάχη στις ΗΠΑ γύρω από την πρόταση του Μπαράκ Ομπάμα για αύξηση του κατώτατου μισθού επαναφέρει στο προσκήνιο μια αντιπαράθεση στην οποία η μία πλευρά, παρά την κατάφωρη διάψευσή της από την Ιστορία, επιμένει να αναμασάει ανυπόστατα επιχειρήματα.
Παρά τις διαχρονικές προσπάθειες «θεωρητικής» θωράκισής τους με στόχο να παρουσιάσουν ως «μπαμπούλα» για την ανάπτυξη, την ανταγωνιστικότητα, ακόμη και για την ίδια την απασχόληση την όποια αύξηση του κατώτατου μισθού, η πραγματική μάχη συνοψίζεται ως εξής: Από τη μια πλευρά είναι όσοι υποστηρίζουν ότι η εργασία οφείλει να επιτρέπει σε αυτόν που την παρέχει, τουλάχιστον, να επιβιώνει (για να μην πάμε στα παραπέρα, εξίσου αυτονόητα). Από την άλλη είναι όσοι αντιλαμβάνονται την εργασία ως σκλαβοπάζαρο, όπου η τιμή της καθορίζεται από το «εσύ πόσα δίνεις;».
Παρακολουθώντας τις κόντρες στην αμερικανική Βουλή νομίζει κανείς ότι δεν πέρασε μια μέρα από το 1938, όταν θεσμοθετήθηκε στις ΗΠΑ ο κατώτατος μισθός. Μόνο που έχουν περάσει σχεδόν εκατό χρόνια από τότε, και δεν υπάρχει «θεώρημα», «γράφημα» ή «επιχείρημα» που να μπορεί να αντισταθεί στα ιστορικά δεδομένα. Όσοι προασπίζονται την μπουρδολογία τής ως διά μαγείας αυτορρυθμιζόμενης ελεύθερης αγοράς, μεταφέροντάς την μάλιστα αυτούσια στην αγορά εργασίας, έχουν διαψευστεί κατάφωρα. Όσοι πάλι ψάχνουν για παραδείγματα των καταστροφικών συνεπειών της υπονόμευσης των κατώτατων μισθών δεν έχουν παρά να στραφούν στην Ευρώπη των μνημονίων και της λιτότητας.

Θεωρίες… οικονομίας
Η πρόταση νόμου για αύξηση του κατώτατου μισθού από τα 7,25 δολ. σε 9 δολ./ώρα θα ωφελήσει άμεσα 15 εκατομμύρια εργαζόμενους που απασχολούνται με πλήρες ωράριο, εξασφαλίζοντάς τους όχι τη «ζωή», αλλά την… επιβίωση. Φυσικά, αυτό δεν είναι αρκετό για το Κογκρέσο, όπου ακούγονται απίθανα – και δυστυχώς γνώριμα – πράγματα. Οι αντιρρήσεις που εκφράζονται τείνουν να καταντήσουν ανέκδοτα που επικαλούνται είτε οικονομικές θεωρίες που έχουν καταρριφθεί στην πράξη είτε επιχειρήματα που έρχονται σε ευθεία αντιπαράθεση με τις ίδιες τις ανυπόστατες θεωρίες τους!
Πρώτο και βασικό επιχείρημα του απανταχού νεοφιλελεύθερου Ταλιμπάν είναι μεταφορά των αρχών της ούτως ή άλλως κατά φαντασία αυτορρυθμιζόμενης ελεύθερης αγοράς στον εργασιακό στίβο. Σύμφωνα με αυτήν, η αύξηση του κατώτατου μισθού οδηγεί αυτομάτως στη μείωση της ζήτησης του «προϊόντος» (;), δηλαδή των θέσεων εργασίας. Κάπως έτσι ο Ρεπουμπλικάνος Τζον Μπόενερ μας διαφώτισε τονίζοντας ότι «άμα αυξήσεις την τιμή της εργασίας, μάντεψε τι συμβαίνει… Έχεις λιγότερη εργασία!».
Υπάρχει μια απλή (θεωρητική) απάντηση στα παραπάνω, την οποία επαναλαμβάνει επί δεκαετίες το αντίπαλο στρατόπεδο και λέει πως, με την ίδια λογική, περισσότερα χρήματα στην τσέπη των εργαζομένων σημαίνει μεγαλύτερη κατανάλωση και άρα περισσότερα κέρδη που με τη σειρά τους οδηγούν σε ανάγκη περισσότερων εργαζομένων. Πέραν αυτού, υπάρχει και η… εμπειρία. Όπως διαπιστώνεται στις ΗΠΑ, από το 1938 μέχρι σήμερα, οι αυξήσεις του κατώτατου μισθού όχι μόνο δεν μεταφράστηκαν σε απώλειες θέσεων εργασίας, αλλά το αντίθετο.
Παρομοίως, σε περιόδους πραγματικών μισθολογικών μειώσεων καταγράφεται… αύξηση της ανεργίας. Κάπως έτσι, στον ευρωπαϊκό Νότο, όπου οι κατώτατοι μισθοί δέχονται πρωτοφανείς επιθέσεις, η ανεργία καταρρίπτει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο. Και όσοι στρέφονται για παρηγοριά στη… Γερμανία, όπου δεν υπάρχει θεσμοθετημένος εθνικός κατώτατος μισθός και η ανεργία του 7% εμφανίζεται ως «όαση», δεν αντιλαμβάνονται ότι το ψέμα έχει κοντά ποδάρια. Όπως διαπιστώσαμε και σε προηγούμενο άρθρο για το πραγματικό πρόσωπο της γερμανικής «απασχόλησης», ολοένα και περισσότεροι Γερμανοί βαπτίζονται «εργαζόμενοι» τη στιγμή που δουλεύουν για λιγότερα από 400 ευρώ τον μήνα σε απαράδεκτες συνθήκες.
Επειδή βέβαια η δίψα του κεφαλαίου για κέρδος είναι κοντόφθαλμη, όλα τα παραπάνω απορρίπτονται ωσάν να μην υπάρχουν. Οι εκπρόσωποί του δεν διστάζουν να προσφύγουν ακόμη και σε… κουτοπονηριές, υποστηρίζοντας ότι δεν χρειάζεται αύξηση του κατώτατου μισθού επειδή υπάρχει ο ειδικός «φόρος υπέρ τρίτων», που επιδοτεί οικογένειες κάτω από το όριο της φτώχειας! Οι κατά τα άλλα υπέρμαχοι της «αυτορρύθμισης» φτάνουν σε σημείο να υποστηρίξουν ότι είναι καλύτερο οι επιχειρήσεις να «επιδοτούνται» εμμέσως από το Δημόσιο, παρά το κεφάλαιο να κληθεί να πληρώσει το πραγματικό κόστος της εργασίας. Γιατί περί του «πραγματικού» κόστους της εργασίας πρόκειται.

Κοινωνία δούλων
 
Το κόστος εργασίας δεν άπτεται της οικονομικής θεωρίας, αλλά της αντίληψης που έχει ο καθένας για το είδος της κοινωνίας στην οποία θέλει να ζει. Όταν εξισώνεις την εργασία με ένα πακέτο μακαρόνια και η τιμή της θα υπόκειται σε κανόνες προσφοράς και ζήτησης, όταν θεωρείς θεμιτό οι άνθρωποι να δουλεύουν χωρίς αυτό να τους επιτρέπει ούτε καν να επιβιώνουν, οφείλεις τουλάχιστον να παραδεχτείς ότι δεν θες μια κοινωνία με εργαζομένους, αλλά με δούλους.

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.