Η μείωση του κόστους σε βιομηχανία και βιοτεχνία θα αργήσει κομματάκι, όπως και η ανάπτυξη

Ελπίδα ήταν και πάει! Η μείωση του ενεργειακού κόστους στη βιομηχανία και τη μεγάλη βιοτεχνία δεν είναι στις προτεραιότητες της κυβέρνησης, παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις! Τώρα ο Αντώνης Σαμαράς ασχολείται με την «ευρωστία» και τη «σταθερότητα» του τραπεζικού συστήματος, δεν έχει χρόνο για… λεπτομέρειες!
Κι όμως, πριν από μερικούς μήνες, οι βιομήχανοι του είχαν καταθέσει συγκεκριμένα αιτήματα, τονίζοντας ότι πρόκειται για ζωτικής σημασίας θέμα, καθώς το εξαιρετικά υψηλό ενεργειακό κόστος απειλεί και την τελευταία παραγωγική δραστηριότητα που απέμεινε στη χώρα.

Το κόστος εκτινάχθηκε από την παράλογη φορομπηχτική πολιτική που εφάρμοσαν οι κυβερνήσεις των τελευταίων χρόνων, με βάση τα μνημόνια και τις πρακτικές που συναποφάσισαν με την τρόικα. Έτσι, η αύξηση του ΦΠΑ στο 23% σε όλα τα ενεργειακά προϊόντα, η επιβολή Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο φυσικό αέριο και στον ηλεκτρισμό, οι υπέρογκες αυξήσεις στις υπόλοιπες χρεώσεις (τέλη χρήσης δικτύων, άλλες χρεώσεις κ.λπ.), μαζί με τα χαράτσια και τις έκτακτες εισφορές, δημιούργησαν ασφυκτικές πιέσεις σε όσους εξακολουθούν να παλεύουν σε αντίξοες συνθήκες για την επιβίωσή τους. Αυτό ισχύει τόσο για τα ελληνικά νοικοκυριά όσο και για τις επιχειρήσεις.

Τα τελευταία χρόνια οι μεγάλες βιομηχανίες βρίσκονται σε σχεδόν διαρκή αντιπαράθεση με τη ΔΕΗ για τα τιμολόγια ηλεκτρισμού, τα οποία, με βάση τον ισχύοντα νόμο, θα έπρεπε να είχαν προσδιοριστεί έπειτα από διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών και συμφωνία για κοινά αποδεκτές τιμές.

Ηλεκτροσόκ
Την προηγούμενη εβδομάδα, εξάλλου, μία απόφαση της ΡΑΕ επανέφερε στην επικαιρότητα το θέμα αυτό. Η απόφαση αφορά τις επιχειρήσεις που είναι συνδεδεμένες στη Μέση Τάση, δηλαδή τις μεσαίες βιομηχανίες και τις μεγάλες βιοτεχνίες, που είναι ενεργοβόρες.

Η Αρχή επέβαλε πρόστιμο ύψους 4,4 εκατ. ευρώ στην Επιχείρηση Ηλεκτρισμού για «κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης», καθώς αφενός δεν συμμορφώθηκε με προηγούμενη απόφαση κι αφετέρου δεν παρείχε στους καταναλωτές της Μέσης Τάσης εναλλακτικά τιμολόγια, με βάση το ενεργειακό τους προφίλ.

Λίγες ημέρες πριν από την ανακοίνωση του προστίμου, ο επικεφαλής της ΔΕΗ Αρθούρος Ζερβός έσπευσε να προαναγγείλει τη μείωση των τιμολογίων της επιχείρησης προς τις βιομηχανίες και τους μεγάλους καταναλωτές της Μέσης Τάσης, σε ποσοστά που κυμαίνονται μεταξύ 10% και 15%. Ωστόσο, οι μειώσεις δεν είναι άμεσα υλοποιήσιμες, καθώς θα πρέπει να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες των αλλαγών στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, όπως τις σχεδίασε η ΡΑΕ (βλ. εκτενές ρεπορτάζ στο «Π» στις 6.6.2013), ώστε να υπολογισθούν και πάλι το κόστος παραγωγής, μεταφοράς και διανομής, μαζί με όλες τις άλλες τροποποιήσεις που θα επέλθουν.

Σε κάθε περίπτωση, όπως εκτιμούν στελέχη της αγοράς που έχουν μελετήσει σε βάθος τις αλλαγές που θα προωθηθούν το επόμενο διάστημα, υπάρχουν περιθώρια για γενναίες μειώσεις στα τιμολόγια που απευθύνονται στις παραγωγικές μονάδες, εάν οι υπολογισμοί γίνουν με σωστή μέθοδο και με βάση το πραγματικό κόστος παραγωγής από συγκεκριμένο καύσιμο.

Ελπίδες… επί χάρτου
Την ίδια στιγμή, από τη ΔΕΠΑ διακινούνται διάφορα σενάρια για μείωση του κόστους προμήθειας του φυσικού αερίου, εξέλιξη που, όπως λένε, θα περάσει και στην κατανάλωση. Ωστόσο, τα σενάρια αυτά είναι προς το παρόν… επί χάρτου. Όταν η κυβέρνηση είχε το πλεονέκτημα και μπορούσε να θέσει το θέμα στην Gazprom, δεν το έκανε! Τώρα που οι Ρώσοι έστρεψαν την πλάτη τους στην ελληνική αγορά, στελέχη της Επιχείρησης Αερίου προσπαθούν να τους πείσουν να παραχωρήσουν κι άλλη έκπτωση, πέρα από το 7% που έδωσαν στο τέλος του προηγούμενου έτους.

Υπάρχει όμως μία διαφορά: Μπορεί η ηγεσία της Gazprom να παραδέχεται ότι το αέριο που πουλάει στην Ελλάδα έχει την υψηλότερη τιμή στην Ευρώπη, αλλά δεν έχουν κανέναν (μα κανέναν!) λόγο να κάνουν εκπτώσεις, παρά μόνο για να φανούν… φιλεύσπλαχνοι έναντι των «αδελφών Ελλήνων», που περνούν δύσκολες ώρες…
Εκείνο που θέλουν τα στελέχη του ρωσικού κολοσσού είναι να περάσει ο χρόνος και να έρθει το 2016, οπότε και λήγει η ισχύουσα διακρατική συμφωνία. Εφόσον δεν υπάρξει ανανέωση, από το 2017 αποκτούν αυτόματα το δικαίωμα να κάνουν μόνοι τους εισαγωγές στην ελληνική αγορά, χωρίς τη μεσολάβηση της ΔΕΠΑ. Και τότε θα έρθουν με… γενναίες εκπτώσεις και με στόχο να τα πάρουν όλα! Ακόμη κι εκείνα που δεν τους έδωσε η Αθήνα, όταν ήταν σε εξέλιξη ο διαγωνισμός για την Επιχείρηση Αερίου.

Μέχρι τότε, η ελληνική βιομηχανία και οι μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (της ΔΕΗ και των ιδιωτών) θα αναγκάζονται να πληρώνουν πανάκριβα για την πρώτη ύλη, με αποτέλεσμα να αυξάνει και το συνολικό κόστος ενέργειας στη χώρα. Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση τα στοιχεία που περιλαμβάνονται σε έκθεση της ΡΑΕ, η μέση τιμή εισαγωγής φυσικού αερίου στην Ελλάδα (ρωσικό από αγωγούς και αλγερινό LNG) είναι αυξημένη κατά περίπου 63,3% από τον Σεπτέμβριο του 2010 έως τον Μάρτιο του 2013. Τον Ιούνιο του 2012, εξάλλου, σημειώθηκε η μεγαλύτερη μέση τιμή εισαγωγής (37,6 ευρώ ανά MWh), που είναι κατά περίπου 91,8% ακριβότερη από το χαμηλότερο κόστος της διετίας!

Κι όλες αυτές οι αυξήσεις, είτε δικαιολογημένες είτε αδικαιολόγητες, πέρασαν στους καταναλωτές, οι οποίοι αναγκάστηκαν να πληρώνουν σχεδόν διπλάσια ποσά τόσο στην οικιακή όσο και στην επαγγελματική χρήση.

Μπορεί η διοίκηση της ΔΕΠΑ να εμφανίζεται πρόθυμη να περνάει στα τιμολόγια προς τους πελάτες της (πάσης φύσεως και παντός μεγέθους) τις μειώσεις από τις τιμές εισαγωγής, αλλά δεν αποφασίζει μόνη της. Ούτε εξαρτάται απολύτως από τις δικές της επιθυμίες…

Μία χαρακτηριστική περίπτωση, άλλωστε, είναι η αγορά των καυσίμων, όπου οι τιμές εκτινάχθηκαν λόγω του φορολογικού αμόκ των μνημονιακών κυβερνήσεων. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Συνδέσμου Πετρελαιοειδών (ΣΕΕΠΕ), από τις 5 Ιουλίου, και με δεδομένο ότι η τιμή της αμόλυβδης στην αντλία ανέρχεται σε περίπου 1,66 ευρώ, το ένα ευρώ (σχεδόν το 60%) πηγαίνει σε φόρους και δασμούς και μόλις 7 λεπτά του ευρώ (4,4% της τιμής του λίτρου) απομένει ως περιθώριο κέρδους σε εταιρείες και βενζινοπώλες!

Με τον τρόπο αυτόν, η Ελλάδα έχει τα ακριβότερα καύσιμα στην Ευρώπη, τη στιγμή που η χώρα μαστίζεται από την κρίση και τις περικοπές εισοδημάτων.
Από όλα τα παραπάνω προκύπτει το συμπέρασμα ότι το κόστος της ενέργειας μπορεί να μειωθεί, αρκεί να αντιστραφεί η πορεία καταστροφής στην οποία μας έχουν βάλει τα μνημόνια. Αλλά με πολιτικές ηγεσίες που είναι ταγμένες να υλοποιούν όσα συναποφασίζουν με τους τροϊκανούς, δεν φαίνεται φως στο τούνελ.